ابراهیم بن مالک اشتر از دوستان اهل بیت (ع)، در قیام مختار از فرماندهان لشکر او بود و در پایان فرمانروایی مختار، حاکم بلا منازع منطقه موصل شد.

به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ابراهيم بن مالک بن حارث اشتر نخعی‏، در سال 71 هـ.ق در حالیکه به همراه مصعب بن زبیر علیه عبد الملک بن مروان می‌جنگید کشته شد [1] و قبر او نزدیک سامراء است که قبه‌ای بر آن ساخته‌اند. او به «نَخَع» که قبیله‌ای در یمن که از طائفه مذحج بودند، منسوب است.[2]

ابراهیم اشتر، فردی جنگ‌جو، شجاع و با شهامت، جلودار در جنگ، دارای همتی والا و شاعری با فصاحت و از دوستان اهل بیت(ع) بود، همان‌گونه که پدرش با همین صفات از دیگران متمایز بود.[3]

حضور ابراهیم با پدرش مالک در سپاه امام علی(ع) در جنگ صفین

زمانی که مالک اشتر با عمرو عاص به مقابله برخاست، نیزه‌ای مالک به او زد ولی بر او کارگر نیفتاد جوانی از قبیله یَحصُب به کمک او و در حالی‌که رجز می‌خواند به میدان آمد. مالک فرزندش ابراهیم را فرا خواند و به او گفت: پرچم را به دست گیر و با این جوان مقابله نما، جوانی در برابر جوانی! آن‌گاه ابراهیم در مقابل او قرار گرفت و رجز خواند، سپس با حمله‌ای که کرد او را کُشت، در این هنگام بود که مروان عمرو عاص را مورد شماتت خود قرار داد.[4]

ابراهیم بن اشتر و همراهی او با مختار

اقدامات ابراهیم موجبات پیشرفت هرچه بیشتر مختار را فراهم آورد و موفقیت‌های بسیاری را نصیب قیام مختار کرده بود. جنگ نهر خازر، بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیت‌های فرماندهی این فرمانده شجاع بود. در این جنگ، سپاه عراق که تعدادشان بسی کمتر از سپاه شام به فرماندهی عبیدالله بن زیاد بود، بر سپاه شام چیره آمد و ابن زیاد نیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد.[5]

ابراهیم بعد از اتمام کار جنگ به عنوان حاکم موصل در آن‌جا مستقر شد.[6] وی به دستور مختار منطقه را با اختیارات تام اداره می‌کرد. در زمان جنگ مختار با مصعب در محل مأموریت خود مشغول انجام وظیفه بود. مدرک معتبری نداریم که گفته باشد مختار از او کمک خواسته و او در انجام وظیفه و کمک به مختار سستی کرده باشد.

بیشتر بخوانید:


مختار فرماندهی جنگ با مصعب را به احمر بن شمیط [7] که مرد شجاع و از محبان اهل بیت بود، واگذار کرد و از ابراهیم نخواست که فرماندهی این جنگ را به عهده بگیرد. شاید به جهت حساسیت و اهمیت منطقه موصل بود. شاید هم اشتباه مختار بود که فرماندهی این نبرد مهم را به ابراهیم واگذار نکرد.[8] شاید هم علل دیگری در کار بوده که ما آگاهی نداریم. هیچ‌کدام عهد شکنی نکردند و عهد و پیمانی در کار نبوده و از هر دو در تاریخ به عظمت یاد شده است.

اما اگرچه انتقام از قاتلان امام حسین(ع) نیز در بیعت ابراهیم با مختار نقش داشته است، اما ابراهیم درخواست اِمارت نیز از او کرده است و شاید همین مسئله سبب شد که بعد از مختار با مصعب -قاتل مختار- نیز بیعت نماید.

بیشتر بخوانید:

ابن اثیر در این‌باره می‌نویسد: مختار چون آماده قيام و جنگ شد بعضى از ياران او گفتند: اشراف و اعيان اهل كوفه بر جنگ ما و متابعت ابن مطيع اجماع و اتفاق دارند. اگر ابراهيم بن اشتر دعوت ما را اجابت كند، امیدواریم قدرت و توانایی ما در مقابله با دشمن زیاد گردد؛ زيرا او جوانمرد، رئيس و فرزند مرد شريف و دارای قبیله‌ای است که از نظر تعداد بسیار و افرادی بزرگوارند. مختار به آنها گفت: او را دعوت كنيد. آنها هم به اتفاق شعبى نزد او رفتند و او را از تصميم خود خبردار نمودند و از او يارى و همكارى خواستند و دوستی پدرش را نسبت به امام على(ع) يادآورى كردند كه او (مالک اشتر) هواخواه و دوستدار على(ع) و خاندان او بود. ابراهیم دعوت مختار را به شرطی پذیرفت که او را امیر کند، ولی گفتند اگرچه تو شایسته این کار هستی، اما این شدنی نیست؛ زيرا مختار از طرف محمد بن حنفيه آمده و به ما امر شده كه او را اطاعت و متابعت كنيم، ابراهيم سكوت اختيار كرد و به آنها پاسخ نداد. خبر این گفت‌وگو به مختار داده شد و پس از سه روز با عده‌ای که شعبى و پدرش نیز در میان آنها بود، نزد ابراهيم رفتند و او از آنها پذیرایی کرد و مختار، نامه محمد بن حنفیه را خواند كه در آن نامه از ابراهیم خواسته بود كه مختار را يارى كند و به انتصاب مختار به وزیری از طرف او و این‌که منصب زمامداری و فرماندهی لشکر برای او نیز ثابت است، اشاره شده بود.

