به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛  پیش از آغاز مرور وقایع در روز 15 بهمن ماه، لازم است توضیح مختصری در رابطه با انتخاب نخست وزیر دولت موقت داده شود چرا که استفاده چند باره از واژه انتخاب نخست وزیر ممکن است باعث بر هم خوردن نظام ذهنی مخاطب شود. در 14 بهمن ماه شورای انقلاب مهندس بازرگان را به عنوان نخست وزیر دولت موقت انتخاب کرد. پس از آن در روز 15 بهمن ماه امام خمینی(ره) با این انتخاب شورای انقلاب موافقت کردندو حکمی نیز صادر کردند و بنابراین شد که در بعد از ظهر روز 16 بهمن 1357 مراسم معارفه برگزار شود.به همین دلیل است که در این سه روز از مهندس مهدی بازرگان و دولت موقت نام برده می شود.

برخی وقایع روز 15 بهمن را با هم مرور می کنیم:

 فراخواندن جوانان به ادامه تظاهرات و اعتصابات

حضرت امام خمینی(ره) طی یک سخنرانی جوانان را به ادامه تظاهرات و اعتصابات فرا خواندند.

تشکیل جلسه شورای انقلاب برای تصمیم قطعی

پس از جلسه شب گذشته شورای انقلاب و پیشنهاد نخست وزیری بازرگان شورای انقلاب برای جواب قطعی و مذاکرات تشکیل جلسه داد.در این جلسه مقرر شد که مراسم معارفه مهندس مهدی بازرگان در تاریخ 16 بهمن ماه در سالن آمفی تئاتر مدرسه رفاه برگزار شود.امام به پیشنهاد شورای انقلاب مهندس مهدی بازرگان با پیشنهاد شورای انقلاب و حکم امام خمینی(ره)،  مهندس بازرگان مسئول تشکیل کابینه شد.

حمایت مردم از تصمیم امام

امام خمینی(ره) از مردم خواستند تا نظرشان را درباره این انتخاب اعلام کنند. مردم ایران با تظاهرات و راهپیمایی گسترده از تصمیم امام در انتخاب مهندس بازرگان اعلام کردند.

دیدار وکلای دادگستری با امام

حکم صادر شده برای نخست وزیری بازرگان از طرف امام

متن حکم صادر شده برای مهندس بازرگان به شرح زیر است:

بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

6 ربیع الاول 1399

جناب آقاى مهندس مهدى بازرگان‏

بنا به پیشنهاد شوراى انقلاب، بر حَسَب حق شرعى و حق قانونى ناشى از آراى اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طى اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبرى جنبش ابراز شده است، و به موجب اعتمادى که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعى که از سوابقتان در مبارزات اسلامى و ملى دارم، جنابعالى را بدون در نظر گرفتن روابط حزبى و بستگى به گروهى خاص، مأمور تشکیل دولت موقت مى‏نمایم تا ترتیب اداره امور مملکت و خصوصاً انجام رفراندم و رجوع به آراى عمومى ملت درباره تغییر نظام سیاسى کشور به جمهورى اسلامى و تشکیل مجلس مؤسسان از منتخبین مردم جهت تصویب قانون اساسى نظام جدید و انتخاب مجلس نمایندگان ملت بر طبق قانون اساسى جدید را بدهید.

مقتضى است که اعضاى دولت موقت را هر چه زودتر با توجه به شرایطى که مشخص نموده‏ام تعیین و معرفى نمایید.

کارمندان دولت و ارتش و افراد ملت با دولت موقت شما همکارى کامل نموده و رعایت انضباط را براى وصول به اهداف مقدس انقلاب و سامان یافتن امور کشور خواهند نمود.

موفقیت شما و دولت موقت را در این مرحله حساس تاریخى از خداوند متعال مسألت می نمایم.

روح اللَّه الموسوی الخمینى‏

(صحیفه امام، ج‏6، ص: 54 و 55) 

مصاحبه بختیار

بختیار طی مصاحبه ای گفت:درهای مذاکره با آیت الله خمینی(ره) همچنان باز است ... جمهوری اسلامی برای من مجهول است. وی افزود که من نه با شاه و نه با [امام] خمینی سازش نمی کنم و اجازه تشکیل دولت موقت را به او [امام خمینی] نمی دهم. کسانی را که جنگ داخلی راه بیندازند،تیرباران می کنم.(بختیار در تلاش است تا آخرین هربه ها را برای جلوگیری از انقلاب به کار بندد.)

 تشکر امام خمینی از آیت الله شریعتمداری

امام خمینی در پاسخ به تبریک آیت الله شریعتمداری به مناسبت ورود به ایران، در نامه ای از وی تشکر کردند.

روحانیون خواستار آزادی همافران

روحانیون خواستار آزادی همافران دستگیر شده، از زندان شدند.

اعتصاب کارکنان نخست وزیری

 در ادامه اعتصابات، کارکنان نخست وزیری برای همراهی با مبارزات ملت ایران  اعتصاب کردند.

ممنوع الخروج شدن برخی مسئولین

با استناد به خبرگزاری پارس، برخی(200 نفر) از وزرای سابق، معاونین وزارتخانه ها، برخی مدیران بخش خصوصی، استانداران و مدیران کل از طرف دولت ممنوع الخروج شدند.

راه حل بحران از نگاه ارتشبد جم

ارتشبد جم در لندن گفت: فقط تفاهم رهبران مذهبی با ارتش می تواند بحران را حل کند.

دلیل انتخاب مهندس بازرگان از نگاه حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی

 حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی دلیل انتخاب مهندس بازرگان را برای نخست وزیری دولت موقت، اینگونه بیان می کند:

به نظر من همه ی ما [اعضای شورای انقلاب] به این نتیجه رسیده بودیم که در زمینه ی تشکیل دولت موقت، از نیروهای نهضت آزادی استفاده بشود.... نیروی دیگری نبود، مگر نیروهایی مثل منافقین که به هیچ وجه مورد اعتماد نبودند. هنوز بنا نبود روحانیت در کارهایی اجرایی دخالت کند. این یک اصل پذیرفته شده ی غیرمکتوب بود. بر این اساس گفتیم ما به عنوان مجلس کار می کنیم و اجرائیات را به غیر روحانی بسپاریم.(از مهاجرت امام خمینی به پاریس تا پیروزی، علی اکبر علی اکبری بایگی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 196)

رسانه های خارجی

رادیو بی بی سی در گزارشی از تماس بین سه قطب در ایران خبر داد و این قطب ها را دولت بختیار، فرماندهان ارتش و آیت الله خمینی(ره) دانست.و مدعی شد این تماس ها بیشتر با واسطه و توسط فرستاده های آن ها صورت می گیرد.این رسانه استراتژی امام خمینی را همراه کردن فرماندهان ارتشی با خود دانست. اما بختیار همچنان می گوید اگر رژیمی اسلامی تشکیل شود دست به اقدام خشن خواهد زد.همچنین رادیو بی بی سی می گوید: با این وصف او (بختیار) راه را برای مذاکره هموار کرده است. (سایت رسمی رادیو زمانه ، سقوط پادشاهی مشروطه ، پیروزی انقلاب اسلامی ، یک شنبه پانزدهم بهمن 1357)

روزنامه اطلاعات

 انتهای پیام/

منابع:

موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)

موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی