بهروز خان محمدي كارشناس ارشد باستان‌شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري آذربايجان غربي در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان ارومیه، گفت: غار تمتمان در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال شهر ارومیه در پاي كوهي كه تأسيسات اورارتویي را در خود جاي داده قرار دارد و در ضلع غربي آن، روستاي تمتمان واقع شده كه اندكي خارج روستا و به فاصله چند صد متري غرب آن، در دامنه نه چندان مرتفعي، غار پيش از تاريخي تمتمان واقع شده است كه حدود 1500 متر از سطح دريا ارتفاع داردو در نزديكي آن چشمه آبي قرار دارد كه مورد استفاده اهالي روستاست. با استناد بر پژوهش های انسان شناس آمریکایی کارلتون استنلی کوون این غار در چهل هزار سال پیش مسکونی بوده که با این وجود یکی از قدیمی ترین سکونت گاهای انسان در شمال ایران و به گفته برخی پژوهشگران اولین غار مسکونی ایران حساب می شود.

خان محمدی افزود: تپه پيش از تاريخي نازلو نيز در پائين دست اين اثر قرار گرفته است و دهانه غار تقريباً مثلثي شکل و با ارتفاع 4 و قاعده 5/14 متر است که غار بر اثر چين خوردگي هاي لايه رسوبي از نوع تراورتن بوجود آمده و چون سنگهاي آن در حال فرسايش هستند به احتمال زياد دهانه آن كوچكتر از اندازه فعلي است طول كلي غار 30/35 و عرض آن 90/16 متر است. در بخش داخلي غار دو حفره وجود دارد، حفره سمت راست به عمق 4 و عرض 5/5 و حفره دراز تر سمت چپ به عمق 28 و عرض ميانگين 5 متراست هر چه به انتهاي غار نزديكتر مي شويم ارتفاع آن بيشتر مي شود. انتهاي حفره اخير به دو قسمت تقسیم شده است، ظاهراً قسمت پائيني بخشی است که بدست انسان ايجاد شده چرا كه لايه هاي سنگي اين بخش استحكام چنداني ندارند و به راحتي از يكديگر جدا مي شوند و اين احتمال وجود دارد كه غارنشينان جهت گنجايش بيشتر چنين كاري كرده اند.

وی به هواي غار در تابستانها بسيار خنك و ملايم و به همان نسبت در زمستانها گرم است و رطوبت چنداني ندارد اشاره کرد و ادامه داد: اين غار يكي از قديمي ترين سكونت گاههاي انسان در شمالغرب كشور است که مطالعات علمي اين غار نخستين بار توسط كارلتون استانلي كوون، انسان شناس آمريكايي در سال 1949 انجام گرفت وي در اين سال گمانه آزمايشي در كف غار باز كرد و از آن 48 قطعه مصنوعات سنگي و 2766 قطعه استخوان ودندان جانوري شامل سمور ،كفتار،روباه،اسب سانان،مرال ،گاو وحشي،آهو،گوسفند سانان و چند نمونه ديگررا به دست آورد و برخي از آنها را جهت مطالعه و بررسي بيشتر با خود به آمريكا برد و مطالعات وي نشان مي دهد كه غار در دوره مياني پارينه سنگي جدید يعني تاريخ تقريبي حدود 000/40 سال پيش مسكوني بوده که به اعتقاد كوون اين غار تنها در تابستانها مورد استفاده قرار گرفته است.

انتهای پیام/س