به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛  استان گیلان یکی از زیباترین مناطق کشور ایران است که هرساله در تعطیلات نوروز و فصل تابستان مقصد بسیاری از هم‌وطنان از هرگوشه ایران و حتی گردشگران خارجی می‌شود. 

استان گیلان به‌وسیله رشته‌کوه البرز و کوههای تالش از بقیه مناطق کشور جدا شده ، به واحد جغرافیایی جنوب دریای مازندران اختصاص دارد ومساحت این استان 14700 کیلومتر مربع است.
 
*انواع سوغاتی ها
کلوچه فومن ، زیتون رودبار ،‌بادام آستانه اشرفیه ،‌برنج استان گیلان ،‌باقالی ،‌سیر محلی ، نان محلی و ....
 
*میوه جات استان گیلان
گلابی ،‌ازگیل ،‌گوجه سبز ،‌کیوی ،‌گلابی وحشی ،‌سیب ،‌فندق ، انگور ،‌گردو ،‌انجیر ، توت و... و مرکبات :‌ پرتقال ، نارنج ، لیمو ،‌نارنگی
*لهجه های محلی :  گیلکی ، تالشی ، تاتی
 
 *غذاهای محلی استان گیلان
 شیرین قورمه ،‌ترش تره ، میرزا قاسمی ، کته کباب ،‌باقالا قاتوق ، باقالی پلو ،‌سیرابیج ،‌وابیجگاه ، باقالی وابیج ،‌خورشت برگ سیر ، آش قیله ، آش ترش ،‌فسنجان ، کباب بادمجان ، کوکو مغز گردو و .....  

تقسیم‌بندی طبیعت گیلان
سواحل دریا: شهرهای رودسر، آستارا، بندر انزلی، کلاچای، چابکسر و کیاشهر، در کنار دریا قرار دارند. طول ساحل دریا، دراستان گیلان به ۲۲۰ می‌رسد.
 
تالاب‌ها:  تالاب انزلی، از جمله زیباترین مناظر آبی ایران است. تالاب انزلی، از مهم‌ترین تالاب‌های جهان محسوب می‌شود که به همین دلیل، کنوانسیون بین‌المللی تالاب‌ها، در این شهر مورد تصویب واقع شده ‌است. این تالاب، از سال ۱۳۸۴ خورشیدی در خطر نابودی هستند. 
 
جنگل‌ها: جنگل‌های لنگرود در لیلا کوه، جنگل‌های تالش، جنگل‌های لاهیجان و جنگل‌های دیلمان و سیاهکل از جمله جنگل‌های زیبا و دیدنی گیلان است که علاوه بر این رودها، آب های معدنی و بزرگترین دریاچهٔ جهان (دریاچه کاسپین) که در شمال این استان واقع شده ‌است.
 
مناطق ییلاقی عبارتند از: نواحی ییلاقی جواهردشت؛ در ارتفاعات شرق گیلان، منطقهٔ شمالی کوه زیبای سماموس قرار دارد و ییلاقِ نواحی چابکسر، قاسم آباد، واجارگاه، کلاچای و رحیم‌آباد به شمار می‌رود.

مناطق ییلاقی گیلان از زیباترین نقاط جغرافیایی ایران محسوب می‌شود. 
 
صنایع دستی استان گیلان
گلیم ، جاجیم ،‌حصیر ، ظروف گلی ، سبدهایی از جنس بامبو،‌ گیوه و .... از صنایع دستی مردم سراسر این استان است.
 
فومن؛ طبیعت بکر
شهرستان فومن از جمله شهرستان های زیبا و دیدنی استان گیلان است که به واسطه طبیعت بکر و دیدنی آن و همچنین به واسطه آثار تاریخی همچون قلعه رودخان؛ از اهمیت فراوان در بحث گردشگری برخوردار است.
 
یک قلعه 600ساله
قلعه رودخان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری گیلان است که در دل کوه و انبوهی از درختان جنگل های فومن قرار دارد.

این قلعه قدمت 600 ساله دارد و ميراث مهمي متشکل از دژهاي نظامي حكومتي در گيلان است. اين قلعه مهم تاريخي مدت ها مركز فرمانروايان گيلان بوده، از بزرگترين و باعظمت ترين دژهاي نظامي گيلان و حتي کل کشور محسوب مي شود. قلعه رودخان در فاصله ۲۰ كيلومتري جنوب غربي فومن واقع شده است. مساحت قلعه بالغ بر ۵۰ هزار مترمربع و در ارتفاعي بيش از ۶۰۰ متر در بلندترين نقطه كوه واقع شده است  و از آنجا که این قلعه تاریخی، در کنار رودخانه بنا شده به قلعه رودخان معروف است. کلمه رودخان مخفف رودخانه و قلعه رودخان، یعنی قلعه ای که در نزدیکی رودخانه است. این قلعه را در ادوار تاریخی به نام قلعه«هزار پله»و... نیز نامیده‌اند.

