به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در صحنه افتتاحیه فیلم «لورنس عربستان» اثر دیوید لین (محصول ١٩٦٢)، در گوشه تصویر یک موتورسیکلت را می‌بینیم که مردی جوان مشغول ریختن بنزین در باک آن است. این مرد که بعدا می‌فهمیم توماس ادوارد لورنس نام دارد -با بازی پیتر اتول- سوار موتورسیکلت شده و در یک جاده روستایی به راه می‌افتد. موتور هر لحظه بیشتر و بیشتر سرعت می‌گیرد تا این‌که بعد از یک سربالایی و مواجهه ناگهانی با چند دوچرخه‌سوار، کنترل موتورسیکلت از دست راکب خارج شده و سانحه‌ای به وقوع می‌پیوندد که امروز سالگرد وقوع آن است!

بیشتربخوانید: یادی از بازیگر خاطره‌ساز «لورنس عربستان» و «دکتر ژیواگو»

عاشقِ باچشمداشت
٨٤ سال پیش در چنین روزی، برابر ١٩ می‌١٩٣٥ میلادی، توماس ادوارد لورنس، دیپلمات انگلیسی بر اثر سانحه ناشی از تصادف موتورسیکلت در چهل‌وشش سالگی درگذشت. در تاریخ از لورنس با عناوینی، چون باستان‌شناس، نویسنده، نظامی و... یاد شده، اما بی‌شک مشهورترین لقبی که به آن اشتهار دارد «لورنس عربستان» است. او به عنوان رایزن فرهنگی بریتانیا در سرزمین حجاز که ناگفته پیداست عنوانی پوششی و قلابی است، نقش مهمی در تشکیل کشور عربستان و قدرت‌یافتن آل سعود ایفا کرد.

لورنس به دلیل سال‌ها حضور در منطقه خاورمیانه خصوصا کشور‌های عربی به مقدار بسیار زیادی با فرهنگ مردم کشور‌های منطقه اخت شده بود تا جایی که به خوبی یک عرب صحراگرد می‌توانست به زبان عربی تکلم کند. علاقه ادوارد لورنس به فرهنگ مردم منطقه لقب «لورنس عربستان» را برای او به ارمغان آورد؛ هر چند که این علاقه چندان هم بی‌چشمداشت نبود! در این میان آغاز زوال امپراتوری عثمانی که جنگ جهانی اول کلید آن را زد، موجب شد لورنس حکم مهمترین ماموریت خود را که همانا شوراندن اعراب منطقه حجاز علیه عثمانی‌ها بود از ارتش انگلستان دریافت کند.

فرار از ایران
توماس ادوارد لورنس همان‌طور که در فیلم «لورنس عربستان» نیز به نمایش درآمده است، نقش مهمی در سازماندهی قبایل عرب بر ضد حکومت عثمانی داشت و رساندن سلاح به اعراب شورشی و همچنین انفجار خطوط راه‌آهن به عنوان معبر حمل‌ونقل سلاح و سربازان عثمانی نیز ازجمله عملیات‌هایی بود که او با موفقیت به انجام رساند. لورنس پس از اضمحلال امپراتوری عثمانی و تشکیل کشور عربستان ماموریت خود را به شکلی دیگر پی گرفت و با حمایت از آل سعود که حکومت منطقه نجد را در دست داشت، زمینه سقوط امیر مکه و حجاز -شریف حسین از خاندان هاشمی- را فراهم کرد. جالب است بدانید لورنس در ابتدای حضور خود در خاورمیانه، ایران را نیز جزو اهداف خود قرار داده و با سران طوایف مختلف در غرب کشور دیدار‌هایی را انجام داده بود، اما او خیلی زود شناسایی و دستگیر شد. لورنس در سال ١٣٠٩ خورشیدی مدتی را در زندان قصر تهران زندانی بود، اما به دلیل هزینه‌های سیاسی که این اسارات بر روابط انگلستان و ایران تحمیل می‌کرد، طی یک صحنه‌سازی از زندان فراری داده شد.

منبع: روزنامه شهروند

انتهای پیام/