دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نقش ادبیات فارسی در تعمیق روابط فرهنگی بین ملت‌های منطقه را تشریح کرد.

به گزارش  حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدرضا مخبر دزفولی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، با حضور در برنامه "صبح روشن" شبکه آموزش سیما به سؤالاتی در مورد زبان و ادبیات فارسی و نسبت آن با فرهنگ ایرانی و اسلامی پاسخ گفت.

 وی در ابتدا ضمن گرامیداشت فرارسیدن سی و نهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و در پاسخ به سؤالی در مورد نسبت فرهنگ با ساحت‌های مختلفی مانند هنر و ادبیات گفت: ما اگر موضوع فرهنگ را نسبت به هنر، ادبیات، شعر، قصه، حماسه، و در یک کلام با هویت پیدا کنیم باید از این منظر نگاه کنیم که کارهایی که بعد از انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف فرهنگی اتفاق افتاده چه قدر به هویت دینی، ملی، تاریخی و تمدنی ما غنا بخشیده است و حرکت رو به ‌جلو داشته است؟.

وی افزود: در حقیقت می‌خواهم این نکته را بیان کنم که در موضوع فرهنگ آن گرانیگاه و نقطه مرکزی که باعث می‌شود فرهنگ ارتقاء پیدا کند؛ چیست؟؛ اگر ما چند مؤلفه مهم فرهنگی را در کنار هم قرار دهیم، می‌بینیم مؤلفه زبان و ادبیات محوری‌ترین بخش هستند؛ نقطه وصل همه آثار تمدنی یک ملت زبان و ادبیات است که در قالب‌هایی مانند داستان، شعر و ... نمود می‌یابد.

وی افزود: نگاه به آثار شاخص برجا مانده از سابقه درخشان فرهنگی تمدن اسلام و ایران هم نشان می‌دهد که زبان فارسی توانسته است این نقطه وصل را تحقق ببخشد و می‌توان گفت در اقطار تمدن اسلامی از دکن تا قسطنطنیه زبان فارسی رواج داشته است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با توجه به اهمیت ادبیات در انتقال مفاهیم عالی فرهنگی، خوشبختانه گام‌های بلندی برداشته شد که نتیجه این گام‌ها در آثار فاخر تولید شده و شعرا و نویسندگان توانمند تربیت شده در مکتب ادبی انقلاب اسلامی مشاهده می‌شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی با توجه به این اهمیت موضوع تأسیس و راه‌اندازی یک مرکزیت مشکل و توانمند برای حفاظت از زبان و ادبیات فارسی را مدنظر قرار داد و حاصل این نگاه "فرهنگستان زبان و ادب فارسی" بود.

نقش مدیریت فرهنگی کشور در تقویت زبان و ادبیات فارسی

وی افزود: البته یکی از وظایف فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژه‌گزینی است و معرفی و نشر میراث زبان و ادب فارسی، اهتمام در حفظ فرهنگ‌های محلی، مردمی و ضبط و نشر امثال الحکم مرتبط با قومیت‌های مختلف و تبادل دستاوردها و تجربیات پژوهشی بین مراکز گوناگون علمی و پژوهش داخل و خارج در زمینه‌ زبان و ادب فارسی هم از اهم وظائف این نهاد است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه و در تشریح میراث علمی تمدن اسلامی و ایرانی که به زبان فارسی تألیف و تصنیف شده‌اند، گفت: سید اسماعیل جرجانی، یک پزشک و طبیب مسلمان و ایرانی است که اثر فاخری مانند ذخیره خوارزمشاهی را به زبان فارسی تصنیف و تألیف کرده است که اولین منبع پزشکی به این زبان است.

وی افزود: البته قانون ابن‌سینا پیش از این کتاب نگاشته شده ولی زبان این کتاب عربی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: از نگاه ادبیات حماسی هم می‌توان فردوسی را سرآینده یکی از بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین آثار این سبک در تاریخ ادبیات جهان دانست، به‌گونه‌ای که شاهنامه حکیم فردوسی امروز در جهان شناخته شده است.

