به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، مظفر افشار پدر بلوط ایران گفت: گام دوم احیای دوباره جنگل‌های زاگرس و استفاده از گونه‌های بومی آن از جمله بلوط، گلابی وحشی، زالزالک و بنه است تا این جنگل‌ها بتوانند ضمن داشتن شادابی و طراوت برای حفظ منابع آب و خاک نیز موثر باشند.

وی ادامه داد: طبق تحقیقات انجام شده ۴۰ درصد آب شیرین ایران در محدوده زاگرس تولید می‌شود و اگر این جنگل‌ها از بین برود، ضمن از بین رفتن منابع آبی، بخش زیادی از خاک این منطقه که در طول هزاران سال گذشته ایجاد شده است، بر اثر سیلاب‌ها از بین می‌رود.

وی اضافه کرد: بسیاری از رودخانه‌های پرآب و مهم کشور از جمله رودخانه کارون، کرخه، سمیره، دز و ... از زاگرس سرچمشه می‌گیرد و نابودی زاگرس باعث خشک شدن این رودخانه‌های مهم و حیاتی کشور نیز می‌شود.

وی افزود: جنگل‌های ۶ میلیون هکتاری زاگرس با گستردگی در حدود ۱۲ استان کشور، ۴۰ درصد جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهد و حدود ۷۰ درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط‌ها شامل می‌شود.

وی اظهار داشت: جنگل‌های زاگرس از شهرستان پیرانشهر در آذربایجان غربی شروع و تا بخشی از استان فارس کشیده شده است و یکهزار و ۳۰۰ کیلومتر طول و بیش از ۲۰۰ کیلومتر عرض دارد.

بلوط در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد

پدر بلوط ایران گفت: رشد درختان بلوط در زاگرس قدمتی چند هزار ساله دارد بطوری که در برخی مناطق ایران و استان‌های زاگرس نشین هم اکنون درختان کهنسال ۱.۵ تا ۲ هزار ساله وجود دارد.

افشار افزود: این امر نشان می‌دهد که از گذشته دور نیاکان ما به اهمیت درختان بلوط پی برده اند و از آن محافظت کردند بطوری که در فرهنگ ما از درخت بلوط به عنوان درختی مقدس یاد می‌شود.

وی اضافه کرد: در برخی از متون و آثار تاریخی گذشته نشان داده شده که در خشکسالی‌ها و قحطی، ساکنان زاگرس با استفاده از میوه بلوط و تبدیل آن به آرد و تولید نان بلوط از مرگ نجات یافتند و دانستن این امر نشان می‌دهد که این درخت چقدر اهمیت دارد.

افشار اظهار داشت: درخت بلوط از جمله درختان پهن برگ با نیاز آبی بسیار کم است و سهم زیادی در تولید اکسیژن و تصفیه هوا ایفا می‌کند و در سال‌های خشکسالی نیز به سبب مقاومتی که در برابر تشنگی دارد، خشک نمی‌شود.

پدر بلوط ایران گفت: طبق آخرین ارزیابی‌ها و با توجه به نقش بلوط در حفظ منابع آب و خاک و تولید اکسیژن هر اصله درخت بلوط ۵۰ ساله در حدود ۲۰ میلیارد ریال ارزش گذاری شده است.

وی افزود: اگر کشاورزان و روستاییان مناطق جنگلی زاگرس این اهمیت را درک کنند، هرگز برای توسعه زمین کشاورزی و کشت و زرع آن را قطع نمی‌کنند و آن را به عنوان سوخت به کار نمی‌گیرند.

افشار از مسوولان خواست سوخت‌های فسیلی (نفت و گاز) یا روش‌های نوین (خورشیدی) را برای تامین سوخت مورد نیاز روستاییان این مناطق تامین کنند تا آنان مجبور نباشند درختان بلوط را برای گرم کردن خانه‌های خود قطع کنند.

پدر بلوط ایران با انتقاد از برخی افراد که می‌گویند بلوط در این منطقه رشد نمی‌کند، افزود: رشد بذر بلوط با سایر درختان فرق دارد و بلوط در چهار سال اول عمر خود تنها رو به پایین (داخل زمین) رشد می‌کند و از سال چهار به بعد ارتفاع می‌گیرد.

استفاده از ظرفیت زندان‌ها برای جنگل کاری

پدر بلوط ایران گفت: در زندان تمام شهر‌های کشور افرادی هستند که از روی ناآگاهی مرتکب جرمی مانند قاچاق شدند و شاکی خصوصی ندارند؛ این افراد به جای اینکه در زندان بمانند و هزینه‌ای هم به دولت تحمیل شود می‌توانند مروج درختکاری در جنگل‌ها باشند.

وی اضافه کرد: در استان لرستان این تجربه به خوبی جواب داده است و با همکاری دادستان خرم آباد برخی از زندانیان علاقه‌مند در طرح جنگل کاری کمربند سبز این شهر مشارکت کردند.

وی افزود: در این طرح هر فرد زندانی می‌تواند از صبح تا ظهر در کاشت نهال و آبیاری درختان مشارکت داشته باشد و بعد ازظهر نیز به امور روزمره و تامین معیشت زندگی خود و خانواده اش بپردازد.

افشار گفت: از مدت اجرای این طرح تاکنون شمار زیادی از زندانیان خرم آباد علاقه‌مند به مشارکت در این طرح شدند بطوری که برخی از زندانیان پس از پایان دوران محکومیت خود نیز همچنان دوستدار جنگل هستند و با انجمن‌های منابع طبیعی همکاری می‌کنند.

وی از دادستان مهاباد و سایر شهرستان‌هایی که در دامنه جنگل‌های زاگرس قرار دارد، خواست که جریمه برخی از محکومان قضایی را به خدمت به منابع طبیعی و جنگل‌ها اختصاص دهند.

افشار یادآور شد: هیچ زندانی در دنیا وجود ندارد که نخواهد برای رهایی از بند و جبران گناهان گذشته خود به طبیعت خدمت کند و از طرف دیگر طبیعت که حامیان کمی دارد نیازمند کمک و مشارکت این افراد برای احیا دوباره است.

«مظفر افشار» یکی از فعالان و دوستداران محیط زیست کشور که از وی به خاطر ۳۰ سال فعالیت در زمینه کاشت و مراقبت از درختان بلوط به نام پدر بلوط ایران یاد می‌شود؛ مظفر افشار حدود ۷۰ سال سن دارد و متولد خرم آباد در استان لرستان است.

جنگل‌های زاگرس به سه بخش شمالی، میانی و جنوبی تقسیم می‌شود که در طول بیش از ۵۰ هزار سال گذشته تشکیل شده و به لحاظ محافظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی، توانایی‌های اکوتوریستی و ارزش‌های زندگی دارای اهمیت زیادی است.

بر اساس مطالعات انجام شده در جنگل‌های زاگرس ۲ هزار و ۳۷۲ گونه گیاهی، ۶۱ گونه پستاندار، ۲۷ گونه ماهی، ۱۶۷ گونه پرنده و ۳۷ گونه خزنده شناسایی شده است.

انتهای پیام/ج

وضعیت نا مطلوب جنگل‌های زاگرس