هومن جوکار مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی در گفتگو با خبرنگار
گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص وضعیت یوزپلنگ ایرانی، اظهار داشت: سال 1373 در یکی از مناطق تحت حفاظت یوزپلنگ، پس از حمله تعدادی از مردم به چند قلاده از این گونه ارزشمند و ضرب و شتم آنها، 2 قلاده کشته و قلادهای دیگر به تهران منتقل شد.
وی ادامه داد: پس از واقعه آن روز که به دلیل ناآگاهی مردم از وضعیت در حال انقراض یوزپلنگ رخ داد، بخشی از جامعه محلی و سمنهای محیط زیستی در جهت یادآوری اهمیت و ارزش یوزپلنگ، روز 9 شهریور را به عنوان روز ملی این گربهسان ارزشمند معرفی کرده و به طور خودجوش این روز را جشن میگیرند.
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایران افزود: امروز مردم همان منطقه مجسمه یوزپلنگ را در میدان شهر خود بنا کردهاند و با راهاندازی مرکز تحقیقات یوزپلنگ و چاپ تمبر یادبود روز این گونه، در جهت جبران اقدام ناآگاهانه خود تلاش میکنند.
جوکار بیان داشت: خوشبختانه یکی از دستاوردهای پروژه حفاظت از یوزپلنگ ایرانی با رسانهها این موضوع است که امروزه بعد از گذشت 2 دهه از آن تاریخ کسی به این مسئله فکر نمیکند که با نزدیک شدن یوزپلنگ به او، اقدام به کشتن این گونه کند، چرا که در حال حاضر همگان به اهمیت و ارزش یوز ایرانی پی بردهاند.
وی در خصوص جمعیت این گونه افزود: جمعیت یوزهای ایرانی طبق همان تعدادی که طی سالهای اخیر یعنی حدود 50 قلاده تخمین زده شده بود، ثابت مانده اما محل زندگی آن از زیستگاهی به زیستگاه دیگر تغییر یافته است.
*کاهش جمعیت یوز در بافق یزد
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی ادامه داد: جمعیت این گربهسان ایرانی در زیستگاه اصلی آن ها یعنی بافق یزد با کاهش مواجه شده است.
جوکار افزود: سال گذشته هیچ یوزپلنگ مادهای در منطقه حفاظت شده بافق یزد دیده نشده که این موضوع زنگ خطری برای آینده یوزهای این زیستگاه محسوب میشود.
وی گفت: علی رغم افزایش 30 درصدی طعمه در 3 سال گذشته و افزایش امنیت، به دلایل نامعلومی ماده یوزهای ایرانی از منطقه حفاظت شده بافق یزد حذف شده که با انجام مطالعات، در جستجوی علت و راه حلهای احیای آن هستیم.
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی بیان داشت: در حال حاضر جمعیت یوزهای ایرانی در منطقه حفاظت شده توران، سمنان و میاندشت خراسان شمالی افزایش یافته است.
جوکار با بیان اینکه تلفات جادهای یکی از معضلات امروز یوزپلنگ ایرانی است، افزود: جاده سبزوار به شاهرود، مهریز انار در استان یزد و جاده خرانق به ساقند یزد، به دلیل مجاورت جاده اصلی با مناطق حفاظت شده یوز و به جا گذاشتن تلفات زیادی از این گونه ارزشمند، 3 منطقه پر خطر برای یوزهای ایرانی محسوب میشوند.
وی درباره آمار تلفات جادهای یوزها بیان داشت: در سال 94، یک قلاده؛ در سال 92، 2 قلاده و در سال 93 و همچنین امسال خوشبختانه تلفاتی از حادثه جادهای یوز نداشتهایم.
*احداث جاده زیرگذر و فنس کشی در جاده شاهرود به سبزوار
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی با بیان اینکه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت راه و شهرسازی را مجاب به اصلاح جادههای مجاور با مناطق تحت حفاظت در جهت عبور امن حیات وحش بویژه یوزها کرده است، تصریح کرد: جاده سبزوار به شاهرود به عنوان اولین جاده اصلاحی، انتخاب و بودجه آن نیز تصویب شده که به محض آمادهسازی از نظر فنی، کلنگ اجرای آن نیز زده خواهد شد.
جوکار با اشاره به دو مرحله اصلی پروژه اصلاح جاده فوق، افزود: مرحله اول، ایمن کردن جاده به وسیله هموار کردن مسیرهای زیرگذر و مرحله دوم، بستن مسیر عبور یوز به جاده اصلی است.
وی ادامه داد: اگر این روش از اصلاح جاده و ایمن سازی برای جلوگیری از تلفات جادهای یوزها پاسخگو نباشد، ادامه خواهد یافت؛ در غیر این صورت به احداث دو روگذر اقدام خواهیم کرد.
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی افزود: البته طبق تجارب سایر نقاط دنیا، گوشتخواران از روگذر استقبال نمیکنند.
جوکار با بیان اینکه چالش جمعیت یوزها در چرخش است، در خصوص کاهش جمعیت یوزها تصریح کرد: آنچه طی سالهای گذشته به دست آمده، نشان از نقش خشکسالی، تلفات جادهای و حمله سگهای گله با ورود دامها به زیستگاه یوزها است که در کاهش جمعیت این گربهسان ارزشمند بسیار دخیل بوده است.
وی درباره حمله سگ گله به یوزها بیان داشت: حمله سگهای گله منجر به عقبنشینی یوزها از زیستگاه خود میشوند و در بعضی مواقع با عبور از جاده باعث مرگ این گونه شده است.
*انقراض یوز و سخت شدن شرایط زندگی
وی درباره لزوم حضور این گونه در طبیعت بیان داشت: 6 میلیون هکتار از مساحت کشورمان زیر پای یوزپلنگ بوده و این مناطق از اکوسیستم سالمی برخوردار هستند.
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی ادامه داد: مناطق تحت حفاظت یوز، علاوه بر اینکه خاک و آب سالمی دارند، از دامپروری پر رونقی برخوردار هستند و به عبارتی سرویس اکوسیستمی حضور یوز را دریافت میکنند.
جوکار تأکید کرد: با انقراض یوز، زیرگونههای دیگر آن از جمله کاراکال، گورخر ایرانی و سایر گونهها به تدریج از بین رفته و در نهایت شرایط اکوسیستم برای زندگی سخت خواهد شد.
*اقدامات پروژه بینالمللی حفاظت از یوز ایرانی
مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی در خصوص اقدامات انجام شده بیان داشت: در تلاش هستیم تا منطقه توران و میاندشت را به عنوان هستههای زادآوری یوز ایرانی با دقت و شدت بیشتری حفاظت کنیم.
جوکار افزود: حفظ کرویدرهای منتقلکننده زیستگاههای امن یوزها بسیار اهمیت دارد، چرا که قطع این ارتباط به معنای جزیرهای شدن و کاهش جمعیت این گونه در بلندمدت است.
وی با بیان اینکه جمعیت یوزهای ماده زیستگاه بافق یزد در حال مطالعه و بررسی است، گفت: اگر مطمئن شویم که گونه مادهای در منطقه مذکور وجود ندارد، با تمهید دخالت شهری در منطقه با افزودن یک گونه ماده به طور اجباری، جمعیت یوزها را مدیریت خواهیم کرد.
انتهای پیام/