به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛
جنگهای منطقهای بازار خوبی برای آمریکاییها در زمینه فروش تسلیحات برپا کرده است. ایالات متحده آمریکا از ایجاد کردن جنگهای منطقهای در غرب آسیا با یک تیر چندین هدف را نشانه رفته است.
تضعیف و از بین بردن محور مقاومت، ساقط کردن حکومت مردمی بشار اسد، تجزیه عراق و سوریه، پیگیری پروژه آمریکایی - صهیونیستی اسلام هراسی و فروش تسلیحات به طرفین درگیر در این جنگها از اهداف مهم آمریکاییها از آشوبهای منطقهای است.
اخیرا منابع خبری اعلام کردند که عراق برای تقویت نیروی هوایی خود اقدام به خرید جنگنده اف 16 کرده است.
شاهین مبارز در آسمان بغداد
اف-۱۶ فایتینگ فالکن به معنای شاهین مبارز، جنگنده سبُک، کوچک و بسیار چابک آمریکایی است که شرکت جنرال داینامیکس به سفارش دولت ایالات متحده امریکا ساخته است. نقش اصلی این هواپیما، پشتیبانی جنگندههای بزرگتر مانند اف-۱۵ در درگیریهای هوایی و حملات زمینی است.
اف-۱۶ بهعنوان یک جنگنده سبک و ساده و ارزان برای نیروی هوایی آمریکا طراحی شده که بتوان تعداد زیادی از آن را در اختیار داشته و از این طریق برتری هوایی را به دست آورد. تاکنون بیش از ۴۵۰۰ فروند از این هواپیما تولید شده و آخرین خریدار آن نیز عراق است که ۱۸ فروند اف-۱۶ سفارش داده است. در مجموع ۲۵ کشور از این هواپیما استفاده میکنند و مدلهائی از آن در ژاپن و ترکیه هم تولید میشود. در سال ۲۰۰۹ در مجموع ۲۳۰۹ فروند اف-۱۶ در کشورهای مختلف دنیا عملیاتی بودهاند که این رقم بیشتر از هر هواپیمای جنگی دیگر است و به این معناست که ۱۵ درصد از کل هواپیماهای جنگی دنیا را اف-۱۶ها تشکیل میدهند.
۲۴ کشور از این هواپیما استفاده میکنند و مدلهائی از آن در ژاپن و ترکیه ساخته میشود. این جنگنده مدرن، با انواع فناوریهای منحصر به فرد خود، نقش بهسزایی در برتری هوایی نیروهای جنگنده ایفا میکند. از جمله اینکه این جنگنده از نظر تعمیرات و آماده شدن برای عملیات، بسیار سریع و ساده است.
تاریخچه ساخت
طی دهه ۱۹۶۰، نیروی هوایی و دریایی آمریکا دریافتند که به جنگندهای نیاز دارند که بتواند با موشکهای دقیق و پیشرفته، از پس ماموریتهای سخت برآید. آنها نیازمند جنگندهای سریع، دارای میدان پروازی زیاد و مجهز به سیستم رادار بسیار قوی بودند. تا آن زمان این دو نیرو از جنگندههای جنرال داینمیکس اف-۱۱۱ و اف-۴ فانتوم برای ماموریتهای دوربرد و میانبرد خویش استفاده میکردند. تجربیات جنگ ویتنام به آنها نشان داد که نمیتوانند با سیستمهای موشکی قدیم چندان موفق باشند.
برتری های اف-16 نسبت به سایر جنگندهها
سيستم پرواز با سيم (FLY BY WIRE)
سيستم پرواز با سيم، يك موفقيت روشن به شمار میرفت. امروز اين سيستم در همه جنگنده و تمام هواپيماهای تجاری به كار گرفته ميشود.
ثبات منفی (NEGATIVE STABILITY)
ثبات منفی يا به حداقلرساني ثبات مثبت (انتقال مركز ثقل از مركز به پشت هواپيما)، بدون مشكل كار ميكند – تاكنون هيچ جنگندهء F-16 اي به اين دليل در آسمان متلاشی نشده است – و استفاده از اين سيستم روز به روز در حال افزايش است.
تحمل فشار ثقل بالا (HIGH G LOADS)
استاندار تحمل فشار ثقل 9 برابر (9G) كه به وسيلهء F-16 پايهگذاری شد، امروزه در طراحی تمام جنگندهها مورد استفاده قرار میگيرد، هرچند برخي خلبانان به سختي، توانستهاند به مقادير بيشتری نيز دست يابند. خواص داشتن زاويهء 30 درجهء حمله، هنوز به روشني محرز نگرديده است و بسياری از خلبانان اعتقاد دارند كه با افزايش يا كاهش زاويهء حمله، در هنگام انجام مانورهاي سنگين، كنترل ساعت 6 (پشت هواپيما) بسيار دشوار میشود. بنابراين بسياری از طرحهای جديد در توسعهء صندلی و جايگاه خلبان، از چنين روشی الگو نمیگيرند.