از روستاي قلعه رودخان تا خود قلعه طبيعت بسيار زيبا و چشم اندازها توجه هر بيننده اي را به خود جلب مي كند. رفت و آمد با وسيله نقليه تا فاصله يك و نيم كيلومتري قلعه رودخان امكان دارد. در مسير صعود به قلعه، درختاني با قدمت زياد، به سمت آسمان سربرافراشته اند و تابش نور از لابه لاي شاخه هاي اين درختان منظره زیبایی را ایجاد می‌کند.

قلعه ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دريا ارتفاع دارد. در سمت راست قلعه، رودخانه اي به همين نام قرار دارد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جريان است. (تصویر قلعه رودخان)
 
ماسال؛بهشت گم‌شده گیلان
شهرماسال در کنار کوه‌های تالش و در استان گیلان واقع شده است و علت نام‌گذاری برای این شهر نیز برگرفته از معنای آن است ( معنی کلمه ماسال کوه وار یا کنار کوه یا دارای کوه است که از کلماتی مانند مسال,مازال و ... گرفته شده است).

این شهرستان دارای محدوده‌های کوهپایه‌ای، جنگلی و آب و هوای آن در ناحیه جلگه‌ای، مرطوب و در ناحیه کوهستانی، نیمه مرطوب کوهستانی است.

این شهر از سال 76 به دو بخش مستقل تقسیم شد که شامل دو بخش شاندرمن و مرکزی و چهار دهستان شاندرمن، شیخ‌نشین، حومه و ماسال است.

ييلاق سوچاله یکي از مناطق زيبا و بی‌نظيري است که گردشگران زيادی را از سراسر ايران و جهان بسوی خود کشانده و اسمی همچون بهشت گمشده را از آن خود کرده است.

شهرستان ماسال با موقعیت جلگه ای در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال غرب رشت و در ۲۰ کیلومتری غرب فومن و صعومعه سرا واقع شده است. این منطقه به دلیل کوهستانی بودن دارای زمستان های گرم است.

این شهر از دو بخش ماسال و شاندرمن تشکیل شده و هر دو بخش مملو از جاذبه های طبیعی و گردشگری است.  
 
وجود نعمت خدادادی رودخانه در میانه ماسال، زیبایی این شهر را دوچندان کرده است اما رطوبت این شهر زیاد و گاه تا ۷۵ درصد است وبیشترین رطوبت آن در شهریور است که زمان مناسبی برای سفر به این شهر نیست.  
 
دیواره سنگی «اسبه ریسه» ماسال هم یکی از صخره های بلند سنگ نوردی کشور است که نه تنها فرصت سنگ نوردی را به حرفه ای های این ورزش می دهد، بلکه امکان کایاک سواری را هم به قایقران هایی می دهد که دوست دارند در رودخانه خروشان پایین صخره ورزش کنند.
 
در شهرستان ماسال بیش از ۱۷ غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگترین آنها غار «آویشو» است که در ارتفاع ۱۳۰۰ متری از سطح دریا در بستر دره ای کم آب قرار دارد. غار شگفت انگیز آویشو که در جنوب غربی شهر شاندرمن واقع شده از بزرگترین غارهای استان گیلان و در نوع خود یکی از کم نظیرترین غارها در سطح کشور است.
 
دیدن قندیل های زیاد و هفت آبشار این غار برای بازدیدکنندگان بسیار جذاب است. تاکنون  بیش از دو کیلومتر از ژرفای غار آویشو که طویل ترین غار استان گیلان محسوب می شود توسط غارنوردان و کوهنوردان محلی اکتشاف شده است. بر اساس پژوهش های زمین شناسان قدمت غار آویشو به حدود ۷۵ میلیون سال قبل بازمی گردد.

 
تالش
نخستین كسی كه در منطقه شمال ایران به تحقیقات باستان شناسی پرداخت "ژاك دمرگان" فرانسوی است. وی كه مدت ها در نواحی ساحلی جنوب دریای مازندران تحقیق می كرد، حاصل مطالعات خویش را در مورد تالش تحت عنوان تحقیقات باستان شناسی هیأت علمی فرانسه به چاپ رساند.
 
در نتیجه این عملیات و كاوش ها مشخص شد كه قبور گورستان های این مناطق به صورت دخمه یا "تومولوس" است كه در فارسی به آن "گوركان" می گویند . قسمت عمده ای از این گورستان ها مورد تجاوز عتیقه جویان قرار گرفته بود و از قبور دست نخورده ، اشیایی مانند ظروف سفالین به رنگ سیاه و قرمز و خاكستری بدون نقش و اشیای فلزی محدودی از جنس برنز و آهن به دست آمد. از آثار دیگر كشف شده ، وسایل زینتی و نیز زیورآلات طلایی و نقره ای مربوط به زنان بود.

