به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان؛قارچ از جمله خوراکی‌هایی است که ارزش غذایی بالایی دارد، اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت اطمینان از سمی نبودن آن است. زیرا برخی از قارچ‌های سمی بسیار خطرناک و کشنده هستند و با توجه به ظاهر یکسانی که با قارچ‌های خوراکی دارند تشخیص آن‌ها از قارچ‌های سالم و خوراکی مشکل است.

در روز‌های گذشته، مسمومیت چندصدنفر از هموطنانمان در چندین استان کشور از جمله کرمانشاه ، لرستان ، قزوین، فارس، کهگیلویه و بویر احمد، ایلام ، چهار ومحال و بختیاری و آذربایجان غربی از طریق مصرف قارچ سمی به یکی از موضوعات مهم خبری بدل شده است.

مردم میپرسند: چرا به یکباره با انبوه بیمارانی مواجه شدهایم که با قارچ، مسموم شده‌اند؟ آیا در گذشته قارچ‌های سمی وجود نداشتند؟ آیا در سال‌های گذشته مردم قارچ نمیخوردند؟ آیا فعل و انفعالات زمین باعث سمی تر شدن قارچ‌ها شده است؟

سخنگوی سازمان اورژانس کشور با تایید اینکه مسمومیت‌های امسال شدیدتر از قبل شده است، به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان ،گفت: متاسفانه امسال شاهد هستیم اشخاصی که از طریق خوردن قارچ سمی مسموم شده‌اند، علائمی مثل اختلالات و افزایش آنزیم‌های کبدی را تجربه می‌کنند که این مسئله در نهایت به نارسایی کبد منجر می‌شود. به همین دلیل بررسی بیشتر این نوع مسمومیت در دستور کار قرار گرفته است.

درحال حاضر نمونه این قارچ‌ها به آزمایشگاه ارسال شده است و تا حدود ۴۸ ساعت آینده جواب آزمایش‌ها مشخص خواهد شد.

شرح ماجرا از زبان مجتبی خالدی سخنگوی سازمان اورژانس  از حدود ۱۵ الی ۲۰ روز گذشته اشخاصی به علت مسمومیت با مواد غذایی به مراکز درمانی مراجعه میکردند که تقریبا همه آن‌ها علائم مشترکی مثل تهوع و استفراغ و درد شکمی و ... داشتند.

این مراجعات به مرور افزایش پیدا کرد و از نظر علائم هم تشدید شد. به طوری که بیماران با نارسایی‌های کبدی و کاهش سطح هوشیاری مواجه می‌شدند که باعث جدی‌تر شدن ابعاد مسئله شد.

با بررسی‌هایی که انجام گرفت، مشخص شد که این افراد یک وجه مشترک دارند که آن هم استفاده از قارچ کوهی در طبیعت است و بنابراین توجه بیشتر و تخصصی تر به این بیماران بلافاصله در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت.

رئیس مرکز هدایت عملیات و بحران وزارت بهداشت در ادامه گفت: تا این لحظه ۷۲۱ نفر به دلیل مسمومیت غذایی ناشی از مصرف قارچ‌های سمی به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که ۱۹۰ نفر از آن‌ها همچنان بستری هستند، ۵۲۳ نفر ترخیص شده‌اند و ۲۶ نفر با توجه به وخامت حال، به شیراز منتقل شده‌اند.

همچنین ۳ نفر از بیماران، تحت عمل پیوند کبد قرار گرفته‌اند. از مجموع افرادی که در مراکز درمانی تحت درمان قرار گرفته‌اند، ۱۵۳ نفر حداقل یک نوبت در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری شده و تا این لحظه ۴۶ نفر از آنان همچنان در این بخش‌ها بستری هستند.

همچنین  ۹ نفر از هموطنان ما در اثر مسمومیت با قارچ سمی فوت کرده‌اند که از میان این ۹ نفر، ۷ نفر از استان کرمانشاه، یک نفر از استان کردستان و یک نفر هم از استان لرستان بوده‌اند.

وی افزود: بیشترین حجم مراجعات، مربوط به استان کرمانشاه با ۲۸۶ نفر و پس از آن استان‌هایی مانند لرستان، کردستان، زنجان، کهکیلویه و بویراحمد، ایلام، چهارمحال و بختیاری، قزوین و آذربایجان غربی است.

هنوز عد‌ه‌ای از قارچ کوهی استفاده می‌کنند!

خالدی با بیان اینکه پس از مسمومیت تعدادی از هموطنان با قارچ سمی، اطلاع رسانی‌های گسترد‌ه‌ای در رسانه‌ها انجام گرفته، ولی همچنان عد‌ه‌ای از مردم مصرف قارچ‌ها را ادامه می‌دهند، تصریح کرد: متاسفانه باوری در میان مردم وجود دارد که احساس می‌کنند هرآنچه در طبیعت وجود دارد، کاملا بکر و سالم است.

