به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، دوباره تراژدی تکراری هجوم ریزگردها پس از انبوه خبرهای مربوط به آتش سوزی جنگلها، در استان های غرب و جنوب غرب کشورمان شروع شده، تا حجم بزرگی از جستارهای مطروحه در شبکه های اجتماعی را به خود اختصاص دهد.

مهمان ناخوانده همیشگی دوباره کوله بار خود را از کشور عراق جمع کرده و به کمک وزش باد در استان های کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، بوشهر و خوزستان اتراق کرده است.
 
 نفس های  ساکنان این دیارها به تنگ آمده و در خانه هایشان حبس شده اند تا شاید از سایه شوم و سیاه گرد و غباری که آسمان شهرشان را در احاطه خود قرار داده و نفس هوای آنها را در مشت خود گرفته، در امان نگاه دارند.
 
همه مسئولان اعلام کرده اند شرایط بحرانی است، وضعیت کیفیت هوا به حد هشدار رسیده است.
 
*ماجرای طغیان پی در پی  گرد و غبار چیست؟

 آنچه که جایش همچنان خالی است و سبب تکرار شتابان تر این تراژدی ها می شود، این است که چرا آنگونه که باید، به دلایل تداوم این رخدادهای ناگوار پرداخته نمی شود؟ و چرا برخی می کوشند تا فقط توپ را از زمین خود بیرون انداخته و به گردن ارگانی دیگر، حکومتی دیگر یا مردم بیاندازند؟

ماجرای طغیان ریزگردها از دزدی آشکار حقآبه دجله و فرات به میزان پانصد متر مکعب در روز توسط دولت ترکیه از حدود دو دهه پیش اوج گرفت و ضعف دولت مرکزی در عراق و سوریه آن را دامن زد.

دولت ترکیه هم اکنون حجم آبی به اندازه ۴۰ رودخانه به بزرگی زاینده رود، معادل ۳۸ میلیارد متر مکعب در سال؛ را طی پروژه بزرگی به نام " گاپ" از میانرودان دزدیده و مطلقا مورد اعتراض جدی ایران قرار نگرفته است! چرا؟  همین ماجرا در شرق ایران، اما در ابعادی کوچکتر و پس از احداث سدهای جدید بر روی هیرمند و هریر رود توسط دولت افغانستان در حال شکل گرفتن است که آخرین نمونه آن سد سلما در بالادست سد دوستی است که می تواند برای آب شرب مشهد بحران ایجاد کند!

* چرا ما سکوت می کنیم؟!

یکی از دلایل  تلخ سکوت ما این است که ما نیز دقیقا داریم با رودخانه های خود چنین رفتاری می کنیم! ما نیز آب های مرزی را مهار و تغییر جهت داده و یا اجازه رسیدن آب کر و سیوند را به بختگان نمی دهیم؛ اجازه رسیدن اترک به آلماگل ، اجازه رسیدن هلیل رود به جازموریان ، اجازه رسیدن کارون به خلیج فارس ،  رسیدن رودخانه های کرج، جاجرود، قم رود، و فرقان، حبله رود  را به دریاچه نمک قم، اجازه رسیدن زرینه رود، سیمینه رود، باران دوز، شهرچای  به دریاچه ارومیه؛ اجازه رسیدن سیمره و کرخه به هورالعظیم؛ اجازه رسیدن رود مند به سواحل بوشهر و اجازه رسیدن زاینده رود به گاوخونی را نمی دهیم!

بیاییم واقعیت را بپذیریم؛ ما خود اخلاق محیط زیستی را رعایت نمی کنیم و تن به قوانین طبیعت نمی دهیم و بدون فراهم کردن زیر ساخت های لازم، چشم انتظار افزایش جمعیت هم هستیم!

ما مردم ساکن در آسیای جنوب غربی با سرزمین مان چه می کنیم؟!

*لرستان در گرد و غبار فرو رفت

ورود موجی از ریزگردها از طرف کشور عراق به غرب کشور، استان لرستان را از دیروز تحت الشعاع قرار داده است در همین راستا مهرداد فتحی بیراوند مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان گفت: در حال حاضر غلظت گرد و‌ غبار در استان لرستان به 29 برابر حد مجاز رسیده که شرایط بسیار بحرانی است.

