به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، امروز گوشهای از طبیعت زیبای کشورمان را برای تجربهی یک گشت و گذار متفاوت برگزیده ایم و میخواهیم برای لحظاتی غرق در زیباییهای آن شویم.
قبرستان به خودی خود ترسناک و وهمانگیز هست و انسان از شنیدن نامش و آنچه در آن میگذرد و خاطرات عجیب و غریب راست و دروغ از آنهایی که در آن دفن هستند، به خود میلرزد.
تصور کنید قبرستانهایی باشند که خاصتر از بقیه باشند و انسان حین بازدید از آن چند جوره بترسد.
گورستان سفید چاه که به گورستان سپید نیز شهرت دارد، در شهرستان بهشهر، بخش یانه سر، روستای سفید چاه واقع شده که مربوط به دوره تیموریان است و نخستین قبرستان مسلمانان در ایران است.
اسم روستای سفیدچاه را گورستان اسرارآمیزش سرزبانها انداخته. در منطقه گلوگاه بهشهر، تقریبا کسی نیست که چیزی از داستانهای شگفت انگیز گورستان تاریخی این روستا نشنیده باشد.
مردم گلوگاه از ۵۰ پارچه آبادی دور و اطراف، مرده هایشان را به دوش میگیرند و الله اکبرگویان به سفیدچاه میآورند تا جایی در گورستان این روستا برایشان دست و پا کنند.
گورستان پرطرفدار سفیدچاه روز به روز بزرگ و بزرگتر میشود و کم کم خانهها و زمینها را پس میزند تا برای مردگان جا باز کند. این گورستان به جز خاک سفیدرنگش، یک تفاوت دیگر هم با دیگر گورستانهای ایران دارد؛ در بخش تاریخی گورستان، تقریبا تمام سنگ قبرها بالای سر مزار متوفیان سر پا ایستاده اند. سنگ قبرهایی که هر کدام تابلوی اعلاناتی هستند برای شناساندن شخصیت فرد متوفی.
قبرستان تاریخی سفید چاه، یا آنطور که به طبری گفته میشود «اسپه چاه» را مربوط به دوره تیموریان میدانند.
یکی از ساکنان محلی روستای سفید چاه در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: سنگ قبر مردگان براساس شغل آنها حکاکی و ساخته شده است.
وی افزود: اهالی منطقه باور دارند اگه مردهگانشان را در این گورستان دفن کنند تمام گناهان مردهها بخشیده میشود.
یکی دیگر از اهالی روستا در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: مردم روستا معتقدند که خاک سفید این روستا نمیگذارد اجساد مردگانشان بپوسد.
سرشناسترین اهالی گورستان روستای سفیدچاه ۳ نواده امام موسی بن جعفر (ع) هستند؛ ابراهیم (ع)، منصور (ع) و عبدالرحمان (ع) که از ظلم و جور خلفای مستبد فراری شدند و برای همین در این دیار ماندند.
از جمله دیدنیهای مقبره این ۳ تن، صندوقچهای چوبی است که اهالی روستا مانند چشم هایشان از آن محافظت میکنند.
یکی دیگر از ویژگیهای این گورستان، قرار داشتن سنگ قبرها به حالت عمودی است که برای نشان دادن این که هر کدام از مردگان چه شغلی داشتند، ابزار و ادوات شغلی افراد روی سنگها حک شده و حتی برای اینکه مشخص بشود داخل این قبرها زن یا مرد به خاک سپرده شده نمادهایی وجود دارد که این نقش و نگارها باعث زیبایی این گورستان شده و به سفید چاه شهرتی جهانی بخشیده است.
فرم ظاهری سنگ مزارها از نوع ریشه دار صحرایی است و برای شناسایی هر متوفی یک سنگ برای بالای سر و دیگری برای پایین پا در نظرگرفته شد.
سنگهای این گورها به شکل مکعب مستطیل، با آجر یا گل پخته ساخته شده است و قدمت برخی از این سنگها به بیش از ۴ هزار سال میرسد.