مثال برخی بر این باورند که همه آب‌هایی که در دل کوه و طبیعت روان هستند، از سرچشمه‌های اصلی سرازیر شده و کاملا سالم و بهداشتی هستند درصورتیکه اینطور نیست و این‌ها می‌توانند منبع آلودگی و بیماری‌زایی باشند.

قارچ هم به همین صورت است. نباید تصور کرد قارچ‌هایی که در طبیعت رشد می‌کنند، سالم هستند و می‌شود از آن‌ها استفاده کرد.

وی اضافه کرد: در مقابل، یک باور دیگر هم در میان عد‌ه‌ای از مردم وجود دارد که تصور می‌کنند همین که یک محصولی در مغازه عرضه میشود، به معنی سلامت آن محصول است.

این درحالی است که برخی افراد که شاید کوچکترین تخصص و سررشته‌ای برای شناخت قارچ و گیاه سمی از غیرسمی ندارند، برای امرار معاش به طبیعت می‌روند و این قارچ‌ها را جمع‌آوری کرده و برای فروش به مغازه‌ها انتقال می‌دهند و مردم هم متاسفانه با خیال راحت خریداری می‌کنند.

سخنگوی سازمان اورژانس کشور به مردم توصیه کرد که به هیچ عنوان از قارچ‌هایی که در برخی اماکن به فروش میرسد، استفاده نکنند و صرفا قارچ‌هایی را خریداری کنند که به صورت بسته‌بندی و با مهر تاییدیه بهداشت عرضه و سلامت محصول عرضه می‌شود.

خالدی گفت: واقعا امکان تشخیص اینکه قارچی که در دل طبیعت روییده، سمی است یا نه، ممکن نیست و حداقل اینکه بسیار مشکل است. ضمن اینکه توصیه می‌کنم از خوراندن قارچ به کودکان و سالمندان حتما خودداری کنند، چون آسیبی که این افراد می‌بینند، جدی‌تر است.

درحال حاضر کمسن‌ترین بیماری که در اثر مسمومیت با قارچ در مراکز پذیرش شده، یک کودک ۹ ماهه و مسنترین شخص، ۶۳ ساله است.

وی تهوع و استفراغ، درد‌های شکمی، ضعف عضالنی، سرگیجه و تاری دید، زردی، تشنج، ضعف و بیحالی، کاهش سطح هوشیاری و کما را جزو علائم مسمومیت با قارچ معرفی کرد که به تدریج برای فردی که از قارچ سمی استفاده کرده است، به وجود می‌آید.

رئیس مرکز هدایت عملیات و بحران وزارت بهداشت تاکید کرد: کسانی که بین ۴ تا ۶ ساعت پس از مصرف قارچ دچار مسمومیت‌های گوارشی میشوند، زمان را از دست ندهند و به سرعت به یکی از مراکز درمانی تخصصی منتقل شوند تا مشخص شود خطری برای آن‌ها وجود دارد یا خیر.

کسانی که در آزمایشات آن‌ها تغییرات آنزیم‌های کبدی دیده نشود، کمی خوش شانس‌تر هستند و مشکل آن‌ها فقط محدود به یک مسمومیت گوارشی است و برطرف می‌شود؛ درغیر این صورت حتما لازم است که اقدامات تخصصی و بعضا فوق تخصصی مسمومین و گوارش برای آن‌ها انجام شود تا ۴۸ ساعت آینده مشخص میشود که آیا سم قارچ‌ها تغییری کرده است؟

سخنگوی سازمان اورژانس کشور در بخش دیگری از گفتگوی خود با  خبرنگار باشگاه خبرنگاران خاطرنشان کرد: یک نکته قابل توجه این است که ما در سال‌های گذشته هم شاهد مسمومیت‌های خفیف گوارشی بوده‌ایم. اما متاسفانه امسال شاهد هستیم اشخاصی که از طریق خوردن قارچ سمی مسموم شده‌اند، علائمی مثل اختلالات و افزایش آنزیم‌های کبدی را تجربه می‌کنند که این مسئله در نهایت به نارسایی کبد منجر می‌شود. به همین دلیل بررسی بیشتر این نوع مسمومیت در دستور کار قرار گرفته است.

علائم مسمومیت با قارچ، در دو مرحله بروز پیدا می‌کند، مرحله اول، ۶ تا ۱۲ ساعت پس از مصرف قارچ با نشانه‌هایی نظیر تهوع و استفراغ، درد‌های شکمی و احساس ضعف بروز پیدا می‌کند و مرحله دوم ۲۴ ساعت بعد از علائم اولیه، با ضعف، سرگیجه و کاهش سطح هوشیاری خود را نشان می‌دهد که این حالات ناشی از درگیری کبدی و کلیوی در فرد مسموم است که ممکن است او را به مرگ برساند.