با بررسی آثار به دست آمده می توان آنها را متعلق به عصر برنز جدید یا آهن قدیم دانست. این منطقه احتمالاً قلمرو اقوام "كادوسی" بود و نوع قبور آنها با آرامگاه سكاییان و سنت تدفین این قوم تشابه دارد.

در كاوش های باستان شناسی سال 1379 در محوطه مریان ، آق اولر ، توجه هیأت اعزامی روی گورستان شماره دو معطوف شد.
 
در یكی از گورهای كاوش شده ، پیكر یك زن به دست آمده كه در دست آن ، یك زره جنگی قرار داشت. محمدرضا خلعتبری ، سرپرست هیأت كاوش ، معتقد است كه دلیل برجای ماندن اسكلت ها پس از سالیان دراز دراین گورستان ، قلیایی بودن خاك این منطقه است. در تمامی گورهای كاوش شده ؛ در كنار پیكر افراد مدفون ، اشیایی همچون ظروف سفالی و مفرغی ، ابزار و ادوات جنگی ، وسایل تزیینی و آیینی ( همچون گردنبند ، دست بند و .... ) به دست آمده است ، كه این امر نشان دهنده رواج نظریه اعتقاد به زندگی پس از مرگ در میان این مردمان در حدود سه هزار سال پیش از این است.     

ماسوله
ماسوله ، در ضلع شرقی یكی از رشته كوههای تالش قرار دارد. این محل كه به سبب نوع معماری خانه هایش شهرتی جهانی یافته است ، در شیب كوه واقع شده و نمای خانه های پله ای آن در دامنه سرسبز و سر برافراشته كوه ها و رودخانه ی خروشان "ماسوله رودخان" كه از خط القعر دره می گذرد ، از دل انگیزترین و دیدنی ترین مناظر گیلان و ایران است.

ماسوله در گذشته به دلیل قرار گرفتن در محل تلاقی معابر كوهستانی میان آذربایجان ، زنجان ، گیلان و تالش اهمیت فوق العاده ای داشت. گذرگاه های منشعب از ماسوله كه دارای موقعیت نظامی نیز بود، شاهد حوادث و سوانح بسیاری در این ناحیه كوهستانی بوده است.

آنچه امروز بیش از هر چیز دیگر توجه جهانگردان و گردشگران داخلی را به خود جلب می كند معماری ، بافت و تركیب سنتی منازل ماسوله است.
 
یادمان میرزا کوچک
میرزا کوچک خان جنگلی در ارتفاعات ماسال بر اثر کولاک درگذشت. او در حالی که «ارتفاعات آلاله پشته» را به عنوان منطقه امن در نظر گرفته و قصد گذر از این منطقه و رسیدن به خلخال را داشت بر اثر کولاک و یخبندان به شهادت رسید. 

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۳۸۹ قول داد که که یادمانی درخور آن شخصیت مبارز در این منطقه نصب شود اما با گذشت سه سال تاکنون تنها زمین این طرح به مالکیت درآمده است. آلاله پشته در ۴۵ کیلومتری مرکز شهر ماسال است.

سیاهکل؛ زیبای خفته در جنگل
سیاهکل نیز از شهرهای استان گیلان در شمال ایران، شهری خفته در پای کوه درفک كه جنگلی زیبا آن را دربرگرفته است. 

در مسیر سیاهکل به سمت دیلمان که آن هم منطقه‌ای توریستی و زیبا است جنگلهای انبوه، رودخانه و چشمه ها و ابشارهایی که در میان درختان سر به فلک کشیده و شالیزار به چشم می‌خورد.

نام سیاهکل در زبان محلی سی کل است و معنی آن آبادی کنار کوه‌است زیرا سی به معنی کوه سینه بریده و با شیب تند است. سیاهکل قشلاق منطقه دیلمان محسوب می شود ومردم منطقه دیلمان در فصول سرما به این محدوده کوچ می کنند.

آبشار دوقلوی لونک
لونک، روستایی جنگلی و خوش آب و هوا از توابع بخش مرکزی شهرستان سیاهکل در استان گیلان ایران است و آبشار دوقلوی لونک در منطقه جنگلی کنار جاده کوهستانی سیاهکل به دیلمان پس از شهر سیاهکل قرار دارد و فاصله آن تا شهر سیاهکل حدود ۲۵ کیلومتر است. این تنها یکی از آبشارهای کوچک و بزرگ این منطقه می‌باشد.
 
