چهل حدیث درباره دروغ و دروغگویی
درباره دروغ احادیث و روایات مختلفی از معصومین و آیاتی در قرآن وجود دارد که ما در این مقاله از باشگاه خبرنگاران جوان به چهل حدیث درباره دروغ و دروغگویی اشاره کرده ایم.
دروغ و دروغگویی از جمله کارها و صفاتی است که در دین مبین اسلام به شدت مورد نهی واقع شده اند. به همین خاطر نیز احادیث و آیات مختلفی از معصومین و قرآن درباره آن وجود دارد. ما نیز در این مقاله چهل "حدیث درباره دروغ" و دروغگویی را برای شما گردآوری کرده ایم .
آیات قرآنی درباره دروغ و دروغگویی
سوره نحل آیه 115 : و مگوئید آنچه را که وصف می کند آن را زبان های شما به دروغ در احکام خدا که این حلال است و این حرام چنین می گویید و توصیف می کنید بر خلاف واقع تا افتراء بزنید بر خدا دروغ را آن کسانی که افتراء می زنند به خدا دروغ را رستگار نمی شوند.
سوره نحل آیه 116 : برخورداری کمی است در دنیا دروغ گویان را و برای ایشان عذابی دردناک است در آخرت.
سوره زمر آیه 2 : آگاه باشید مردم که برای خداست دین خالص نه دین مخلوط با غیر خدا آن کسانی که گرفتند سوای خدا دوستانی برای پرستش گویندT نمی پرستم این ها را مگر برای آنکه نزدیک گردانند این بت ها ما را به خدا. نزدیکی کامل البته خدا حکم می کند میانه ایشان در آن چه اختلاف می کنند در دین خود ، خدا راه نمی نماید کسی را که او دروغگو و ناسپاس است.
سوره نور آیه 7: دروغگو مستحق لعنت و سزاوار خشم پروردگار عالم است.
حتما بخوانید: چند گامی که باید برای دوری از دروغ برداشت
روایات و احادیث مختلف درباره دروغ و دروغگویی
نشان منافق سه چیز است:
- سخن به دروغ بگوید .
- از وعده تخلف کند .
- در امانت خیانت نماید .
«نهج الفصاحه ص 156 ، ح 7»
مردى به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كرد: به من اخلاقى بياموزيد كه خير دنيا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
«بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 69 ، ص 262، ح 43»
دروغگويى از اخلاق اسلام نيست.
«تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 220 ، ح 4379»
(نشانه) ايمان، اين است كه راستگويى را هر چند به زيان تو باشد بر دروغگويى، گرچه به سود تو باشد، ترجيح دهى.
«نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 556 ، حكمت 458»
حتما بخوانید: دروغگوها را بشناسید
از دروغ كوچك و بزرگش، جدّى و شوخيش بپرهيزيد، زيرا انسان هرگاه در چيز كوچك دروغ بگويد، به گفتن دروغ بزرگ نيز جرئت پيدا مى كند.
«تحف العقول ص 278»
دروغ، روزى را كم مى كند.
«نهج الفصاحه ص 373 ، ح 1087»
دروغگو با دروغگويى خود سه چيز بدست مى آورد: خشم خدا را نسبت به خود، نگاه تحقيرآميز مردم را نسبت به خود و دشمنى فرشتگان را نسبت به خود.
«تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 221 ، ح 4418»
از جمله كمك هاى خداوند بر ضد دروغگويان فراموشى است.
«كافى(ط-الاسلامیه) ج2 ، ص 341، ح 15»
همه پليدى ها را در خانه اى نهادند و كليد آن، دروغ است.
«بحارالانوار(ط-بیروت) ج 69 ، ص 263»
خداوند عزوجل، دروغى را كه باعث صلح و آشتى شود، دوست دارد و از راستى كه باعث فتنه شود بيزار است.
«من لا يحضره الفقيه ج4، ص 353، ح5762»
راستگويى [مايه] آرامش و دروغگويى [مايه] تشويش است.
«نهج الفصاحه ص 548 ، ح 1864»
بدان كه راستگويى، پر بركت است و دروغگويى، شوم.
«تحف العقول ص 14»
من براى كسى كه بگو مگو را رها كند، هر چند حق با او باشد و براى كسى كه دروغ گفتن را اگر چه به شوخى باشد، ترك گويد و براى كسى كه اخلاقش را نيكو گرداند، خانه اى در حومه بهشت و خانه اى در مركز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى كنم.
«خصال ص 144، ح 170»
شما را سفارش مى كنم به راستگويى كه راستگويى با نيكوكارى همراه است و هر دو در بهشت اند و از دروغگويى بپرهيزيد كه دروغگويى همراه با بدكارى است و هر دو در جهنم اند.
«نهج الفصاحه ص 572 ، ح 1976»
سزاوار نيست كه مسلمان با بدكار و احمق و دروغگو رفاقت كند.
«كافى (ط-الاسلامیه) ج2 ، ص 640، ح 3»
حتما بخوانید: چرا کودکان دروغ می گویند؟
هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد و خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.
