به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، ماه رمضان ماه بهار قرآن و عبودیت بندگی است ؛ ماهی که نسبت به ماه های دیگر سال قمری برتری دارد و دارای فضیلت بسیار است یکی از مهم ترین ایام این ماه بزرگ شب های قدر است که درباره آن در روایات و احادیث فضایل بسیاری آورده شده است در این شب ها که لیالی قدر نامیده می شود اعمال خاصی نیز سفارش شده و سوره هایی از قرآن به شب ها قدر اختصاص داه شده است ؛ خداوند شب های قدر را در سوره های قرآنی مانند قدر و دخان معرفی کرده است در اینجا به شرح و فضیلت سوره دخان می پردازیم.

سوره دُخان، چهل و چهارمین سوره و جزء ۲۵ از سوره‌های مکی قرآن کریم است و شصت و چهارمین سوره‌ای است که بر پیامبر (ص) نازل شده است سوره دخان ۵۹ آیه، ۳۴۶ کلمه و ۱۴۷۵ حرف دارد. این سوره با حروف مُقَطَّعه «حم» (حا میم) آغاز می‌شود؛ برهمین اساس آن را جزو سوره‌های حوامیم دانسته‌اند. سوره دخان به لحاظ حجمی جزو سوره‌های مَثانی و کمتر از یک حِزب است؛ این سوره را از آن رو دُخان نامیده‌اند که آیه دهم آن، ازعذابی به نام دخان (دود) برای کافران سخن گفته است؛ سوره دخان، قرآن را نازل شده در شب قدر معرفی می‌کند و به کافران که در قرآن شک می‌کنند، هشدار به عذاب می‌دهد.

در این سوره همچنین داستان حضرت موسی و قوم بنی‌اسرائیل و قوم فرعون آمده است. درباره ثواب قرائت سوره دخان، از جمله از پیامبر (ص) نقل شده است هر کس سوره دخان را در شب جمعه بخواند، گناهانش آمرزیده خواهد شد همچنین از امام صادق (ع) نقل شده است هر کس سوره دخان را در نماز‌های واجب و مستحب بخواند، خداوند در روز قیامت او را همراه با مؤمنان محشور خواهد کرد و او را در سایه عرش خود قرار داد و در محاسبه اعمال بر او آسان خواهد گرفت و نامه عملش را به دست راستش خواهد داد؛ در کتاب مَفاتیحُ الجِنان یکی از اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان (از شب‌های قدر)، قرائت سوره دخان بیان شده است.

تشریحی از سوره دخان  

سوره دخان درباره‌ی عذاب مخالفت با قرآن و آیات الهی هشدار داده است؛ آیات ۱ تا ۸ ویژگی‌های قرآن، ۹ تا ۳۳ عذاب دنیوی مخالفت با آیات الهی، ۳۴ تا ۵۷ عذاب اخروی مخالفت با آیات الهی، ۵۸ و ۵۹ نتیجه گیری درباره اینکه قرآن ستیزان منتظر عذاب الهی باشند، داشته است.