يك بحث طولاني وجود دارد در مورد اينكه آيا سيستم كنترل (پرواز با سيم) میتواند طوری برنامهريزي شده باشد كه بتواند F-16 را از كنترل عادی خارج شده و فشار بيش از حد ثقل به آن وارد ميشود تحت كنترل درآورده و شتاب وارده را به 9G محدود كند، يا اينكه فشارهای وارده بيش از 9G در شرایط اضطراری مجاز هستند و به هواپيما و خلبان صدمهای وارد نمی كنند.
ديد خلبان (PILOT VISION)
خلبانان F-16، طرح كاناپی (شيشه بالای سر خلبان) را بسيار دوست دارند، زيرا براي ديدن اطراف، نيازی به خم شدن ندارند. يك اشكال وارده اين است كه جهت جلوگيری از ديد مغشوش اطراف در كابين حبابيشكل، از تركيبات معمول ضخيم پلیكربنات برای قسمت مقابل كاناپی استفاده میشود و اين به دليل ايجاد مقاومت در هنگام برخورد پرندگان با شيشه مقابل خلبان است و از تركيبات نازكتر پليكربنات نمیتوان برای طراحی كاناپی استفاده كرد.از آنجا كه در طراحی كل كاناپی F-16 از تركيبات ضخيم پلیكربنات استفاده شده است، هنگام استفاده از صندلیپران یا همان eject (جهت مواقع اضطراري خروج خلبان از هواپيما) صندلي خلبان به تنهايی نمیتواند شيشه كاناپی را خرد كرده و صندلی را به بيرون برساند. بدين جهت، در هنگام خروج اضطراری، به علت نياز به خرد كردن كاناپی به وسيله خرجهای انفجاری، زمان خروج اضطراری، اندكی افزايش میيابد.
اگر بخواهيم عادلانه قضاوت كنيم، بايد اذعان كنيم كه طرح كلی كاناپی استفاده شده در F-16، بسيار موفقيتآميز بوده است و استفاده از اين طرح در F-22 نيز ادامه يافته است. اما از طرفی ديگر، در طرح «جنگنده ضربتی مشترك» (F-35) نيازی به استفاده از ديد 360 درجه اطراف احساس نشده و بنابراين از طرح كاناپی با خمشدگی بيشتر (به جای حبابیشكل) استفاده شده است.
محدوديت در رشد (GROWTH PREVENTION)
مفهوم اوليه يك جنگنده كوچك، مخصوص عمليات در روز و هوا به هوا، قبل از ساخت اولين نمونه، از دست رفته تلقی میشد. دماغه هواپيما آن قدر كشيده طراحی شده بود كه طول مدل يك نفره به اندازه طول مدل دو نفره به نظر میرسيد، ضمن اينكه قابليت عملياتهای «هوا به زمين» نيز بدان افزون گشته بود. با پيشرفت برنامه توليد، F-16 به طور فزايندهای بزرگتر و سنگينتر شد و قادر شد توانايیهای بيشتری داشته باشد؛ حمل و پرتاب موشكهای هدايتشونده راداری آمرام، پرتاب كنندههای Chaff و Flare (گمراهكننده موشكهای ضدهوايی) و جايگاه های خارجي بسياری برای حمل و پرتاب انواع تسليحات.
با تمام اين تفاصيل، وزن افزوده شده، بابت قابليتهای اضافی هواپيما، هنوز در حدود نصف پاوند در روز باقی مانده بود و بنابراين نظرات اوليهء طراحان هواپيما، به هدر نرفته بود. (استاندارد افزايش قابليتهای رزمی يك جنگنده با امكانات جديد و به روز، بر اساس افزايش يك پاوند در روز، از زمان به خدمت گرفته شدن جنگنده، درنظر گرفته میشود)
شعاع عمل رزمی و برد پروازی (COMBAT RADIUS AND PERSISTENCE)
F-16 با بدنه آیروديناميكی يك تكه (blended)، بسيار عالی عمل میكرد هر چند كه چنين طرحی در اغلب طرحهای جديد، تقليد و به كار گرفته نشد.
رادار يكپارچهسازی شده (RADAR INTEGRATION)
يكپارچهسازی رادار با سيستمهای بصری، بسيار موفقيت آميز از كار درآمد و اكنون به استانداردی در طراحی جنگندهها، تبديل شده است.
کشورهای استفادهکننده از F16
بحرین، بلژیک، شیلی، دانمارک، مصر، یونان، اندونزی، عراق، رژیم صهیونیستی، اردن، مراکش، هلند، نروژ، عمان، پاکستان، لهستان، پرتغال، جمهوری چین، سنگاپور، کره جنوبی، تایلند، ترکیه، امارات متحده عربی، ایالات متحده آمریکا، ونزوئلا و عربستان سعودی از جمله کشورهای دارای جنگنده F16 هستند.