در ادامه این گزارش نحوه تشخیص قارچ‌های خوراکی را از نوع سمی آن ذکر خواهیم کرد.

کندن قارچ‌هایی که در جنگل می‌رویند خطرناک است؛ چون تشخیص سمی یا خوراکی بودن قارچ کار ساده‌ای نیست و تنها افراد با تجربه و متخصص قادرند که قارچ سمی را از خوراکی تشخیص دهند. چنین افرادی را شکارچیان قارچ می‌نامند. شغل این افراد بسیار سخت و حساس بوده و گاهی یک بی‌دقتی در تشخیص نوع قارچ، منجر به مرگ آن‌ها می‌شود.

عواقب پیش بینی نشده در شناسایی نشدن درست قارچ سمی و غیر سمی، می‌تواند بسیار مرگبار باشد. در پاره‌ای از مواقع اشخاصی که قارچ سمی مصرف می‌کنند، نیاز به پیوند کبد پیدا می‌کنند. این در حالی است که برخی با مصرف قارچ سمی جان خود را نیز از دست می‌دهند.

قارچ‌های سمی در مقایسه با قارچ‌های خوراکی به سختی قابل تشخیص هستند، لذا بد نیست بدانید قارچ‌های سمی در طبیعت و بیشتر در جنگل‌ها و در کنج و انتهای درختانی مثل زیتون، گردو و انجیر می‌رویند. در فضله گاو، مردار‌ها و نزدیک لانه حیوانات سمی نیز رشد می‌کنند و بسیار خطرناک هستند.

بارندگی‌های چشمگیر اردیبهشت‌ماه امسال همراه با توده‌های تندری٬ موجب رویش انواع قارچ‌ها به ویژه نوع سمی آن‌ها شده و مصرف آن‌ها موجب مسمومیت این تعداد از شهروندان شده است.

معاون سیاسی و امنیتی استاندار کرمانشاه نام گونه قارچ سمی که ۲۲۳ نفر از اهالی کرمانشاه را مسموم و موجب مرگ هفت تن از آن‌ها شده را «آمولینا» اعلام کرده است.

ابراهیم الهی‌تبار گفت: ۱۵۷ نفر از مسموم‌شدگان این استان از بیمارستان مرخص و تعدادی نیز به دلیل نیاز حاد به پیوند کبد به شیراز منتقل شدند.

وی افزود : امسال به دلیل «شرایط آب و هوایی و رطوبت موجود»، قارچ سمی آمولینا که «ژن‌های نهفته آن در خاک وجود دارد، در سطح استان رشد و تکثیر پیدا کرده است که به دلیل داشتن سمی قوی و کشنده، سیستم گوارش و کبد را نابود می‌کند».

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز با اشاره به مراجعه دست‌کم ۸۳ نفر طی هفته گدشته به مراکز درمانی به علت مسمومیت ناشی از مصرف قارچ سمی٬ بیشترین مسمومیت‌های قارچ سمی در این استان را مربوط به شهرستان‌های کامیاران، سنندج، دیواندره و دهگلان اعلام کرده است.

آن‌طور که فرزام بیدارپور گفته٬ پس از بارش‌های اخیر، گونه‌های مختلفی قارچ در مناطقی از استان رشد کرد و افرادی که «توانایی کافی در تشخیص قارچ‌های سمی و خوراکی ندارند با مصرف آن دچار مسمومیت شدند».

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز از مرگ سه نفر و مسمومیت دست‌کم ۱۲۵ نفر در این استان بر اثر مصرف قارچ سمی خبر داده و گفته دو نفر از جان‌باختگان٬ برای پیوند کبد به شیراز اعزام شده بودند که در آنجا جان باختند.

عباس پزشکی ضمن هشدار نسبت به مصرف قارچ‌های کوهی، افزوده که تشخیص مسموم نبودن برخی قارچ‌ها تنها از طریق «نمونه گیری در آزمایشگاه امکان‌پذیر است و تشخیص سمی بودن قارچ‌ها از طریق رنگ، شکل، طعم و یا از راه سایر روش‌های سنتی امکان‌پذیر نیست».

شمار مسمومیت بر اثر مصرف قارچ سمی در ایران در روز‌های اخیر به اندازه‌ای رسیده که مدیرکل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به استفاده از قارچ‌ها و گیاهان خودرو در کشور هشدار داده است.

طاهره افتخاری شناسایی و تشخیص قارچ خوراکی از قارچ سمی را «بسیار مشکل» دانسته و افزوده که تنها «افراد متخصص و با تجربه، توانایی تفکیک بین این قارچ‌ها را دارند».

خانم افتخاری هشدار داده که «کوچکترین اشتباهی در تشخیص ممکن است منجر به مرگ یا آسیب‌های جدی به کبد و سایر اعضای بدن شود» و به همین دلیل افراد غیرمتخصص نباید به هیچ وجه از «قارچ‌های خودرو» استفاده کنند.