سنگ قبرهای این گورستان از قرن نهم تا چهاردهم دارای تزیینات ساده از گل وبرگ اسلیمی و نقوش محرابی شکل، گره چینی و دوایر تزیین با نماد خورشید و گلهای چند پر است.
نقش شانه به صورت دوطرفه برای خانمها و شانه یک طرفه مخصوص آقایان علاوه بر شناسایی جنسیت متوفی به منظور آراستگی درپیش یزدان در روز رستاخیز به شمار میآید.
یکی دیگر از اهالی روستا در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،گفت: سالهای طولانی است که برخی از مردم گلوگاه و روستاهای همجوار بهشهر و گلوگاه، مردگان خود را برای دفن به این منطقه میآورند و به این منطقه و بخشودگی مردگان و خاصیت خاک آن اعتقاد دارند و نمیتوان از دفن مردگان جلوگیری کرد.
قدیمیترین متن کتیبه گورستان سفید چاه مربوط به سال ۸۳۰ هجری است.
متاسفانه گورستان سفید چاه به دلیل عدم نگهداری و حفظ و حراست درحال تخریب است که با نامه نگاریها و پیگیریهای مختلف قسمتی از امامزاده که بافت قدیمی و تاریخی دارد بماند و اطراف امامزاده زمینی برای دفن مردگان جدید در نظر گرفته شد تا به قسمت تاریخی این گورستان هم بیشتر از این صدمه وارد نشود.
این گورنگارهها دربردارنده نقشهایی از کهنترین باورهای آیینی و اسطورههایی است از باورهایی که در پیوند با ستایش مظهر طبیعت تا باورهایی در پیوند بازروان و میترا نگار کندههایی پررمزو راز از خورشید، ماه، ستارگان، برج ملکی، شاهین، درخت، سرو، مار، پرندگان، کوه، رود جنگ افزارهایی مانند تیرو کمان وشمشیر، گل هاو گیاهان، خانه و در پنجره و پرده و هزاران نقش باستانی رازآلود انشراعی دیگر که از اعماق تاریخ بارآمده و طبقه بندی و تحلیل آنها نیاز به پژوهش گسترده و طولانی مدت دارد.
سنگهای قرن نهم دارای تزیینات ساده از گل وبرگ اسلیمی و نقوش محرابی شکل است و سنگهای قرن ۱۰ و ۱۱ با نقوش بسیار متنوع محرابی کادربندی و گره چینی کتیبههای کنونی معلقی و تزیینات زیبای اسلیمی و دوایر تزیین با نماد خورشید و گلهای چندپر تزیین است و سنگ مزارهای قرن ۱۳ و ۱۴ که از سنگ خاکستری رنگ است غالبأ فاقد هنر خوشنویسی است.
خطوط به عنوان یک نوع فراش سطحی است و نوشته به صورت بسیار ساده در متن سنگ و شامل نام متوفی، نام والد، تاریخ وفات و حواشی پشت سنگ معمولأ به نقوش اختصاص داده شده است.
آنچه در گورستان سفیدچاه بیش ازهمه جلب توجه میکند حضور بالغ بر ۱۵ تا ۲۰ هزار قطعه سنگ ایستاده است که بیشترین آنها از نوع خاکستری رنگ است.
در بین نقوش نقش شانه به صورت دوطرفه برای خانمها و شانه یک طرفه مخصوص آقایان علاوه بر شناسایی جنسیت متوفی به منظور آراستگی درپیش یزدان در روز رستاخیز بشمار میآید.
گورستان سفیدچاه از بخش یانه سر است که در منتهی الیه جنوب شرق مازندران و محل اتصال استانهای مازندران، گلستان، سمنان از ناحیه کوهستانی البرز قرار دارد.
