ابتکار خبر داد
9 برابر جهان، انرژی هدر می‌دهیم/ رتبه خشکسالی و فرسایش خاک ایران بالاتر از میانگین جهانی است
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: باید بگوییم که در حال هدر رفت انرژی هستیم و 9 برابر جهان، انرژی مصرف می‌کنیم.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ معصومه ابتکار رئيس سازمان حفاظت محیط زیست در هفدهمین جلسه از گفتگوهای راهبردی در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که امروز (شنبه) در مرکز الگوی اسلامی - ايرانی پیشرفت برگزار شد، اظهار داشت: طبق اعلام سازمان ملی نفت و گاز کشور، ما یک روز برابر کل جمعیت اروپا گاز مصرف کرده‌ایم، نحوه مصرف ما به گونه‌ای است که 9 برابر میانگین جهانی در حال هدررفت انرژی هستیم.
ابتکار ادامه داد: زمین به سمت گرم شدن پیش می‌رود و سازمان هواشناسی اعلام کرده که طی 50 سال گذشته میزان بارندگی‌ها 20 درصد کاهش داشته است.
وی ادامه داد: همچنین دمای ایران 1.8 درجه افزایش داشته که به نوعی انسان در رخداد آن دخیل است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بیان داشت: میزان فرسایش خاک و خشکسالی از مواردی است که نسبت به رتبه‌های جهانی بسیار بالاتر است، به عبارتی وضعیت ما در این دو زمینه بدتر از وضعیت جهانی است.
ابتکار با بیان این که نمی‌توانیم خود را از وضعیت جهانی جدا کنیم، افزود: ما بخشی از کره زمین هستیم و سرنوشت مشترکی با سایر کشورهای موجود در کره زمین داریم، بنابراین هر اتفاقی برای کره زمین در هر نقطه‌ای از جهان بیافتد ما را نیز دچار خواهد کرد، این یک اصل علمی اثبات شده است.
وی تصریح کرد: مواهب موجود در جهان یک قدر آفرینشی دارد و این به معنی آن است که ظرفیت جنگل‌ها، تنوع زیستی، گیاهان، جانوران و غیره دارای محدودیت هستند و بی حد و اندازه نیستند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: تمامی نعمت‌های الهی قدر و توانی برای تجدید‌پذیری دارند، اما وقتی ما رودخانه را به عنوان یکی از موهبت‌های الهی آلوده می‌کنیم، قدرت خودپایائی آن را از او سلب می‌کنیم، چرا که هر چیزی در دنیا یک ظرفیت زیستی برای برداشت، بهره‌برداری و آلودگی دارد.
ابتکار گفت: جهان با 8 میلیارد جمعیت خود، یک و نیم برابر بیش از توان و ظرفیتش مورد بهره‌برداری و برداشت قرار گرفته است و این یعنی یک و نیم سال در میزان جهانی عقب هستیم.
وی تصریح کرد: در کشور ایران نیز وضعیت به همین منوال است، بیش از ظرفیت توان کشور از آن بهره کشیده ایم، به طوری که 85 درصد سفره‌های آب زیرزمینی تخریب شده است، اتفاقی که در هیچ جای دنیا رخ نداده، سفره‌های آب زیرزمینی منابع آب استراتژیک محسوب می‌شوند که باید در بدترین شرایط مورد استفاده و برداشت قرار گیرند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: حال به دنبال آبهای ژرف که منابع آبی فوق استراتژیک محسوب می‌شوند، روی آورده‌اند.
ابتکار بیان داشت: برگزاری جمعیتی و صنعتی تهران در سال 1375 به اتمام رسیده و در حال حاضر تهران بیش از ظرفیت زیستی خود مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: در اکثر شاخصه‌های زیستی از جمله آب و خاک با تخریب منابع طبیعی و غیره دچار استفاده بیش از حد از ظرفیت‌های موجود شده‌ایم.
معاون رئیس جمهور بیان داشت : متأسفانه مجلس نسبت به محیط زیست، رویکرد محلی و منطقه ای دارد، در حالی که این رویکرد باید به رویکرد ملی تغییر کند، زیرا رویکرد محلی و منطقه ای با توجه به چالش های کنونی جوابگو نیست.
