به گزارش خبرنگار  حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، «برای هر دانش‌آموزی به طور متوسط ۴ میلیون تومان از خزانه مردم و بیت‌المال هزینه می‌کنیم، گفت: البته به طور متوسط، در حالی که اگر دولت بخواهد این خدمت را از مردم بخرد و مردم خودشان این کار را انجام دهند، حداکثر یک میلیون تومان می‌شود که ۴ برابر از پول بیت‌المال برای یک دانش‌آموز هزینه می‌کنیم در حالی که می‌توانیم این را ارزان کنیم.» این‌ها اظهارات حسن روحانی رئیس جمهوری رنگ و بوی خصوصی سازی آموزش و پرورش را شدت بخشید و نظرات موافق و مخالف بسیاری را در پی داشت.

در برنامه ششم توسعه و برنامه‌های سالیانه کشور واگذاری بخشی از آموزش و پرورش، بزرگترین وزارتخانه کشور به جهت جمعیت ذینفعان، مطرح می‌شود، موضوعی که جدای از مخالفان و موافقان آن نیازمند نظارتی قوی است تا از مسیر اصلی ماموریت‌های آموزش و پرورش منحرف نشود و در عین حال شان و جایگاه جامعه فرهنگی هم رعایت شود.

طی یکسال اخیر خصوصی‌سازی و خرید خدمات در آموزش و پرورش پررنگ‌تر شده است البته قرار بر این بود تا در این مدت ساماندهی هم برای اوضاع وجود داشته باشد تا نواقص اجرای آن همچون بی سر و سامانی اوضاع معلمان بهبود یابد، اما این طرح نه تنها سامانی پیدا نکرده است بلکه اوضاع سخت‌تر از قبل طی می‌شود.

کیفیت؛ گمشده نظام آموزشی در پر کردن کلاس‌های درس

طرح خرید خدمات آموزشی که پنج سال از اجرای آن می‌گذرد و قرار بود تا از امسال با تخصیص ردیف اعتباری ویژه ساماندهی شود، همچنان بلاتکلیف است و به اذعان معلمان این طرح نه تنها امسال قراداد و حقوق آن‌ها به روز نشده است بلکه همچنان بلاتکلیفی وجود دارد و بدون قرارداد فعالیت می‌کنند.

این شرایط در حالی مطرح می‌شود که از سال گذشته علی الهیار ترکمن معاون توسعه، مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش گفته بود که در بودجه سال ۹۷ با حمایت دولت اعتبار ویژه‌ای در قالب ردیفی مستقل برای معلمان خرید خدمات آموزشی در نظر گرفته خواهد شد تا پرداخت حقوق معلمان با مشکل مواجه نشود.

این طرح به گفته مجتبی زینی وند رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق محروم موفقیت آمیز بوده است و امسال ۱۰ هزار معلم خرید خدمات آموزشی در هزار مدرسه کشور تعداد ۲۰۰ هزار دانش‌آموز را آموزش می‌دهند.

این آموزش‌ها در حالی برای دانش آموزان مناطق محروم پیش می‌رود که معلمان متضرر اصلی هستند و همچنان با وعده‌هایی که جامه عمل نمی‌پوشند و نگران از آینده، تدریس می‌کنند حال بماند که در این روش کیفیت آموزشی کجای طرح قرار دارد و آیا با وجود چنین دغدغه‌هایی امکان آموزش و پرورش با کیفیت به دانش آموز  وجود دارد یا خیر؟

بیشتر بخوانید: به روز شدن حقوق معلمان خرید خدمات آموزشی از امسال/ تسویه حساب تدریجی معوقات 

آموزش و پرورش در چند قدمی خصوصی شدن؟

با وجود کمبود‌های طرح خرید خدمات آموزشی، رئیس جمهوری گفت: امسال در بودجه این پیشنهاد را ارایه کردیم که سال آینده حداقل ۱۰ درصد به صورت خرید خدمت باشد و این می‌تواند بعدا نیز با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی ادامه پیدا کند.

حجت اله بنیادی کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،  اظهار کرد: اجرای طرح خرید خدمات در آموزش و پرورش (به جز در مواقع اضطراری و کمبود شدید معلم) نه تنها کاهش هزینه‌ای برای کشور نخواهد داشت، بلکه در بلندمدت به شدت هزینه‌های کشور را افزایش می‌دهد.