جنگلهای طبیعی حاشیه مسیر سیاهکل به دیلمان، رودخانه بسیار زیبا با آب بسیار خنک در تابستان با ارتفاع بالای ۱۰۰ متر و منطقه سرسبز دیلمان،درختان سربه فلک کشیده راش، توسکا، انجیری، گلهای رنگارنگ پیرامون آبشارلونک و همچنین آب و هوای مساعد، زیبایی و جذابیت ویژه‌ای به این آبشار بخشیده است، زیبایی این منطقه در بهار و تابستان وصف ناپذیر است، وجود گونه‌های مختلف پرندگان و انواع گلهای زیبا پیرامون، آبشار لونک را به یکی از جاذبه‌های توریستی مهم استان حتی ایران تبدیل کرده است.(عکس آبشار لونک)
 
لاهیجان؛ عروس گیلان
لاهیجان معروف به عروس شهرهای گیلان یکی از شهرهای دیدنی استان گیلان و با جاذبه‌های فراوان گردشگری است که در ضلع شمالی دیلمان واقع شده وچشم اندازها و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبایی دارد. همسایگی با یکی از زیباترین کوه‌های منطقه و دسترسی آسان به آن با چشم اندازهای کوهپایه‌ای شامل باغ‌های سرسبز چای و مزارع برنج و چشمه‌های متعدد آن موجب شده در بخش گردشگری ملی و حتی فراملی سرآمد سایر مناطق باشد.
 
 در این شهر نمونه‌هایی از سکه‌های دوران ابو سعید بهادرخان اولجایتو، فتحعلی‌شاه قاجار و شاه طهماسب صفوی مشاهده شده که آن زمان در لاهیجان ضرب شده‌اند.

آب و هوای آن در بخش جلگه‌ای، معتدل و مرطوب و در قسمت کوهستانی سردسیر و خوش آب و هوا است. در واقع آب و هوای این شهرستان آب و هوای مدیترانه‌ای است.

شهر لاهیجان چشم اندازها، مناظر دیدنی و تفریحی بسیاری دارد که می‌توان به جاذبه‌هایی مانند استخر، شیطان کوه، بام سبز، آبشار، باغ ملی، تالاب بین المللی امیر کلایه، باغات سرسبزچای، موزه تاریخ چای، حمام گلشن، قلعه دزدبن و ... اشاره کرد. تله کابین لاهیجان نیز به طول یک هزار و 550 متر با جذب گردشگران داخلی و خارجی لاهیجان را به عنوان یکی از شهرهای زیبا در تمام دنیا معرفی و مطرح کرده است.

بام سبز
با طراحی شهرداری لاهیجان ، فضایی در بالای شیطان کوه ایجاد شده که به دلیل مشرف بودن به شهر به نام بام سبز شناخته می‌شود. این محوطه سبز و زیبا به وسیله مسیری به آبشار شیطان کوه متصل می‌شود. جذابیت و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغات چای ، تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به خود جذب کرده است. تماشای روزها و شب‌های لاهیجان ازفراز بام سبز، از جاذبه‌های این مجموعه تفریحی می‌باشد.
 
از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهر زیبا می‌توان به «پارک بعثت»،پارک جنگلی «میر صفا»،تالاب بین المللی «امیر کلایه»،سواحل «امیر آباد» و روستای بکر و زیبای «چی چی نی کوتی» اشاره کرد.
 
رشت؛منطقه‌ای به قدمت تاریخ
شهر رشت در دوره پيش از اسلام و دست كم در دوره ساسانيان وجود داشته است .در زماني كه حكومت ساساني رو به فروپاشي مي رفت، حكمراني مستقل اين ديار را گيلانشاه مي‌ناميدند.
 
در طول تاريخ رشت وقايع تاریخی اسفباری ثبت شده است . طاعون شديد و مرگ حدود شش هزار نفر ،آتش سوزی گستره و خسارات زیاد، شورش عليه قانون خراج راهداري كارگزاران روس از ساكنان دهستان ها، محل تاخت و تاز سپاهيان روس و بعد نيروهاي انگليسي و شورشيان محلي در زمان جنگ جهانی اول، تصرف توسط ارتش سرخ باكو و...

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی
««سلیمانداراب» مدفن میرزا کوچک خان جنگلی است. باز سازی آرامگاه این بزرگمرد تاریخ مبارزات گیلان و ایران در سال 1360 ش مطرح شد. طرح مقبره با توجه به اصول معماری سنتی توسط دفتر فنی حفاظت آثار باستانی گیلان تهیه و به مرور به اجرا در آمد. در مرحله بعد ، طرح احداث مجموعه فرهنگی میرزا کوچک مد نظر قرار دارد. در سال 1371 نیز توسط میراث فرهنگی گیلان ، دیوار کشی و احداث سردری شایسته مقام میرزا انجام شد. آرامگاه میرزا در گورستان « سلیمان داراب » واقع در جنوب شهر رشت ، امروزه مورد بازدید مشتاقان و دوستداران میرزا است.
 
