به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، «اقتصاد دست‌نیافتنی» و «قدرت نظامی»، آمریکا و متحدانش را پیروز جنگ جهانی دوم کرد. همین دو ویژگی، در جنگ سرد به آمریکا کمک کرد تا پیروز میدان شود و کاری کند که نام شوروی و بلوک شرق را تنها در کتب تاریخی و موزه‌ها بتوان جست. چند دهه از این اتفاق گذشته است.

بیشتربخوانید: آمریکا از درون در حال خودفروپاشی است

 این فقط اقتصاد آمریکا نیست که دچار افول شده و عرصه را به رقیبان واگذار کرده است؛ آنان در برتری بلامنازع نظامی‌شان هم چشم‌انداز روشنی ندارند و هم در برابر سایر رقیبان، حرف چندانی برای گفتن. این موضوع نگرانی مقامات و نهاد‌های امنیتی آمریکا را به دنبال داشته است و آنان در گزارش‌ها و اظهارنظر‌های خود به افول نظامی آمریکا اشاره کرده‌اند. چند ماه پس از هشدار کمیسیون راهبرد دفاع ملی آمریکا به کنگره درباره پیامد‌های خطرناک تحلیل رفتن قدرت نظامی این کشور، رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا نیز دست به قلم برده تا بنویسد واشنگتن برتری نظامی‌اش را به رقبا باخته و حالا برای ارتقای خود نیازمند سرمایه‌گذاری است.

 جیمز اینهوف، رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا در سرمقاله‌ای در روزنامه «تولسا ورلد» نوشت: «آمریکا هم در تسلیحات متعارف و هم در فناوری‌های پیشرفته شامل هوش مصنوعی، تسلیحات فراصوت و حتی انرژی مستقیم (تفنگ لیزری و پرتو ذرات) برتری خود را از دست داده است.»

نویسنده این سرمقاله که متن خود را با عبارت «آمریکا به دلیل برتری نظامی خود در دو جنگ جهانی پیروز شد» آغاز کرده، در ادامه نوشت: «پنتاگون در پایان جنگ سرد به اندازه تمامی جنگنده‌های روسیه و چین با هم، جنگنده در اختیار داشت. پس از سقوط جماهیر شوروی، آمریکا هرسال ۵۰۰ فروند هواپیما می‌ساخت و حالا این تعداد به ۵۰ فروند در سال کاهش یافته که حتی باعث شده آمریکا به سختی بتواند یگان فرسوده خود را ارتقا دهد. به بمب‌افکن B-۵۲ نگاه کنید. ۶۶ سال است که از این جنگنده استفاده می‌کنیم. درحالی که چین و روسیه همواره آمریکا را در این حوزه خلع سلاح کرده‌اند، واشنگتن با این خیال که تجهیزات آمریکایی بهترین هستند، به خود آرامش خاطر داده است. امروز، روسیه و چین تنها واحد‌های توپخانه‌ای ندارند بلکه در زمینه نظامی نیز گوی سبقت را از آمریکا ربوده‌اند.

در سال ۲۰۱۶، ژنرال مارک میلی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا ارزیابی ژنرال هربرت مک‌مستر مشاور امنیت ملی سابق آمریکا را تایید کرد که گفته بود بسیاری از دشمنان بالقوه آمریکا از نظر تسلیحاتی آمریکا را پشت سر گذاشته‌اند و ما را غافلگیر می‌کنند. ما این وضعیت را نه می‌خواهیم و نه دوستش داریم، اما بله، از نظر تکنیکی، ما را غافلگیر و خلع سلاح می‌کنند.» رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا ادامه داد: «کمیسیون دو حزبی دفاع ملی خواستار افزایش سالانه سه تا پنج درصدی در هزینه‌های دفاعی برای رویارویی با این کاستی‌ها و کمبودهاست. من با این مساله موافقم.»

اینهوف در ادامه مقاله خود آورده است: «بر این باورم که ما در تهدیدآمیزترین شرایط هستیم و باید ظرفیت‌های دفاعی خود را برای بازدارندگی تهدید‌ها از سوی چین و روسیه ارتقا دهیم. تنها راهی که می‌توانیم این کار را انجام دهیم سرمایه‌گذاری در راستای حفظ و مدرنیزه‌سازی است که مدت‌هاست به آن بی‌اعتنایی شده است.»

این البته جیمز اینهوف، رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا نیست که از افول قدرت نظامی آمریکا در برابر سایر رقبا گفته است. نوامبر ۲۰۱۸ کمیسیون ویژه مستقل کنگره آمریکا در گزارش ۹۰ صفحه‌ای درباره «استراتژی دفاع ملی» این کشور هشدار داد که توان نظامی این کشور در جهان به طرز قابل‌توجهی کاهش یافته و رقبا از قبیل: روسیه و چین توانسته‌اند راه‌هایی برای مقابله با ارتش آمریکا بیابند. در این گزارش آمده است امنیت ملی آمریکا امروز بیش از هر زمان دیگر در طول چند دهه اخیر در معرض خطر قرار گرفته است. آمریکا با چین- که برتری آمریکا را هم به لحاظ اقتصادی و هم نظامی با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبه‌رو ساخته- و با روسیه وارد دوره‌ای از رقابت «ابرقدرتی» شده است.

جیمز اینهوف، رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا گفت: «آمریکا در تسلیحات متعارف و فناوری‌های پیشرفته برتری خود را از دست داده است.»