سنگ قبرهای تاریخی و حدود هزارساله اولین قبرستان مسلمانان ایران واقع در روستای سفیدچاه در بخش یانه سر هزارجریب بهشهر به سرقت میرود و این میراث فرهنگی که در فهرست ملی ایران ثبت شده است از این گورستان خارج میشود.
این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۸۴۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مقصدمان استان مازندران است که همه با طبیعت زیبایش به خوبی آشنایی دارند و شهرت جنگلهای انبوه و ساحل زیبا و دریاچه هایش زبانزد خاص و عام است. در این استان راه شهرستان نوشهر را در پیش میگیریم تا در گوشهای از آن، جاذبهای کمتر شناخته شده را بیابیم.
دریاچه ممرز یکی از جاذبههای بکر شمال کشور است. این دریاچه دارای ظاهری وهم انگیز است و به دریاچه ارواح شهرت دارد.
برای رسیدن به دریاچه ممرز باید راهی نوشهر شویم و با ورود به یک جاده فرعی به روستای صلاح الدین کلای سفلی برسیم. آنچه در ادامه انتظارمان را میکشد یک جاده فرعی در میان جنگل است که تنها میتوان با خودروهای کمک دار از آن عبور کرد.
در اینجا یک تجربه متفاوت از آفرود برای مسافران این دریاچه زیبا رقم میخورد و به خاطرهای فراموش نشدنی در ذهنشان تبدیل میشود.
پس از گذر از پستی و بلندیهای جاده و پشت سر گذاشتن انبوه درختان، در نهایت این دریاچه است که چشمان هر بینندهای را مسحور خود میکند.
در نقطهای بکر از شهرستان نوشهر و در میان جنگل انبوه پهن برگ، دیاچهای قرار دارد که با فضای وهم انگیز و پر سکوتش از شما میزبانی میکند. نامش دریاچه مَمرَز است، اما به سبب قرار گیری در منطقه ملا کلا، به این نام نیز خوانده میشود.
فضای بکر اطراف دریاچه در اکثر روزهای سال آمیخته با مه و صدای حیوانات وحشی است که در هر لحظه به گوش میرسد. این مسئله با حضور درختان خشکیده در میان دریاچه در هم میآمیزد و باعث شده تا به آن لقب دریاچه ارواح را نیز بدهند.
طول این دریاچه ۷۰۰ متر است و عرض آن به ۳۰۰ متر میرسد و با جلوهای دیدنی انتظار شما را میکشد. چهره منحصر به فرد این دریاچه و زیبایی کم نظیر آن نیز باعث شده تا نامش در فهرست میراث ملی طبیعی قرار گیرد.
آنچه که در اولین نگاه به دریاچه ممرز، توجه شما را به خود جلب میکند، بازماندههایی از تنه درختان هستند که در میان دریاچه قرار دارند و به درختان مرده مشهورند. حضور این درختان نیز بر وهم فضا میافزاید و یکی از شگفتیهای این دریاچه به شمار میرود.
دریاچه ممرز در آغوش یک جنگل زیبا قرار دارد و شما در کنار تماشای دریاچه میتوانید، سری هم به درون این جنگل بزنید و از دیدن انبوه درختان سر به فلک کشیده که هر یک زیبایی خاص خودشان را دارند، لذت ببرید.
آفرود: برای آنکه به دریاچه برسید، ناگزیر به استفاده از خودروهای کمک دار هستید و به نوعی، آفرود در میان جنگل را نیز تجربه میکنید.
پیک نیک: اگر قصد دارید بیشتر بمانید و از دریاچه لذت ببرید، حتما خوراکیهای مورد نیازتان را بردارید و در آنجا پیک نیکی دوستانه یا خانوادگی برپا کنید.
گشت و گذار و عکاسی: میتوانید به گشت و گذار در گوشه گوشهی این طبیعت بپردازید و جاذبههایی تازه را کشف کنید. یادتان نرود که با دوربین عکاسی میتوانید این جاذبهها را تا همیشه پیش خود داشته باشید و از دیدنشان غرق در لذت شوید.