ابراهیم وقتی از خواندن نامه فراغت يافت گفت: ابن حنفيه پيش از اين به من نامه می‌نوشت و در نامه خود فقط نام خود و پدرش و نام من و پدرم را می‌نوشت، مختار گفت: آن زمان گذشت و اين زمان ديگرى است گفت: چه كسى می‌داند كه اين نامه از او است (تا گواهى بدهد). جمعی كه در آن‌جا بودند گواهى دادند كه آن نامه خود محمد بن حنفيه است.[9]

ابن اثیر در ادامه به حوادث قیام مختار و نقش ابراهیم در پیروزی او تا کشته شدن ابن زیاد می‌پردازد.[10]
 

بیشتر بخوانید:

سرنوشت ابراهیم مالک اشتر پس از شهادت مختار

بعد از شهادت مختار، مصعب بن زبیر از یک سو و عبدالملک مروان از سوی دیگر در ابراهیم طمع کردند تا او را که مدیری دارای نفوذ بود، با خود همراه سازند؛ از این‌رو، مصعب نامه‌ای به ابراهیم نوشت، به او وعده داد در صورتی که حکومت ابن زبیر را بپذیرد، امارت مناطق شمالی عراق را به او می‌سپارد. نامه مشابهی نیز از سوی عبدالملک مروان - خلیفه اموی شام - به دست ابراهیم رسید. ابراهیم با یاران و مشاورانش در این باب به مشورت پرداخت. سرانجام تصمیم گرفت با مصعب بن زبیر همراه شود، پس نامه‌ای به مصعب نوشت و با گروهی از یاران خود از موصل یا نصیبین - مقرّ حکومت خود - حرکت کرد و به کوفه آمد و با مصعب ملاقات کرد.[11]

مورّخان می‌نویسند: وقتی كار عبد الله بن زبير استوار شد و همه سرزمين‌ها جز شام تسليم او شدند، عبد الملک بن مروان برادران و بزرگان خاندان خود را جمع كرد و به آنان گفت: مصعب بن زبير مختار را كشت و سرزمين عراق و نقاط ديگر تسليم او شده است. در امان نيستم كه به شما در حالى‌كه در خانه‌هاى خودتان هستيد حمله نكند و هر قوم كه با آنان در خانه‌شان جنگ شود خوار و زبون می‌شوند، عقيده شما چيست؟

بشر بن مروان گفت: چنين مصلحت می‌بينم كه اطراف خود را جمع و سپاهيانت را فراهم آورى و كسانى را كه از اين‌جا دورند فراخوانى و به سوى مصعب حركت كنى و سواران و پيادگان را پياپى روانه دارى و پيروزى از جانب خداوند است. ديگران هم گفتند اين رأى صحيح است و به همين عمل كن كه نيرومنديم و قيام می‌كنيم.

بیشتر بخوانید:

عبد الملک، فرستادگان خود را به اطراف فرستاد كه سپاهيان همگى پيش او جمع شوند. تمام سپاه‌ شام پيش او آمدند و او با سپاهى گران حركت كرد و هيچ جا توقف نكرد و فرود نيامد.

در اين هنگام عبد الملک، براى سران سپاه و بزرگان ياران مصعب نامه نوشت و از آنان دلجویی كرد و پيشنهاد نمود در اطاعت او درآيند و براى آنان اموالى بخشيد. براى ابراهيم بن اشتر هم نامه نوشت و ابراهيم آن نامه را همچنان سر به مهر پيش مصعب آورد و گفت اى امير! اين نامه عبد الملک فاسق است. مصعب گفت: چرا آن‌را نخوانده‌اى؟ گفت: مهر اين نامه را نمی‌شكنم و آن‌را نمی‌خوانم، مگر اين‌كه تو بخوانى، مصعب آن‌را گشود و در آن چنين نوشته بود:

«بسم الله الرحمن الرحيم، از بنده خدا عبد الملک به ابراهيم بن اشتر، همانا می‌دانم كه در نيامدن تو به اطاعت من موجبى جز گله و دلتنگى ندارد، اكنون بدان كه فرات و هر سرزمينى را كه سيراب می‌كند از تو خواهد بود و همراه كسانى از قوم خود كه مطيع تو هستند پيش من بيا و السلام».

مصعب گفت: اى ابو نعمان! چه چيزى ترا از پذيرفتن اين پيشنهاد باز می‌دارد؟ ابراهيم گفت: اگر آنچه را ميان خاور و باختر است براى من قرار دهد هرگز بنى اميه را بر ضد فرزندان صفيه [12] يارى نمی‌دهم، مصعب گفت: اى ابو نعمان! خدايت پاداش نيک دهد.