وی ادامه داد: طرح خرید خدمات آموزشی، هیچگونه تناسبی با اقتضائات و ماهیت کار تعلیم و تربیت ندارد و در تعارض آشکار با مبانی، اهداف و رویکرد‌های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است؛ شرح بودجه سال ۱۳۹۸ آموزش و پرورش نشانگر آن است که بودجه ۹۸ نه تنها از اهداف اسناد بالادستی آموزش و پرورش تبعیت نمی‌کند، بلکه خود یک رویکرد و راهبرد‌های جدیدی را برای نظام تعلیم و تربیت تعریف کرده است.

بنیادی با اشاره به اینکه گفته نوبخت مبنی بر اینکه استفاده از طرح خریدخدمات آموزشی برای کاهش هزینه های دولت است، گفت: در هیچ یک از پیوست های بودجه  و قانون برنامه ششم  مجوز و استدلالی برای اولویت داشتن طرح خرید خدمات وجود ندارد.

این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بخشی از نمایندگان مجلس هم با خصوصی سازی آموزش و پرورش و اجرای طرح خرید خدمات آموزشی با چنین رویکردی موافق نیستند.

همچنین شرایط خصوصی سازی و خرید خدمات آموزشی در حدی است که معلمان این طرح حتی در فضای مجازی هم به دنبال راه چاره‌ای هستند علاوه بر آن پویشی با محوریت آموزش رایگان در شبکه‌های اجتماعی ایجاد شده است که به ساماندهی اوضاع آموزش و پرورش و جلوگیری از خصوصی شدن این نهاد اشاره دارد.

اجرای مسیر شکست خورده مدارس چارتری در ایران

مهدی بهلولی کارشناس آموزشی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره خصوصی سازی مدارس و واگذاری بخشی از مدارس دولتی به بخش خصوصی گفت: این طرح کپی برداری از طرح مدارس چارتری در آمریکا است که این موضوع در خود آمریکا هم منتقدان آموزشی سرسختی دارد و موفق نبوده است.

وی ادامه داد: در هر بخشی از جهان که آموزش و پرورش به بخش خصوصی واگذار شده موفقیت چندانی وجود نداشته است، در واقع با توجه به تجربیات جهانی راه اصلاح آموزش و پرورش از خصوصی سازی نمی‌گذرد.

بهلولی با تاکید بر اینکه با نگاه صرفه جویانه نباید خصوصی کردن آموزش و پرورش در دستور کار باشد، گفت: رویکرد خصوصی سازی پشتوانه آموزشی ندارد و صرفا صرفه جویی را مطرح می‌کند که در این میان کیفیت آموزشی بلاتکلیف است و هر جا که در بخش آموزشی بخش خصوصی وارد می‌شود، باید پیامد‌های آن را جواب داد.

بیشتر بخوانید: افزایش سقف اعتبارات در بودجه ۹۸ آموزش و پرورش/ خصوصی سازی در یک قدمی مدارس؟

مدارس خصوصی و باز شدن پای مافیای آموزشی

یکی از پرچالش ترین بحث های امروزی ورود مافیای آموزشی به مدارس از دوره ابتدایی تا پایان دوره دبیرستان است؛ موضوعی که به دفعات از سوی سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش هم مطرح شده است و به گفته خودش سعی دارد تا حد امکان از حضور این مافیا جلوگیری کند.

مافیای آموزشی با ورود به مسائل آموزشی چون قبولی در کنکور و آزمون های ورودی مدارس که مطالبه اصلی خانواده هاست جایگاه خوبی در جامعه دانش آموزی باز کرده اند و در این میان مدارس غیردولتی و به تعبیری کلی تر مدارس خصوصی برای حفظ رضایت خانواده ها و توجه به مطالبات آنها بیش از پیش خواسته یا ناخواسته با مافیای کنکور همکاری می کنند؛  بنابراین توسعه این مدارس مافیای کنکور را بیش از پیش تقویت خواهد کرد.

بهلولی در این مورد تصریح کرد: آموزش و پروش کمی و تستی با آموزش و پرورش خصوصی پیوند دارد چرا که سرمایه گذار دنبال این است تا خروجی مبتنی بر نمره داشته باشد تا نتیجه عملکردش مشخص شود و در چنین فضایی سرمایه گذار منتظر نمی‌ماند تا بعد از ۱۲ سال فردی با تسلط کامل بر مهارت‌های زندگی تحویل جامعه دهد.

