شهرام آگاه فوق تخصص گوارش و کبد و رئیس مرکز تحقیقات کولورکتال دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفتوگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره اسهال مسافرتی اظهار کرد: این عارضه یکی از بیماریهای مهم در زمان سفر است که میتواند بسیار آزار دهنده و در مواردی خطرناک باشد، اما با رعایت اصول بهداشتی میتوان از بروز آن پیشگیری کرد.
وی بیان کرد: میکروبهایی که از طرق مختلف مانند غذا، آب یا تماس با دستهای آلوده وارد بدن میشوند در ایجاد اسهال مسافرتی نقش دارند، دستشوییهای عمومی غیر بهداشتی، مکانهای مناسبی برای رشد میکروبها هستند بنابراین افراد در سفر باید از توالتهای بهداشتی استفاده کنند و پس از دستشویی دستهای خود را با آب و صابون به خوبی بشویند، همچنین ضد عفونی کردن دستها با مواد مناسب پس از شست و شو با آب و صابون پیشنهاد میشود.
این فوق تخصص گوارش و کبد درباره مصرف غذا در رستورانهای بینراهی افزود: افراد برای جلوگیری از دچار شدن به مشکلات گوارشی مانند اسهال مسافرتی باید برای مصرف غذا به رستورانها و مراکز تهیه غذای بهداشتی مراجعه کنند، وزارت بهداشت هم موظف است که بهداشت محیط و سلامت کارکنان این مراکز را از نظر مبتلا نبودن به بیماریهای عفونی گوناگون بررسی کند، غذاهای مانده به ویژه در فصول گرم سال در معرض آلوده شدن به میکروبها و ویروسهای گوناگون قرار دارند، بنابراین اگر افرادی این غذاها را مصرف کنند، دچار مشکلات گوارشی میشوند.
بیشتر بخوانید: اسهال مسافرتی مهمترین خطر در کمین مسافران
آگاه تاکید کرد: برخی افراد غذا را در خانه میپزند تا در بین راه آن را استفاده کنند، در این موارد شستوشوی دستها قبل از خوردن غذا و پرهیز از مصرف مواد غذایی که سریع فاسد میشوند مانند انواع گوشتها و سالاد الویه به ویژه در هوای گرم ضروری است.
وی تصریح کرد: سبزیها و میوههایی که در طول سفر مصرف میشوند باید به دقت شستوشو و ضدعفونی شوند، زیرا میوهها و سبزیهای نشسته میتوانند حامل انواع میکروبها یا انگلهای بیماریزا باشند.
این فوق تخصص گوارش و کبد گفت: اسهال مسافرتی یا مسمومیت گوارشی ممکن است به شکلهای تهوع و استفراغ غالب، اسهال غالب یا هر ۲ شکل بروز پیدا کند، از مهمترین علائم مسمومیتهای غذایی میتوان به اسهال و استفراغ اشاره کرد.
آگاه اظهار کرد: برخی میکروبها در کمتر از ۶ ساعت میتوانند افراد را دچار مسمومیت غذایی کنند که از شایعترین مواد غذایی مسمومیتزا میتوان انواع گوشتها را نام برد، در مسمومیت گوارشی با انواع گوشتها معمولاً تهوع و استفراغ غالب بوده، اما دلدرد و اسهال هم ممکن است ظاهر شود، نشانههای مسمومیت با برنج میتواند پس از ۴۸ ساعت بروز پیدا کند، در این مسمومیت اسهال و دلدرد غالب است و استفراغ کمتر دیده میشود، مسمومیت ایجاد شده با برخی مواد غذایی میتواند تا ۴۸ ساعت هم طول بکشد.
وی بیان کرد: اسهال مسافرتی در بیشتر موارد به شکل اسهال آبکی همراه با دلدرد ظاهر میشود، اما در مواردی هم ممکن است موجب اسهال خونی شود، اسهال خونی به عللی گوناگون مانند وجود میکروبهای «اشریشیاکلی» (E.coli)، «شیگلا» و برخی انواع آمیبها مانند «آمیب هیستولیتیکا» ایجاد میشود، میکروبهای E.coli از طریق فرآوردههای گوشتی مانند همبرگر به بدن منتقل میشوند و روده را ملتهب میکنند.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود: شستوشوی دستها و مواد غذایی خام به ویژه سبزیها و میوهها قبل از استفاده، نگهداری صحیح مواد غذایی، پرهیز از مصرف غذاهای مانده و تهیه غذا از رستورانها و مراکز غذای بهداشتی برای جلوگیری از بروز اسهال مسافرتی اهمیت دارد.
بیشتر بخوانید: درمان اسهال/ سریعترین روش درمان اسهال چیست؟
آگاه تاکید کرد: افرادی که به اسهال و استفراغ به ویژه در فصول گرم سال مبتلا میشوند، آب بدنشان از دست میرود، این اشخاص برای جبران مایعات از دست رفته باید به میزان کافی آب بنوشند، نوشیدن دوغ یا محلولهای ORS هم در این موارد کمک کننده است، اگر فرد دچار استفراغ باشد باید از داروهای ضد تهوع برای رفع مشکل خود استفاده کند، در مواردی هم که آب بدن زیاد از دست رفته باشد و شخص قادر به نوشیدن آب نباشد باید سرم تزریق شود.
وی یادآوری کرد: اسهال مسافرتی در اغلب موارد برای درمان به مصرف آنتی بیوتیک نیاز ندارد، اما اگر این عارضه با اسهال خونی همراه باشد باید آزمایش مدفوع انجام شود تا اگر در نمونه مدفوع میکروب یا آمیب وجود داشت برای از بین بردن آنها از داروههای آنتی بیوتیک یا آنتی آمیب کمک گرفت.
انتهای پیام/