ابراهيم گفت: اى امير! هيچ شک ندارم كه عبد الملک براى بزرگان اصحاب تو چنين نامه‌اى نوشته است و آنان به او متمايل شده‌اند به من اجازه بده تا هنگام فراغت تو از جنگ ايشان را زندانى كنم اگر پيروز شدى، بر عشاير ايشان با آزاد كردن ايشان منت خواهى گذارد و اگر پيروزى نبود به حزم و احتياط رفتار شده است، مصعب گفت: در اين صورت آنان پيش امير مؤمنان با من به خصومت می‌پردازند، ابراهيم گفت: اى امير! به خدا سوگند! در آن صورت و در آن روز امير مؤمنانى براى تو وجود نخواهد داشت و چيزى جز مرگ نيست و بزرگوارانه بمير.

مصعب گفت: اى ابو نعمان! كسى جز من و تو باقى نمانده است و بايد اقدام به مرگ كنيم، ابراهيم گفت: من كه به خدا سوگند چنين خواهم كرد.

هنگامی که به محل دير جاثليق رسيدند شب را آن‌جا گذراندند و چون صبح شد ابراهيم بن اشتر نگاه كرد و ديد همه كسانى را كه متهم كرده بود شبانه گريخته و به عبد الملک بن مروان پيوسته‌اند و به مصعب گفت رأى مرا چگونه ديدى؟ و چون دو لشكر به يکديگر حمله كردند و جنگ در گرفت قبيله ربيعه از جنگ خود را كنار كشيدند، آنان كه بر پهلوى راست لشكر مصعب بودند به مصعب گفتند ما نه با تو خواهيم بود و نه بر ضد تو.

بیشتر بخوانید:


وفاداران مصعب كه پيشاپيش آنان ابراهيم بن اشتر بود پايدارى كردند و ابراهيم كشته شد، و چون مصعب چنين ديد تن به مرگ داد و از اسب پياده شد و خواص او هم پياده شدند و چندان جنگ كردند كه كشته شدند و بقيه سپاه گریختند.[13]
 

بیشتر بخوانید:

فریبرز عرب‌نیا به سفر کربلا برود 10 میلیون نفر به استقبالش می‌آیند


منابع:


[1]. ابن کثیر دمشقی‏، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج 8، ص 315، دار الفکر، بیروت، 1407ق.
[2]. امین عاملی‏، سید محسن، اعیان الشیعة، ج 2، ص 200، دار التعارف للمطبوعات‏، بیروت، 1406ق.
[3]. همان.
[4]. نصر بن مزاحم، وقعة صفین، محقق و مصحح: هارون، عبد السلام محمد، ص 440 - 441،  مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ دوم، 1404ق.
[5]. ر.ک: ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الكامل، ج ‏4، ص 261 – 264، دار صادر، بیروت، 1385ق.
[6]. الكامل، ج ‏4، ص 265.
[7]. الكامل، ج ‏4، ص 268؛ ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، تحقیق، سلمى، محمد بن صامل، خامسة 2، ص 83، مكتبة الصديق، طائف، چاپ اول، 1414ق.
[8]. ماهیت قیام مختار، ص 604 – 605.
[9]. الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 215 – 216.
[10]. ر.ک: همان، ص 216 - 259.
[11]. الكامل، ج ‏4، ص 275.
[12]. صفيه، دختر عبد المطلب و عمه حضرت ختمى مرتبت كه مادر زبير است.
[13]. دينورى، ابو حنيفه احمد بن داود، الأخبار الطوال، ص  309 - 313، منشورات الرضى، قم، 1368ش.


انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲۴۷
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۳:۲۳ ۰۵ آذر ۱۴۰۱
جهل جماعت تموم شدنی نیست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۰۰ ۱۸ شهريور ۱۴۰۱
سلام دورود بر خداوند ابراهیم مالک اشتر به مختار خیانت کر د تا خون خاه مختار باشد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۷ ۰۱ شهريور ۱۴۰۱
سلام درود خداوند بر اهل بیت .وخداوند دانا براحوال ماست آن چه که مختار کرد در قبال سرور سالارمان امام حسین که تسکینی باشد بر دل اهل بیت و عاشقان راهش بسی جای شکر . واما به نظر من نامه هایی که به دست ابراهیم از طرف مصعب ومروان به دستش رسیده قبل از شکست مختار بوده شاید همین امرباعث شده تعلول کند وقیام درهم شکند ..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۱۳ ۲۹ شهريور ۱۴۰۰
درودخداوندبرمختارثقفی که منتقم خون امام حسین شد وامادرموردابراهیم اشترخداگواه است چون خدا شاهدبوده است
Iran (Islamic Republic of)
ف
۱۲:۱۹ ۲۸ شهريور ۱۴۰۰
به نظرم نباید هیچکی و قضاوت کنیم چون ما اونجا نبودیم قاضی فقط خداست درضمن ۱۳۰۰سال از اون روزا گذشته و ما نباید انتظار مدرک معتبر و دقیق داشته باشیم و اینکه ابراهیم با مصعب بیعت کنه و با اون بجنگه باورش برای من خیلی سخته چون ابراهیم شیعه ی علی (ع) بود و دوستار اهل بیت و منتقم خون امام حسین اما اینم یادمون باشه مختار هم یه روزی با آل زبیر بیعت کرد و جنگید چون مصلحت اون بود پس ابرهیم هم میتونه اینکارو برای این کرده باشه
Iran (Islamic Republic of)
یه نفر
۱۷:۱۸ ۲۴ شهريور ۱۴۰۰
راستش منکه از ته دلم مختار رو دوست دارم و هروقت که سریال مختار رو تماشا میکنم میفهمم که مختار واقعا فرد بزرگی بوده و شجاعت اون واقعا قابل ستایشه
درضمن اینم بگم که سریال مختار واقعا زیباااااااست و هرچی هم که بگم تمومی نداره ممنون که این سریال زیبا و عالی رو ساختن
Iran (Islamic Republic of)
سجاد
۱۴:۱۰ ۲۲ شهريور ۱۴۰۰
با سلام من زیاد تحقیق کردم درمورد تاریخ بعد قیام مختار
به این نتیجه رسیدم که ابراهیم اشتر از سر تکبر و حسودی
که چرا مختار روی تخت و تاج ایستاده و او باید مبارزه کند به مختار پشت کرد و در کوفه به داد مختار نرسید تو فیلم هم مشخصه
ولی اینکه بعد قیام مختار به دشمنان مختار پیوست
از یه نظر چاره ای نداشت و بین دوراهی بود از طرفی میتونست مقاومت کنه و در راه علی شهید شه
ابراهیم نه در کربلا نه در کوفه به کمک یاران زمانه خود نیامد
و در آخر هم اینطور شنیدم توسط عبدالملک مروان دست پاهایش را به ۴ اسب بستند و جدا کردند
Iran (Islamic Republic of)
عرفان
۰۰:۳۹ ۲۳ مرداد ۱۴۰۰
این چیز‌ها همه قطعی نیستن، یعنی مدرک واضحی نیست، ولی اگه ابراهیم اشتر با زبیر بیعت کرده باشه یا اصلا با بنی امیه خیانت حساب میشه، مختار هم میتونست با بنی زبیر بیعت کنه یا حتی با بنی امیه ولی نکرد چون ایمانش ایمان بود و غیرتش غیرت، پس تا پای جونش تو پیری با ریشای سفید وایستاد و دفاع کرد، اگه ابراهیم اشتر هم همین کار رو کرده باشه یعنی کار درست، ولی اگه نکرده باشه و با زبیر یا یزید بیعت کرده باشه یعنی خیانت
Iran (Islamic Republic of)
م.س.ع.ک
۱۲:۵۶ ۲۲ مرداد ۱۴۰۰
باعرض سلام وادب ...در مورد ابراهیم اشتر نظر من براین است که ابراهیم فرزند مالک اشتر که در رگهای اوخون مالک وغیرت مالک جاری بود ابراهیم نطفه پاک و مطهر مالک اشتر نخعی بزرگ مرداسلام است که از مرگ هیچی هراسی نداشت واو به مختارهیچوقت خیانت نکرد و هیچوقت دعوت مصعب را نمیپذیرد او درجنگ با عبدالملک که لشگرگرانی داشت درگیر شده و به شهادت نمیرسدوبه آسمان عروج میکند ویکی از یاران حضرت مهدی ع است
Afghanistan
سیدمسلم سجادی
۲۱:۰۰ ۱۴ بهمن ۱۳۹۹
سلام بر شما ولی اطلاعات و اخبار را تکمیل ننویشتید امیدوارم که اخبار ابراهیم و مصعب را کامل نوشته نماید
به نظرم ابراهیم کار خوب نکرده است.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۴۲ ۱۲ دی ۱۳۹۹
دوست داشتم مختار واقعی رو از نزدیک ببینم و بهش بگم تو واقعا یه مرد میدان بهشتی هستی مختار . ... دوست دارم مختار .....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۷ ۱۸ آذر ۱۳۹۹
مختارانقام مولایمان امام حسین روگرفته پس هرکس که بهش پشت کرده وبادشمنانش بیعت و دوستی از دوستان مانیست ودر دل ما هیچ جایی ندارد چه بسابیعتش بامختارهم واقعی نبوده وبرای قدرت وفرمانرایی بوده.
Iran (Islamic Republic of)
کیان
۱۳:۴۰ ۲۷ مهر ۱۳۹۹
ابراهیم نامردی کرد در حق مختار
Iran (Islamic Republic of)
زهرا برجی زاده
۲۰:۱۰ ۰۷ مهر ۱۳۹۹
سلام و درود خدابر تو ای مختار
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۵۸ ۰۶ مهر ۱۳۹۹
نمی شد با زبان حال بنویسید.
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
مرگ بر یزید
۲۲:۳۷ ۰۴ مهر ۱۳۹۹
چرا ابراهیم رو قضاوت میکنین به خدا نمیخوام ازش حمایت کنم ولی اون چاره ای نداشت یا باید با بنی امیه بیعت می‌کرد یا با بنی زبیر

