به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدجواد لاریجانی، رئیس شورای عالی حقوق بشر ایران و معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی راشاتودی به بیان نظرات خود درباره موضوعات مختلف و برجام پرداخت.

او در پاسخ پرسشی درباره احتمال خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در پی انتخاب مایک پومپئو به عنوان وزیر خارجه گفت: «از نظر ما، راهبرد آمریکا اساساً اهمیت چندانی ندارد. تاکتیک‌ها و اظهارات ممکن است متفاوت باشد. ما به این دلیل توافق هسته‌ای را پذیرفتیم که می‌خواستیم ثابت کنیم ادعا‌های آمریکا دروغ است. ما به هیچ وجه به دنبال تسلیحات هسته‌ای نیستیم، اما از قابلیت فناوری هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌کنیم. اما هم‌اکنون به نظر می‌رسد که آمریکا می‌خواهد از توانمندی ما در فناوری هسته‌ای به عنوان بهانه‌ای برای فشار بر ما استفاده کند، صرف نظر از اینکه ما از توافق تبعیت می‌کنیم یا خیر. فکر می‌کنم این به نفع آمریکا نیست. اگر آمریکا از توافق خارج شود، در آن صورت این توافق لغو خواهد شد؛ چرا که این توافق گروه پنج به علاوه یک است.»

رئیس شورای عالی حقوق بشر ایران در پاسخ به اینکه چرا ترامپ با وجود تهدید‌های دیرینه‌اش هنوز از برجام خارج نشده است، گفت: «دو واقعیت وجود دارد. نخست اینکه ترامپ فردی است که همواره لاف می‌زند و مرد عمل نیست. ما سالهاست که به لاف‌زنی‌های آمریکا عادت کرده‌ایم و این یکی، از لاف‌زنی‌های شدید آنهاست. واقعیت دوم این است که آمریکا می‌خواهد امتیازات بیشتری از ایران در زمینه مسائل منطقه‌ای بگیرد. ترامپ کاملاً اشتباه می‌کند. او در مسیر موفقیت آمیز حرکت نمی‌کند.»

لاریجانی در پاسخ به اینکه آیا برجام به اندازه کافی برای ایران خوب است گفت: «به طور قطع، ما این توافق را مطلوب‌ترین توافق ممکن نمی‌دانیم. علت اصلی که ما این محدودیت‌ها را بر توانمندی و توسعه خود قبول کردیم، ثابت کردن این موضوع به جهان بود که ادعا‌ها و اتهامات آمریکایی‌ها و متحدان غربی شان علیه ایران نادرست است. مایلم بگویم که آمریکا نباید وارد این قمار(خروج از برجام) شود. اگر آن‌ها چنین قماری کنند، بازنده خواهند بود. این را به زودی خواهند دید.»

او در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا ایران تهدید سال ۲۰۱۴ پومپئو -که هم اکنون به عنوان وزیر خارجه انتخاب شده است-  را برای اقدام نظامی به منظور نابودی کامل توانمندی هسته‌ای ایران، تهدیدی جدی و معتبر می‌داند، گفت: «فکر نمی‌کنم آمریکایی‌ها در موقعیتی باشند که اقدام نظامی دیگری را در منطقه آغاز کنند. آن‌ها همین حالا قادر به خروج از عملیات نظامی که پیشتر آغاز کرده بودند، نیستند. شاید شروع حمله به ایران کار دشواری نباشد؛ اما آن‌ها نخواهند بود که پایان آن را مشخص خواهند کرد. به آن‌ها درس خوبی داده خواهد شد که شاید به دلیل تاریخی برای آن‌ها خوب باشد. بنابراین اقدام نظامی علیه ایران موضوع آسانی برای آمریکا نیست، در حالی که آن‌ها با شکست‌های بزرگی در افغانستان، منطقه خلیج فارس و مناطق دیگر رو به رو هستند.»