آرامگاه استاد محمد معین
دکتر محمد معین فرزند ابوالقاسم و نوه ی معین العلماء در سال 1293 شمسی در شهر رشت متولد شد. وی در سال 1313 ش با اخذ درجه لیسانس از دانشسرای عالی فارغ التحصیل شد و سپس دوره دکتری ادبیات را به اتمام رساند. استاد معین مدت ها عضو پیوسته فرهنگستان ایران و استاد کرسی تحقیق در متون ادبی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بود. استاد در زمان حیات « علامه دهخدا» با او در انتشار و گردآوری لغت نامه دهخدا همکاری داشت و توسط ایشان برای نظارت چاپ نسخ بعدی لغت نامه پس از حیات « دهخدا» برگزیده شد.

 استاد محمد معین دارای نشان عالی ادب و هنر از فرانسه و همچنین جایزه آکادمی ادبیات و کتیبه ها از فرانسه و نشان درجه 2 و 3 علمی و نشان هنر از ایران است.

دکتر معین درسال 1350 ش درگذشت ودر شهر آستانه اشرفیه نزدیک آرامگاه « سید جلال الدین اشرف » به خاک سپرده شد. بنای یادبودی در این شهر به پاس خدمات ارزنده استاد به فرهنگ فارسی ، به صورت چند ضلعی و با آجر و  طاق های  هلالی و بام سفالین احداث شده است.

گیلان جایگاه مردمی است كه پا به پای گذشت روزگار همواره آزاد و سرافراز زیسته اند. اینان با سابقه بینش و درك صحیح خود همه وقت به دانش و دانشمندان ، بها و ارزش شایسته ای داده اند.

فكر تأسیس كتابخانه ملی رشت كه كهن ترین كتابخانه مستقل عمومی در كشور ماست ، در شرایطی به میان آمد كه كتابخانه های موجود جوابگوی نیاز مردم در بالا بردن سطح دانش عمومی آنها نبود. در چنین موقعیتی شادروان محمدعلی تربیت به ریاست فرهنگ گیلان رسید. او با توجه به فضای مساعد گیلان و مردم اندیشمند و روشنفكر این سامان در صدد برآمد تا به كمك آنها كتابخانه ای تاسیس كند.

كتابخانه ملی رشت ( طبق شمارش سال 1376) دارای حدود 104143 جلد كتاب بوده كه در این میان 835 جلد آن ، كتاب خطی است . در این كتابخانه تحویل كتاب برای مطالعه به روش بسته ، و نگهداری كتاب ، به صورت طبقه بندی است.

موزه رشت
ساختمان موزه رشت بنایی است با قدمتی 70 ساله كه در زیرزمینی به وسعت 700 متر مربع و با زیربنای 560 متر مربع در خیابان طالقانی ( بیستون ) این شهر واقع شده است.

این بنا در گذشته به « میرزا حسین خان كسمایی » یكی از یاران میرزا كوچك خان جنگلی تعلق داشت و در سال 1349 هجری شمسی ، وزارت فرهنگ و هنر وقت آن را خریداری نمود. پس از تعمیرات لازم ، برای نخستین بار توسط كارشناسان مركز مردم شناسی ایران به موزه تبدیل شد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا سال 1367 با نام موزه ی شهر زیر نظر اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان اداره می شد.

با تشكیل سازمان میراث فرهنگی كشور، این ساختمان در اختیار مدیریت برنامه ریزی موزه ها و نمایشگاه ها قرار گرفت و پس از مرمت اساسی در تاریخ دهم مهرماه 1367 بازگشایی شد. این موزه از دو بخش مردم شناسی و باستان شناسی تشكیل شده است.
 
آستارا و گردنه حیران
آستارا، شهری کوچک در ساحل غربی دریای خزر و در شمالی‌ترین نقطه استان گیلان و آخرین نقطه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان است.
 
دربارهٔ نام این شهر گفته شده که در آغاز «آهسته‌رو» بوده زیرا کاروانان و مسافران زمانی‌که به این منطقه مردابی ساحلی می‌رسیدند ناچار به حرکت آهسته‌تر می‌شدند. همان نام اوسته رو یا هوسته رو تالشی به مرور تبدیل به آستارا شده‌است.

آبشار لاتون (بارزاو)، آبگرم علی داشی، آبگرم کوته کومه، آسیو شوان (آسیاب آبی)، امامزاده ابراهیم وقاسم، باغ ملی، بقعه پیر قطب الدین، بقعه سید محمد دوست، بقعه‌ شیخ تاج الدین محمود خیوی، دوستاق خانه (خانه دیو یا زندان)، ساحل صدف، طرق مظفری، قلعه شیندان، قلعه تک آغاج، منطقه حیران، پارک حیاط وحش لوندوی، بهشت کاکتوس‌ها، باغ پرندگان آستارا از مناطق دیدنی و تاریخی آستارا است

حیران
حیران، نام روستایی ییلاقی و زیبا در استان گیلان واقع در شهرستان آستارا است.

این روستای زیبا به عنوان یکی از منطقه‌ های نمونه گردشگری در ایران محسوب می شود و با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب در سالیان اخیر، مورد توجه گردشگران قرار گرفته و ساخت و ساز بنا های تفریحی و گردشگری در آن افزایش یافته ‌است.

