به گزارش
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در ابتدای این مراسم، علی دهباشی سردبیر مجله بخارا، با یادداشتی از مرحوم ایرج افشار سخنان خود را آغاز کرد و گفت: ایرج افشار در یادداشتی نوشته است: «در 60 سالی که در خدمت ستوده بودم چند صفت او برجسته بود، یکی بیابانی و ساده بودن که به تعیّن و تجمل اعتقادی نداشت و دیگری بی اعتنایی به فلک و افلاک است، وی هیچ دبدبه‌ای نداشت.»
علاقه ستوده به ورزش از زبان محقق
در ادامه مهدی محقق با بیان اینکه 63 سال مرحوم ستوده را می‌شناختم و با هم ارتباط دوستی داشتیم، اظهار کرد: «در سال 1332 که در دبیرستان البرز ادبیات عرب درس می‌دادم، منوچهر ستوده ادبیات انگلیسی تدریس می‌کرد. وی کتابچه‌ای در آن زمان نوشت که روش تدریس انگلیسی را آموزش می‌داد. در سال 1340 که برای تدریس زبان فارسی به دانشگاه لندن دعوت شدم، این کتاب راهنمای من برای تدریس بود.»
او با اشاره به اینکه ستوده جنبه‌های مختلفی داشت که یک جنبه آن علاقه‌مندی به سیر و سیاحت و گردش و کشف گوشه و کنار این مملکت بود، ادامه داد: «ما در انجمن مفاخر فرهنگی 12 جلد از آثار مرحوم ستوده «از آستارا تا استرآباد» منتشر کردیم که این آثار نشان دهنده کنجکاوی ستوده از سلسله جبال البرز بود که وی با پای پیاده طی کرده بود.»
محقق به آیه‌ای از قرآن کریم اشاره و تصریح کرد: «به تعبیر قرآن کریم که دستور به گردش و سیر و تفحص در سرزمین‌های دیگر را به مؤمنان می‌دهد، مرحوم ستوده اهل گردشگری بود و علم سفرنامه نویسی در فرهنگ اسلامی را رواج داد. سفرنامه ناصرخسرو تا سفرنامه عربی ابن بطوطه، نشان از توجه وی به فرهنگ اسلامی و سیر و گردش در آفاق و انفس است. دانشمندان اسلامی هر جا که می‌رفتند کوشش می‌کردند نکات برجسته آن سفر را کشف و ضبط کنند.»
محقق، به یکی دیگر از ویژگی‌های مرحوم ستوده اشاره و توضیح داد: «یکی دیگر از ویژگی‌های او این بود که هیچ‌گاه خود را مسن نشان نمی‌داد. او عضو شورای دایره المعارف بزرگ اسلامی بود و در طبقه پنجم این مرکز اتاق داشت. روزی که همراه با او وارد ساختمان شدیم، ما منتظر ماندیم تا آسانسور بیاید اما او با پله‌ها رفت و این نشان می‌داد که هر چند پیری بر او غلبه کرده است اما او خود را پیر نشان نمی‌دهد و خود را جوان می‌دانست.».
افتخارم دست بوسی منوچهر ستوده است
سخنران بعدی این مراسم، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات بود. او طی سخنانی عنوان کرد: چه باید گفت درباره دانشور دانشمندی که برای تحقیق، در ایران عزیز، آبرو به ارمغان آورد و با گام‌هایی خستگی ناپذیر، وجب به وجب این سرزمین کهنسال را پیمود تا از ناگفته‌های تاریخ برای دوستداران ایران، پیام روشنی بیاورد.
دعایی: مادح خورشید مداح خود است
او ادامه داد: شما بهتر از هر کسی می دانید که فقید عزیز ما، راهب خستگی ناپذیر دیر ایرانشناسی بود و توانست با پایداری و پایمردی، این رشته را در چندین مرحله ارتقا بخشد.
دعایی به زنده یاد ایرج افشار اشاره کرد و گفت: دکتر منوچهر ستوده، به همراهی بزرگمرد دیگر عرصه ایرانشناسی، زنده یاد ایرج افشار، از مفاخر ملی معاصر محسوب می‌شود که نامش همچون نگینی درخشان، موجب عزت و احترام تحقیق و پژوهش شده است.
مدیر مسئول روزنامه اطلاعات بیان کرد: «ویژگی استاد فقید این بود که فرش عافیت را کنار زد و روی گلیم سخت کوشی نشست و با سرانگشتانی که چیزی جز تفحص و کاوش نمی‌شناخت، آثاری را پدید آورد که افتخار نکردن به آنها ناسپاسی است. نسل جدید و به طور خاص استادان جوان امروز ما، قدردان تلاش‌های ماندگار دکتر ستوده هستند و نیک می‌دانند که حاصل تلاش‌های او، حاصل خون دل خوردن ستوده مردی بود که دلش برای ایران می‌تپید و به تعبیر خودش، خون است دلم برای ایران.»
او افزود: «او با اینکه استاد دانشگاه بود و با اینکه والاترین مراتب علمی را طی کرده بود، اما خودش را شاگرد مدرسه علم می‌دانست و به تکلیفی که داشت به نیکی و زیبایی عمل کرد تا امروز در برابر تلاش‌های او، سر تعظیم فرود بیاوریم.»
دعایی با بیان اینکه ما در اینجا جمع شده ایم تا به پاس د‌ه‌ها سال زحمت و تلاش بی‌وقفه و بی‌امان مردی که ستوده بود، از او تجلیل کنیم، عنوان کرد: «این تجلیل‌ها کمترین ادای حقی است که ما امروز بر عهده داریم اما به قول مولانا، مادح خورشید مداح خود است. امثال ستوده نیز بی‌نیازتر از ان هستند که به تمجیدها و تجلیل‌های ما احتیاج داشته باشند.»
پیشنهاد تاسیس خانه موزه ستوده
احمد مسجد جامعی عضو شورای اسلامی شهر تهران، نیز در سخنانی تصریح کرد: «یک نکته در روش کار دکتر ستوده برای من بسیار جالب است و آن این که برای شناخت یک زیست بوم یا یک شهر و روستا، باید با مشاهده مستقیم و گفت وگو با افراد محلی و دیدار از ابنیه تاریخی به شناخت بدون واسطه برسیم.»
او اضافه کرد: «دکتر ستوده بر پایه تاریخ شفاهی که مستند و ملموس بود و آنچه که می‌دید می‌نوشت. حتی چند گونه گیاهی نیز به نام ایشان ثبت شده است. روش او کتاب محور نبود و اطلاعات گسترده‌ای را در گفت وگو با محلی‌ها و مشاهدات کسب می‌کرد.»
مسجد جامعی بیان کرد: «این اطلاعات در کتاب‌ها پیدا نمی‌شود. اطلاعات ما معمولا کتابخانه‌ای است. او خود اطلاعات را تولید می‌کرد.»
او با اشاره به اینکه روش مطالعات ستوده متفاوت و متواضعانه بود، بیان کرد: «وی به دنبال فراگیر کردن علم بود اما متأسفانه در عصری که ما زندگی می‌کنیم بسیاری افراد عالم‌تر از آنچه هستند خود را نشان می‌دهند به همین دلیل مدرک گرایی موضوعیت دارد نه علم گرایی اما نسل ستوده به دنبال دانایی بودند.»
مسجد جامعی در پایان پیشنهاد داد: «مدرسه‌ای وجود دارد که از آن زمان باقی مانده است. این مدرسه ارزش تاریخی و معماری دارد و به نظرم می‌توان این مدرسه را به عنوان خانه موزه ستوده در نظر گرفت.»
انتهای پیام/
