رضا حسینی، مدرس گردشگری و هتلداری در سازمان فنی حرفه‌ای استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛در خصوص وضعیت فعلی گردشگری کشورمان اظهار کرد: با توجه به اینکه صنعت گردشگری نه تنها در کشور ما بلکه در تمام دنیا صنعت مهمی به حساب می‌آید و اینکه ایران از لحاظ جمعیت جوان رتبه دوم را در جهان بعد از مکزیک دارد و  بیشتر کارمندان صنعت توریسم جوانان هستند، بنابراین صنعت گردشگری می‌تواند فواید زیادی برای کشور ما داشته باشد، اما طبق یافته‌های شورای جهانی سفر و گردشگری ایران رشد ۱۱ درصدی را در سال ۲۰۱۷ داشته است و بالغ بر ۵ میلیون و دویست نفر گردشگر را به خودش جذب کرده است و این تعداد گردشگر ۳ و نیم میلیارد تومان را در داخل ایران هزینه کرده‌اند یعنی هر گردشگر بالغ بر ۶۶۵ دلار را در داخل کشورمان هزینه کرده است.

وی ادامه داد: البته همین روند در ترکیه فقط از جانب ایرانی‌ها به شکلی بوده است که خبرگزاری ترکیه اعلام کرده است، نزدیک به ۲ میلیون وپانصد هزار نفر گردشگر ایرانی در سال گذشته از ترکیه بازدید کرده‌اند و هر توریست مبلغی بالغ بر ۱۰۰۰ دلار را هزینه کرده است و اگر ۱۰۰۰ دلار را ضربدر ۲ میلیون و پانصد هزار نفر کنیم رقمی نزدیک به رقم ۲ میلیارد و پانصد میلیون دلار هزینه‌کرد ایرانی‌ها در ترکیه است و البته اگر بیاییم و کشور‌های دیگر هدف گردشگری ایرانی‌ها را که شامل تایلند، مالزی، سنگاپور، هند، کشور‌های اروپایی، آمریکا و در کنارش کشور‌هایی مثل ارمنستان و گرجستان، آذربایجان، عربستان و امارات باشد را در نظر بگیریم متوجه می‌شویم که مبلغ خروجی ارز در ایران نسبت به ورودی ارز بسیار بسیار بیشتر بود و این مشکلی است که وجود دارد و با توجه به اینکه در سال ۱۴۰۴ که ارسال سند چشم‌انداز گردشگری است بین ۲۰ میلیون گردشگر خارجی که باید وارد ایران بشود با فاصله زمانی کمتر از ۸ سال و فاصله بین ۵ تا ۱۵ میلیون رقم بسیار بالایی است، اما از طرف دیگر گران شدن دلار شرایطی را ایجاد کرده است که گردشگران خارجی می‌توانند بهتر و بیشتر وارد کشور شوند، زیرا دلار ۴ هزار و ۸۰۰ و ۸۰ تومان برای خرج‌کرد گردشگر خارجی در ایران بسیار رقم مناسبی است و این باعث شده است که ایران را یکی از ارزان‌ترین کشور‌های جهان بدانند البته باید دید چرا با این همه ارزانی تعداد گردشگرانی که می‌خواهند از ایران بازدید کنند به اندازه‌ای که انتظار می‌رود، نیست و این سؤالی است که جای بحث دارد.

این مدرس گردشگری و هتلداری با بیان اینکه رشد ایران در شاخص رقابت‌پذیری سفر و گردشگری است، افزود: این رشد رقابت‌پذیری سفر و گردشگری هر دو سال یک بار از مجمع جهانی اقتصاد منتشر می‌شود و ۴ مؤلفه اصلی را که توانمندسازی محیط، سیاستگذاری گردشگری، زیرساخت‌ها و منابع طبیعی و فرهنگی هست را مشخص می‌کند. ایران در سال ۲۰۱۱ از بین ۱۳۹ کشور رتبه صد و چهاردهم را داشته است و هم‌اکنون در سال ۲۰۱۷ از بین ۱۳۶ کشور رتبه نود و سوم را به خود اختصاص داده است و این آمار نشان دهنده شرایط رو به بهبود ایران است، اما آنچه که ما می‌بینیم با توجه به روند رو به رشد نابودی تالاب‌ها در چند سال اخیر، آسیب دیدن جنگل‌ها و شرایط زیستی پوشش‌های حیوانی در منطقه، زیاد شدن حیوانات در خطر انقراض و حیوانات رو به انقراض و نابودی آثار باستانی و استهلاک آن‌ها نشانه‌هایی است که مقداری چالش‌برانگیز است و این آمار مجمع جهانی اقتصاد را دچار تردید می‌کند.

