خبرنگاری به عنوان اولین سوال پرسید: آیا شما نگرانی درباره میراث 8 ساله خود دارید، همچنین شما کسانی که اسناد را افشا کرده بودند عفو کردید؟ آیا آسانژ را هم عفو خواهید کرد؟
اوباما در پاسخ گفت: در ابتدا باید گفت ژنرالی که من امروز بخشیدم مدت زیادی در زندان بود و بخشی از حبس خود را کشید. او همچنین مسئولیت جرم خود را برعهده گرفت. حکم او بسیار بیشتر از آنی بود که بقیه کشیدهاند و به همین دلیل من او را عفو کردم. فکر می کنم عدالت درباره او انجام شده است. در مورد ویکی لیکس باید گفت آنچه سازمان های اطلاعاتی ما درباره روسیه به آن رسیدند مربوط به نقش ویکی لیکس نبود. درباره آسانژ اظهار نظر نمیکنم.
در سوال دیگری از اوباما پرسیده شد: ترامپ گفته که تحریم های روسیه را در برابر کاهش تسلیحات هستهای این کشور کاهش خواهد داد، شما فکر میکنید باید این تحریم ها برداشته شود؟
اوباما گفت: به نفع تمامی جهان است که با روسیه روابط حسنه داشته باشیم. من در ابتدای کارم روسیه را تشویق کردم که شریک مفیدی برای ما باشد. دولت روسیه را کمک کرده ام که به اقتصاد بهتری دست یابد. مردم روس باید به آنچه استحقاق آن را دارند برسند. پس از پیروزی پوتین ما شاهد لفاظی این کشور بودیم. آنها همیشه در حال انجام اموراتی برخلاف اقدامات ما بودند. بدترین حالت، زمانی بود که روسیه ، کریمه را به کشور خود الحاق کرد. مشکل ما سلاح هستهای این کشور نبود، بلکه تمامیت ارضی اوکراین بود که بخشی از این کشور توسط روسیه اشغال شد. به محض آنکه روسیه از کریمه عقب نشینی کند، تحریم های واشنگتن علیه مسکو برداشته خواهد شد.
در زمینه هستهای در دور نخست ریاست جمهوری خود با آنها به توافقی برای کاهش سلاح های هسته ای رسیدیم اما آنها دیگر نخواستند بیشتر پیش بروند. یادمان نرود دلیل اعمال تحریم ها علیه روسیه تنها تجاوز به خاک اوکراین بود.
خبرنگار: شما همیشه از ایده تحویل صلح آمیز قدرت در آمریکا خبر داده اید، همینک دهها نماینده دموکرات در کنگره خواستار استیضاح ترامپ هستند، شما با ترامپ دیدار کردهاید، آیا تلاش خواهید کرد به او پیشنهادهایی بدهید؟
اوباما: من نمیتوانم جزئیات دیدارهایم را با ترامپ در اختیار شما قرار دهم. من کوشیدهام به بهترین وجه با او رایزنی کنم و نظراتم را به او انتقال دهم. او برخلاف شعارهایی که من دادم در انتخابات پیروز شد و من انتظار ندارم که او تغییر زیادی بکند و نظراتم را قبول کند. او پس از تصدی کاخ سفید به پیچیدگیهای اجرای شعارهایی که داد پی خواهد برد. من به او گفتم: ریاست جمهوری آمریکا کار بسیار سختی است و به تنهایی نمیتوانی از پس آن بربیایی. تو نیازمند یک تیم هستی. من و میشل داریم میریم و هوا هم داره سرد میشه!
خبرنگار: چند روز پیش گفتید که به سیاست برخواهم گشت، منظورتون چه بود؟
اوباما: من نگفتم که دوباره در انتخابات شرکت خواهم کرد. منظورم این بود که برایم مهم است که گوشهای بروم و به این فکر کنم که در دوران ریاست جمهوری چه کردم، بنویسم و با خانوادهام زمانم را صرف کنم. به هر حال من یک شهروند آمریکایی هستم. در دموکراسی بعضی وقتها پیروز میشوی و برخی مواقع شکست میخوری. دموکراتها در انتخابات شکست خوردند. برخی اعمال سیاستها به مشکلاتی برای مردم منجر میشود. من همیشه یک رای دارم. ما تغییرات اساسی در سیاستهایمان درباره کوبا دادیم. به نظر من ما توانستیم به آنها تغییرات سیاسی و عقایدی بدهیم. در طول ماههای آینده شاهد بهبود روابط میان دو کشور خواهید بود.
