به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل؛ صدای پای رمضان ترنمی است آرام که تنها دلهای ناب آن را می شنوند گرچه این ماه مبارک آهسته و آرام گام می نهد و پا به درون دالان های دل مردمانی می گذارد که دیر زمانی است چشم به راه آمدنش هستند و برای استقبال از آن خانه دل خویش را تکانده اند اما این روزها می توان شور و شوق حاصل از قدوم مبارک این ماه را در میان همه مشاهده کرد.

آداب و رسوم ماه رمضان در استان اردبیل

تمهیدات ویژه ماه مبارک رمضان که از چند روز مانده به فرا رسیدن این ماه انجام می شود، هیجان و شور وشوق عجیبی در خانه ها و محلات را در پی دارد که این روزها به وضوح می توان این شور و شوق را در منطقه شاهد بود.

استان اردبیل از دیرباز به عنوان مهد و آغازگر تشیع شناخته شده است که همه ساله در مناسبت های مختلف معنوی، فرهنگی و نیز عزاداری ها میزبان خیل عظیم گردشگران و مسافران از اقسا نقاط کشور و حتی کشورهای خارجی است، که نمود این امر را می توان همه ساله در میزبانی باشکوه استان از مسافران در ماه بندگی خدا شاهد بود.

در استان اردبیل از چند روزی مانده به ماه مبارک رمضان، عده ای نظر یا تکلیف ادای روزه های قضا شده را به جا می آورند و ریش سفیدان محلات هم با کمک جوانان مساجد را برای عبادت و برگزاری مراسم های مختلف در این ماه غبار روبی، نظافت و عطر افشانی می کنند که این کار با استقبال گرم مردم وبه خصوص جوانان و نوجوانان همراه می شود.

مادر بزرگ ها و خانم های خانه دار نیز از چند روزی مانده به آغاز ماه رمضان برای تهیه انواع خوراکی های مخصوص سفره های افطاری و سحری اقدام می کنند، آسیاب کردن برنج برای تهیه فرنی، درست کردن انواع مربا که شاخص ترین آنها مربای گل محمدی و مربای بالنگ می باشد از عمده اقدامات بانوان اردبیلی در روند استقبال از ماه مبارک رمضان در منطقه است.

اغلب خانواده های اردبیلی سعی می کنند تا این آداب را حفظ کرده و از آن در مناسبت هایی مثل ماه رمضان و سایر ماه های مبارک استفاده کنند.تهیه نان گرم سنتی و تازه به ویژه سنگک، بربری و فطیر های محلی با چای شیرین و عسل و سرشیر بر سر سفره افطاری از آداب مردمان اردبیلی به شمار می رود.

در این ماه شیرینی فروشی ها بیشتر به پخت زولبیا، بامیه، گز، سوهان و پشمک در اردبیل می پردازند و این موارد مذکور جزء جدا نشدنی سفره های افطاری در این شهر است که جلوه بیشتری به سفره های افطاری می دهد.

کارشناس فرهنگ عامه استان اردبیل در خصوص اعمال معنوی ماه مبارک رمضان می گوید: توجه بیش از پیش به عبادات واجب و مستحبی، گرایش بیشتر به معنویات و اعمال خیر خواهانه علاقه مندی به طبیعت به عنوان نشانه هایی از عظمت و قدرت الهی، صله ارحام و برکت یافتن رزق و روزی از فواید معنوی روزه داری در ماه رمضان است.

بیوک جامعی می افزاید: ماه رمضان فرصت مناسبی است تا انسانها در کارها و جوانب مختلف زندگی خود بازنگری کنند البته طبق یک رسم قدیمی شب دوم ماه رمضان در اردبیل نیز مجالس یادبود برای اشخاصی که بعد از رمضان سال قبل در گذشته اند در مساجد یا منازل برپا می شود.

وی ادامه می دهد: بیشتر ساکنان منطقه اردبیل به بیدار شدن از خواب برای خوردن سحری و اعمال خاص سحر و نماز صبح رغبت زیادی نشان می دهند طوری که در گذشته به علت نبود امکانات برای بیدار کردن مردم برای سحری دق الباب کردن، جارچی و حتی شلیک توپ نیز استفاده می کردند که این نشان دهنده ی روح همدلی بین مردم این استان بوده است.