گردنه حیران  
از مهمترین جاذبه ‌های گردشگری این روستا ، گردنه حیران است که در مسیر راه ارتباطی آستارا – اردبیل قرار گرفته ‌است . این گردنه که آخرین منطقه حفاظتی استان گیلان می‌ باشد ، از یک طرف مشرف به کوه ‌هایی است که پوشیده از جنگل ‌های انبوه ‌است و از سویی مشرف به دره ‌ای نه چندان عمیق که از میان آن رود ارس عبور می ‌کند..

این گردنه در بیشتر زمان ها در زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی دره ‌ها و کوهپایه ‌های آن ، پوشیده از گل ‌ها و گیاهان جنگلی هستند.حیران از زیباترین مناطق سرسبز ایران است.
 
امکانات و تسهیلات تفریحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و.... 

این منطقه دارای مناظر بکر طبیعی می باشد و نصف جنگل ها و مراتع آن متعلق به ایران و نیم دیگر در کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد. سازمان جنگلداری استان امکانات تفریحی و گردشگری را ایجاد کرده که یکی از آن‌ها نصب تله کابین است.

آب و هوای این منطقه درتابستان معتدل و در فصل زمستان سرد و کوهستانی است.
 
آستانه اشرفيه؛شهر مذهب  
آستانه اشرفيه يكي از مراكز مهم مذهبي و زيارتي گيلان است. وجود مقبره حضرت سيد جلال الدين اشرف فرزند امام موسي كاظم (ع) در اين شهر ، اهميت آن را دو چندان كرده است. اين شهر در گذشته كوچان ناميده مي شد.
 
جلال الدين اشرف (ع) در قرن چهارم هجري قمري به اين شهر نقل مكان كرده، ولي در هيچ منبعي از آن ذكري به ميان نيامده است . در حال حاضر ، آستانه اشرفيه يكي از شهرستان هاي پر اهميت مذهبي ، زيارتي و كشاورزي گيلان محسوب می‌شود.

انزلی
در سال ۸۳۸ هجری شمسی انزلی به صورت دهکده ای کوچک به عنوان توقفگاه ماهیگیران و شکارچیان دریایی فعال بوده است.

انزلی در محل پیوستن تالاب به دریای خزر و بر روی رسوب های دلتایی آن قرار گرفته و به همین علت شهر از ۳ قسمت تشکیل شده ، بخش غربی یا انزلی ، بخش میانی یا شبه جزیره میان پشته و بخش شرقی به نام غازیان. سواحل ماسه ای انزلی از روزگاران گذشته همواره در مقاطع مختلف سال پذیرای انبوه مسافران بوده است.
 
دیدنی های شهر انزلی مثل تاسیسات اسکله ، گمرک شهر، شیلات ، بلوارهای ساحلی ، تالاب انزلی ، کاخ وبازار، میدان شهر و تعدادی دیگر آثار تاریخی و باستانی موجب می شوند که گردشگران از اوقات فراغت خود به بهترین نحواستفاده کنند..
 
تالاب انزلی در ضلع جنوبی بندر انزلی قرار دارد و به دلیل ویژگی های طبیعی و خصوصیاتی که دارد از زیباترین مناظر آبی گیلان است.
 
گلهای نیلوفر آبی در کنار لانه های پرندگان متعدد، متنوع و زیبای بومی و مهاجر منطقه ، انبوه نیزارها و سکوت حاکم بر آنها از جمله زیبایی های این تالاب به شمار می آیند.
 
از دیدنی های دیگر انزلی ، محوطه فانوس دریایی یا برج ساعت است.

در ساحل انزلی و در دل دریا، فانوسی دریایی مشاهده می شود که در سال ۱۲۳۰تا ۱۲۳۴ هجری قمری در زمان حکومت ناصرالدین شاه توسط خسروخان گرجی حاکم وقت ساخته شده است.این فانوس دریایی با روغن چراغ روشن می شده و برای راهنمایی دریانوردان به کار می رفته است. بیست و شش سال پیش شهرداری بندر انزلی این فانوس را تعمیر کرده و یک ساعت چهارسوی جدید بر بالای منار قرار داده است.
 
موزه نیروی دریایی
موزه نیروی دریایی در بندر انزلی ( كاخ رضاشاه ) در میان باغی وسیع با چشم اندازی زیبا رو به دریا ، عمارتی است متأثر از معماری گذشته اروپا كه در تقابل با معماری گیلان شكل گرفته است. از این رو بنای موزه به لحاظ معماری ، خود یكی از بناهای تاریخی گیلان محسوب می شود.
 
ورودی اصلی عمارت در تلفیق فرم های كناری و ایوانی در وسط كامل شده است. در اینجا فضای اصلی عمارت به پله های آن اختصاص یافته كه در نمای جنوبی با تغییر هندسی در شكل پنجره ها ، خود را بیشتر نمایان می سازد.

