به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ هواپیمای نظامی چند منظوره ساخت کمپانی
Bell Boeing ایالات متحده آمریکا که در هر دو نقش برخاست و فرود عمودی (VTOL) و برخاست کوتاه و فرود (STOL) ایفای نقش میکند. طراحی خاص این هواگرد باعث شده که در هر دو نقش مخصوص عملیاتهای دوربرد ترابری مانند یک هلیکوپتر معمولی و یا نقش یک هواپیمای توربوپراپ با قابلیت پرواز با سرعت بالا انجام وظیفه کند.
وی-۲۲ آسپری تیلتروتور دو ملخهٔ نظامی آمریکایی است. آسپری (به معنی عقاب ماهیگیر) هم توانایی برخاست و فرود عمودی به سبک بالگردها و هم امکان برخاست و فرود کوتاه به سبک هواپیماها را دارد و به عنوان هواگردی طراحی شده که همزمان ویژگیهای یک بالگرد متعارف و قابلیت پرواز سریع و دوربرد یک هواپیمای توربوپراپ را داشته باشد.
شکست سنگین طبس و ایدهای نو
شاید بتوان گفت دلیل ساخت V.22 ایران باشد. در سال ۱۹۸۱ طرح وزارت دفاع ایالات متحده مبنی بر نیاز یک هواگرد با توانایی پرواز عمودی برمیگردد .نام طرح JVX (هواگرد آزمایشی عمود پرواز) بود. برای ساخت این هلیکوپتر- هواپیما دو تیم از کمپانیهای بل و بوئینگ با همکاری هم طی دو سال در سال ۱۹۸۳ از اولین طرح خود رونمایی کردند. با شروع آزمایشات مشترک این دو کمپانی برای طراحی اولین tilt rotor تاریخ پیچیدگی و مشکلات طرح یکی پس از دیگری آشکار شد و به همین دلیل اولین پرواز V.22 به سال ۱۹۸۹ برمیگردد. اما این تمام ماجرا نبود و سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده از سال ۲۰۰۰ شروع به آموزش نیرو برای این ابر سازه ی مهندسی کرد و در سال ۲۰۰۷ اولین پرواز عملیاتی خود را انجام داد.
در پی شکست آمریکا در عملیات طبس، نیاز به هواگردی در ناوگان نظامی آمریکا احساس شد که بتواند سرعت و برد پروازی یک هواپیما را با قابلیت پرواز عمودی بالگرد ترکیب کند. در سال ۱۹۸۳ وظیفه طراحی این هواگرد به تیم مشترکی از کارخانههای بل هلیکوپتر و بوئینگ سپرده شد. اولین نمونه وی-۲۲ در ۱۹۸۹ به پرواز درآمد، اما پیچیدگیها و دشواریهای فراوانی که در راه ساخت نخستین هواگرد پروانه گردان (تیلت-روتور) نظامی در تاریخ هوانوردی وجود داشت، باعث شد تا معرفی رسمی آن به نیروهای مسلح آمریکا تا سال ۲۰۰۷ طول بکشد.
نیروی دریایی، نیروی هوایی و سپاه تفنگداران دریایی در سال ۱۹۸۳ درخواستی مبنی بر نیاز به این نوع هواگرد به وزارت دفاع آمریکا دادند. برای اجرایی شدن این طرح مناقصهای بین کمپانیهای (بل، بوئینگ، گرومن، لاکهید و وستلند برگزار شد. وزارت دفاع درخواست سرعت دادن به ارائه طرحهای اولیه خود را به کمپانیهای مذکور ارائه داد. تنها دو کمپانی بوئینگ و بل در قالب یک تیم مشترک طرح اولیه خود را با نام XV.15 در ۱۷ فوریه سال ۱۹۸۳ارائه کردند، به دلیل این که این طرح تنها پیشنهاد این مناقصه بود در ۲۶ آوریل ۱۹۸۳ قراردادی بین وزارت دفاع و این دو کمپانی بسته شد.
در ۱۵ ژانویه سال ۱۹۸۳ کار بر روی پیش نمونه اصلی این طرح آغاز شد، در ماه مارس همان سال تولید ۶ نمونه اولیه با همکاری مشترک بوئینگ و بل آغاز شد. برای کاهش فشار طرح ساخت و طراحی قسمتهای مختلف پروژه بین دو کمپانی تقسیم شد. کمپانی بل تولید و ادغام بال، محل قرارگیری موتور، طراحی و ساخت روتور، سیستم درایو، سطوح دم و سطح شیبدار عقبی، و همچنین ادغام موتور رولز رویس و انجام مونتاژ نهایی را عهدهدار شد. کمپانی بوئینگ تولید و ادغام بدنه هواپیما، کابین خلبان، ارتباطات هوایی و سیستم کنترل پرواز نوع نیروی دریایی MV-22 طراحی نوع نیروی هوایی CV-22 این پرنده رو دریافت کردند.
در مجموع V.22 تا کنون ۷ سقوط داشته که موجب مرگ ۳۰ نظامی و مهندس شده است که البته تنها ۳ مورد از این سقوطها بعد از عملیاتی شدن این هواگرد بودند که موجب مرگ ۶ نفر شد.
در سال ۲۰۰۰ کمپانی بوئینگ طرحی مبنی بر نصب یک اسلحه سنگین در دماغه هواگرد برای دفاع از خود در محیط هایی با سطح تهدید بالا را ارائه کرد؛ اما این طرح رد شد، زیرا V.22 نیازی به دفاع از خود با توپ ثابت نداشت. در همین سال دو سقوط مرگبار موجب کشته شدن ۱۹ تفنگدار شد و دو کمپانی به سرعت وارد عمل شده و علت این حوادث را بررسی کرده و قسمتهای مشکلدار را دوباره طراحی کردند. در ژوئن ۲۰۰۵ بعد از گذشت چندین سال از طراحی این هواگرد توانست تمامی تستهای خود را با موفقیت پشت سر بگذارد.