سوره دخان همراه با ترجمه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿۱﴾
حاء ميم (۱)
وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ ﴿۲﴾
سوگند به كتاب روشنگر (۲)
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ ﴿۳﴾
[كه] ما آن را در شبى فرخنده نازل كرديم [زيرا] كه ما هشداردهنده بوديم (۳)
فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ ﴿۴﴾
در آن [شب] هر [گونه] كارى [به نحوى] استوار فيصله مى‏ يابد (۴)
أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ ﴿۵﴾
[اين] كارى است [كه] از جانب ما [صورت مى‏ گيرد] ما فرستنده [پيامبران] بوديم (۵)
رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۶﴾
[و اين] رحمتى از پروردگار توست كه او شنواى داناست (۶)
رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ ﴿۷﴾
پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است اگر يقين داريد (۷)
لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ رَبُّكُمْ وَرَبُّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ ﴿۸﴾
خدايى جز او نيست او زندگى مى ‏بخشد و مى‏ ميراند پروردگار شما و پروردگار پدران شماست (۸)
بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ يَلْعَبُونَ ﴿۹﴾
ولى نه آنها به شك و شبهه خويش سرگرمند (۹)
فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاءُ بِدُخَانٍ مُبِينٍ ﴿۱۰﴾
پس در انتظار روزى باش كه آسمان دودى نمايان برمى ‏آورد (۱۰)
يَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۱۱﴾
كه مردم را فرو مى‏ گيرد اين است عذاب پر درد (۱۱)
رَبَّنَا اكْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ ﴿۱۲﴾
[مى‏ گويند] پروردگارا اين عذاب را از ما دفع كن كه ما ايمان داريم (۱۲)
أَنَّى لَهُمُ الذِّكْرَى وَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِينٌ ﴿۱۳﴾
آنان را كجا [جاى] پند[گرفتن] باشد و حال آنكه به يقين براى آنان پيامبرى روشنگر آمده است (۱۳)
ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ ﴿۱۴﴾
پس از او روى برتافتند و گفتند تعليم‏ يافته‏ اى ديوانه است (۱۴)
إِنَّا كَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِيلًا إِنَّكُمْ عَائِدُونَ ﴿۱۵﴾
ما اين عذاب را اندكى از شما برمى داريم [ولى شما] در حقيقت باز از سر مى‏ گيريد (۱۵)
يَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْكُبْرَى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ ﴿۱۶﴾
روزى كه دست به حمله مى‏ زنيم همان حمله بزرگ [آنگاه] ما انتقام‏ كشنده‏ ايم (۱۶)
وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ كَرِيمٌ ﴿۱۷﴾
و به يقين پيش از آنان قوم فرعون را بيازموديم و پيامبرى بزرگوار برايشان آمد (۱۷)
أَنْ أَدُّوا إِلَيَّ عِبَادَ اللَّهِ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ ﴿۱۸﴾
كه [به آنان گفت] بندگان خدا را به من بسپاريد زيرا كه من شما را فرستاده‏ اى امينم (۱۸)
وَأَنْ لَا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّي آتِيكُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِينٍ ﴿۱۹﴾
و بر خدا برترى مجوييد كه من براى شما حجتى آشكار آورده‏ ام (۱۹)
وَإِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿۲۰﴾
و من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه مى برم از اينكه مرا سنگباران كنيد (۲۰)
وَإِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِي فَاعْتَزِلُونِ ﴿۲۱﴾
و اگر به من ايمان نمى ‏آوريد پس از من كناره گيريد (۲۱)
فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿۲۲﴾
پس پروردگار خود را خواند كه اينها مردمى گناهكارند (۲۲)
فَأَسْرِ بِعِبَادِي لَيْلًا إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿۲۳﴾
[فرمود] بندگانم را شبانه ببر زيرا شما مورد تعقيب واقع خواهيد شد (۲۳)
وَاتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿۲۴﴾
و دريا را هنگامى كه آرام است پشت‏ سر بگذار كه آنان سپاهى غرق‏ شدنى‏ اند (۲۴)
كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ ﴿۲۵﴾
[وه] چه باغها و چشمه ‏سارانى [كه آنها بعد از خود] بر جاى نهادند (۲۵)
وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ ﴿۲۶﴾
و كشتزارها و جايگاه ‏هاى نيكو (۲۶)
وَنَعْمَةٍ كَانُوا فِيهَا فَاكِهِينَ ﴿۲۷﴾
و نعمتى كه از آن برخوردار بودند (۲۷)
كَذَلِكَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِينَ ﴿۲۸﴾
[آرى] اين چنين [بود] و آنها را به مردمى ديگر ميراث داديم (۲۸)
