به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ واریس هنگامی رخ می دهد که دریچه های معیوب رگهای خونی باعث میشود تجمع خون در بخش هایی از رگ شده و در نتیجه رگها بیش از حد بزرگ شوند؛ این رگها گاهی دردناک و متورم شده و به رنگ بنفش مایل به آبی، بنفش تیره یا قرمز در میآیند، اختلالاتی که اغلب در نواحی پایین پا و ران ها ظاهر شده و حدود 25 درصد افراد بزرگسال به خصوص افراد سالخورده را درگیر خود میکند؛ این اختلال در خانمها شیوعی خیلی بالاتر نسبت به آقایان دارد.
رگ های خونی با دریچههای یک طرفه خود مانع برگشت خون به عقب می شوند؛ کشیدگی دیواره رگها و کاهش انعطاف پذیری آنها ممکن است باعث آسیب دیدگی و ضعیف شدن این دریچهها شده و در عملکرد آن ها اختلال ایجاد کند، در نتیجه این برگشت خون در جهت مخالف، خونرسانی به قلب با مشکل مواجه شده و خون در رگها انباشته میشود؛ بیشتر بودن فاصله رگهای پا از قلب و گرانش باعث میشود تا احتمال بروز واریس در پا افزایش پیدا کند.
اگرچه هنوز به طور دقیق علت کشیدگی رگها و آسیب دریچه مشخص نشده است اما به نظر می رسد برخی عوامل در افزایش خطر بروز واریس پا موثر می باشند که بارداری، فشار خون و افزایش سن از جمله آنهاست.
در دوران بارداری حجم خون در داخل رگ ها بیشتر جریان پیدا میکند، از سوی دیگر جنین در حال رشد، فشاری بیشتر به پا وارد کرده و تغییرات هورمون های استروژن و پروژسترون باعث آرام سازی رگ های خونی می شود. همه این عوامل در افزایش احتمال واریس پا در زنان باردار تاثیرگذار است و در اغلب اوقات واریس پا پس از بارداری برطرف می شود اما ممکن است علائم آن باقی بماند.
به طور کلی وارد شدن فشار طولانی مدت بر رگ ها به دلایل مختلف از جمله یبوست، احتباس ادراری ناشی از مشکلات پروستات و سرفه های شدید و مزمن، احتمال بروز واریس پا را افزایش می دهد؛ این شرایط همچنین زمینه را برای بروز بواسیر (هموروئید) یا واریس مقعدی فراهم خواهد کرد.
در مجموع واریس پا در افراد بالای 50 سال و سالخوردگان بیشتر از سایر افراد دیده میشود.
سایر عوامل نتاثیر گذار بر بروز رگهای واریسی عبارتند ازجراحی یا آسیب پا؛ یائسگی؛ ایستادن به مدت های طولانی؛ چاقی و اضافه وزن؛ ژنتیک و سابقه خانوادگی و جنسیت.
از جمله علائم و نشانه های شایع واریس پا رگ های متورم، برجسته و پیچ در پیچ و همچنین تغییر رنگ رگ ها به بنفش تیره یا بنفش مایل به آبی است.
واریس ممکن است با علائمی دیگر مانند درد و تیر کشیدن پاها، احساس سنگینی در پاها به ویژه پس از ورزش یا شب ها، خونریزی غیر طبیعی ناشی از آسیب های جزئی، لیپودرماتواسکلروز؛ چربی زیر پوست درست در ناحیه بالای مچ و قوزک پا سخت و قرمز شده و منجر به چروک شدن پوست می شود، رگ های عنکبوتی، استاز درماتیت (اگزمای وریدی)؛ خارش، قرمزی و خشکی پوست ناحیه آسیب دیده، گرفتگی عضلات پا هنگامی که فرد به صورت ناگهانی بلند می شود، سندرم پای بی قرار و زخم های سفید رنگ در مچ پا همراه باشد.
در برخی موارد نیز واریس، هیچ گونه علائم دردناک یا ناراحت کننده ای نداشته و تنها از نظر زیبایی ظاهر ناخوشایندی به پاها و سایر نقاط بدن می دهد.
رگ های واریسی معمولا نیاز به درمان ندارند مگر در مواردی که با علائمی چون تورم و درد همراه شده یا در موارد شدید، پارگی یا زخم های واریسی روی پوست ایجاد کند، در این شرایط پزشک از یکی از روش های درمانی موجود استفاده می کند.
به طور کلی پزشکان در درمان واریس محافظه کار بوده و به فرد مبتلا توصیه می کنند تا آن جا که امکان داشته باشد با تغییر در سبک زندگی علائم واریس را کاهش دهند، این توصیهها معمولا شامل اجتناب از ایستادن طولانی مدت، کاهش وزن و انجام ورزشهای موثر بر بهبود گردش خون میشود.
همچنین ممکن است پزشک به بیمار توصیه کند از جوراب های فشرده کننده خاص برای درمان واریس استفاده کند؛ این جورابها به پا فشار وارد کرده و برای هدایت جریان طبیعی خون به سمت قلب و کاهش تورم پا مفید است.
در ابتدا بر روی زمین دراز بکشید و دستان خود را در دو طرف بدن خود روی زمین قرار دهید. ادر صورت تمایل میتوانید دستانتان را زیر باسن خود نیز قرار دهید تا به پایین کمر شما فشار کمتری وارد شود؛ پاهای خود را از روی زمین بلند کنید و مانند وقتی که دارید دوچرخه سواری میکنید، پا بزنید. در هنگام انجام این حرکت هر چقدر پای خود را بالاتر نگه دارید، افزایش جریان خون در پاهای شما بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر اگر پای خود را نزدیک به زمین نگه دارید، به عضلات شکم فشار بیشتری میآید و استقامت عضلات شکم بیشتر میشود. تمرین را تا جایی ادامه دهید که گردش خون در پاهای خود را حس کنید و دردی که در پای خود داشتید کمی تسکین پیدا کند.
