به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ هر ساله با آغاز مهر ماه با حضور دانش‌آموزان در مدارس و کلاس‌‌های درس همراه است اما در این میان کودکان و نوجوانانی هستند که شوق آموختن و حضور در کلاس‌های درس و همراهی با همسالا‌نشان را تجربه نمی‌کنند و شرایط اجتماعی به گونه‌ای برای این گروه رقم خورده که از کودکی باید در اجتماع حاضر شده و منبع درآمدی برای خانواده‌های خود داشته باشند گاهی نیز شرایط به گونه‌ای رقم خورده که شرایط فرهنگی و آداب و رسوم اجازه حضور کودکان و نوجوانان را در فضاهای آموزشی نمی‌دهد هر چند در این عصر وجود چنین شرایطی چندان قابل باور نیست اما در سطح شهر به وضوح این مسائله قابل مشاهده است.

آموزش و پرورش همواره به افزایش پوشش تحصیلی دانش‌آموزان اشاره دارد مسئله‌ای که صرفا این نهاد آموزشی در آن دخیل نیست اما نقش بسزایی را در جذب دانش‌آموزان دارد ولی تا کنون نتوانسته وعده خود برای پوشش صد درصدی را به طور کامل اجرایی کند و فقط گام‌های ناتمام را در کارنامه کاری خود دارد.

بازماندگان از تحصیل که اغلب دختران را شامل می‌شود همواره در ابتدای سال تحصیلی نگاه‌های بسیاری را به سمت خود جذب می‌کنند اما معمولا به تدریج این توجه کاسته شده و چاره‌ای برای مشکل آنها به طور قطعی اندیشیده نمی‌شود و همین مسئله موجب شده تا هر ساله شاهد کودکان و نوجوانانی باشیم که در آرزوی مدرسه هستند اما باید صرفا شور و حال دانش‌اموزان را شاهد باشند و خود سهمی در این اتفاق نداشته باشند در حالی که در قانون اساسی کشور حق آموزش برای همه اقشار جامعه است.

وجود چندین روایت از آمار بازماندگان از تحصیل

بازماندگان از تحصیل در تعریفی کلی گروه سنى از جمعيت است که در سنين مدرسه يعنى بين 6 تا ۱۸سال قرار دارند که همواره در برهه ای از زمان و در ابتدای سال تحصیلی مورد توجه قرار می گیرند اما بعد از مدتی فراموش می شوند و صرفا اعلام چند عدد از پوشش تحصیلی دانش آموزان پایان تمام کشمکش ها برای ساماندهی این کودکان و نوجوانان محسوب می شود.

آماری دقیق از تعداد بازماندگان از تحصیل از تحصیل وجود ندارد و در سرشماری سال 90 ایران 9 میلیون و 719 هزار بی‌سواد مطلق دارد که سه میلیون و 456 هزار نفر از آنها بین شش تا 49 سال دارند در حالی که 5 درصد از افراد شش تا 19 سال و 2 درصد از کودکان شش تا 9 سال هرگز به مدرسه نرفته‌اند هرچند اعداد متعددی از مسئولان دخیل در این حوزه اعلام می شود جدیدترین آن مربوط به احمد میدری معاون رفاهی وزارت رفاه است که خبر از ۱۱۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی در کشور می دهد و اظهار کرد: سرپرست ۷ هزار و ۲۱۷ کودک اعلام کردند کودکانشان به دلیل معلولیت و ۸ هزار و ۱۵ کودک به دلیل فقر به مدرسه نمی‌روند.

کارن خانلری عضو کمیسین آموزش و تحقیقات مجلس در مورد آمار بازماندگان از تحصیل در گفت و گو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ عنوان کرد: آمار دقیقی از تعداد بازماندگان از تحصیل وجود نداریم اما یکی از اولویت های ما رسیدگی به شرایط این کودکان و نوجوانان بوده که حتما در مجلس دنبال می کنیم.

جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت و گو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛  در مورد تمهیدات لازم برای دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل عنوان کرد: تعداد این افراد شناور بوده و به راحتی قابل شناسایی نیست، چراکه در زمان‌های مختلف آمار تغییر می‌کند.

بازماندگان از تحصیل بحرانی خطرساز برای آینده جامعه

اهمیت نقش آموزش وپرورش در بخش پیش‌گیری از آسیب‌های اجتماعی همواره مورد توجه قرار می گیرد که البته نقدهای بسیاری بر نحوه کارکرد نظام اموزشی در این مورد مطرح است با وجود این اهمیت اما بازماندگن از تحصیل را می توان متضرر اصلی در این حوزه نامید جرا که حتی ابتدایی ترین آموزش ها را هم در مدارس نبینند و اصلا فرصتی برای آموزش نداشته تا بخواهند به این مسائل فکر کنند.