این کارشناس آموزشی با اشاره به اینکه در هیچ یک از آموزش و پرورش‌های موفق خصوصی سازی وجود نداشته است، تصریح کرد: حتی در آموزش و پرورش آمریکا که شرایطی میان مایه دارد این طرح موفق نبوده است و در فنلاند که الگوی آموزش و پرورش نوین محسوب می‌شود تا مقطع کارشناسی ارشد آموزش رایگان است و این در حالی پیش می‌رود که آمریکا سال‌هاست که نرخ مدارس خصوصی را در حد ۱۰ درصد نگه داشته است، اما در کشور ما این رقم به ۱۴ درصد می‌رسد.

وی در پاسخ به این سوال که توسعه مدارس خصوصی کمک به مشارکت به خانواده در مدرسه دارد یا خیر گفت: مشارکت در تصمیم گیری و تصمیم سازی آموزش و پرورش باید وجود داشته باشد و در مدارس خصوصی صرفا اخذ وجه مورد توجه است و حتی شرایط نسبت به مدارس چارتری متفاوت بوده چرا که در این مدارس خانواده در چگونگی تحصیل و انتخاب دروس دخالت دارند، ولی در ایران این موضوع وجود ندارد و خانواده نمی‌تواند دروس دانش‌آموز یا فرایند تعلیم و تربیت را متناسب با شرایط دانش‌آموز تعیین کند.

گزینش دانش آموز؛ رمز موفقیت مدارس خصوصی

اوضاع مدارس غیردولتی و طرح خرید خدمات آموزشی آنچنان که باید در حد و اندازه جامعه فرهنگی ظاهر نشده است و با وجود‌ی که قرار بود به تعبیر آموزش و پرورشی‌ها راه نجات آموزش و پرورش مدارس غیردولتی و بخش خصوصی باشد، اما این موضوع چندان تحقق پیدا نکرده است.

مدارس پولی جز چندین مدرسه برگزیده گاه از چارچوب نظارت خارج می‌شوند و معلمان این مدارس در کشاکش بلاتکلیفی اوضاع هستند تا حداقل حقوق اولیه خود یعنی بیمه و دریافتی مناسب داشته باشند.

 بهلولی درباره تاثیر مدارس غیردولتی در موفقیت‌های آموزشی گفت: رمز موفقیت مدارس غیردولتی گزینش دانش آموز است؛ براساس گزارشآموزش و پرورش جهانی (EI) رمز موفقیت مدارس خصوصی سراسر جهان گزینش دانش آموز است؛ اگر این مدارس به کیفیت بالای خود اعتماد دارند در مدارس جنوب شهر و بدون گزینش نتایج درخشان را مدعی شوند در غیراین صورت که با گزینش دانش آموز آن هم در مناطق توانمند، این موفقیت‌ها دستاورد بزرگی نیست.

وی ادامه داد: ۲ سال گذشته بود که رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش آماری از وضعیت مدارس غیردولتی داد و طبق این آمار برخی مدارس غیردولتی در رده‌های پایین معدل قرار داشتند.

با وجود اوضاع فعلی و پیشنهاد جدید درب ودجه سال آینده گویی اصل ۳۰ قانون اساسی یعنی آموزش و پرورش رایگان به حاشیه رانده شده است همچنین خرداد ۹۲ بود که روحانی از شکاف طبقاتی در آموزش و پرورش گلایه کرده و معتقد بود یکی از کارکرد‌های آموزش و پرورش باید مبارزه با شکاف طبقاتی باشد.

وی گفته بود که دولت باید از طریق آموزش و پرورش رایگان شرایطی برای طبقات ضعیف‌تر فراهم کند که بتوانند ضعف‌های خود در سرمایه اقتصادی یا اجتماعی را از طریق رشد در نظام آموزشی و کسب منزلت‌های بهتر جبران کنند؛ حالا همین آموزش و پرورش خودش طبقاتی و عامل شکاف طبقاتی شده است.

این اظهاراتی در حالی است که وی اکنون از خرید خدمات آموزشی و واگذاری آموزش و پرورش به مردم سخن گفته و معتقد است این روش می‌تواند در سال های آتی هم تداوم یابد.

انتهای پیام/