برپایه این گزارش، از سال مالی ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ هزینه‌های دفاعی آمریکا ۲۶ درصد کاهش یافته و از ۷۹۴ میلیارد دلار (با تورم سال ۲۰۱۸) به ۵۸۶ میلیارد دلار رسیده است. صرف‌نظر از هزینه‌های نظامی در عراق و افغانستان، این رقم کاهش ۱۲ درصدی داشته و از ۶۱۲ میلیارد دلار به ۵۴۱ میلیارد دلار طی همین سال‌ها رسیده است. در سال ۱۹۶۰، هزینه‌های دفاع برابر با ۵۲ درصد بودجه فدرال و ۹ درصد از کل فعالیت اقتصادی (تولید ناخالص داخلی) بود. در سال ۲۰۱۷، این رقم به ۱۵ درصد از بودجه و سه درصد از تولید ناخالص داخلی رسید. در حقیقت، بودجه نظامی آمریکا در حال یک رقابت پنهان با بودجه‌های با دولت رفاه آمریکا - تامین اجتماعی، پزشکی، دارویی، غذا و... است که در حال حاضر تقریبا ۷۰ درصد هزینه‌های بودجه را شامل می‌شوند.

افول برتری نظامی آمریکا

چین و روسیه دو کشوری هستند که در بسیاری از گزارش‌های نهاد‌های امنیتی آمریکایی، به توسعه توان نظامی آن‌ها برابر آمریکا اشاره شده است. هفته گذشته یکی ازکمیسیون‌های تخصصی کنگره آمریکا در گزارشی اعلام کرد: «اگر این کشور هرچه زودتر اقدامی برای نوسازی ارتش خود صورت ندهد، برتری نظامی خود دربرابر رقبایی همچون روسیه وچین را به‌طور کامل از دست خواهد داد.»

«کمیسیون راهبرد دفاع ملی» که از هر دو جناح سیاسی غالب آمریکا نمایندگانی در آن حضور دارند، در گزارش خود با اعلام اینکه در چند دهه اخیر هیچ‌گاه امنیت و رفاه آمریکایی‌ها تا این اندازه در معرض تهدید نبوده، هشدار داده است: «اگر در اسرع وقت اقدامی برای بهبود شرایط صورت نگیرد، اوضاع وخیم‌تر خواهد شد و عبور از بحران مدت بیشتری به طول خواهد انجامید.»

براساس گزارش کمیسیون راهبرد دفاع ملی کنگره آمریکا، وزارت دفاع این کشور از زمان حملات ۱۱ سپتامبر تاکنون بودجه کافی و به‌موقع برای پشتیبانی عملیات‌ها، حفظ آمادگی و مدرن‌سازی نیرو‌های نظامی دریافت نکرده و این مشکل باعث شده است پنتاگون چاره‌ای جز به تعویق انداختن مکرر مدرن‌سازی نیرو‌ها و تجهیزات نظامی آمریکا نداشته باشد. از سوی دیگر در سال‌های اخیر چین و روسیه مدرن‌سازی نیرو‌ها و سلاح‌های خود اعم از هسته‌ای یا متعارف را با جدیت دنبال کرده و گام‌های بزرگی را در راه توسعه قابلیت‌های دفاعی خود برداشته‌اند. اعضای کمیسیون راهبرد دفاع ملی آمریکا در گزارش خود مدعی شده‌اند این دو کشور به‌تازگی فعالیت‌های نظامی خود علیه آمریکا و متحدانش را به‌ویژه در حوزه‌های فضایی و سایبری شدت بخشیده‌اند و همچنین سعی دارند با اتخاذ راهبرد جنگ نامتقارن اقتصادی، اطلاعاتی و حقوقی بر آمریکا غلبه کنند.

چین و روسیه تلاش می‌کنند با استفاده از نقاط ضعف آمریکا، جایگاهی را که این کشور برای خود در نظام بین‌المللی تعریف کرده است، تضعیف کنند و به اعتراف کمیسیون راهبرد دفاع ملی آمریکا، واشنگتن هنوز نتوانسته است در برابر تحرکات این دو رقیب قدرتمند واکنش جدی از خود نشان دهد. آمریکا در بسیاری از حوزه‌های دفاعی برتری خود در برابر روسیه و چین را از دست داده یا حداقل شاهد کاهش این برتری بوده است.

توازن قدرت در مناطق راهبردی و حساسی مانند اروپای شرقی و نیز غرب اقیانوس آرام عملا به نفع روسیه و چین تغییر کرده و خطر بروز درگیری در این مناطق افزایش یافته است. چنانکه در گزارش کمیسیون راهبرد دفاع ملی آمریکا تصریح شده است برتری نظامی آمریکا برابر روسیه و چین یک‌شبه از دست نرفته است و احیای این برتری نیز حتی در صورت اتخاذ تمهیدات لازم از سوی کاخ سفید و کنگره دست‌کم به یک دهه زمان نیاز خواهد داشت. البته با توجه به اختلافات روزافزون دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان بر سر بودجه دفاعی، بعید به نظر می‌رسد که آن‌ها در آینده‌ای نزدیک برای ترمیم نیرو‌ها و تجهیزات نظامی فرسوده کشورشان به اجماع دست یابند.

منبع: روزنامه فرهیختگان

انتهای پیام/