خبرنگار: شما چگونه در قبال اسرائیل پاسخگو بوده اید در حالیکه در قبال قطعنامه ضداسراییلی شورای امنیت درست عمل نکردید؟
اوباما: هنوز نگران تعامل میان اسراییل و فلسطین هستم. شرایط درست پیش نمیرود. من زمانی که رییس جمهور شدم خواستار آغاز مذاکرات صلح میان فلسطین و اسراییل بودم. در نهایت آنچه که مشخص شد فهمیدیم این دو گروه را نمیتوانیم به زور وادار به مذاکره کنیم. در مورد تغییرات سیاست این دو گروه، عباس نمیخواست که ریسکی را بپذیرد. با توجه به شرایط منطقه حداقل کاری که میتوانستیم بکنیم این بود که تنها با ایجاد دو کشور این دو گروه می توانند کنار هم زندگی کنند. اگر این دو گروه دو کشور نشوند، این باعث درگیری میان شهروندان یهودی و مسلمان میشود. این قطعنامه تاکید داشت که ایجاد شهرک سازی جدید به وجود آمدن دو کشور را در فلسطین غیر ممکن میکند. امیدوارم این قطعنامه دستکم بحثی در میان شهروندان سرزمین های اشغالی به وجود آورده باشد. ترامپ سیاستهای خود را دارد. سفیر جدید آمریکا در اسراییل کاملا سیاستهایی مغایر با من دارد. من نمیخواهم گمانهزنی درباره آینده کنم اما شرایط هماینک شکننده است. به ترامپ درباره وجود افراطگرایی در این موضوع اطلاع دادهام. ترامپ باید تمامی گزینهها را ببیند و آنها را بسنجد.
خبرنگار: دولت شما دستاوردهای زیادی داشت، فکر میکنید ترامپ سیاستهای شما را در پیش خواهد گرفت؟
اوباما: بارها گفتهام ما در کارهایی که انجام دادهایم بسیار موفق بودهایم. ما در کارهایی که در دولت انجام دادهایم به جامعه برای حرکت به جهت بهتر کمک کرده ایم. ما این کار را طوری انجام دادیم که حساسیت زیادی را ایجاد نکند و به همه عقاید جامعه آمریکا احترام گذاشته شود. ازدواج همجنس گرایان یکی از این موارد بود. گیتس و بخشهای دیگر ارتش ذهن خود را به مقوله هم جنس گرایی باز کردند.
خبرنگار: شما اولین رییس جمهور سیاه پوستی هستید که بر سر کار آمدید، برای کاهش فاصله میان سیاستمداران و مردم چه کردید و پس از پایان دوره خود در این زمینه چه خواهید کرد؟
اوباما: بارها گفتهام، ما در المپیک بهترین نمایش خود را داشتیم. من و میشل با بازگشت تیم از برزیل خیلی خوشحال شدیم. آنها از هر رنگ و نژادی بودند. به مایک فلپس و دیگر ورزشکارهای خود مینگریم. نیمی از مدالهای ما را زنان کسب کردند. اگر ما تلاش کنیم و دیدگاههای خود را باز کنیم میتوانیم رییس جمهور زن، هندو، یهودی و .. داشته باشیم. با این وجود نگرانم، من برای برابری جنگیدم. کسانی که به ترامپ رای دادند معتقدند فراموش شدهاند. من نگران ماشین دموکراسی آمریکا هستم. ما تنها کشور در جهان هستیم که رای دادن را سختتر میکنیم. هر فردی یک رای دارد. این مسئله تقلب در انتخابات اصلا درست نیست. موانعی که در راه رای دادن مردم قرار می دهیم درست نیست. دستگاه قضایی ما فارغ از مسائل سیاسی باید استقلال خود را حفظ کند. وضعیت فعلی در مسئله نژادی و قومی در آمریکا بهتر شده است.
خبرنگار: خانم میشل اوباما در سال 2016 سخنرانی درباره زنان، حقوق همجنس گرایان و ... داشت. میخواهم بدانم تحلیل شما درباره انتخابات جدید آمریکا و این قشر چیست؟
اوباما: والدین همیشه مشکلات خود را دارند. روابط من با دخترانم بسیار خاص است. آنها زندگانی ما را تغییر دادند و از پیشرفتهای آنها شگفت زده میشوم. ما به آنها یاد میدهیم قدرتمند باشند، وقتی شکست خوردی برخیز و ادامه بده. اگر آنها وارد سیاست شوند نشان میدهد چه تاثیر بدی بر روی انها داشتهایم! انها در محیطی بزرگ شدهاند که وطن پرست بار آمدهاند.