به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ قالیچههای ابریشمی دوروی بی نظیر ترکمن یا همان فرش دویدوخ مدت هاست بر سر زبانها افتاده و به علت بافت دو طرف آن که هر طرف نقش متفاوت و کیفیت عالی دارد به شهرت جهانی رسیده، اما هنوز در داخل کشور مهجور مانده است.
فرش ابریشم دورو خاص ترکمنهای شهرستان راز و جرگلان با وجود ناشناخته بودن یا کمتر شناخته شدنش از جمله هنرهای ظریف و منحصر به فردی است که قابلیت معرفی به جامعه جهانی را دارد.
جنس مواد فرش دوروی دویدوخ از ابریشم خالص است که تمام نخهای آن از پیله کرم ابریشم در جرگلان به خصوص در روستای دویدخ تهیه میشود و همچنین رنگرزی آن نیز به دست بانوان روستا انجام میشود.
خالص بودن و ابریشمی بودن ارزش این دست بافتهها را دو چندان کرده و قالی و پشتیهای ترکمن به ثبت ملی و جهانی رسیده است.
طرحهایی مثل یموت، چهارفصل، قرقچاق، قاپقاپی و ترنج را میتوانید در فرشهای دو رو مشاهده کنید. اما نکتهاش این است که این نوع فرش معمولا در سایز بزرگ بافت نمیشود (به دلیل سختی و زمانبر بودن کار) و به صورت قالیچه و در ابعاد کوچک ۷۵ در ۱۰۰ یا ۵/۱ در ۲ بافته میشود و بافت آن نیز حدود یک سال زمان میبرد.
علی عابدی معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛گفت: خاستگاه اصلی فرش ابریشم دو رو، روستای دویدوخ علیای راز و جرگلان در خراسان شمالی است.
علی عابدی با اشاره به اینکه نحوه بافت این نوع فرش حاصل دست رنج دو نفرپشت دار قالی بطور همزمان با هم است، گفت: بیشتر طرحها در این قالیچهها ذهنی است که دانش آن نسل به نسل به دختران و زنان هنرمند انتقال یافته و مشتریانی از داخل و خارج کشور دارد.
وی افزود: ویژگیهای این فرش سبب سفر تجار خارجی به این منطقه شده است و به دلیل مرغوبیت و کیفیت بالای آن، سفارش بافت این محصول را به بافندگان میدهند، در حالی که این هنر شاخص در ایران به علت ناشناخته بودن در بازارهای داخلی طرفدار زیادی ندارد.
علی عابدی معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی با بیان این که ۵۰ نفر در روستای دویدوخ در این حرفه فعالیت میکنند، گفت: این نوع فرش در ابعاد ۲ در ۱.۴۰ متر بافته میشود که اگر توسط ۲ بافنده انجام شود حدود یک سال و توسط ۴ بافنده بیش از چهار ماه طول خواهد کشید.
علی عابدی گفت: نخ ابریشم خام مورد نیاز برای بافت این فرش از تولیدات استان و در صورت نیاز از مشهد و گنبد تهیه و با استفاده از رنگهای طبیعی و نقشههای زاده ذهن خود بافنده یا سفارشدهندهها بافته میشود.
یزدانی یکی از استادان توانمند قالی ترکمن و قالی دورو ابریشمی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ گفت : از هفت سالگی قالی بافی را آموخته و اکنون که به این سن رسیده هنوز هم در حال بافتن و همچنین آموزش دادن آن به دختران خود و دیگر دختران روستا است.
وی افزود: تا ۵ سال قبل بافتههای ما (فرش دورو) در ابعاد یک متر به بالا تا دو متر که اصولا در این ابعاد در منطقه بافته میشود کمتر از ۵ میلیون تومان بوده است، اما اکنون در این روستا توسط تاجران بالای ۱۰ میلیون خریداری میشود.
قاسم بهادری مسئول نمایندگی میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان را زو جرگلان هم در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ گفت: بافت این فرش فقط در میان ترکمنهای خراسان شمالی ساکن در شهرستان راز و جرگلان مرسوم است و هیچ سندی درخصوص بافت آن در میان سایر اقوام نقاط کشور تاکنون یافت نشده است.
وی گفت: قیمت هر قالیچه دورو بین هفت تا ۲۰ میلیون تومان است که دستمزد بافندهها، و بهای مواد اولیه فرش از آن پرداخت میشود.
طبق آمارها سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ قطعه فرش دورو در این روستا بافته میشود که هیچگاه روی دست بافندگان هم نمیماند و توسط بازرگانان و تجار تهرانی و اصفهانی خریداری میشود.
سرپرست اداره صنعت و معدن شهرستان راز وجرگلان با بیان اینکه صنعت فرش در شهرستان راز و جرگلان پتانسیل بزرگی است، گفت: در این شهرستان بخصوص در بخش جرگلان و روستای دویدخ دست بافتههایی بافته میشود که نه تنها چشم هر بیننده داخلی را به خود جذب میکند بلکه پای گردشگران خارجی را نیز به منطقه باز کرده است.
جوان افزود: در این شهرستان ۵هزار قالیباف وجود دارد که دارای کارت قالی بافی هستند، در میان این ۵ هزار نفر کودکان هنرمند نیز دیده میشوند که از بزرگترها این هنر را آموخته و جزو بافندگان محسوب میشوند.
وی افزود: هنوز قالیبافان دستمزد واقعی کار خود را دریافت نمیکنند، اما حضور گردشگران در بهبود وضعیت آنان اثرگذار بوده وهست.
جوان با بیان اینکه فرش دوروی شهرستان راز و جرگلان اولین بار توسط یک گردشگر استرالیایی در سالهای گذشته خریداری و معرفی شد، گفت:هم اکنون چندین سفارش از طرف گردشگران خارجی به بافندگان فرش شده است.
خراسان شمالی با ۲۳ هزار تولیدکننده فرشهای ترکمنی، کردی و دورو ابریشم ترکمنی رتبه نهم تولید فرش دستباف را در کشور دارد، اکنون کشورهای آلمان، اتریش، ایتالیا، اسپانیا، لبنان، سوریه، روسیه و ژاپن از کشورهای هدف بازار فرش استان هستند.
هماکنون ۸۰ درصد فرشهای دوروی استان به خارج کشور و اغلب به کشورهای اروپایی، ژاپن و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر میشود.
گزارش از سمانه دشتی
انتهای پیام/آ