حسینی تصریح کرد: امروزه فعالان گردشگری با تورم بالا و نوسانات بالای ارزی مواجه هستند. این امر منجر به بی‌ثباتی بازار و نبود برنامه‌ریزی اصولی و صحیح برای فعالان گردشگری نسبت به آینده‌شان می‌شود. از طرف دیگر نبود اتصال به نظام بانکی جهانی فعالیت‌های مالی گردشگران ایرانی و خارجی که به خارج از کشور می‌روند یا از خارج به داخل می‌آیند را دچار مشکل کرده است. از طرف دیگر مشکلات حمایت‌های بیمه‌ای است. ما بیمه تخصصی بسیار مناسب که گردشگر و راهنمایان گردشگری با خیالت راحت بتوانند سفر کنند را هنوز نداریم و به آن نرسیدیم و متأسفانه چنانچه مشکل بیمه‌ای برای یک راهنمای گردشگری در خصوص مسافرش پیش بیاید، درگیری‌ها و چالش‌ها برای آن راهنما و مدیر آژانس بسیار بسیار بالا است و معمولا شرکت‌های بیمه راهکار‌هایی را دارند که این مشکلات را برای خودشان به حداقل برسانند.

وی ادامه داد: پایین بودن استاندارد‌های کمی و کیفی در زیرساخت‌های گردشگری از مشکلات دیگر موجود بر سر راه فعالان گردشگری است یعنی ما هنوز در هتل‌ها، مجموعه‌های گردشگری، اقامتی و پذیرایی، رستوران‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی استاندارد‌های لازم را به آن شکل که باید و شاید پیدا نکردیم و البته کاهش کمیت و کیفیت این استاندارد‌ها را باید برای کارمندان گردشگری، پذیرایی و هتلداری هم در نظر بگیریم، زیرا آموزش‌هایی که به این کارمندان داده می‌شود یا لازم نیست و یا ضمانت اجرایی برای اجرای آن آموزش‌ها وجود ندارد یعنی در حقیقت آموزش‌ها شاید فقط یک جنبه تشریفاتی پیدا بکنند.

این مدرس گردشگری و هتلداری گفت: امروزه بیشتر گردشگران ورودی از منوی تکراری رستوران‌های هتل‌ها و رستوران‌های سطح شهر معترض هستند. دلالی‌هایی که بین فروشندگان صنایع دستی و برخی از راهنمایان تور و آژانس‌ها صورت می‌گیرد و باعث می‌شود که یک جنس با قیمت غیر واقعی و بیشتر به گردشگر فروخته شود که به نوعی سودجویی کاذب محسوب می‌شود، یکی دیگر از مشکلات موجود بر سر راه فعالان گردشگری است. نبودن تبلیغات کافی در زمینه گردشگری و شرکت نکردن در نمایشگاه‌های معتبر بیشتر یکی دیگر از معضلات موجود است و در نهایت آموزش‌ها پایه‌ای که نداریم معضل‌آفرین است. ما آموزش گردشگری را باید از دوران کودکی شروع کنیم به همین دلیل مدرسان سازمان فنی و حرفه‌ای در شهر اصفهان به پیشنهاد حسینی استانداردی را تعریف کردند و این استاندارد آموزش مربی گردشگری کودک بود تا ما مربیانی را پرورش بدهیم که کودکان را در حوزه گردشگری توانمند کنند و در کنارش ایجاد مدرسه‌های طبیعت نیز می‌تواند مکمل این طرح باشد.