مخبر دزفولی در پاسخ به سؤالی در مورد نقش مدیریت فرهنگی کشور در تقویت زبان و ادبیات فارسی نیز گفت: البته در کنار مدیران فرهنگی و حتی بیش و پیش از آنان باید فرهیختگان فرهنگی نسبت به این موضوع احساس تکلیف کنند.

سیاست‌گذاری فرهنگی و نقش آن در حوزه زبان و ادب فارسی

وی افزود: تولید آثار فاخر ادبی در قالب نظم و نثر در سال‌های اخیر و از جمله انتشار خاطرات سال‌های پرافتخار دفاع مقدس را یک جهش و گام بلند در حوزه ادبیات است که باید استمرار یابد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در تشریح نقش ادبیات فارسی در تعمیق روابط فرهنگی بین ملت‌های منطقه نیز گفت: من سفری به سمرقند و بخارا داشتم و دیدیم گوشه گوشه این شهرها سرشار از ذوق و طبع شعر فارسی است و حاکمیت 70 ساله کمونیستی نتوانست این ذخیره گران‌قدر را از بین ببرد.

وی افزود: حتی این زبان با آداب و رسوم مذهبی مردم آن دیار آمیخته شده و اهالی این شهرها وقتی به نماز می‌ایستند، نیت نماز خود را به زبان فارسی ادا می‌کنند.

عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: زبان فارسی در عمق جان مردم مسلمان منطقه آسیای مرکزی و قفقاز نفوذ کرده و به نوعی پیام توحید و اسلام بر محمل این زبان به مردم این منطقه منتقل‌شده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از این برنامه و در پاسخ به سؤالی در مورد سیاست‌گذاری فرهنگی و نقش آن در حوزه زبان و ادب فارسی گفت: تمام تلاش ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی، سیاست‌گذاری برای تقویت هویت اسلامی و ایرانی است.

وی افزود: با این رویکرد چون زبان فارسی یکی از مقومات این هویت اسلامی و ایرانی است و این زبان شیرین و توانا محمل و محل بروز میراث غنی عرفان اسلامی است و از جانب دیگر می‌توان با تقویت و گسترش این زبان اسلام را نیز گسترش داد، بنابراین شورای عالی انقلاب فرهنگی، "بنیاد سعدی را" تأسیس کرد.

اگر زبان فارسی را صیانت نکنیم، هویت ما آسیب می‌بیند

مخبر دزفولی ادامه داد: از جانب دیگر با توجه به تأکید رهبر معظم انقلاب «مدظله‌العالی» مبنی بر تلاش برای تبدیل زبان فارسی به زبان علم و لزوم مرجعیت علمی این زبان در سطح جهان، هم در نقشه جامع علمی کشور و هم در سایر اسناد راهبردی و بالادستی حوزه علم و فرهنگ تلاش شده تا این موضوع تحقق یابد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: بنیاد سعدی طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی باید گسترش زبان و ادبیات فارسی در خارج از کشور از طریق برنامه‌ریزی و تهیه متون مناسب و طراحی برنامه آموزشی استاندارد را دنبال کند.

وی افزود: به‌طورجدی معتقد هستم اگر زبان فارسی را صیانت نکنیم، هویت ما آسیب می‌بیند.

مخبر دزفولی ادامه داد: امروز متأسفانه می‌بینیم که زبان فارسی مورد تهاجم قرار گرفته و همه ما باید برای صیانت از این میراث گران‌قدر فرهنگی و ملی مان کار کنیم.

عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در پایان گفت: البته این صیانت و حفاظت ابعاد و لایه‌های مختلفی دارد و باید هر کسی در جایگاهی که قرار دارد نسبت به آن احساس مسئولیت کند.

انتهای پیام/