این دریاچه بسیار زیباست، اما هیچ گونه امکاناتی در اطراف آن وجود ندارد و هنوز آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته است. البته این نبود امکانات یکی از دلایل بکر ماندن این طبیعت تماشایی است و برای برخی از افراد یکی از جذابترین ویژگیها به شمار میشود.
بهترین زمان برای سفر به دریاچه ممرز، بهار و تابستان است.
بهار و تابستان: در این فصول میزان سفرها به شمال کشور به حداکثر خود میرسد چرا که طبیعت بسیار زیبا جلوه میکند.
پاییز: به سبب قرار گیری دریاچه در میان انبوه درختان، جلوهی آن در پاییز بسیار زیباست، اما به دلیل نامناسب بودن مسیر دسترسی، سفر در این فصل احتیاط زیادی را میطلبد.
زمستان: در این فصل جاده برفی و گلی یکی از موانع شما برای دیدن این دریاچه است.
برای دسترسی به این دریاچه در کیلومتر ۱۲ مسیر نور به نوشهر پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر و صلاح الدین کلای سفلی شد و بعد از عبور از روستا به محیط بانی رسید. بعد از انجام اقدامات اداری لازم در محیط بانی جاده شمالی را به طول ۱۰ کیلومتر ادامه دهید. پس از مشاهده تابلوی دشت و بند ممرز وارد جاده فرعی شوید.
این جاده فرعی شما را به دریاچه بند ممرز یا همان دریاپه ارواح میرساند! شاید اول با دیدن عکسها و اسمش ترسی بر دلتان بیفتد، اما دیدنش از نزدیک خالی از لطف نیست.
مردمی که امروزه اطراف این دریاچه زندگی میکنند، چیزی از ارواح ندیده اند، اما معتقدند ساکنین گذشته حتما اطلاعاتی داشته اند که این نام را برگزیدند. اما با نشستن و جستجو در سایتها به پاسخ سوالهایتان نمیرسید و بهتر است خود دست به کار شوید و پا به این دریاچه مشکوک بگذارید.
طول دریاچه در حدود ۷۰۰ متر و عرض آن ۳۰۰ متر است. در درون دریاچه درختان خشک شدهای قرار دارند که منظره جالبی ایجاد کرده اند. اما به دلیل بکر بودنش باید مواظب حیوانات وحشی باشید تا مبادا خوراک آنها شوید.
برای دسترسی به این دریاچه در کیلومتر ۱۲ مسیر نور به نوشهر پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر و صلاح الدین کلای سفلی شد و بعد از عبور از روستا به محیط بانی رسید. بعد از انجام اقدامات اداری لازم در محیط بانی جاده شمالی را به طول ۱۰ کیلومتر ادامه دهید. پس از مشاهده تابلوی دشت و بند ممرز وارد جاده فرعی شوید.
این جاده فرعی شما را به دریاچه بند ممرز یا همان دریاپه ارواح میرساند! شاید اول با دیدن عکسها و اسمش ترسی بر دلتان بیفتد، اما دیدنش از نزدیک خالی از لطف نیست.
مردمی که امروزه اطراف این دریاچه زندگی میکنند، چیزی از ارواح ندیده اند، اما معتقدند ساکنین گذشته حتما اطلاعاتی داشته اند که این نام را برگزیدند. اما با نشستن و جستجو در سایتها به پاسخ سوالهایتان نمیرسید و بهتر است خود دست به کار شوید و پا به این دریاچه مشکوک بگذارید.
طول دریاچه در حدود ۷۰۰ متر و عرض آن ۳۰۰ متر است. در درون دریاچه درختان خشک شدهای قرار دارند که منظره جالبی ایجاد کرده اند. اما به دلیل بکر بودنش باید مواظب حیوانات وحشی باشید تا مبادا خوراک آنها شوید.
گزارشی از آتنا رستمی آله خیلی
انتهای پیام/آ