این کارشناس و تاریخ پژوه استان اردبیل همچنین خاطر نشان کرد: هرچند با استفاده از فناوری های نوین اجرای برخی مناسبت های فرهنگی و دینی تغییر کرده و امروزه استفاده از ساعت، رادیو، تلویزیون های کوکی و تلفن برای بیدار شدن به سحری استفاده می شود اما در کنار تسهیلات و مزایایی که برای آرامش و راحتی به وجود آورده است باعث کاهش ارتباطات انسانی چهره به چهره شده، همچنان سنت صله رحم و دید و بازدید در استان اردبیل به دلیل اهتمام مردم به آداب و رسوم گذشته جریان دارد.

جامعی یادآور می شود: ساعات نزدیک افطار بیشترین نمود رمضان در اردبیل را دارد و از حرکت مردم و بسته شدن همزمان مغازه ها و محل های کسب و کار می توان به راحتی حس کرد که وقت اذان و افطار شده است.

بعد از افطار در اغلب مساجد با حضور پرشور مردم به ویژه جوانان و نوجوانان نماز جماعت و مراسم سخنرانی و قرائت قرآن برگزار می شود که این برنامه ها جلوه ای خاص به مساجد استان می دهد.

وی می گوید: افطاری دادن از دیگر رسم های روزه داران اردبیلی در این ماه است که از دیر باز بر جای مانده است و معمولا در منازل ، مساجد و سالن های پذیرایی انجام می شود که بستگی به تعداد مهمانها دارد. عید فطر نیز با حضور همه روزه داران با اقامه نماز عید فطر در مساجد شهر با شکوه خاصی برگزار می شود و در این روز دید و بازدید عید فطر که مخصوص بزرگان فامیل و خانواده های مصیبت زده است، کوچکترهای فامیل برای تبریک عید فطر به خانه بزرگترهای فامیل می روند و کسانی هم که قبل از عید فطر یکی از اعضای خانواده خود را از دست داده اند پذیرای مهمانان زیادی جهت تسلی خاطر می باشند.

کارشناس فرهنگ عامه اردبیل می افزاید: در مجموع مهم ترین آداب این ماه مبارک برگزاری جلسات ختم قرآن بعد از نماز ظهر و عصر در مساجد و منازل و تدارک پخت نذری و پخش آن بین مردم به خصوص نیازمندان و همچنین جمع آوری نذورات و کمک های مردمی جهت دستگیری ایتام و برپایی مکانهای آموزشی جهت ارائه صحیح احکام دینی و شرعی به مردم در الویت برنامه های مسئولین و ریش سفیدان در این ماه پرفضیلت می باشد.

برگزاری نخستین همایش معنوی استقبال از ماه رمضان در اردبیل

شهردار اردبیل با اشاره به برگزاری ویژه برنامه مناسبتی استقبال از ماه رمضان در اردبیل، گفت: ویژه برنامه استقبال از ماه ضیافت الهی برای نخستین بار در شهر اردبیل در قالب یک همایش معنوی برگزار می‌شود که این مراسم بزرگ به همراه تجلیل از مفاخر قرآنی استان اردبیل و با سخنرانی امام جمعه اردبیل، آیت‌الله سیدحسن عاملی همراه خواهد بود و استاد سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی مداحی کرده و عسگر شاهی اردبیلی نیز شعرخوانی می‌کند.

حمید لطف اللهیان با اشاره بر لزوم برنامه‌ریزی برای استقبال از ماه مبارک رمضان تصریح کرد: باید ما همواره سعی داشته باشیم تا با فراهم ساختن زمینه مناسب وحدت و همدلی بین مردم را نیز رقم بزنیم که شهرداری اردبیل امسال به همین منظور با یک برنامه‌ریزی خوب به استقبال ماه مبارک رمضان می‌رود و این ماه را به عنوان یک ماه پرنشاط معنوی در بین مردم ترویج می‌دهد.

وی بیان کرد: تعمیق مفاهیم فرهنگ شهروندی با تکیه بر ارزش‌های دینی و مذهبی، ارتقای نشاط معنوی شهروندان با رویکرد تلطیف فضاهای دینی، ایجاد انس و الفت بین شهروندان با تکیه بر تقویت ارزش‌های دینی و اسلامی و پاسداشت مراسم و مناسبت‌های مذهبی مهمترین اهداف شهرداری در برگزاری این گونه مراسم است.

شهردار اردبیل با اشاره به عمده برنامه‌های شهرداری در رمضان امسال اظهار کرد: شهرداری اردبیل همانند سال‌های گذشته ایستگاه صلواتی افطار با هدف خدمات‌رسانی به شهروندان روزه‌داری که به دلایل مختلف از جمله به دلیل مشغله‌های کاری در زمان افطار امکان دسترسی به منازل خود را ندارند، تدارک دیده است.

