در سمت راست اولین اسکناس افغانستان که به ارزش «یک روپیه کابلی» به چاپ رسید، نماد حکومت آن زمان ( محراب و منبر) و در وسط آن نشان حکومت امانی و در سمت چپ، عبارت «یک روپیه کابلی» به زبان فارسی نوشته شده بود.

در سال 1304 اصلاحاتی در پول افغانی (واحد پول افغانستان) به وجود آمد. قبل از این تاریخ در هر منطقه کشور اوزان و مقادیر جداگانه‌ای رایج بود به طور مثال، سیر کابل (هفت کیلو) با سیر سایر شهرهای افغانستان متفاوت بود و این تفاوت برای مردم مشکلاتی را به وجود آورده بود.

با اصلاحاتی که سال 1304 هـ.ش. صورت گرفت، اوزان افغانستان به سیستم متریک تبدیل و بعد از این تاریخ بود که واحد پول افغانستان، از«روپیه» به «افغانی» تبدیل شد.

شفقنا نوشت: تا سال 1307 هـ.ش. که همزمان با پایان عمر حکومت امانی بود، 5 نوع اسکناس 5 افغانی، سه نوع اسکناس 10 افغانی و 2 نوع اسکناس 50 افغانی دیگر منتشر شد.

دوره حبیب الله کلکانی

در حکومت «حبیب الله خان کلکانی» پول جدیدی منتشر نشد و همان پول‌های دوره امان الله خان، با مهر مخصوص شاه جدید دوباره جریان پیدا کرد اما در این اسکناس‌ها، در جایگاه نشان حکومتی آن، مهر حبیب الله خان با عبارت «خادم دین رسول الله» حک شده بود.

دوران «ظاهر شاه» و تاسیس بانک ملی

اولین بانک ملی افغانستان در زمان حکومت ظاهرشاه با سرمایه 35 میلیون افغانی معادل 5/ 3میلیون دلار آمریکایی تاسیس و همزمان با آن پول‌های جدید در واحدهای 2، 5، 10، 20، 50 و 100 افغانی به چاپ رسید و عنوان دولت «شاهی افغانستان» روی آن حک شد.

در سال 1318 هـ.ش. چاپ پول افغانی وارد مرحله دیگری شد. در این سال به پیشنهاد «عبدالمجید زابلی» «دافغانستان بانک» تاسیس و سرمایه دولت از بانک ملی به این بانک انتقال یافت.

در 26 جدی همین سال، این بانک برای اولین بار اسکناس‌هایی در واحد 500 و هزار افغانی را به چاپ رساند.

حذف زبان فارسی

با تأسیس افغانستان بانک، تغییرات مهمی در اسکناس‌های افغانستان به وجود آمد، بگونه‌ای که تصویر شاه بر روی اسکناس‌ها حک و نوشته‌های فارسی از روی آنها حذف شد که این روش تا کنون ادامه دارد.

 دوره «داوود خان» و حک شدن نشان جمهوریت به جای نشان شاهی

با به قدرت رسیدن داوود خان در سال 1352 هـ.ش. ازمهمترین تغییراتی که در چاپ اسکناس به وجود آمد، افزایش نشان جمهوری به جای نشان شاهی و تصویر داوود خان به جای تصویر شاه برکنار شده، در اسکناس‌ها بود.

دوره کمونیستی و حذف چهره ها

در دوره حکومت کمونیستی (احزاب خلق و پرچم) عکس‌ها و طرح‌هایی با مفاهیم "کارگری” از جمله «صنعت» و «زارعت» جایگزین چهره‌های اشخاص گردید.

دوره «پرچمی‌ها» و حذف نشان حکومتی از اسکناس‌ها

در دوره حکومت «نور محمد تره‌کی» و «حفیظ الله امین» (شاخه پرچم) در سال 1357، نشان حکومتی "خلق” بر بالای اسکناس‌ها جای گرفت، اما با روی کار آمدن پرچمی‌ها در سال 1358، برای اولین بار، نشان رسمی بانک مرکزی افغانستان (افغانستان بانک) جایگزین نشانه‌های حکومتی در اسکناس‌ها شد و تاکنون ادامه دارد.

دوره مجاهدین و کاهش ارزش پولی

با روی کار آمدن مجاهدین درافغانستان، بازهم اسکناس‌های این کشور دستخوش تغییرات شد اما مهم‌تر از آن، سقوط قابل ملاحظه ارزش پول افغانی در مقابل ارزهای خارجی بود.

کاهش ارزش پول و چاپ پول‌های بدون پشتوانه، سبب افزایش حجم پول در بازارهای این کشور شد و در نتیجه، اسکناسهای 5 هزاری و 10 هزاری هم برای نخستین بار، به جمع اسکناسهای افغانی پیوست.

در دوره مجاهدین، همچنان که بخش‌های مختلف افغانستان توسط گروه‌های مختلف اداره می‌شد، پول واحدی نیز جای خود را به 2 نوع پول با ارزش متفاوت داد.

دوره «حامد کرزی» و افزایش ارزشی هزار برابری

در زمان شبه نظامیان طالبان در افغانستان پولی به چاپ نرسید و همان پول‌های دوره مجاهدین با فرازفرود ارزش، کاربرد داشت.

مهم‌ترین گامی که در دوره جدید (زمان حامد کرزی) در جهت ثبات پولی و کاستن از تورم برداشته شد، جمع آوری پول‌های سابق و چاپ پول‌های جدید، با ارزشی معادل هزار برابر پول‌های قبلی بود.

در این دوره، هر افغانی جدید، با هزار افغانی سابق معاوضه شد و این امر، نقش زیادی در کنترل تورم پولی و افزایش ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی داشت.

دولت جدید افغانستان امیدوار است با چاپ پول‌های جدید، به روش دیرین تغییر پول با تغییر دولت پایان داده باشد. به همین منظور در پول‌های این دوره، از عکس شخصیت‌ها استفاده نشده، و عبارتی که نشانه یک دوره یا یک حکومت خاص باشد، به کار نرفته است.

انتهای پیام/