شما بودید با قاتل مختار بیعت می‌کردید یا با قاتل مولا و سرمون امام حسین (ع)
Iran (Islamic Republic of)
امید
۱۳:۴۳ ۰۳ مهر ۱۳۹۹
اونچه مسلمه اینه که چون ابراهیم فرزند مالک اشتر هست نمیخوان راجع بهش حقیقت رو بگن وگرنه پر واضحه که ابراهیم پشت مختار رو خالی کرد و باعث شکستش شد وگرنه هرگز به بیعت قاتل امیر خودش در نمیومد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۰۰ ۳۱ شهريور ۱۳۹۹
سریال مختار خیلی سریال زیبایی بود ، اما بازتاب تاریخ نیست ، کتاب تاریخ رو بخونید ، فکر کنم تاریخ طبری بود اگه اشتباه نکنم ، متوجه میشید مختار اشتباهات زیادی داشته ، ابراهیم اشتر به حق با مختار بیعت شکنی کرد دلیل رو خودتون تحقیق کنید اگه مهم هست براتون ، دلیل بیعت ابراهیم با مصعب به این دلیل بود که عبدالملک مروان به حجاز لشکرکشی کرده بود و دشمنشان مشترک بود ، اما لشکر مکه شکست میخوره و مصعب و ابراهیم هر دو کشته میشوند و پیکر ابراهیم سوزانده می‌شود
Iran (Islamic Republic of)
محمد
۱۲:۱۳ ۳۰ شهريور ۱۳۹۹
عاقبت حال حاضر عراق مثل زمان مختاراست و هیچ اطمینانی به مردن کوفه الان نیست..سردارشهیدحاج قاسم سلیمانی مختار زمان بود..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۴۱ ۳۰ شهريور ۱۳۹۹
یار الثارات حسین
Iran (Islamic Republic of)
حمید
۱۱:۲۴ ۳۰ شهريور ۱۳۹۹
به نظر من ابراهیم خیانت نکرد نامه های مختار به دست ابزاهیم نرسید بعد اگه اون هفت هزار سرباز که کنار مختار بودن خیانت نمیکردن مختار پیروز میشد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۲۰ ۲۹ شهريور ۱۳۹۹
خوشا به سعادت هر کس هر کس که به اندازه دانه ارزن سهم در قیام مختار داشت خوشا به سعادت شهدای کربلا زهی سعادت
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۳۱ ۲۹ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم پسر گلی بود که آخه چرا به مختار پشت کرد
Iran (Islamic Republic of)
ابوالفضل
۱۹:۱۸ ۲۹ شهريور ۱۳۹۹
دم مختار گرم که انتقام مولا وسرورمان را گرفت روحش شاد یا لثارات حسین
Iran (Islamic Republic of)
امیر
۲۲:۱۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۹
ببین دنیا با ادمها چکار میکنه که به خاطر ان به هم پشت میکنن و با قاتل فرمانده خود بیعت میکنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۲۴ ۲۸ شهريور ۱۳۹۹
خوش به حال مختار که الان همنشین مولایمان امام حسین علیه السلام هستند روحش شاد،،انشاالله فدای قیامت شفاعت ما باشند،،،
Iran (Islamic Republic of)
بی نام
۱۰:۰۴ ۲۸ شهريور ۱۳۹۹
دوستان میدونید این آدم به مختار خیانت کرده وبعد با مصعب بیعت کرده ودر جنگی که با مروانیان داشته به هلاکت رسیده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۳۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
صلی الله علیک یا ابا عبد الله
و صلی الله علیک یا ابا عبد الله
و صلی الله علیک یا ابا عبد الله

فرازی از زیارت اربعین:
وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَك َمن الْجَهَالَةِ و حَيرةِ الضَّلَالَة
Germany
اتریسا
۲۰:۲۱ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
دوستان قصاوت ناحق نکنید مختار قیامش تمام شده بود ودرواقع مروان حکم هم یکی از ادمهای بد روزگار بود ابراهیم ماند که در هر حال با کفر جنگ کند کوفه در تمام طول سال از ایت ادمهای بد داشته به نطر من جهاد با کفر در هر حالی که باشی واجب است بعدشم اگر مصعب تمام یاران قیام راکشت درس خوبی به ادمها داد که این که خیانت نکنند ادمهای مختار مخلص هاش کشته شدن و خیانت داراش مجازات
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۱۴ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
فیلم مختار رو قبل از قیام در زمان امام حسین و بعد از قیام جنگ مصعب و ابراهیم بن مالک اشتر با عبد الملک بن مروان را بسازند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۱۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم ب مختار و قیامش خیانت کرد اگر ب کمک مختار می امد مختار شکست نمیخورد.بعد از کشته شدن مختار عوض دشمنی با بنی زبیرکه دشمن علی وشیعه بودنو در جنگ جمل اتش بیار معرکه بودند دست دوستی ب انها داد پس از خاعنان و دنیا طلبان بوده و از جوان مردی های پدرش ارثی نبرده است
France
ایرانی
۱۷:۰۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
سریال مختارنامه بلا شک قویترین سریال تاریخ صدا وسیماست ! ...
فیلمنامه بسیار پرمغز ، بازیگران حرفه ای علی الخصوص آقای عرب نیا ، لوکیشن و گریم ها واقعی و .. و ..