حسینی افزود: دیدگاه منفی که در خصوص پرسنل پذیرایی در کشور وجود دارد معضل دیگر موجود بر سر صنعت گردشگری است. امروزه اکثر افراد جامعه پرسنل پذیرایی را افراد سخیف و سطح پایینی می‌دانند و این در صورتی است که نوک پیکان خدمات‌دهی و سرویس‌دهی از طریق این پرسنل انجام می‌شود بنابراین باید این دیدگاه منفی حذف شود و بیشتر دانشجویان رشته هتلداری، گردشگری و پذیرایی وارد سیستم کاری شوند تا هم درآمد دانشجویی داشته باشند و هم دیدگاه منفی جامعه نسبت به پرسنل پذیرایی حذف شود، زیرا وجود افراد با ظاهر مناسب، با پرستیژکاری بالا و با برخورد مناسب و همینطور قشر دانشجویی که از بستر فرهنگی جامعه می‌آید و به عنوان پرسنل پذیرایی کار می‌کند باعث می‌شود که این دیدگاه منفی از بین برود.

وی اظهار کرد: نبودن فضای گردشگری و تفریحی شبانه باعث شده است که در عمل بخش مهمی از گردشگری و درآمد مالی را در حوزه گردشگری از بین ببریم بنابراین اگر چنانچه سیاستگذاری‌هایی به سمت بالا بردن فضا‌های تفریحی شبانه برای گردشگر‌ها وجود داشته باشد، می‌تواند درآمد‌های بیشتری را نصیب کشورمان کند. گران بودن هزینه‌های سفر برای برنامه‌های داخلی مشکل دیگر موجود بر سر راه فعالان گردشگری است. اگر ما یک نمودار مقایسه‌ای بین هزینه‌های سفر‌های داخلی و خارجی درست کنیم متوجه می‌شویم که ممکن است گاهی سفر‌های داخلی گران‌تر از سفر‌های خارجی باشند و این امر باعث می‌شود که گردشگری که به کشور‌های دیگر می‌رود از گردشگر داخلی و ملی بیشتر باشد.

این مدرس در خصوص تأثیر قشر‌های مختلف نظام روی گردشگری ادامه داد: هر کسی در هرجایگاه شغلی، سازمانی و سیاسی در دولت می‌تواند تأثیر مستقیمی روی حوزه گردشگری بگذارد بنابراین ممکن است که در ظاهر به نظر برسد صنعت گردشگری متولی مستقیمی دارد، اما در پنهان می‌بینیم که نه تنها سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری بلکه خیلی از سازمان‌ها و افراد دیگر می‌توانند تأثیر مستقیمی روی صنعت گردشگری بگذارند.

حسینی گفت: باور نداشتن و نبود سیاست‌گذاری کلان در حوزه گردشگری برای سرمایه‌گزاران معضل دیگر موجود بر سر راه فعالان گردشگری است، زیرا بسیاری از سرمایه‌گزاران می‌ترسند در حوزه گردشگری سرمایه‌گزاری کنند، چون نبود ثبات اقتصادی در بازار و نوسانات بازار این فضا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. معضل دیگر این است که ما تعریفی از مشاغل رسمی جدید در حوزه گردشگری و هتلداری نداریم و این مشاغل بیمه مستقیم تأمین اجتماعی و کار ندارند و بنابراین مشاغل گسترش پیدا نمی‌کنند و فضای اشتغال و کسب و کار جدید نیز ایجاد نمی‌شود.

وی اظهار کرد: امروزه سرمایه‌گذاری مناسب برای مشکلات زیست‌محیطی، فرهنگی، صنایع دستی و آثار باستانی وجود دارد و گاهی می‌بینیم که این حوزه‌ها دچار مشکلات جدی می‌شوند.

