کاپیتان تیم بودن یک افتخار است. کاپیتانها انگیزههای رقابت را بین اعضای تیم بیشتر میکنند و در حقیقت جهت دهندگان شخصیت هر تیم به حساب میآیند. اغلب سمت کاپیتانی به ورزشکاری که دیگر اعضای تیم به وی احترام می گذارند و به هدایت وی برای حرکت تیم در مسیر صحیح اطمینان دارند داده می شود.
هر چند، با این افتخار بزرگ، مسئولیت بزرگی هم همراه وی است. گاهی یک کاپیتان پس از یک عملکرد یا تمرین بد باید پاسخگو باشد. از کاپیتان انتظار میرود در لحظات بسیار سخت مسابقه وارد عمل شود و تیم را به بهترین عملکرد برساند. همچنین انتظار میرود که کاپیتان ها در پرفشارترین موقعیتها کنترل خود را حفظ کنند و الگوی خوبی برای هم تیمیهای خود باشند.
تا آنجایی که جان لوئیچی بوفون دروازهبان و کاپیتان تیم فوتبال یوونتوس میگوید: " کاپیتان بودن در یک تیم کاری بسیار سخت و مشکل است. من به عنوان یک کاپیتان همیشه تحت فشار بسیار زیادی بودهام و این واقعیتی است که فکر میکنم همه کاپیتانها با آن موافق باشند. به عنوان کاپیتان باید با همه بازیکنان صحبت کنم و تجربیاتم را در اختیار آنها بگذارم. پست کاپیتانی پستی بسیار پر مسئولیت و سخت بوده و نمی توان در این نقش نسبت به اتفاقاتی که در یک تیم میافتد بیتفاوت بود”.
مربیان و ورزشکاران انتظارات زیادی از کاپیتانها دارند !!! درسته؟ آیا واقعا ارزش دارد که یک کاپیتان باشیم؟
به نظر ما، کاپیتان بودن یکی از بزرگترین افتخاراتی است یک ورزشکار میتواند کسب کند. با این حال، بسیاری از ورزشکاران سمت کاپیتانی را افتخاری از قبل داشته فرض کرده و اهمیت مسئولیتهای خود را به عنوان کاپیتان درک نمیکنند. در واقع، در برخی شرایط کاپیتان تیم به جای اینکه نامزدی مناسب برای داشتن بازو بند کاپیتانی باشد، به دلیل اینکه در میان همسالان خود محبوب است انتخاب میشود. ورزشکاران باید نقش کاپیتان بودن را بسیار جدی بگیرند، در مورد نقش یک کاپیتان و تاثیری که میتواند بر تک تک بازیکنان و کل تیم داشته باشد کمی فکر کنند.
به نظر ما یک کاپیتان خوب باید سه اصل زیر را دارا باشد:حامی، شجاع، و یک رنگ باشد؛
حامی باشد؛
کاپیتان های بزرگ یک شور و شوق غیر قابل انکاری برای تمرین، مسابقه و خدمت به هم تیمیهای خود دارند. آنها موفقیت تیم را بالاتر از نیازهای شخصی خود میدانند و خالصانه نگران سلامتی تمام بازیکنان تیم هستند. به عنوان یک کاپیتان دلسوز شما باید با هم تیمیهای خود با احترام رفتار کنید و قدردان کمکهای انجام شدهی تمام اعضای تیم باشید. اگر شما با هم تیمی خود مشکل دارید باید با وی بطور خصوصی، با لحنی مثبت صحبت کنید و با مشورت همدیگر راه حلی مناسب برای آن موضوع پیدا کنید. کاپیتان باید کسی باشد که جلوی شایعه پراکنی و غیبت را بگیرد. این نوع رفتارها از سوی کاپیتان یکپارچگی و همبستگی تیم را افزایش میدهد.
شجاع باشد؛
کاپیتانها تمایل دارند پیشرفت کنند. به عنوان یک کاپیتان شجاع شما باید به آنچه میگویید عمل کنید و نباید از رقابت در سخت ترین شرایط هراس داشته باشید. کاپیتانهای شجاع برای دیگر اعضای تیم بهترین الگو هستند. رفتار و عملکرد شما باید منطبق ارزشهای درونی تیم به خصوص در زمان های سخت باشد. با تنظیم اهداف بلند مدت و سختکوشی برای دستیابی به آنها الگویی از یک بازیکن شجاع، دلیر و فداکار برای هم تیمیهای خود باشید. درآخر، به عنوان یک کاپیتان شجاع باید نشان دهید که به هم تیمیها و مربیان خود ایمان دارید و خود را مسئول آماده کردن هم تیمیهایتان برای تمرینات و مسابقات سخت میدانید.
یک رنگ باشد؛
کاپیتانهای موثر الگویی از ثابت قدمی و یک رنگی هستند. برای اینکه یک کاپیتان ثابت قدم باشید، باید تمام تلاش استاندارد خود را در جلسات تمرین و بازی داشته باشید. شما نمیتوانید هم از تمرین بزنید و هم مورد احترام هم تیمیها و مربیان خود باشید. توجه داشته باشید که این موضوع به کارآمدی بهتر تیم نیز کمک می کند. یک کاپیتان شایسته، شیوهی موثر خود را برای برقراری ارتباط دارد. برخی با رفتار خود و برخی با صحبت های خود رهبری میکنند. مهمتر از همه، به عنوان کاپیتان یک رنگ شما باید نسبت به روش ارتباط برقرار کردن خودتان وفادار بمانید و سعی نکنید همانند شخص دیگری باشید، در حقیقت خودتان باشید.
اگر شما موفق به داشتن این سه اصل باشید، چهارمین اصل که اعتبار است را کسب خواهید کرد. هنگام هدایت تیم در یک رقابت هیچ چیز مهمتر از این نیست که به عنوان یک رهبر معتبر و قابل اعتماد دیده شوید.
چگونه میتوانید این سه اصل را در خود پرورش دهید؟
خبر خوب این است که کاپیتانها، همچون تمامی انسانها میتوانند پیشرفت کنند؛ کاپیتانهای سطح عالی لزوما کاپیتان سطح عالی به دنیا نیامدهاند.
پیشنهاد میکنیم به منظور پیشرفت سه ویژگی حامی، شجاع و یک رنگ بودن؛ بهتر است زمانی را صرف صحبت کردن با کاپیتانهایی که میشناسید کنید. چطور آنها موقعیت های سخت و خاص را اداره میکنند؟
برای بررسی کاپیتان های خوب زمان بگذارید و بهترین خصوصیات آنها را کشف کنید. با توجه به ویژگیهای شخصیتان آنها را الگوی خود قرار دهید. به قول آندرس اینیستا کاپیتان بارسلونا: "همانطور که آدمها با هم فرق دارند، فکر نمی کنم یک روش برای کاپیتانی تیم وجود داشته باشد.
میتوانید از خواندن زندگی نامههای کاپیتانهای بنام درس زیادی یاد بگیرید.
با مربیان خود نیز صحبت کنید. بفهمید آنها از یک کاپیتان چه می خواهند و چگونه شما میتوانید این نقش را بر عهده بگیرید.
در نهایت، نقش خود را جدی بگیرید. مایل باشید آنچه برای تیم درست است را انجام دهید حتی اگر آن کار "مناسب شما” نیست.
منبع: سایت جامع روانشناسی ورزشی ایران
انتهای پیام/