رئیس شورای عالی حقوق بشر ایران در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت پیشنهاد ترامپ، سران ایران حاضر به دیدار رو در رو با وی برای مذاکره دوباره یا شاید فقط تفسیر دوباره مفاد توافق موجود خواهند بود، گفت: «به نظر من، آمریکا باید از توافق موجود به طور کامل تبعیت کند. آمریکا و همچنین برخی از متحدان اروپایی آن، همچون دولت انگلیس رویکرد مزدورانه‌ای را در قبال این توافق در پیش گرفته‌اند. هیچ یک از این دو کشور به تعهدات خود در این توافق عمل نمی‌کنند. بنابراین، گام نخست تبعیت کامل آن‌ها از توافق است. در وهله دوم باید بگویم ما به هیچ وجه علاقه‌ای به گفتگو با دولتی مانند آمریکا که قول‌ها و امضاهایش قابل اعتماد نیست، نداریم. یک نکته مهم دیگر هم وجود دارد. آمریکایی‌ها از نفوذ ایران در منطقه بیم دارند. نفوذ ما، نفوذ نظامی نیست، بلکه نفوذ اخلاقی و سیاسی است و با بمب و اقدام نظامی نمی‌توان آن را از بین برد. فکر می‌کنم آمریکا باید منافع خود را در منطقه بازتعریف کند. منافع آن‌ها در منطقه به شیوه‌ای بسیار نادرست و غیرعملی تعریف شده است.»

لاریجانی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا با توجه به تمایل دیگر امضاکنندگان توافق از جمله روسیه برای حفظ برجام در شکل فعلی خود، راهی وجود دارد که حتی در صورت خروج آمریکا از برجام، آن‌ها بتوانند ایران را ترغیب به حفظ توافق کنند، گفت: «اگر آمریکا از توافق خارج شود، این توافق فسخ می‌شود. اما منافع راهبردی ما با روسیه، چین، و تعدادی از کشور‌های دیگر به طور قطع در گروی این خواهد بود که ما راه حل‌های خودمان را برای مشکلاتی که با آن رو به رو می‌شویم، داشته باشیم. این همکاری متوقف نخواهد شد، چه با این توافق، و چه بدون آن. این همکاری ادامه خواهد یافت.»

او در پاسخ به اینکه آیا باید اجازه داد ترامپ به راحتی نتیجه سال‌ها مذاکره را بر باد بدهد و اجازه داد او این توافق را برچیند گفت: «خیر، به طور قطع ما باید به ترامپ ثابت کنیم که او بازنده خواهد بود و خروج از این توافق دستاورد چندانی برایشان نخواهد داشت.»

رئیس شورای عالی حقوق بشر ایران درباره اینکه واکنش متناسب به تهاجم احتمالی آمریکا به سوریه، چه واکنشی می‌تواند باشد گفت: «فکر می‌کنم آمریکایی‌ها و دیگر متحدان اروپایی آمریکا به خوبی شاهد این هستند که راهبردهایشان به طور کلی شکست خورده است. راهبرد منفعت‌طلبانه آن‌ها برای تجزیه کشوری مستقل، چون سوریه به کلی شکست خورده است. به عقیده من، همکاری ایران و روسیه به طور قطع از نظر بین‌المللی قابل قبول بوده است، از نظر اخلاقی قابل دفاع، و بسیار موفقیت‌آمیز بوده است. به طور قطع، ما می‌خواهیم شاهد این باشیم که میزان حضور آمریکا در سوریه کاهش یابد و متوقف شود. حضور آمریکا در شمال سوریه غیرقانونی و بر خلاف قانون بین المللی است. این با همکاری روسیه با دولت سوریه -که مبتنی بر توافق و اعتماد متقابل است- فرق می‌کند. آمریکایی‌ها با بمباران کردن اهداف گزینشی هیچ چیزی به دست نخواهند آورد. آن‌ها شکست خورده اند، و بهتر است به جای پیشبرد تهاجم، شکست خود را مدیریت کنند.»