عالی عالی عالی
Iran (Islamic Republic of)
امیر
۱۷:۰۰ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
کاش‌سرنوشت‌پسرمختار‌و‌ابراهیم‌بن‌مالک‌اشتر‌رتدرفیلمی‌نشان‌می‌دادند
Iran (Islamic Republic of)
ث
۱۶:۵۸ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
من مختار کیان و ابراهیم اشتر را خیلی دوست دارم
Iran (Islamic Republic of)
جواد
۱۶:۵۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
اخه چرا ابراهیم با مصعب بیعت کرد
Iran (Islamic Republic of)
عباس
۱۶:۳۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
روح مختار شاد که بعد از قصاص قاتلین ابا عبدالله (ع)تا شکست کامل دَدان و فرزند مُزَوِّر و نحس زبیر مقاومت کرد و در نهایت مظلومانه شهید شد
Iran (Islamic Republic of)
Ali
۱۶:۳۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم مرد دلیری بود ولی معلب بین او ومختار تفرقه انداخت وابراهیم گول خرد وبا قاتل مختار بیعت کرد که گناهی بزرگ دارد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
به نظرم مختار یه جوانمرد واقعی بود که تا اخرین لحظه جنگید. ابراهیم اشتر فقط به خاطر اسم و رسم پدرش انقدرررر با نفوذ بود. وگرنه از جنگ هیچ چیز نمی‌دونست. همونطور که دیدیم همون شب اول قیام کار رو خراب کرد.
ابراهیم یه خیانتکار به تمام معناست
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۶:۲۵ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
فیلم مختار پر از نکته های عبرت آموز هستش
تاریخ همیشه در حال تکرار شدن هست و باید از سرنوشت گذشتگان عبرت گرفت خیلی از تصمیم ها رو باید به موقع گرفت
Iran (Islamic Republic of)
اکرم
۱۶:۰۵ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
اگر در اواخر قیام مختار به مختار پشت نمی‌کرد مختار شکست نمی‌خورد.ابراهیم خود را به حکومت زبیر فروخت
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم اشتر این حد وفاداری رو نمیتونست به مختار بکنه؟؟؟!!!
من که اصلا به ابراهیم اشتر اعتقادی ندارم چون دوست صمیمی حضرت عباس بوده تو واقعه کربلا امام حسینو یارانشم تنها گذاشته آخرشم با قاتل مختارو 7 هزار سرباز قیامشون بیعت میکنه
در کل ادم خیانتکاری بوده
Iran (Islamic Republic of)
فاطمه السادات
۱۰:۴۰ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
انچه که از این سريال یادگرفتم فاصله بین حق وباطل اندازه یه تارموست
Iran (Islamic Republic of)
ابوالفضل
۱۰:۱۹ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
از فیلم مختار عبرت بگیریم تاریخ تکرار می‌شود مذاکره و سازش با آمریکا یعنی قسمت آخر مختار و اون چند هزار نفری که تسلیم مصعب شدند و مصعب آن ها را کشت...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۵۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
اگر از قهرمانان ایران زمین هم فیلم بسازید بد نیستا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۳۸ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
جالب و عبرت آموز بود
آدم برای خودش و عاقبتش نگران میشه
Iran (Islamic Republic of)
قمعلی مرادی
۰۸:۲۶ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
نظر من نمیدانم ابراهیمدواقعا پشت مختار را خالی کرد یا خدا میداند اما خداوند مختار را رحمت کند وابراهیم را که قاتلان سیدالشهدا کشتند اعصاب من امد سرجایش خداوند رحمتشان کند
Iran (Islamic Republic of)
مختاري
۰۸:۰۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
درود بر مختار ثقفي بزرگ مرد شيعه مولا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۷:۲۹ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
خدایا ملت ایران را شفا بده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۴۶ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم اشترنه کمک مختارامدهم باقاتل هفت هزارنفرازافرادمختارراکشده بودبیعت کردهم به مختارخیانت کردهم به قیام
Iran (Islamic Republic of)
امیر مهدی
۰۱:۴۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
خیلی عالی بود فیلم مختارنامه
Iran (Islamic Republic of)
بهنام
۰۱:۲۸ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
اقا من نفهمیدم چرا ابراهیم به جای اینکه انتقام خون امیر مختارو بگیره با مصعب بدبخت بیعتکرد!!!!!!!!!! من که شاخ دراوردم اخه چرا؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۱۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
سلام و درود خدا بر رهروان راه حقیقت. ما خرمشهرها در پیش داریم و انشالله عاشقان راه حقیقت به مقصد موعود برسند
Iran (Islamic Republic of)
سینا
۰۱:۰۵ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
دوستان اطلاعات ما از تاریخ خیلی خیلی کم است .زود قضاوت نباید کرد.در مورد هیچ کس
Iran (Islamic Republic of)
جا مانده
۰۱:۰۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
من سریال مختار نامه رو سه سال پشت سر هم تماشا کردم اما من در امسال درک میکنم که چه واقعه زیبایی پیش اومده من کلا با دیدن این فیلم عوض شده واقعا دست سازندش درد نکنه
من بیشتر کسانی ک در این سریال رو دوس دارم یکی کیان ایرانی مختار ثففی ابراهیم مالک اشتر و بن کامن عربی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ثابت پسر مختار چه شد کاش ادامه فیلم ساخته شود
Iran (Islamic Republic of)
عباس
۰۰:۵۸ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
بعد از شهادت مختار ابراهیم با مصعب بیعت کرد ولی در جنگ‌ مروان بن حکم شهید شد و حکومت مصعب هم در هم شکست و گردنش را زدند و مروان بن حکم دارالعماره را خراب کرد...
Iran (Islamic Republic of)
طاها.حسین.نژاداز.اردبیل
۰۰:۵۸ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
فیلم.مختارنامه.امروز.تموم.شد.ولی.دلمون.لرزید.چشمامون.پراز.اشک.شد.از.کارگردان.واز.
بازیگران.تشکر.میکنم.که.اینقدر.خوب.نقش.بازی.کردن.واقعا.زحمت.کشیدن.
به.نظر.من.نقش.اقای.عرب.نیا.خیلی.زیباست.ما.همه.نقش.ایشونو.خیلی.
دوست.داشتیم.افرین.افرین.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۵۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
سلام خیلی عالی بود ممنونم ای کاش فیلم بعد از مختار تمام نمی شد سر ابن حر سر نیز می‌دیدیم
Iran (Islamic Republic of)
محمد
۰۰:۵۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
؟
Iran (Islamic Republic of)
امیر
۰۰:۴۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
مختار دوست دارم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۴۵ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
مختار از هر جهت عالیست
Iran (Islamic Republic of)
محمد متقیان منش
۰۰:۴۵ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