ابتکار افزود: دولت اقدامات مختلفی چون راه اندازی شورای عالی آب و شورای عالی محیط زیست را برای یکپارچه سازی سیاست‌ها انجام داده است، البته همچنان تفاوت دیدگاه‌ها و اختلاف نظرها وجود دارد، زیرا تا زمانی که نگاه ما در حوزه اقتصاد متحول نشود، در سطوح مختلف سیاست گذاری یکپارچه سازی چندانی را شاهد نخواهیم بود.
وی تصریح کرد: به طور مثال برخی متصورند که اختصاص یارانه مولفه‌ای از عدالت است، در حالی که اختصاص یارانه به مواردی چون آب سوخت و انرژی که منجر به رایگان شدن این منابع می شود و گسترده شدن ناعدالتی را با خود به همراه می‌آورد، زیرا زمانی که مردم از آب به عنوان کالای رایگان استفاده می‌کنند، هرگز به ارزش واقعی آن پی نخواهند برد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بیان داشت: این نگاه نه تنها آینده کشاورزی و ایران را تهدید می کند، بلکه در حال حاضر از قالب موضوعی محیط زیستی و تمدنی خارج شده و به یک نگاه امنیتی تبدیل شده است، به گونه ای که امروزه شاهد جنگ های قومیتی در حوزه آب هستیم.
ابتکار ادامه افزود: این در حالی است که سهم مصرف آب در حوزه کشاورزی بسیار بالاست.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از اشکالاتی که در حوزه کشاورزی وجود دارذ، برق دار کردن چاه‌های آب است، تجربه اشتباهی که شرق آسیا هم داشته است، گرچه وزیر نیرو قرار است کنتورهای هوشمندی بر چاه‌های برق دار بگذارد، اما تا زمانی که این کنتورها گذاشته نشود، قیمت آب به حد واقعی آن نمی‌رسد، و تا زمانی که نظارت کافی و فرهنگ استفاده صحیح از منابع آبی وجود نداشته باشد، ما دچار بحران های زیادی در این حوزه خواهیم بود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: یکی از تعاریف یارانه معیوب در جهان همین یارانه ای است که امروز در حوزه آب، انرژی و سوخت کشورمان در حال اجراست.
*مالیات سبز
ابتکار بیان داشت: برای تغییر دیدگاه‌ها در حوزه اقتصادی پس از دو سال همکاری مداوم با وزارت اقتصاد، مالیات سبز را ابلاغ کردیم که از جمله مالیات‌های مهم و مثبت اجتماعی است، این گامی مهم برای یکپارچه سازی سیاست گذاری و تصمیم گیری در حوزه محیط زیست و اقتصاد کشور است.
* محیط زیست و آب ،دو چالش مهم عصر حاضر
وی ادامه داد: این یک واقعیت است که امروز محیط زیست و آب به دو چالش مهم تبدیل شده‌اند که آینده تمدن یک کشور را تحت تأثیر قرار داده و تهدید می‌کنند، ما باید به این باور برسیم که اقتصاد مقاومتی بدون محیط زیست تحقق نمی یابد.
معاون رئیس جمهور گفت: همان طور که الگوی پیشرفت بدون محیط زیست و توجه به ارزش زیست بوم ها قابل تعریف و تحقق نیست، این یک واقعیت است که باید در برنامه ریزی های کلان کشور در نظر گرفته شود.
ابتکارافزود: از همین رو؛ امروز موضوعی به نام اقتصاد سبز در سطح بسیار مهمی مطرح است.
وی تأکید کرد: همه بخش ها باید محیط زیست را ببینند، محیط زیست موضوعی فرابخشی است و اگر این نقش برای آن تعریف و اجرایی نشود، نمی توانیم الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفته موفق و پایداری داشته باشیم.
ابتکار گفت: نگاهی که توسعه را لاجرم همراه با تخریب و آلودگی محیط زیست می دانست امروز منسوخ شده، زیرا همه می‌دانیم خسارت‌هایی که به محیط زیست وارد می شود به راحتی قابل جبران و بازگشت نیستند.
