به گزارش خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، تابستان سال گذشته بود که دولت بحرین اعلام کرد ؛ روابط خود با قطر را قطع کرده و مرزهای دریایی و هوایی خود با این کشور را می‌بندد. دقایقی بعد عربستان و امارات متحده عربی هم به این قطع رابطه پیوستند و پس از آن مصر هم به جرگه تحریم کنندگان قطر پیوست.

بعدها کشورهایی مانند لیبی و مالدیو هم اعلام کردند که روابط دیپلماتیک خود را با دوحه قطع می‌کنند . حال این قطر بود که در اثر بایکوت هم پیمانان قدیمی خود در منطقه،کوهی از مشکلات سیاسی و اقتصادی را بر سر خود آوار می دید.

بعد از تحریم های منطقه ای بر علیه قطر، ایران اعلام کرد که به دنبال تقویت روابط خود به وِیژه در حوزه اقتصادی با این کشور است و از طرف مقابل هم مقامات قطری علاقمندی خود را برای تحکیم مناسبات در همه جنبه ها با ایران ابراز کردند. 

قبل از تحلیل و بحث در مورد روابط تجاری ایران و قطر باید دید که این کشور در چه شرایط اقتصادی به سر می برد و چه مزیت هایی برای گسترش تجارت در خود دارد؟

کشور قطر با مساحتی بیش از ۱۱ هزار کیلومتر و جمعیتی نزدیک به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر طی چند سال گذشته از تولید ناخالص ملی در حدود ۱۸۹/۷ میلیارد دلار برخوردار بوده است. در حالیکه نرخ رشد ۵/۵ درصدی GDP و نرخ تورم ۳/۱ درصدی این کشور را به بهشتی برای جذب سرمایه گذاری تبدیل کرده است. از این رو میزان سرمایه گذاری خارجی در این کشور بالغ بر ۳۵میلیارد دلار در سال بوده و نرخ رشد تولیدات صنعتی حدود ۳ درصد را رقم زده است.

گفتنی است؛ طی سال گذشته میزان بدهی خارجی قطر بالغ بر ۱۵۰ میلیارد دلار بود.

قطر به عنوان بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی جهان در سازمانهای مختلف بین المللی همچون سازمان ملل متحد، شورای همکاری خلیج فارس، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه عرب، صندوق پول اعراب، فائو، گروه ۷۷ و سازمان تجارت جهانی عضو است. عضویت این کشور در سازمان تجارت جهانی از نقاط قوت ارتباط تجاری ایران با قطر به شمار می آید.

تنش در ارتباط دو کشور همسایه ایران برای دومین بار فرصتی برای استفاده حداکثری از تنوع کالاهای غیر نفتی ایران فراهم آورده است. نخستین تنش سال گذشته بین روسیه و ترکیه رخداد که در پی آن بازار محصولات ترک ها در روسیه بدون متولی ماند، اما نه تنها دولت ایران بلکه بخش خصوصی نیز از این فرصت بالقوه استفاده نکرد.

حال باید دید با قطع ارتباط ۴ کشور عربی با قطر و بسته شدن مرزهای زمینی آن توسط عربستان سعودی، تجار و بازرگانان ایرانی که از سال های پیش روابط تجاری خوبی با قطر داشته اند، چگونه از این بازار استفاده می کنند؟

از میان گروه‌های کالاهای صادراتی به قطر، پنج گروه کالایی مصنوعات از چدن، آهن یا فولاد، حیوانات زنده، محصولات شیمیایی آلی، گچ، آهک و سیمان و چربی‌ها و روغن‌های حیوانی یا نباتی بیش از ۷۳ درصد صادرات ایران به قطر را تشکیل می‌دهند. در واقع این ۵ گروه کالایی، مزیت‌های صادراتی ایران به قطر هستند، بنابراین لزوم توجه و برنامه ریزی جهت افزایش کمی و کیفی صادرات این گروه‌های کالایی بیش از پیش نمایان می‌شود. از سوی دیگر نیمی از مواد غذایی قطر از مرز زمینی سعودی به این کشور وارد می شد که با بسته شدن این مرز فرصت برای تامین این نیاز نیز فراهم شده است.