من نفهمیدم بالاخره ابراهیم بن اشتر جزو عاشقان اهلبیت بود و عاقبت بخیرشد یا جزو یاران مصعب شدوخسرالدنیا بالاخره شد
Iran (Islamic Republic of)
محمدرضا
۲۲:۵۰ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ابراهیم اشتر جزو عاشقان اهل بیت بود
Iran (Islamic Republic of)
نگار
۰۰:۴۱ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
کاش فیلم بعد از مرگ مختار هم ساخته شود
Iran (Islamic Republic of)
امیرحسین
۰۰:۳۷ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
ای کاش من یکی از یاران امام حسین بودم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۱۰ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
انشاءالله
Iran (Islamic Republic of)
درحال نوشتن...
۱۴:۴۹ ۲۶ شهريور ۱۳۹۹
ای مختار مختار مختار
Iran (Islamic Republic of)
نیما
۱۹:۰۸ ۲۵ شهريور ۱۳۹۹
فیلم مختار خیلی زیباست من همش قسمت هایش را چند بار میبینم ولی ای کاش ابراهیم اشتر برای کمک به مختار سستی نمی‌کرد و جنگ مصعب با مروان را نشان بدهند قشنگ میشد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۰۴ ۲۵ شهريور ۱۳۹۹
برای شادی روح شهیدان کربلا وشادی روح مختار و کیان صلوات الهم صل علی محمد وال محمد وعجل فرجهم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۴۱ ۲۲ شهريور ۱۳۹۹
عالی بود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۳۷ ۲۲ شهريور ۱۳۹۹
دمت گرم اقای عرب نیا
ممنون
Pakistan
سید مهدی
۲۰:۲۵ ۲۱ شهريور ۱۳۹۹
من مختار را زیاد دوست دارم
Iran (Islamic Republic of)
Reza
۰۸:۴۹ ۲۱ شهريور ۱۳۹۹
دمت گرم مختاااار عجب فیلمی بازی کردی
Iran (Islamic Republic of)
ایرانی
۰۰:۴۷ ۱۲ شهريور ۱۳۹۹
آقا من که ابراهیم اشتر رو خیلی دوس دارم
زنده باد مختا
زنده باد کیان
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۱ ۱۰ شهريور ۱۳۹۹
روح مختار شاد
Iran (Islamic Republic of)
سید محمد مهدی حسینی
۲۰:۴۱ ۱۰ شهريور ۱۳۹۹
نقش امام حسین در سریال مختارنامه را چه کسی بازی کرده است. محمدرضا میرباقری برادر کوچک داود میر باقری
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۴۴ ۰۹ شهريور ۱۳۹۹
عزیزان ابراهیم اشتر کشته نشده غائب شده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس در جواب ناشناش
۱۷:۱۰ ۲۶ شهريور ۱۳۹۹
برادر فقط امام زمان حضرت عیسی و یحیی غایب شده اند
Iran (Islamic Republic of)
Mahdi
۱۶:۴۵ ۲۹ مرداد ۱۳۹۹
کاش فیلم مختار نامه بعد از شهادت مختار به پایان نمیرسید و اتفاقات بعد مختار رو هم به تصویر میکشید
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۴:۳۹ ۲۳ مرداد ۱۳۹۹
چرا انقد مردم احساساتی هستن؟؟ازفیلم مختار درس بگیرید نه که احیاساتی بشید بیچاره های خنگه کودن
Iran (Islamic Republic of)
حمیدرضانادرراد
۱۹:۳۳ ۲۵ بهمن ۱۳۹۸
لطف کنید مختارنامه روپخش کنید
Iran (Islamic Republic of)
حلبا
۰۰:۵۸ ۰۴ شهريور ۱۳۹۹
داره پخش میشه
Iran (Islamic Republic of)
عل
۰۱:۰۱ ۰۴ شهريور ۱۳۹۹
داره پخش میشه
Iran (Islamic Republic of)
عل
۰۱:۰۳ ۰۴ شهريور ۱۳۹۹
داره پخش میشه
Iran (Islamic Republic of)
م
۲۳:۲۲ ۱۸ آبان ۱۳۹۸
خوب بود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۴۵ ۰۵ آبان ۱۳۹۸
همش ختم میشده به قدرت
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۰۰:۵۸ ۲۳ مهر ۱۳۹۸
ای کاش من هم درگوشی ازاین فیلم نقشی داشتم
Germany
سجاد
۱۶:۵۴ ۱۸ مهر ۱۳۹۸
دوستان امام حسین زمان ما مهدی صاحب الزمان عج هستن در تشخیص اشتباه نکنین بین کامنتاتون دیدم چندنفر کسی دیگرو با امام حسین مقایسه کردن لطفا کمی فکرکنین.....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۳۸ ۱۰ مهر ۱۳۹۸
فیلم جالبی بود
Iran (Islamic Republic of)
محمد مهدی
۰۸:۰۹ ۰۶ مهر ۱۳۹۸
میخوام بدانم بعد از شهادت مختار ابراهیم چه کرد و کاش فیلمش را بسازند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۳۹ ۰۹ شهريور ۱۳۹۹
منم
France
ناشناس
۰۱:۴۳ ۰۶ مهر ۱۳۹۸
خدا همه مارو به راه حقیت حدایت کنه
امان از گمراهی امان
Iran (Islamic Republic of)
مهران
۰۲:۱۳ ۰۵ مهر ۱۳۹۸
اقا شما که اطلاعات درستی ندارید مردمو را گمراه نکنید چرا ابراهیم به کمک مختار نرفت چون میانه انها با مختار خراب شده بود مگه نمیگید اول قیام ابراهیم گفته من امیر شوم حتما در جنگ مختار مصعب ابراهیم با مصعب بیعت کرده و گفته من به جنگ همراهتان نمیام ولی کمک مختار هم نمیروم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۲۷ ۰۴ مهر ۱۳۹۸
الله علم ...خدا به همه ما رحم کنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۰۰ ۰۴ مهر ۱۳۹۸
سلام لطفا فیلم کربلا را بسازید ممنون
Iran (Islamic Republic of)
پدرام
۱۵:۴۷ ۰۳ مهر ۱۳۹۸
پس مصعب که مختار را کشت چرا ابراهیم با او بیعت کرد به نظر من ابراهیم فردی طمع دار بود
Iran (Islamic Republic of)
شهرام
۲۳:۴۷ ۱۴ شهريور ۱۳۹۹
همش برای قدرت و حکومت بوده!!
Iran (Islamic Republic of)
علیرضا
۰۲:۵۲ ۰۳ مهر ۱۳۹۸
سلام همه ی شما درباره ابراهیم اشتباه فکر می‌کنید
ب قول مختار یک طرفه ب قاضی میروید
چرا چون شما تا جایی که مختار مظلومانه شهید شده میدانید
وقتی که داغ مظلومی در وجود ما باشد ب قاضی یک طرفه میرویم
آنهایی که درباره ابراهیم ناعادلانه قضاوت کردند توبه کنند
که قضاوتی بد کرده اند
خداوند همه ی ما رو عالم ب حقیقت کند و قضاوتی که کرده ایم
مرا ببخشد
یاحق
Iran (Islamic Republic of)
و
۲۱:۲۳ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
یا امام حسین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۲۹ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
من اگر در زمان مختار بودم حتما از یاران باوفایش بودم
Iran (Islamic Republic of)
حسین پور
۲۲:۵۹ ۰۸ شهريور ۱۳۹۹
حادثه کربلا برای بشریت یک درس عبرت آموز است
ما هم دوست داریم در آن زمان به یاری امام حسین برویم ،آیا واقعا" می توانستیم ،خدا وند ،دانا و حکیم است. ما آ روز داریم ،ای کاش در کنار امام حسین (ع ) به شهادت نائل می آمدیم ، یادی کنیم از سردار سلیمانی و مدافعان حرم زینب ؛التماس دعا.از طرف عبدالله حسین پور
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۳۲ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
به‌جا ی حسرت گذشته حال را دریابید، شما اگر می‌خواهید امام حسین رو یاری کنید امروز پسر حسین، سید علی را یاری کنید تا در آینده حسرت امروز رو نخورید. شهدای امروز ما چیزی از شهدای کربلا کم ندارند. آنها امام رو از نزدیک دیدند ولی شهدای ما ندیدند. بلکه با ایمان به نایب امام زمان شهید شدند.
Iran (Islamic Republic of)
رضا
۱۶:۵۹ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
كاش بفهميم اين فيلم براي چي ساخته شده
و احساسي برخورد نكنيم