وی افزود: دو عامل مهم سیاستگذاری و ایدئولوژی حاکم بر کشور در فضای گردشگری و تبلیغات می‌توانند تأثیرات بسیار بسیار فزاینده‌ای را در صنعت توریسم داشته باشند و در حقیقت پایه باقی موارد باشند. اگرچه ما در کشور با روش مناسبی در فضای گردشگری سیاستگذاری و تبلیغات کنیم می‌توانیم ۵ بخش اصلی گردشگری را که شامل جاذبه‌های گردشگری، اقامت و پذیرایی، حمل و نقل، بیمه، پرسنل و آموزش را رونق بدهیم و با این کار بسته خدماتی بسیار خوبی را برای ایجاد اشتغال و اقتصاد پویا فراهم کنیم.

این مدرس گردشگری و هتلداری گفت: سازمان‌های فعال در حوزه توریسم باید هماهنگی و توازن یکدست و منظم‌تری داشته باشند. چنانچه تقابل بین سازمان‌ها صورت بگیرد در عمل دست‌اندازی در کار‌ها ایجاد می‌شود و سرعت کار‌های گردشگری کاهش پیدا می‌کند. امروزه کشورهایی، چون عربستان، امارات، مالزی، سنگاپور و ترکیه توانستند در حوزه گردشگری جایگاه خوبی پیدا کنند و یکی از مواردی که به این امر کمک کرده است سیاستگذاری کلان مناسب و هم‌سویی سازمان‌های مرتبط است.

وی ادامه داد: از آنجایی که ما در حوزه پتانسیل‌های طبیعی و تاریخی جایگاه مناسبی را به خودمان اختصاص داده‌ایم اگر به وجود سیاست کلان مناسب و هم‌سویی سازمان‌های مرتبط توجه نکنیم، نمی‌توانیم جایگاه فعلیمان را حفظ کنیم و به طور قطع جاذبه‌های طبیعی و تاریخیمان از دست خواهد رفت. هم‌اکنون نیز می‌بینیم که آمار خشکی تالاب‌ها، نابودی جنگل‌ها، از بین رفتن پوشش‌های گیاهی و حیوانی، فراموشی سنن و آداب و رسوم، از بین رفتن فرهنگ تاریخی و آیینی و بسیاری از شخصیت‌هایی که از دست می‌دهیم و کشور‌های دیگر ان‌ها را به ثبت جهانی می‌رسانند باعث می‌شود که آثار باستانی ما تخریب بشود و نتوانیم از داشته‌هایمان استفاده کنیم.

حسینی انتظارات فعالان گردشگری از مسئولان را چنین تشریح کرد: احساس مسئولیت، وجدان کاری و حس ایرانی بودن باعث می‌شود که نگاه‌ها و نگرش‌ها به سمت فعالیت‌های مثبت بیشتر شود، بنابراین هر انسانی که نسبت به کشور، جامعه و انسانیت می‌کند باید شرایط کاری بسیار مناسبی را برای خودش و دیگران مهیا کند و ما نیز با توجه به همین امر از مسئولان انتظار داریم که آنچه را که قبل از انکه به سمت فعلی خودشان برسند شنیده‌ایم را پس از قبول مسئولیتشان داشته باشیم یعنی فاصله میان حرف و عمل بین مسئولان بسیار کم باشد، البته گاهی دیده می‌شود که حرف‌ها و ایده‌های بسیار زیبا، ایده آل و واقع‌گرایانه در ابتدای کار شنیده می‌شوند، اما وقتی که فرد مسئول به حوزه کاری وارد می‌شود تمام این حرف‌ها و ایده‌ها کم‌رنگ می‌شوند و شرایط خیلی بدتر از آنچه که فکر می‌کردیم می‌شود. حالا انتظار ما از مسئولان این است که بستر گردشگری بهینه‌ای در حوزه آموزش پایه، تبلیغات، نگهداری و فرهنگ‌سازی شکل بدهند تا در نهایت ایران هم با توجه به شرایط ایده‌آلی که دارد، بتواند با استفاده از این بستر کیفیت زندگی مردم را از لحاظ روانی و جسمی ارتقاء دهد.

انتهای پیام/