وی ادامه داد: به طورنمونه امروز کشور چین در موضوع آلودگی هوا با تحت تأثیر قرار گرفتن 23 شهر خود پیش بینی کرده که تنها برای گذر از مشکلات آلودگی هوا در مرحله اول باید چیزی حدود 600 میلیارد دلار هزینه کند، این در حالی است که چین با میانگین آلودگی بالاتر از 150، با گستردگی بیماری های جسمی فراوان، هزینه های سنگین بهداشتی، درمانی و اقتصادی مواجه است.
وی با اشاره به پژوهش انجام شده در سال 83 گفت: در این پژوهش مشخص شده که تنها در تهران هزینه بهداشتی آلودگی هوا مطابق با 9 میلیارد دلار است، حالا آن هزینه امروز با توجه به آلودگی هوای 8 کلان شهر و درگیری استان ها و شهرهای بی شماری متناسب با آلودگی هوا و گرد و غبار به چه میزانی رسیده است؟
ابتکار افزود:تصمیمی است که ما باید بگیریم، آیا رسیدگی به آلودگی هوا را به تعویق بیاندازیم یا برای آن راه حلی در نظر بگیریم، از همین رو دولت یازدهم اولویت اصلی خود را به موضوع محیط زیست اختصاص داده است.
وی بیان داشت: باید با نگاه رهبری و توجه دولت یازدهم شاهد توجه ویژه به محیط زیست باشیم، چرا که زمانی جزء کالای لوکس در نظر گرفته شده و از انحلال آن خبر می دادند.
ابتکار افزود: یکی از جهت گیری های توافق پاریس، حرکت به سمت انرژی های پاک و تجدیدپذیر و کاهش مصرف انرژی به منظور جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای است و این همان چیزی است که رهبری در سال 89 برای اصلاح الگوی مصرف و بهینه سازی اعلام کرده بودند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: ما نیازمند آن هستیم تا از الگوهای سوخت و انرژی بهینه مصرف کنیم.
ابتکار تصریح کرد: متأسفانه شاهد علاقه سیاست گذاران شهری و شهرداری به توسعه شهر تهران هستیم که ظرفیت آن، سال هاست که به اتمام رسیده است.
*زنگ خطر خشک شدن دریاچه ارومیه
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در بخش کشاورزی حجم زیادی از آبهای سفره های زیر زمینی برداشت می شود،افزود: نتیجه این موضوع خشک شدن تالاب ها، افت سفره های زیر زمینی و بروز بحران های جدی در این بخش است ، خشک شدن دریاچه ارومیه هم زنگ خطر و هشداری در این راستا بود.
*فرونشست استان فارس نزدیک است
ابتکارادامه داد: زمانی هشدار می دادیم که تا این حد از منابع آبهای زیرزمینی استفاده نکنید مثلا در استان فارس به علت فشار به منابع آبی 300 تا 400 متر این منابع افت کرده ، 12 تالاب از 14 تالاب آن خشک شده و تمام رودخانه های آن در حال خشک شدن هستند و استان در معرض فرونشست قرار دارد.
*ایران قهرمان سد سازی
وی تاکید کرد: زمانی قهرمان سدسازی شدیم ،در حالیکه انجام چنین طرح های بزرگی مستلزم داشتن ارزیابی زیست محیطی است، جاده سازی هم همین مشکل را دارد، اما در بخش هایی فرار از قانون را شاهد هستیم.
وی گفت: البته نمی توان گفت سد سازی بطور مطلق بد یا خوب است اما رقابت تندی که شکل گرفته بود امروز هزینه زیادی را بر محیط زیست کشور وارد کرده است، بررسی ها نشان می دهد دریاچه نمک و حوض سلطان در قم در حال خشک شدن است و اگر این اتقاق بیفتد به کانون گرد و غبار تبدیل می شود و دیگر قم قابل سکونت نخواهد بود، علت آن قطع شدن ورودی آب 16 رودخانه این حوضه است که با سد سازی متوقف شده است.
معاون رئیس جمهور به سد سازی اطراف تهران برای تامین آب شرب پایتخت اشاره کرد و گفت: سیاستگذاران حوزه شهری علاقه دارند تا تهران را توسعه دهند ، زمانی که در شورای شهر بودم بارها در این مورد تذکر داده بودم، حالا نتیجه این سد سازی خشک شدن رودخانه های اطراف تهران است .