سم قارچ، پادزهر ندارد

متخصص مسمومیتها و پزشکی قانونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین هشدار داد: کندن و خوردن برخی از قارچ‌های خودرو که به قارچ وحشی معروف هستند، بسیار خطرناک است.

امیرمحمد کاظمی فر اظهار کرد: ممکن است افراد هنگام گشت وگذار در مناطق جنگلی و طبیعت، با یکسری گیاهان وحشی و خودرو ازجمله قارچها روبرو شوند و تصور شود مصرف اینگونه گیاهان نهتنها مضر نیست، بلکه دارای خواص بسیاری است، ولی باید دانست تمام این قارچها و گیاهان خوردنی نیستند و تعدادی از آنها سمی است.

این پزشک شاغل در مرکز آموزشی - درمانی بوعلی سینا قزوین، افزود: بعضی قارچ‌ها و گیاهان سمی، بسیار خطرناک هستند و خوردن چند لقمه از آنها میتواند کبد، کلیه و حتی مغز را از کار بیاندازد.

کاظمی فر، علائم دیررس را شامل، نشانه‌های مسمومیت کبدی، کلیوی یا آسیب‌های مغزی دانست که امکان دارد در روزها یا هفته‌های بعد ظاهر شوند.

وی با تأکید به اینکه در صورت هرگونه شک به مسمومیت با قارچ باید هرچه سریعتر فرد مسموم شده را به بیمارستان منتقل کرد تا تحت درمان‌های تخصصی قرار گیرد، هشدار داد: سم قارچ، پادزهر ندارد و تنها باید از ورود آن به بدن جلوگیری کرد.

هشدار در خصوص مصرف قارچ‌ها در طبیعت

رئیس پدافند غیرعامل وزارت بهداشت با اشاره به بروز مسمومیت‌ تعدادی از هموطنان به وسیله مصرف قارچ گفت: به خانواده‌ها توصیه می‌شود از قارچ‎هایی که در فروشگاه‎های معتبر و در بسته‎بندی‎های بهداشتی عرضه می‎شوند استفاده کنند.

تهدید سلامت مردم با توزیع فله‌ای قارچ 

علی صدیق پناه، رییس انجمن صنفی تولیدکنندگان قارچ خوراکی گفت:دستورالعملی برای نظارت بر توزیع قارچ پیش بینی نشده و این امر می‌تواند سلامت مردم را دچار مخاطره کند.

وی ادامه داد:در کنار واحدهای مجاز تعدادی تولیدکننده قارچ زیر پله ای وجود دارد که محصول خود را به صورت فله و بدون نام و نشان و شماره بهره برداری توزیع می‌کنند و از سال گذشته اقدام به تهیه بارکد و برچسب با نشان انجمن شده است، تا در صورت موافقت وزارت جهاد کشاورزی بر روی بسته های قارچ که سلامت آن‌ها کنترل شده است، درج شود.

بیش از ۶ ماه است که تقاضا برای تشکیل جلسه با مدیران وزارت جهاد کشاورزی برای نهایی کردن برچسب سلامت و بارکد داده‌ایم و همچنان منتظر پاسخ مسئولان برای تشکیل جلسه هستم تا گروه بازرسی انجمن نسبت به این موضوع به صورت جدی و قانونی ورود پیدا کنند.

وی افزود:در ابتدا دریافت برچسب و بارکد سلامت برای واحدهای تولید قارچ تشویقی و سپس اجباری خواهد شد و تقاضا برای دریافت استعلام از انجمن در هنگام صدور مجوز برای واحدهای تولید قارچ از اقدامات دیگر این انجمن برای تامین سلامت تولیدات است.

وی اظهار کرد:امیدواریم در ۶ ماهه اول سال جاری موانع صدور بارکد با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برطرف شود.

سم قارچ‌، با پخته شدن از بین نمی‌رود

کامبیز سلطانی نژاد، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور درخصوص تشخیص قارچ‌های سمی و خوراکی گفت: در جهان بیش از ۵ هزار گونه قارچ وجود دارد که حدود ۱۰۰ گونه از آن برای انسان سمی است.

دبیر انجمن سم شناسی و مسمومیت‌های ایران گفت: مردم باید توجه کنند که به هیچ وجه، قارچ‌های خودرویی که در دشت‌ها و جنگل‌ها می‌روید را نچینند و مصرف نکنند، چراکه اینگونه قارچ ها، در اثر پختن، کبابی و یا آب پز کردن، بازهم سمی می‌مانند و مواد سمی آن‌ها تخریب نمی‌شود.

گزارش از معصومه پرورش

قارچ های سمی بیخ گوش مازندرانی ها

انتهای پیام /پ