فضای پله های این عمارت با ریتم منظم ستون ها و شكل متقارن در پیوند با عناصر دیگر دیده می شود. به گونه ای استثنایی فضایی در میان یك فضای دیگر به وجود آمده است كه امكان مستقل بودن هر یك نیز فراهم شده و باز بودن طبقه اول به همكف ارتباط بصری بسیار شكوهمندی ایجاد كرده است. اتاق های كناری نیز به جهت كارآیی متفاوت ، هر یك به گونه ای خاص در قالب یك فرم متقارن طراحی شده اند.  
 
*تالش 
شهرستان تالش با مساحتی حدود 2373 کیلومتر مربع در شمال غرب گیلان قرار دارد و یک چهارم خاک استان را تشکیل می‌دهد. این شهرستان نام خود را از قوم تالش گرفته و به استناد منابع و شواهد بسیار، بازمانده اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل است.
 
تالش آثار باستانی، تاریخی وجاذبه‌های طبیعی فراوان بستر مناسبی جهت رشد و توسعه صنعت گردشگری تبدیل شده است.

پارک جنگلی گیسوم
پارک جنگلی گیسوم تالش با مساحتی حدود 80 هکتار، سواحل دریای گیسوم و جاده جنگلی منتهی به آن بامناظر بسیار بکر و بدیع ومسیری بسیار زیبا و دیدنی که با درختان سر به فلک کشیده و تونل مانند حیرت هر بیننده ای را بر می انگیزد هر ساله مسافران بسیاری را پذیرا می‌شود. 

گیسوم سال‌هاست که علاوه برمقصد گردشگران ایرانی به قطبی بین‌المللی گردشگری تبدیل شده است. این پارک با امکاناتی نظیر پارکینگ در داخل محدوده پارک، وسایل بازی کودکان، ورزشگاه، اردوگاه، پلاژ، هتل، مناطق پیک‌نیک روزانه، کمپینگ طبیعی، مسیرهای راهپیمایی، مجموعه فضاهای جنگلی باقیمانده در ناحیه شرقی، جنگل شمشاد و موزه طبیعی گل و گیاه با استقبال گردشگران مواجه شده است.

کمتر گردشگری است که به گیلان برود و سری به جنگل گیسوم نزند و سراغی از سواحل زیبا و بکر و دیدنی این منطقه نگیرد.
 
سایر جاذبه‌های گیلان...
آبشار لاتون
این آبشار دیدنی در میان جنگل های انبوه گیلان و در مجاورت کوه زیبای اسپیناس قرار گرفته است. ارتفاع تقریبی این آبشار ۱۰۵ متراست و لقب بلندترین آبشار استان گیلان رو از آن خود کرده است. در حاشیه این آبشار، جنگلی از درختای آلو، گلابی، گردو، فندق و سیب وحشی وجود دارد که در ۹ ماه اول سال، سرسبز و پربار و دیدنی است .
 
بهترین فصل سفر به آبشار لاتون اوایل بهار یا اواخر زمستان است که آب و هوای منطقه معتدل بوده و رطوبت کمتر دارد. در نزدیکی آبشار قله زیبای اسپیناس واقع شده که تماشای آن خالی از لطف نیست.
 
پارک جنگلی سراوان  
از قدیمی ترین مناطق جنگلی گیلان است که به خاطر تنوع گونه‌های گیاهی در سطح کشور و حتی جهان کم نظیر شده است. یک آبگیر کوچک و زیبا در ورودی پارک جنگلی سراوان قرار دارد. موزه میراث روستایی کشور در قسمتی از این پارک واقع شده است.
 
جاده خلخال – اسالم، مسیری رویایی در بهشت زمین
طبیعت بکر و دست نخورده، زیبائی های وحشی جنگلی، زندگی سنتی افراد بومی، تولید عسل های ناب، وجود آبشار و دریاچه، دشت وسیع گل و گیاهان کمیاب و... از جمله ویژگی هایی است که گردشگران می توانند در یک جاده 70 کیلومتری یک جا همه این مواهب و دیدنی ها را مشاهده کرد.
 
این جاده که به دلیل کوهستانی بودن حتی در تابستان از آب و هوای سرد ،خنک برخوردار است، در اغلب اوقات بویژه در نیمه دوم سال به دلیل بارش برف و باران های سیل آسا بسته بود و مسافران تنها می توانند در این فصول از زیبائی های آن لذت ببرند
 
این جاده مسیری برای ورود به بهشت طبیعت است، چراکه جاده خلخال – اسالم تنها یک جاده جنگلی نیست بلکه ترکیبی از جنگل و دشت، گلزار و آبشار و دریاچه است؛ تصویری از زیباترین جاذبه های طبیعی که کنار هم چیده شده‌اند تا بی هیچ سابقه و ذوق ادبی شاعرتان کند.
 
