علوی رییس اداره کل میراث فرهنگی استان کردستان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج ،گفت: عمارت آصف که با نام خانه کرد در سنندج معروف است، یکی از بناهای تاریخی به جا مانده از دوره صفویه است که به لحاظ معماری و همچنین رویدادهای تاریخی که در آن اتفاق افتاده بسیار با اهمیت و با ارزش است.
وی افزود:این عمارت زیبا و دلنشین یکی از قدیمیترین بناهای شهر سنندج محسوب میشود و در خیابان امام خمینی (ره)، نزدیک مسجد دارالاحسان قرار دارد؛ که در تاریخ ۱۳۷۵ به شماره ۱۸۲۲ به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسید.
علوی بیان کرد:این بنای تاریخی که یکی از قدیمیترین بناهای شهر سنندج محسوب میشود به دستور «آصف اعظم» (میرزا علی نقی خان لشکر نویس) در دوره صفویه احداث شد وامروزه در برگیرنده بخشی از پروژه فرهنگی خانه کرد، شامل فضاها و غرفههای نمایشی موزه است.
این مجموعه بسیار زیبا ودیدنی که در نوع خود بی نظیر است حدود چهار هزار متر مربع عرصه و اعیانی دارد و در زمره خانههای اعیانی مسکونی مورد توجه در معماری مسکن است.
شکلگیری عمارت آصف به چهار دوره تقسیم میشود که دوره اول آن مربوط به بخش شمالی شامل تالار تشریفات، اتاقها و راهروهای طرفین و قسمتی از فضاهای بخش شرقی مربوط به دوره صفویهاست. دوره دوم شکلگیری عمارت آصف مربوط به نیمه نخست دوره قاجار است، در این دوره ضلعهای شرقی و غربی حیاط بیرونی و حمام عمارت ساخته شدهاست. دوره سوم که شامل احداث فضاهای اندرونی، سردر ورودی نیم هشتی و بازسازی بخش غربی تالار تشریفات میشود مربوط به سالهای ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۶ هجری شمسی است. دوره چهارم شکلگیری عمارت آصف مربوط به سالهای ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ است که شامل مرمت کلیه قسمتهای عمارت، تعویض سنگفرش کف حیاط، ساخت دوباره حیاط مستخدمان به شکل امروزی است.
هاشمی مسئول موزه مردم شناسی خانه کرد سنندج نیز در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج ، گفت: «موزه مردمشناسی مناطق کردنشین» یا «خانه کرد»، بزرگترین موزه مردمشناسی مربوط به یک قوم در ایران است.
وی در ادامه افزود: مرحله نخست پروژه خانه کرد که عمارت آصف را به خود اختصاص داده شامل، نگارخانه و حیات ورودی، حمام، غرفههای زندگی شهری، مکتب خانه، قلاب بافی، زیورآلات، بخش کشاورزی، مشاغل و فنون، بخش اسناد و عکسهای تاریخی، اتاق خان، بخش پوشاک، غرفه شکار، غرفه صنایع دستی، غرفه بخش مطبخ زندگی روستایی، کتابخانه و مرکز اسناد است.
هاشمی با اشاره به نمای معماری این بنا میگوید: علاوه بر سر در نیم هشتی، دالان ورودی و اتاق تقسیم آب دارای چهار حیاط بیرونی، اندرونی، مستخدمین و مطبخ است. حیاط بیرونی که حیاط اصلی هم هست دارای پلانی مستطیل شکل و دو ایوان و آبنما و باغچه با طرح چهار باغ است و در ضلع شمالی آن تالار اصلی با تزیینات منحصربهفرد شامل گچ بریها، مقرنس کاری و اورسی زیبا و پرکاری با نقوش هندسی قرار دارد.
این کارشناس مردم شناس میگوید: در ضلع شرقی حیاط بیرونی فضاهایی شامل راهروهای ارتباطی و سه در و یک چهار دری و دو اتاق وجود دارد و در ضلع غربی آن ایوانی سراسری با ستونهای آجری واقع شده و در پشت این ایوان یک تالار با اورسی بسیار زیبا که دارای طرح اسلیمی است و دو اتاق در طرفین آن قرار دارد. از قسمتهای مهم حیاط بیرونی حمام عمارت است که زیباترین حمام تاریخی سنندج است حیاط اندرونی در ضلع شمالی عمارت واقع شده و در اوایل دوره پهلوی و بر اساس معماری بومی ساخته شدهاست. حیاط مستخدمان در ضلع جنوبی مجموعه و در کنار دالان ورودی واقع شدهاست بازسازی حیاط مستخدمان بر اساس طرحی جدید منطبق با اصول معماری سنتی بوده است. گوشه ضلع جنوبی عمارت، حیاط کوچکی قرار دارد که به حیاط مطبخ معروف است ویژگیهای دیگر این بنا در قسمت به اصطلاح شاه نشین وجود یک ایوان دوستونه و دو ردیف پله در طرفین و استفاده از همین راه پله به عنوان ورودی مشترک بین شاه نشین و فضای مسکونی واقع در طرفین آن میباشد.
هاشمی افزود: یکی از مفرحترین و قابل توجهترین بخشهای عمارت که میتواند خاطرهای زیبا را برای مسافران وگردشگران رقم بزند نمایشگاه غذاهای سنتی که شامل کلانه، آش دوغ، شلکینه برساق (نان روغنی) است موسیقی فولکلور کردی هم توسط هنرمندان اصیل سنندجی یکی از برنامههای شاد و مفرح است که صدای دلنشین آن فضایی این عمارت را برای مهمانان دل انگیز میکند. یک فروشگاه صنایع دستی هم با غرفههای متعدد در گوشهای از عمارت تعبیه میشود که در مجموع میتوان گفت بازدیدکنندگان یک روز زیبا را در یکی از تاریخیترین و فرهنگیترین عمارتها و ساختمانهای سنندج تجربه میکنند.
عمارت آصف با زیبایی های منحصر به فردش هر ساله در ایام تعطیلات و آغاز سفرهای تابستانی میزبان مسافران وگردشگران بسیاری از داخل و خارج کشور است.
انتهای پیام/م