«تحف العقول ص 57 - خصال ص 208، ح 28»
شش (صفت) در مؤمن نيست: سخت گيرى، بى خيرى، حسادت، لجاجت، دروغگويى و تجاوز.
«تحف العقول ص377»
ندادن حقوق (ديگران) ذلّت مى آورد و انسان در اين باره مجبور به دروغ گفتن مى شود.
«تحف العقول ص 360»
برترین احادیث معصومین درباره دروغ و دروغگویی
اميرمؤمنان عليه السلام فرمود: دروغگويى عيبى رسوا كننده است.
على عليه السلام فرمود: هيچ عاقلى دروغ نمى گويد؛ و هيـچ مؤمنى زنـا نمى كند.
رسول خدا صلي الله عليه و آله در خطبه اش فرمود: از بزرگترين گناهان زبان، دروغگويى است.
اميرمؤمنان عليه السلام فرمود: هيچ بدى و زشتى بدتر از دروغگويى نيست.
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: واى بر كسى كه دروغ مى گويد تا ديگران را با آن بخنداند، واى بر او، واى بر او!
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: درپى راستى باشيد، اگرچه فكر كنيد كه مايه هلاكت است، كه راستگويى موجب نجات است و از دروغگويى پرهيز كنيد اگرچه پنداريد عامل نجات است، زيرا آن مايه هلاكت و نابودى است.
پيامبر گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: سه نفر بوى بهشت را نمى چشند:
1. فردى كه خود را به غير پدرش نسبت دهد،
2. كسى كه بر من دروغ ببنندد،
3. كسى كه برخلاف آنچه با چشم ديده سخن بگويد.
پيامبر بزرگوار صلی الله عليه و آله فرمود: راستى پيشه كنيد كه آن درى از دربهاى بهشت است و از دروغ بپرهيزيد، كه آن درى از درب هاى جهنم است.
امام حسن عسكرى عليه السلام فرمود: تمام پليدي ها و زشتي ها در خانه اى نهاده شده كه كليد آنها دروغگويى است.
پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله فرمود: كار بهشت راستگويى است، چون بنده راست بگويد نيكى كند و چون نيكى كند در امان خواهد بود و وقتى در امان باشد وارد بهشت شود و كار جهنم دروغ گويى است، چون بنده دروغ بگويد كار بد كرده است وقتى كار بد كرد به كفر گرايد و چون به كفر گرايد به جهنّم برود.
حتما بخوانید: 9 دروغ زیرکانه ای که همه ما به خودمان می گوییم.
روایاتی از امامان و پیامبر گرامی اسلام درباره دروغ و دروغگویی
حضرت علی بن الحسین (علیه السّلام) بعضی از فرزندان خود را مخاطب ساخت و فرمودند: فرزند عزیز متوجه پنج گروه باش که با آنان مجالست نکنی، هم کلام نشوی، و در مسافرت با آنها رفاقت ننمایی. عرض کرد پدرجان آنان کیانند؟ حضرت سجاد(علیه السّلام) فرمودند: از مجالست دروغ ساز پرهیز کن چه او مانند سرابی است که مطالب را برخلاف واقع نشان می دهد. دور را در نظرت نزدیک و نزدیک را دور جلوه می دهد، از رفاقت با گناهکار و لاابالی اجتناب کن زیرا او تو را به بهای یک لقمه یا کمتر از آن می فروشد، از رفاقت بخیل پرهیزنما که او در ضروری ترین مواقع احتیاج، تو را یاری نخواهد کرد، از رفاقت با احمق اجتناب کن که او نفعت را اراده می کند و از نادانی به تو ضرر می زند، از مصاحبت کسی که قطع رحم کرده است بپرهیز که در کتاب آسمانی مورد لعن و نفرین قرار گرفته است.
« تحف العقول، ص ۲۷۹»
ابی بصیر گفت: از امام صادق(علیه السّلام) شنیدم که می فرمودند: آدمی دروغ می گوید، آنقدر به دروغ ادامه می دهد و این مرض در مزاج جان او ریشه می کند تا نامش در ردیف کذابین ثبت گردد.
« وسائل، ج ۳، ص ۲۳۲»
عبدالرحمن بن حجاج از امام صادق (علیه السّلام) سوال می کند: کسی که در موردی دروغ بگوید کذاب است؟ فرمود: نه، هیچکس نیست که دچار این لغزش نشده باشد، مراد از کذاب کسی است که دروغگویی در طبیعت و سرشت او ریشه کرده است.
«کافی،ج۲،ص ۳۴۰»
ابن مسعود گفت که رسول اکرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) می فرمودند: آدمی دروغ می گوید و پیوسته به دروغگویی ادامه می دهد و در این راه کوشش می کند تا کذاب می شود و نامش در دیوان دروغگویان ثبت می گردد.
«محجه البیضاء،ج۵،ص۲۳۹»
امیدواریم با خواندن این احادیث و روایات از گفتن دروغ حتی به صورت مصلحتی هم صرف نظر کنید و همیشه آن قدری شجاع باشید که بتوانید راست بگویید. این چهل حدیث درباره دروغ و دروغگویی اهمیت و دیدگاه اسلام در این مورد را به خوبی برای مسلمانان بیان می کند.
امام علی (ع)
تشکر