جاده اسالم به خلخال یک از جاذبه های گردشگری ایران است که تاکنون ناشناخته مانده و شاید بزرگترین حسن این جاده نیز همین باشد. جاده ای با یک مسیر پیچ  در پیچ که از خلخال در استان اردبیل شروع شده و با طی فاصله ای 70 کیلومتری به اسالم در استان گیلان منتهی می شود.
 
دامنه های سر سبز و گله های سفید گوسفندی که در دور دست‌ها حرکت می کنند، چشم انداز ییلاق و کلبه های چوبی روستاییان و مه ای که دره ها را سفید پوش می کند و گاهی حتی تا روی جاده می آید و درختان بلند و انبوه که سایه شان جاده کوهستان را گاهی تاریک می کند بخشی از زیبایی های این جاده رویایی است.
 
ماههای اردیبهشت و خرداد این جاده حتی شما را شاعر می کند چرا که پوشیده از گل های زیبای شقایق است که در فضای مه آلود جلوه دیگری دارد.
 
برای رفتن به این جاده خیال انگیز می توانید از راه مالرو که تنها مورد استفاده اهالی چند روستا و کوهنوردان و طبیعت گردان است، استفاده کنید. البته مسیر آسفالته اسالم به خلخال هم بی نظیر است جاده ای با شیب تند و پر از گردنه که اطراف آن پر است از درختان تنومند جنگلی و بوی رطوبت و طبیعی هزار رنگ در این منطقه علاوه بر چشم اندازهای زیبای دشت های سر سبز و دره های مه آلود کلبه های کوچکی وجود دارد که پذیرای مسافران و گردشگران است. بعد از گذر از دشت های سرسبز می توانید در سمت خلخال و روستاهای گردشگری اطراف آن حرکت کنید تا شاهد طبیعت جالب و روستاهای بکر و زیبای آن باشید.
 
البته جنگل نوردانی که به این جاده سفر می کنند می توانن از مسیر روستای "نهالستان پیرسون" در 20 کیلومتری اسالم به خلخال وارد جنگل شده و از این مناطق زیبا و افسونگر طبیعی به سمت بالای جنگل و قله حرکت کنند تا به قله ای برسند که به دره "اشراف" معروف است، جایی که زیبایی و فریبندگی آن در حد کمال است؛ جایی مثل بهشت یا اصلا خود بهشت است
 
جشن نوروز در گيلان با آيين ها و مراسم گوناگوني بر پا مي شود:
 
نوروز خوانی
نوروز خواني از مراسم آخر هر سال در گيلان است. نوروزخواني که هم اکنون نيز کم و بيش رواج دارد، در گيلان نماد ورود بهار و خير و برکت است. براي اين کار گروهي نوروزخوان در کوچه و خيابان به راه مي افتند و اشعاري مي خوانند. از معروف ترين اين اشعار مي توان به "دوازه امام" و "عروس گوله" اشاره داشت.
 
اغلب نوروزخوانان نخست دوازده امام را مي خوانند و وقتي به قسمت ترجيع بند مي رسند، آن را دو نفري تکرار مي کنند و بعد نوروز و نوسال مي خوانند.

مراسم چهارشنبه سوري در نواحي مختلف گيلان با تفاوتي اندک اما شبيه به هم اجرا مي شد  و گاه شليک تير و ترکاندن ترقه نيز در برنامه جاي داشت. گاه نيز به نيت برکت، يکي از اهالي با تبر به سمت درختي که بار نمي داد مي رفت اما با ضمانت ديگران براي بار آوردن درخت در سال بعد، شخص تبر به دست از قصد خود منصرف مي شد.
 
قاشق زنی
 از ديگر رسوم اجرايي اين شب بود که معمولاً جوانان و بيشتر دختران به در خانه همسايه ها مي رفتند و با پنهان کردن روي خود و بدون دادن آشنايي، خواستار هديه مي شدند. نقل و نبات و تنقلات از عمده ترين چيزهايي بود که در کاسه قاشق زنان جاي مي گرفت.
 
شال اندازی
در مناطق روستايي کوهستاني از رسوم شايع چهارشنبه سوري بود و گاه حالت نوعي خواستگاري از دختر صاحب خانه را داشت. معمولاً به گوشه شال اينان مقداري شيريني و آجيل به عنوان هديه صاحب خانه بسته مي شد و شال اندازان بدون مشخص کرن هويت خويش به خانه فرد ديگري مي رفتند.
 
سيزده سال
آخرين مراسم نوروز، سيزده سال است. در اين روز مردم گيلان بيشتر به کنار رودخانه ها و در دل جنگل ها مي روند و به صورت گروهي، آخرين روز نوروز را گرامي مي دارند. دختران گيلاني در اين روز سبزه گره مي زنند. اين مراسم معمولاً با بندبازي، کشتي گيله مردي و نواختن ساز و نقاره همراه است.


گزارش از شیما شفیعی


انتهای پیام/