*جایگاه محیط زیست در برنامه ششم توسعه
وی ادامه داد: در برنامه ششم توسعه مقوله محیط زیست را بر مبنای سیاست های کلی نظام تنظیم کردیم و علاوه بر آن اهداف توسعه پایدار هم در 17 محور شکل گرفت، اکنون بین منافع ملی و جهانی به ویژه در بحث سیاست های کلی با جامعه جهانی تقریبا یک همخوانی و همگرایی به وجود آمده است ، البته نمی دانیم سیاست ترامپ رییس جمهور منتخب امریکا چه بلایی بر روی این رویکرد جهانی خواهد آورد اما به هر حال اکنون یک اجماع در جامعه جهانی شکل گرفته است.
* ایران به یک نقطه شکننده رسیده
معاون رییس جمهور گفت: وقتی صحبت از الگوی اسلامی ایرانی به میان می آید حتما باید به وقایع ناگوار محیط زیستی در کشور که به اسم توسعه و پیشرفت اتفاق افتاده بیندیشیم ، بسیاری از کارشناسان معتقدن فرصت خوبی برای اصلاح الگوی توسعه در کشور ایجاد شده است و چون زمان نداریم باید انقلابی کار کنیم یعنی در تغییر الگو در کشاورزی باید انقلابی صورت گیرد زیرا ایران به یک نقطه شکننده رسیده است.
*یکپارچگی کشور در حوزه محیط زیست
ابتکار گفت: بحث حکمرانی، سیاست گذاری یکپارچه ، اجرا، هماهنگی و نظارت بحث مهمی در محیط زیست است که در این زمینه در حال رسیدن به یک یکپارچکی هستیم ، هرچند در لایه هایی تفاوت دیدگاه وجود دارد ، این سیاست ها عبور از برخی منافع و نگاه منطقه ای را در بر دارد، اینجا است که تداخل منافع پیش می آید.
*ممنوعیت بهره برداری از جنگل
وی افزود: به عنوان مثال در برنامه ششم توسعه موضوع ممنوعیت بهره برداری از جنگل ها مطرح شد و تمام سطوح حاکمیت به این جمع بندی رسیدند که بهره برداری از جنگل های هیرکانی متوقف شود اما چون باید در این میان عده ای از منافعی می گذشتند مشکلاتی پیش آمده بود.
ابتکار به مالیات سبز اشاره کرد و گفت: دو سال است که در مورد مالیات سبز کار می کنیم واکنون در دستور کار دولت است و با وجود برخی مخالفت ها اما باز در مسیر خود باقی ماند.
*70 درصد قیمت سوخت مالیات است
ابتکار گفت: در زمینه مصرف انرژی هم وضعیت خوبی نداریم که آنهم به قیمت آن بر می گردد ، 70 درصد قیمت سوخت مالیات است بنابراین فردی که استفاده می کند باید آنرا بپردازد ، بنابراین باید یک سری اصلاحات در ساختار ایجاد شود.
*نقش مردم در حفاظت از محیط زیست
وی به نقش مردم در حفاظت از محیط زیست اشاره کرد و افزود: این کار در حوضه آبریز دریاچه ارومیه آغاز شده است و نتایج بسیار خوبی به همراه داشته است، همچنین مشارکت جوامع محلی در حفاظت از منابع طبیعی در قالب قرق های اختصاصی در دستور کار قرار گرفته و اکنون 6 نمونه قرق ایجاد شده و در حال افزایش است.
ابتکاربیان داشت: همچنین یکی از بزرگترین طرح های گردشگری با مشارکت بخش خصوصی در کرمان افتتاح می شود.
*اجاره زمین از کشورهای پرآب
وی گفت: همچنین دولت بر روی کشت فرامرزی کار می کند یعنی در کشورهایی که از لحاط آب مشکلی ندارند زمین اجاره کنیم و محصول مورد نیاز را بکاریم و وارد کشور کنیم با این کار آب مجازی را محاسبه می کنیم ، در واقع نگاه به مقوله خودکفایی باید تغییر کند، افزایش بیلان کشاورزی نباید رویکرد غالب باشد بیش از 70درصد از منابع آب جاری و زیر زمینی در این بخش برداشت می شود.
انتهای پیام/