این هواگرد تاکنون تنها در اختیار نیروی تفنگداران دریایی و نیروی هوایی آمریکا قرار داده شده و در طول عمر کوتاه فعالیت خود جنگهایی را در عراق، افغانستان، سودان و لیبی را تجربه کردهاست. آسپری قرار است در نیروی تفنگداران دریایی جایگزین بالگردهای سیاچ-۴۶ سی نایت شود. تاکنون ۱۶۰ فروند از این هواگرد ساخته شده که قیمت پروازی هر فروند مدل اموی-۲۲ آن 70 میلیون دلار است. آمریکاییها در مجموع سفارش خرید ۴۰۸ فروند از آن را دادهاند که در این صورت کل هزینه پروژهٔ طراحی و ساخت وی-۲۲ آسپری به 36 میلیارد دلار خواهد رسید.
آسپری مانند بالگرد به صورت عمودی از روی زمین بلند میشود و سپس مانند هواپیما پرواز میکند. پروانه موجود در این وسیله آن را از زمین میکند. سپس موتورهای عظیم آن به طرف پایین متمایل میشوند و بالها بالگرد را به سمت بالا میکشند. پروانه گردانهای اوسپری دو برابر یک بالگرد معمولی سرعت دارند و قادر هستند ۲۵ سرباز را با سرعت ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت با برد عملیاتی ۱۸۵۰ کیلومتر جابهجا کند.
مشخصات عملکردی
خدمه: چهار نفر (خلبان، کمکخلبان، دو مهندس پرواز)
ظرفیت: ۲۴ سرباز به صورت نشسته روی صندلی، ۳۲ سرباز نشسته روی کف یا ۹۰۷۰ کیلوگرم بار داخلی یا حداکثر ۶۸۰۰ کیلوگرم بار خارجی
سقف پرواز سرویس: ۷۶۲۰ متر
حداکثر نرخ صعود: ۱۱٫۸ متر بر ثانیه
حداکثر سرعت: ۵۰۹ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع دریا - ۵۶۵ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع ۴۶۰۰ متری
سرعت کروز: ۴۴۶ کیلومتر بر ساعت
سرعت واماندگی: ۱۱۰ گره هوایی در حالت پرواز هواپیمایی
برد عملیاتی: ۱۶۷۲ کیلومتر
شعاع جنگی: ۷۲۲ کیلومتر
برد عبوری: ۳۵۹۰ کیلومتر با دو محفظه سوخت اضافی
فرایند توسعه V.22 بسیار طولانی و بحث برانگیز بوده است، تا حدی که به دلیل هزینههای بالای طراحی و تولید آن تا مرز توقف کامل تولید پیش رفت. بودجه اولیهای که برای V.22 در سال ۱۹۸۶ در نظر گرفته شده بود 3 میلیارد دلار بود. پس از آن در سال ۱۹۸۸ به 35 میلیارد دلار افزایش یافت و در سال ۲۰۰۸ هم مبلغ 30 میلیارد دلار برای تکمیل ساخت سفارشهای برنامه به پروژه اضافه شد. هزینههای تولید یک فروند V.22 حدود دو برابر CH.53 که قدرتی به مراتب بیشتر از V.22 در حمل نفرات و ترابری بارها دارد است .
هر V.22 حدود ۶۰ میلیون دلار و Ch.53 در حدود ۳۵ میلیون دلار قیمت دارد
مشکل دیگری که در سر راه این هواگرد قرار دارد ناتوانی آن در زمانی است که هر دو موتور به سمت جلو باشند و بخواهد در ارتفاع پایین پرواز کند، این امر باعث به وجود آمدن حالت ناپایداری در سازه و از دست دادن کنترل میشود. با عملیاتی شدن اولین MV.22 مجله تایم به سرعت در مقالهای کوبنده V.22 را هواگردی غیر ایمن و ناپایدار خطاب کرد. در پاسخی که سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده به این مقاله داد منابع اطلاعاتی مجله تایم را منسوخ شده خواند و گفت که تمامی مشکلاتی در ساختار بدنه و سیستمهای کنترل V.22 وجود داشته؛ برطرف شده است.
مشخصات فنی
طول: ۱۷٫۵ متر
عرض با پروانهها: ۲۵٫۸ متر
قطر پروانه: ۱۱٫۶۰ متر
مساحت بال: ۲۸ متر مربع
وزن خالی: ۱۵٬۰۳۲ کیلوگرم
وزن بارگیری: ۲۱٬۵۰۰
حداکثر وزن برخاست: ۲۷٫۴۰۰ کیلوگرم
نیروی محرکه: ۲ موتور رولز رویس آلیسون T406/AE 1107C-Liberty هر یک به قدرت ۶۱۵۰ اسب بخار
تسلیحات
V.22 توانایی حمل مسلسلهای 7.61×55 mm و یا M.2 12.7mm را در دو جایگاه سمت راست و در انتهایی رمپ بارگیری دارد. در برنامههای به روز رسانی این هواگرد طرح سلاحی که در زیر دماغه و در یک غلاف مخصوص نصب شده و توسط یک اپراتور از درون سازه کنترل میشود به چشم میخورد که توانایی قفل خودکار با استفاده از دید مادون قرمز را هم دارا است. این سلاح برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ بر روی یکی از V.22 هایی که در افغانستان خدمت میکردند نصب و آزمایش شد، اما وزن بالای آن باعث شد فعلا بر روی تمامی مدلها نصب نشود و همچنان در حال آزمایش بماند.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/