روی زمین دراز بکشید و برای کاهش فشار به کمر خود، دو دست خود را زیر باسن خود قرار دهید. باسن خود را به طرف زمین فشار دهید و همچنین عضلات کمر خود را منقبض کنید و سپس یکی از پاهای خود را بالا بیاورید تا جایی که پای شما عمود با زمین باشد. پای خود را در این حالت نگه دارید تا جایی که پایین آمدن خون از پا، ساق پا و ران پا را احساس کنید. سپس پای خود را پایین بیاورید و همین کار را با پای دیگر انجام دهید. میتوانید برای آن که این تمرین را راحتتر انجام دهید، نزدیک به دیوار بخوابید به طور که باسن شما نزدیک به دیوار باشد و سپس هر دو پای خود را بالا بیاورید و به دیوار تکیه دهید. در این حالت پاهای شما حتی در هنگامی که بالا هستند نیز در حالت استراحت هستند. تا جایی پاهای خود را بالا نگه دارید که جریان خون را حس کنید و سپس پای خود را پایین بیاورید میتوانید برای بهبود جریان خون، در هنگامی که پاها بالا هستند، مچ پای خود را بچرخانید.
بایستید و هر دو پای خود را صاف نگه دارید. بر روی پنجهی پا بلند شوید و سپس پایین بیایید.
بایستید و پاها را به اندازهی عرض لگن باز کنید. با پای راس خود یک قدم به سمت راست بردارید و در این حین پای چپ خود را 90 درجه خم کنید. برای ان که به حالت اولیه بازگردید، به آرامی پای چپ را صاف کنید و پای راست را به طرف پای چپ بازگردانید تا مجددا پاهای شما اندازه عرض لگن از هم فاصله داشته باشد. حالا این حرکت را برای پای چپ نیز تکرار کنید. توجه داشته باشید که در حین انجام این حرکت، زانوی که خم میشود در راستای انگشتان پا باشد و از ان جلوتر نرود.
به حالت خوابیده به شکم قرار بگیرید و پاهای خود را متناوباٌ بالا و پایین ببرید. انجام شنای خوابیده موجب میشود که جریان خون در پاهای شما با نبض قلب هماهنگ شود و از تجمع خون در پاها جلوگیری میکند.
اگر در محل کار خود در حالت ایستاده هستید، سعی کنید مرتبا روی پنجهی پای خود بروید و عضلات ساق پای خود را کشش دهید. برای چند دقیق،هنگام راه رفتن روی نوک پنجه راه بروید. یا این که میتوانید نوک پنجهی پای خود را لبهی یک پله یا بلندی قرار دهید تا پاشنهی پای شما در هوا معلق باشد و سپس روی پنجهی پای خود بالا و پایین بروید. این حرکت را 30 بار انجام دهید تا عضلات ساق پای شما درگیر شوند. این کار موجب منقبض شدن رگها شده و بنابراین رگها با نیروی بیشتری خون را به سمت بالا میفرستند و خون در پاها جمع نمی شود.
دراز بکشید و کمر خود را صاف نگه دارید. دستان خود را پشت کمر خود روی زمین قرار دهید و فشار دهید و سپس به آرامی پاهای خود را (که از زانو خم هستند) از روی زمین بلند کنید. در این حالت ساق پای شما با زمین موازی خواهند بود. حالا سعی کنید با حفظ تعادل در ناحیه لگن، دستان خود را از روی زمین بردارید و آنهارا به طرف جلو و به سمت ساق پا بکشید. سعی کنید کمر خود را صاف نگه دارید.
به پشت بخوابید و پاهای خود را دراز کنید. عضلات پای چپ خود را منقبض کنید و سعی کنید که پشت ران شما کاملا با زمین در تماس باشد. زانوی راست خود را خم کنید و انرا به طرف قفسه سینه بکشید. دستان خود را دور ساق پای خود و در زیر زانو قفل کنید. حالا سر و گردن و شانههای خود را از روی زمین بلند کنید و سعی کنید نوک بینی خود را به سمت زانوی راست نزدیک کنید. این حالت را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی سر و شانهی خود را پایین بیاورید و پای خود راپایین بیاورید. این حرکت را تا سه بار برای پای راست و سه بار برای پای چپ، تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید و یکی از زانوهای خود را به طرف قفسه سینه خم کنید و با دست خود پشت زانوی خود را بگیرید. به آرامی مچ پای خود را به یک سمت خم بچرخانید و سپس در سمت دیگر بچرخانید. همین حرکت را برای پای دیگر نیز انجام دهید. توجه کنید که در حین تمرین عضلات شما کاملا درگیر باشند و ران پا یا مچ پای شما حالت آویزان وشل نداشته باشند. از آنجایی که در این حرکت پای خود را بلند میکنید و عضلات خود را درگیر میکنید، فشار از روی رگها برداشته میشود و از رف دیگر عضلات پا تقویت میشوند. این حرکت را روزی یک بار انجام دهید.
در صورتی که برای مدت زمان طولانی مینشینید، این حرکت برای تمرین دادن عضلات پایینی پاهایتان بسیار عالی است. پنجهی پای خود را از روی زمین بلند کنید تا تنها نقطه تماس پا با زمین، پاشنه پا باشد. سپس پایتان را پایین بیاورید و این بار پاشنهی پا را از روی زمین بلند کنید تا جایی که تنها نقطه تماس پا با زمین، نوک انگشتانتان باشد. سعی کنید به مرتب در حین کار این حرکت را با پاهای خود انجام دهید.
انتهای پیام/