با ممنوع شدن پرواز خطوط هوایی قطری در آسمان کشورهای تحریم کننده، ایران مرزهای هوایی خود را به روی این پروازها گشوده است و این امر فرصتی  برای هواپیمایی کشور در آینده ایجاد خواهد کرد.

از سوی دیگر، بسیاری از کارشناسان تجارت معتقدند که یکی از پتانسیل های خوب قطر برای رونق بخشیدن به اقتصاد ایران، جذب سرمایه از این کشور ثروتمند است که این موضوع می تواند موجب پایداری روابط دو کشور در سال های آتی شده و بیم اینکه اگر قطر با هم پیمانان خود دوباره صلح کرده و به تعهداتش در قبال ایران عمل نکند،کاهش خواهد یافت.

 به نظر می رسد سفر هفته گذشته وزیر اقتصاد قطر به همراه یک هیأت بلندپایه به ایران ، نویددهنده اتفاق های خوبی به ویژه در حوزه اقتصادی باشد.

قطر، مقصد ارزشمندی صادراتی برای محصولات ایرانی است

محمد شریعتمداری وزیر صنعت معدن وتجارت، پس از دیدار شیخ احمد بن جاسم آل ثانی گفت: با توجه به شرایط خاص حاکم بر منطقه و علاقه‌مندی طرف قطری بر توسعه مناسبات با جمهوری اسلامی ایران، طی چند ماه گذشته حجم مبادلات تجاری ایران و قطر 120 درصد رشد داشته است.

شریعتمداری از پیشنهاد دوحه برای رسیدن ارزش مبادلات تجاری ایران و قطر به رقم پنج میلیارد دلار در سال خبر داد و افزود: در هفت ماه گذشته، ارزش صادرات ایران به قطر 97 میلیون دلار و نیز در حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی کمتر از یک میلیارد دلار بوده است.

وزیر صنعت، معدن و تجارت، زیرساخت‌های مناسب قطر را فرصت خوبی برای استفاده ایران از این ظرفیت برای توسعه مناسبات اقتصادی با جهان ارزیابی کرد و گفت: با توجه به اینکه قطر در سال 2022 میزبان یکی از مسابقات مهم بین‌المللی است، این حوزه می‌تواند حجم زیادی از صادرات ایران را به خود اختصاص و مناسبات را به طور تصاعدی رشد دهد.

ایران، شاهراه زمینی برای تبادلات تجاری قطر است

وزیر اقتصاد قطر نیز پس از دیدار با وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران، افزایش حجم مبادلات تجاری و رفع موانع توسعه روابط اقتصادی با ایران را خواستار شد.

شیخ احمد بن جاسم آل ثانی مهمترین واردات قطر از ایران را محصولات غذایی و مصالح ساختمانی بیان کرد و گفت: ایران نقش مهمی در رسیدن کالاهای ترکیه و جمهوری آذربایجان به قطر از مسیر زمینی دارد.

تولیدات ما در سطح بازار لوکس قطر نیست

بهمن عشقی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگارصنعت،تجارت و کشاورزی با بیان اینکه سطح مناسبات ایران با قطرخوب نیست، اظهار کرد: قطر در واقع یک سوپرمارکت لوکس است و ما نمی توانیم کالایی در سطح بازار این کشور تولید کنیم.

وی در ادامه افزود: قطری‌ها نمی خواهند سطح روابطشان با ایران را در حدی تنظیم کنند که نتوانند دوباره به سمت هم پیمانان عربشان برگردند.

عشقی با تاکید بر ضرورت قطور کردن روابط در همه جوانب با قطر، تصریح کرد: باید دوستیمان را هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی به قطری ها ثابت کنیم و آنها به این نتیجه برسند که خوب جایی برای تجارت آمده اند.