وی از دیگر اقدامات انجام گرفته از سوی شهرداری در ماه رمضان را نصب پوستر، بنر و بیلبوردهای فرهنگی و معنوی در خصوص میزبانی ماه رمضان و آداب و استقبال از ماه ضیافت الهی برشمرد و افزود: شهرداری اردبیل در این ماه سعی خواهد داشت تا با آراستن فضای شهر و تطابق فضای شهری با مناسبت ماه رمضان زمینه را برای برگزاری هرچه بهتر این ماه درسطح شهرستان انجام دهد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل با اشاره به فضیلت های مبارک ماه رمضان گفت: همه ما درماه مبارک رمضان به ضیافت عظیم الهی دعوت هستیم که باید با سعی و تلاش در مسیر عبودیت خس و خاشاک خودستایی،خود پرستی،خود خواهی ،خود بینی،غرور و تکبر را از درون قلب خود پاک کرده و عشق و دوستی و مودت را جایگزین سازیم که در این صورت قطعا قلب ما آراسته و همچون رودی زلال و ناب خواهد بود.

حجت الاسلام مهدی ستوده با اذعان به این امر که در ماه رمضان تمامی گناهان انسان بخشیده می شود، افزود: ماه مبارک رمضان از کلمه "رمضاء" به معنی سوزانیده شده و شدت حرارت است و در این ماه می توان با کمی قدم برداشتن به سوی خدا و معنویات قلب خود رااز گناهان و پلیدی ها پاکسازی و زلال ساخت.

وی فضیلت های شاخص ماه مبارک رمضان را تقوا و پرهیز عنوان کرد و یادآور شد: ماه میهمانی خدا ماهی است که در آن کتاب آسمانی بر پیامبر اکرم(ص) نازل آمده است که علاوه بر آن بر انسان توفیق روزه داری داده شده است که این امر والاترین امتیاز بندگی دردنیا محسوب می شود.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل یکی از برترین فضائل ماه مبارک رمضان را مساوات غنی و فقیر دانست و گفت: کمک به فقرا و مساکین در این ماه یکی از عمده اقداماتی است که از سوی روزه داران انجام می شود و می توان این امر را یکی از شاخصه های فضائل ماه ضیافت الهی دانست.

احیای شب های قدر در اردبیل

قشرهای مختلف مردم در شهرستان های مختلف در این شب پر منزلت از شامگاه تا سحر با برپایی برنامه های ویژه شب قدر از جمله خواندن دعای جوشن کبیر، قرآن به سرگرفتن و زمزمه عارفانه در فضایی معنوی با خدای خود راز و نیاز کرده وتقدیری روشن را برای خود و سایر مومنین در سال آینده، طلب می کنند.

همه ساله در ماه مبارک رمضان با فرارسیدن شب های قدر مردم متدین و ولایتمدار این استان به احیای این شب ها پرداخته و هم صدا باهم برای گناهان خود طلب آمرزش و مغفرت از درگاه حق تعالی دارند و مداحان اهل بیت و عصمت و طهارت نیز با سردادن مرثیه در شوق شهادت جانسوز مولای متقیان، حضرت علی(ع) به نوحه خوانی در رثای آن حضرت می پردازند.

در این میان حضور پرشور و گسترده جوانان و نوجوانان روزه دار در این مراسم های معنوی نشان دهنده اوج خلوص و بندگی در بین اقشار مختلف مردم است که علاوه بر آن در این آیین ها روحانیون و خطبا در سخنانی به بیان مقام و منزلت شبهای قدر، عزاداری و ذکر مصیبت شهادت مظلومانه نخستین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، اسوه تقوا و پرهیزگاری، فریادگر عدالت و یاور ستمدیدگان و اهمیت ویژه شب های قدر برای مردم ایراد سخن می کنند.
توزیع افطاری، نذورات و خیرات به ویژه در شب شهادت حضرت علی(ع) در بین مردم و نیازمندان از دیگر جلوه های لیالی قدر در برخی از شهرستان های استان اردبیل است.

برگزاری مراسم معنوی بک ياالله همزمان با شب های احیا ماه مبارک رمضان در مساجد و تكايای شهرهای مختلف استان از جمله مصلای اردبيل برگزار نیز نمود اصلی این شب ها در استان است که در اين مراسم مومنان و دلسوختگان حريم ولايت، قرآن به سر گرفته برای سلامتی و تعجيل در ظهور آقا امام زمان(عج) و آمرزش گناهان خويش دعا كرده شب قدر را احيا می کنند.

انتهای پیام/ح