فَمَا بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ وَمَا كَانُوا مُنْظَرِينَ ﴿۲۹﴾
و آسمان و زمين بر آنان زارى نكردند و مهلت نيافتند (۲۹)
وَلَقَدْ نَجَّيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِينِ ﴿۳۰﴾
و به راستى فرزندان اسرائيل را از عذاب خفت ‏آور رهانيديم (۳۰)
مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ كَانَ عَالِيًا مِنَ الْمُسْرِفِينَ ﴿۳۱﴾
از [دست] فرعون كه متكبرى از افراطكاران بود (۳۱)
وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿۳۲﴾
و قطعا آنان را دانسته بر مردم جهان ترجيح داديم (۳۲)
وَآتَيْنَاهُمْ مِنَ الْآيَاتِ مَا فِيهِ بَلَاءٌ مُبِينٌ ﴿۳۳﴾
و از نشانه‏ ها [ى الهى] آنچه را كه در آن آزمايشى آشكار بود بديشان داديم (۳۳)
إِنَّ هَؤُلَاءِ لَيَقُولُونَ ﴿۳۴﴾
هر آينه اين [كافران] مى‏ گويند (۳۴)
إِنْ هِيَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِينَ ﴿۳۵﴾
جز مرگ نخستين ديگر [واقعه‏ اى] نيست و ما زنده‏ شدنى نيستيم (۳۵)
فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۳۶﴾
اگر راست مى‏ گوييد پس پدران ما را [باز] آوريد (۳۶)
أَهُمْ خَيْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَكْنَاهُمْ إِنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِمِينَ ﴿۳۷﴾
آيا ايشان بهترند يا قوم تبع و كسانى كه پيش از آنها بودند آنها را هلاك كرديم زيرا كه گنهكار بودند (۳۷)
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ ﴿۳۸﴾
و آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است به بازى نيافريده‏ ايم (۳۸)
مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۳۹﴾
آنها را جز به حق نيافريده‏ ايم ليكن بيشترشان نمى‏ دانند (۳۹)
إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ مِيقَاتُهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿۴۰﴾
در حقيقت روز جدا سازى موعد همه آنهاست (۴۰)
يَوْمَ لَا يُغْنِي مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَيْئًا وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ ﴿۴۱﴾
همان روزى كه هيچ دوستى از هيچ دوستى نمى‏ تواند حمايتى كند و آنان يارى نمى ‏شوند (۴۱)
إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴿۴۲﴾
مگر كسى را كه خدا رحمت كرده است زيرا كه اوست همان ارجمند مهربان (۴۲)
إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُّومِ ﴿۴۳﴾
آرى درخت زقوم (۴۳)
طَعَامُ الْأَثِيمِ ﴿۴۴﴾
خوراك گناه پيشه است (۴۴)
كَالْمُهْلِ يَغْلِي فِي الْبُطُونِ ﴿۴۵﴾
چون مس گداخته در شكمها مى‏ گدازد (۴۵)
كَغَلْيِ الْحَمِيمِ ﴿۴۶﴾
همانند جوشش آب جوشان (۴۶)
خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاءِ الْجَحِيمِ ﴿۴۷﴾
او را بگيريد و به ميان دوزخش بكشانيد (۴۷)
ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذَابِ الْحَمِيمِ ﴿۴۸﴾
آنگاه از عذاب آب جوشان بر سرش فرو ريزيد (۴۸)
ذُقْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْكَرِيمُ ﴿۴۹﴾
بچش كه تو همان ارجمند بزرگوارى (۴۹)
إِنَّ هَذَا مَا كُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ ﴿۵۰﴾
اين است همان چيزى كه در باره آن ترديد میکرديد (۵۰)
إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ ﴿۵۱﴾
به راستى پرهيزگاران در جايگاهى آسوده [اند] (۵۱)
فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ ﴿۵۲﴾
در بوستانها و كنار چشمه ‏سارها (۵۲)
يَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِينَ ﴿۵۳﴾
پرنيان نازك و ديباى ستبر مى ‏پوشند [و] برابر هم نشسته‏ اند (۵۳)
كَذَلِكَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِينٍ ﴿۵۴﴾
[آرى] چنين [خواهد بود] و آنها را با حوريان درشت‏ چشم همسر مى‏ گردانيم (۵۴)
يَدْعُونَ فِيهَا بِكُلِّ فَاكِهَةٍ آمِنِينَ ﴿۵۵﴾
در آنجا هر ميوه‏ اى را [كه بخواهند] آسوده خاطر مى‏طلبند (۵۵)
لَا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَى وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ ﴿۵۶﴾
در آنجا جز مرگ نخستين مرگ نخواهند چشيد و [خدا] آنها را از عذاب دوزخ نگاه مى دارد (۵۶)
فَضْلًا مِنْ رَبِّكَ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۵۷﴾
[اين] بخششى است از جانب پروردگار تو اين است همان كاميابى بزرگ (۵۷)
فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ ﴿۵۸﴾
در حقيقت [قرآن] را بر زبان تو آسان گردانيديم اميد كه پند پذيرند (۵۸)
فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ ﴿۵۹﴾
پس مراقب باش زيرا كه آنان هم مراقبند (۵۹)

انتهای پیام/