این کارشناس اقتصادی یادآور شد: توسعه حمل ونقل دریایی و تاسیس شرکت های مشترک موجب استحکام روابط دو کشور شده و قطری ها را برای ماندگاری در توافق نامه های تجاری با ایران مصمم تر می‌کند.

روابط خوب تجاری با قطر،شانسی نبود

مجتبی خسروتاج معاون وزیر صنعت معدن وتجارت و رئیس سازمان توسعه تجارت در گفتگو با خبرنگارصنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: در چند سفری که به کشور قطر داشتیم ، موضوع اصلی بحث، توسعه روابط تجاری بین دو کشور بود.

وی محدود کردن تفاهم‌نامه سه جانبه ایران قطر و ترکیه را به استفاده ترک ها از راه ایران در تجارت کالاهایشان به قطر رد کرد و گفت: نبایستی روابط خوب تجاری با قطر را به شانس و حادثه ربط بدهیم ، بلکه تقویت روابط ما با این کشور به دلیل استفاده درست از فرصت به وجود آمده و برنامه ریزی و شرکت در نمایشگاه های این کشور بوده است.

خسروتاج با اشاره به ضرورت رعایت قیمت و کیفیت در بازار صادراتی قطر، تاکید کرد: در صورتیکه با برنامه وارد بازار قطر شده و در تجارت قواعد حرفه ای گری را رعایت کنیم، می توانیم در قطر ماندگار باشیم.

معاون وزیر صنعت معدن وتجارت با تصریح به مزیت صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی مهندسی به قطر، اضافه کرد: در سفر اخیر وزیر اقتصاد قطر، نماینده سرمایه گذاری این کشور نیز به منظور بررسی پتانسیل های سرمایه گذاری ایران، هیأت اقتصادی را همراهی می کرد و این موضوع می تواند، نوید بخش جذب سرمایه از این کشور و افزایش مناسبات استراتژیک اقتصادی با قطر در آینده باشد.

قطری ها، شریک تجاری موقت نیستند

ولی ملکی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: تقویت روابط تجاری ایران و قطر از زمانی آغاز شد که شورای همکاری خلیج فارس و در صدر آن عربستان، این کشور را تحریم کردند و این ایران بود که در این میان از قطر حمایت کرد.

وی در ادامه افزود: قطری ها اکنون نیاز مبرم به تامین مایحتاج خود دارند و قصد دارند تا کمبودهای به وجود آمده را به هر نحو ممکن جبران کنند.

ملکی تصریح کرد: در سفر اخیر وزیر اقتصاد قطر به ایران، یک تفاهم‌نامه تا سقف 5 میلیارد دلار در جهت افزایش سطح تعاملات تجاری دو کشور به امضا رسید.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با رد این مطلب که تعاملات تهران-دوحه فقط محدود به استفاده از خطوط هوایی می شود،گفت: ما می توانیم  نیاز قطری ها را به کالاهای مختلف تامین کنیم و رسیدن به این هدف نیازمند فراهم ساختن زمینه های مورد نیاز است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا در آینده با حسنه شدن روابط قطر و شورای همکاری خلیج فارس، این کشور به مفاد قراردادهای خود با ایران متعهد می‌ماند یا خیر، یادآور شد: در دنیای تجارت، منافع اقتصادی در اولویت قرار دارد. قطری ها، شریک تجاری موقت نیستند  و دلیلی ندارد، زمانیکه ما بتوانیم کالای مرغوب به آنها بدهیم، دوباره آنها به سراغ هم پیمانان سابق خود بروند.

ملکی در خاتمه  تاکید کرد: ایران باید از فرصت به وجود آمده استفاده کرده و تا جاییکه می تواند، زیربنای اقتصادی قطر را به خود وابسته کند.

گزارش: سمیه عرب

انتهای پیام/