نكته اخلاقي چي داشته و از تاريخ عبرت بگيريم
Iran (Islamic Republic of)
زهرا عباسی
۰۱:۲۵ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
سلام خسته نباشید و الهی نور به قبرت بباره مختار ثقفی
Iran (Islamic Republic of)
آوا
۰۱:۱۸ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
مختار نامه حرف نداشت فقط حیف پسر اشتر دیر رسید به مختار اون امید وارم ما بتونیم پشت امام زمان بمونیمو مثل اهل کوفه نباشیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۵۳ ۲۷ شهريور ۱۳۹۹
انشاا.
Iran (Islamic Republic of)
سارا
۰۱:۰۷ ۰۲ مهر ۱۳۹۸
ولی من یه جا خوندم ابراهیم میاد انتقام مختار رو میگیره حتی جسد بی سر مختار رو که چند وقت بر دروازه شهر آویزان بوده پایین میاوره ودفن میکنه
Iran (Islamic Republic of)
محمد بهلول وند
۱۷:۳۴ ۰۱ مهر ۱۳۹۸
کاش ادامه فیلم رو هم بسازند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۳:۳۷ ۰۱ مهر ۱۳۹۸
خداازسر تقصیرات ابراهیم اشتر بگذرد انشاالله
Czechia
ناشناس
۰۱:۳۲ ۰۱ مهر ۱۳۹۸
خدا رحمتشون کنه .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۱۰ ۳۰ شهريور ۱۳۹۸
درود بر مختار
۱۲۳