جای خالی آموزش برای کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل زنگ خطری بحران های اجتماعی در آینده جامعه را به صدا درآورده؛ بحران هایی که امروز فرصت جلوگیری از آن وجود دارد اما به دلیل پاسکاری ساماندهی بازماندگان از تحصیل به نهادهای مختلف و امتناع بازگویی آماری از آنها سعی بر مسکوت ماندن ان دارند.

علیرضا نخعی‌ مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان‌ در گفت‌ و گو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در مورد روند ساماندهی دانش‌آموزان در این استان، اظهار کرد: بر اساس بررسی‌ها 70 هزار کودکان‌ بازمانده از تحصیل هستند که البته‌ این روند نسبت به چهار سال گذشته‌ که 190 هزار بازمانده داشتیم کاهش پیدا کرده است.

وی افزود: از این تعداد 60 درصد را دختران و 40 درصد را پسران تشکیل می‌دهند؛ بیشترین‌ ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل در مقطع متوسطه اول و دوم‌ بوده است و حدوداً 70 تا 80 درصد آمار مربوط به این مقاطع است.

مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان، تصریح کرد: بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که داشتیم امسال 60 هزار نفر از بازماندگان‌ تحصیل کاهش یافته‌ و باید این روند را تداوم ببخشیم‌ تا آمار به صفر کاهش یابد‌ البته‌ این مسئله نیازمند‌ مشارکت‌ همه بخش‌ها است و تنها آموزش و پرورش در این زمینه دخیل نیست‌.

عدالت آموزشی اندر خم برنامه ریزی مسئولان

مساله ای که همواره در آموزش و پرورش مطرح بوده برقراری عدالت آموزشی است که علی زرافشان معاون آموزش متوسطه در این مورد با بیان اینکه قدم اول در طرح عدالت آموزشی وضعیت پوشش تحصیلی بوده که سعی داریم این مسئله را افزایش دهیم در متوسطه اول پوشش واقعی ۹۴ درصد بوده یعنی دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۴ ساله در دوره اول متوسطه تا این تعداد مشغول به تحصیل هستند، علاوه بر این مسئله پوشش گروه سنی در مدارس را نیز مورد توجه قرار دادیم که رقم آن ۹۷ درصد است یعنی دانش‌آموزان در گروه سنی مذکور به دلایل مختلف در دوره اول نبوده، اما تحصیل در مدرسه را تجربه می‌کنند.

وی افزود: در متوسطه دوم پوشش تحصیلی ۸۲ درصد بوده و پوشش گروه سنی ۱۵ تا ۱۷ سال ۸۷ درصد برآورد شده است که باید برای افراد بازمانده از تحصیل برنامه‌ریزی کنیم.

میدری در مورد ساماندهی بازماندگان از تحصیل گفت: شورایی با عنوان انسداد مبادی بی‌سوادی در دولت تدبیر و امید آغاز به کار کرد تا تصویر روشنی از علت مدرسه نرفتن کودکان ارائه شود و در تابستان سال 95 به این نتیجه رسیدیم که چگونه کودکان را شناسایی کنیم که سرانجام مشخص شد که 136 هزار کودک بیرون از مدرسه هستند و از طریق سامانه یارانه ها شماره تماس آنها را به دست آوردیم.

وی با اشاره به طراحی سایت مشق ما جهت پاسخ به این سوال که چرا کودکان بازمانده از تحصیل هستند، بیان کرد: 30 درصد این کودکان به دلیل فقر، 27 درصد به دلیل معلولیت، 14 درصد به خاطر زندگی در خارج از کشور و 6 درصد به علت دوری از مدرسه از تحصیل در مدارس باز مانده‌اند.

مهر باز هم می آید و دانش آموزان یا شاد از شروع مدارس یا مضطرب از یک ورود به سال تحصیلی دیگر در کلاس های درس حاضر می‌شوند و با وجود کم و کاستی‌های موجود و تلاش نظام آموزشی برای رفع آن در نهایت آموزش هایی را در مقاطع تحصیلی مختلف می بینند اما در این میان متضرر اصلی کودکان و نوجوانانی هستند که نه تنها فرصت کودکی کردن ندارند بلکه حتی اجازه حاضر شدن در کلاس های درس را پیدا نکردند و فقط هرازگاهی نقل و نقل محافلی آموزشی شده و هزاران برنامه برای ساماندهی آنها اعلام شده که در نهایت خروجی ثمربخشی را عاید این گروه نکرده است.

گزارش از آتوسا دولتیاری

انتهای پیام/