لاریجانی درباره اینکه روسیه باید چه پاسخی به تهاجم احتمالی آمریکا به سوریه بدهد گفت: «هیچ یک از ما، نه روسیه و نه ایران، علاقه‌ای به گسترش درگیری نظامی ندارند. اما در حمایت از مردم و دولت روسیه برای دفاع از خاک خود ثابت قدم هستیم. موضع روسیه، به ویژه آنچه ولادیمیر پوتین بیان کرده است، بسیار قابل قبول و منطقی است. آن‌ها می‌گویند که هیچ گونه تهدید علیه حضور روسیه در سوریه را بر نخواهند تافت. آمریکایی‌ها نباید در این باره قمار کنند. آن‌ها نباید عزم روسیه را در دفاع از پرسنل و حضور راهبردی خود دست کم بگیرند. اما در هر صورت، آنچه زیانبار است، چند حمله هوایی به اهداف گزینشی نیست، بلکه عزم مردم و کسانی است که در سوریه هستند و برای آزادسازی کشور از وجود اعضای باقی مانده گروه‌های تروریستی که آمریکایی ها، انگلیسی‌ها و دیگران، آن‌ها را ایجاد، هدایت، حمایت، و تامین تسلیحاتی شده اند، مصمم اند.»

او که برای شرکت در سی و هفتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل به ژنو سفر کرده است، گفت: «ما در این نشست شرکت کردیم تا دیدگاه‌های خود را درباره حقوق بشر، انتقاد‌هایی که علیه ما مطرح شده است، و نیز رفتار آمریکا و شماری از اروپایی‌ها بیان کنیم. حقوق بشر، صرف نظر از حمایت آمریکا یا اروپا، به خودی خود شاخص ارزشمند تمدن است. بنابراین، صرف نظر از موضع آنها، ما قصد داریم حقوق بشر را در کشور و دموکراسی خود ارتقاء بخشیم. اما حقوق بشر آمریکایی، مفهومی مغشوش و تحریف شده است که در آن، حقوق بشر تحت الشعاع دلار‌های نفتی در منطقه و نفوذ سیاسی قرار می‌گیرد.»

وی درباره اینکه آیا به جای اینکه کشور‌ها پیوسته یکدیگر را محکوم کنند، سازوکار و چارچوبی در نظام بین المللی برای بحث واقعی و صریح درباره نحوه رفتار دولت‌های سراسر جهان با شهروندانشان وجود دارد یا خیر، گفت: «اولاً سازمان ملل نهادی نیست که متعلق به آمریکا باشد، بلکه متعلق به همه کشور‌ها جهان است. ثانیاً، بله، دست کم یک سازوکار وجود دارد. سازوکار «بررسی دوره‌ای جهانی» شورای حقوق بشر سازمان ملل روش بسیار قابل قبولی برای نظارت بر همه کشورها، بدون شیوه‌ای گزینشی و استفاده از استاندارد‌های دوگانه است که همه کشور‌ها باید درباره اوضاع حقوق بشر در کشور خود در قبال آن پاسخگو باشند. آمریکا، انگلیس و اروپا مملو از نژادپرستی هستند، و سابقه خشونت علیه شهروندان خودشان، صرف نظر از جنایت‌هایی که آن‌ها در خارج مرتکب می‌شوند، بسیار هولناک و اسف بار است. بله، در حال حاضر، چنین سازوکاری وجود دارد، و می‌تواند سازوکار بهتری هم وجود داشته باشد. ما باید دست به دست هم دهیم و این برداشت مغشوش و تحریف شده از حقوق بشر را که آمریکا و اروپا دنبال می‌کنند، متوقف کنیم، و برای یک حقوق بشر آزاد تلاش کنیم.»

انتهای پیام/

گفتگوی محمدجواد لاریجانی با راشاتودی