وی با بیان اینکه امروز(شنبه) سومین روز شرایط بحرانی هوای لرستان نشینان است، افزود: طبق پیش بینی هواشناسی استمرار گرد و غبار تا فردا همچنان ادامه دارد.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان در خصوص وضعیت سایر شهرهای استان لرستان اذعان داشت: هم اکنون میزان غلظت ذرات گرد و غبار در شهرستان پل دختر به 28 برابر و در کوه دشت به 27 برابر حد مجاز رسیده است.

*بوشهر نشینان نیز طعم گرد و خاک عراق را چشیدند

حسین دیشب مدیر کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر در باره ی وضعیت نامناسب هوای بوشهر می گوید :هم اکنون میزان غلظت گرد و غبار در بوشهر به 7 برابر حد مجاز رسیده و دید افقی در بسیاری از شهرها از جمله جزیره خارک به میزان 800 متر رسیده است.
 
*خداحافظی با گرد و غبار در گرو اتمام جنگ در عراق و سوریه
 
معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در کانال تلگرامی خود در خصوص هجوم مجدد گرد و غبار از کشور عراق بر آسمان استان های غرب و جنوب غرب کشورمان گفت :منشاء گرد و غباری که از پنج شنیه سطح وسیعی از غرب و جنوب کشور از جمله ایلام، کرمانشاه و خوزستان را در برگرفته براساس نقشه های آنلاین بین المللی  از عراق می آید.

 کشورهای عراق و سوریه و عربستان همواره منشاء طوفان های موسوم به گرد و غبار عربی بوده اند و پدیده جدیدی محسوب نمی شوند، ولی در سال های اخیر به دلیل خشکسالی های پیاپی، افزایش دما و گرمايش زمين، همچنین جنگ و مناقشه در این مناطق، گرد و غبار چندین برابر شده است؛ ناگفته نماند که ترکیه از دهه های پیش با اجرای طرح گاپ و احداث سدهای عظیمی که مانع ورود سهم آب سوریه به آن کشور شد، نقش مهمی در کاهش شدید منابع آب دجله و فرات بازی کرده و اثرات گسترده ای در خشکی سوریه و عراق گذاشته است.

عراق اكنون بيش از هشت ميليون هكتار و عربستان حدود یازده ميليون هكتار كانون گرد و غبار دارد، و ايران کمتر از سه ميليون هكتار. در این مورد دولت یازدهم، هم در سطح داخلی و هم بین المللی تلاش کرده که از جمله نتایج آن صدور قطعنامه مقابله با گرد و غبار در مجمع عمومي ملل متحد و تكليف دبير كل براي تهيه گزارش از وضعيت جهان و نیز قطعنامه وزيران محیط زیست جهان در ماه گذشته براي تنظيم اقدامات و ايجاد ساز و كار مالي برای مقابله با این پدیده صورت گرفته است.

اکنون وقوع طوفان های گرد و غبار با منشاء خارجی هر بار مستند شده و برای وزارت امور خارجه جهت اقدامات بین المللی ارسال می شود تا توجه مراجع مربوطه به مشکلات ایران برای تحت فشار قراردادن کشورهای گرد و غبار خیز جلب شود.

در داخل نیز مطالعات شناسایی و تعیین کانون های گرد و غبار آغاز و به اتمام رسید و در بسیاری از استان ها عملیات نهال کاری و تثبیت خاک، همچنین آبگیری بخش های عظیمی از تالاب هورالعظیم و احیای تالاب های دیگر آغاز و اجرا شده است.  

اما مهم ترین عامل برای سر و سامان دادن به این موضوع  کاملا به خاتمه جنگ و درگیری ها در عراق و سوریه بستگی دارد تا بتوان به تثبیت خاک، نهال کاری و غیره اقدام کرد؛ در این شرایط برای کشورهای نامبرده اولویت های دیگری مطرح است و این قبیل پروژه ها را بر عهده نمی گیرند. به همین دلیل است که ارتباط مخرب جنگ و محیط زیست به خوبی مشاهده می شود.

سوریه و عراق بر بسیاری از بخش های سرزمینی خود تسلطی ندارند که اقدامات عمرانی و زیست محیطی و بیابان زدایی داشته باشند، تا جایی که با آن کشور حتی برای ایجاد پارک ملی فرامرزی در استان ایلام تفاهم نامه امضاء شد تا به این وسیله توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند ولی شرایط آنها اجازه نمی دهد.

انتهای پیام/