مشخصات
خدمه: ۱ نفر
طول: ۱۵/۰۶ متر (49ft 5in)
پهنای بال: ۹٫۹۶ متر (32ft 8in)
ارتفاع: ۴٫۸۸ متر (16ft)
بال: مساحت ۲۷٫۸۷ مترمربع (300ft²)
وزن خالی: ۸٬۵۷۰ کیلوگرم (18,900lb)
وزن بارگیری: ۱۲٬۰۰۰ کیلوگرم (26,500lb)
بیشینه وزن برخاست: ۱۹٬۲۰۰ کیلوگرم (42,300lb)
پیشرانه: ۱× F110-GE-100 توربوفن پس سوز
نیرو ی خشک: ۷۶٫۳ کیلو نیوتن (17,155lbf)
عراق از ایالات متحده آمریکا F16 میخرد
فرمانده نیروی هوایی عراق از تحویل تعدادی هواپیمای اف 16 تا چند ماه آینده به کشورش خبر داد. این هواپیماها به محض ورود به کشور، در عملیات نظامی علیه گروه تروریستی داعش به کار گرفته خواهند شد. فرمانده نیروی هوایی عراق، به تعداد دقیق این هواپیماهای ساخت آمریکا اشاره ای نکرده است. این مقام نظامی در حالی از تحویل این هواپیماها در چند ماه آینده خبر داده است که رییس کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق، بارها و بارها از دولت کشورش خواست برای بازگرداندن پول هواپیماهای اف 16 خریداری شده از آمریکا اقدام کند.
عراق هم اکنون با گروه های تروریستی افراط گرا در حال جنگ است که سلاح پیشرفته در اختیار دارند؛ به همین دلیل در این جنگ به تسلیحات از جمله هواپیماهای مدرن نیاز دارد. عراقی ها پول این هواپیماها را در دولت قبل خود بطور کامل پرداخت کرده اند. آنها با توجه به رفتار آمریکایی ها در جنگ با داعش، به این جمع بندی رسیده اند که واشنگتن تمایلی به از بین رفتن داعش در عراق ندارد.
فروش F16 به عراق برای بار دوم
چندی قبل خبر تحویل جنگنده های اف 16 به عراق توسط ایالات متحده منتشر شد. جنگنده هایی که در نگاه اول بسیار پیشرفته به نظر می آیند اما با دقیق تر شدن در جزییات خرید نیروی هوایی عراق می توان به نکات بسیار جالبی پی برد چراکه اف 16 های عراقی از ضعف های عجیبی خصوصا در بخش تسلیحات رنج می برند.
مدل سفارش داده شده توسط کشور عراق که به عنوان مدل IQ شناخته می شوند این گونه از اف 16 در حال حاضر پر طرفداران تریم مدل از این جنگنده محسوب شده و بسیاری از کشورها از این ترکیب برای تجهیز ناوگان هوایی خود استفاده می کنند.
مشکل اف 16 های عراقی چه بود
اما مشکل و تفاوت اصلی در بخش تسلیحات نمود پیدا میکند. در بخش تسلیحات هوا به سطح، بمبهای هدایت ماهوارهای سری JDAM به عراق تحویل داده نشده است و فعلا توانایی حمل این بمبها نیز برای اف 16 های عراقی ممکن نیست. در عین حال انواع موشکهای ضد رادار و کروز هوا پرتاب مثل موشک هارم و JSOW نیز که قابلیت حمل ان توسط این مدل از اف 16 وجود دارد به عراقیها تحویل داده نشده است.
رادار نصب شده بر روی این هواپیما مدل APG-68(V)9 ساخت شرکت نورث روپ گرومن است. در بخش موتور هم دو محصول از شرکت های پرات اند ویتنی و جنرال الکتریک به عراقی ها تحویل داده شده است که با گونه های تحویلی با سایر کشورها تفاوتی ندارد.
در حال حاضر ترکیبی از موشک های هوا به سطح Maverick ، بمب های هدایت لیزری سری PAVEWAY 2 و 3 سلاح های عمده هوا به سطح اف 16 های عراقی را تشکیل می دهند. این ترکیب تسلیحاتی گذاشته شده در اختیار عراق کاملا هدفمند صورت گرفته بدین صورت که جنگنده های عراقیرا از قابلیت نبرد از راه دور ناتوان می کند و آن ها را وادار به نزدیک شدن به هدف می کند. در عین حال در بحث حمایت از نیروهای زمینی و مبارزه علیه گروه هایی مثل داعش هم وجود مهمات هدایت ماهواره ای که از دقت فوق العاده بالایی برخوردار بوده و بر خلاف بمب های هدایت لیزری در شرایط بد جوی دچار مشکل نمی شوند، بسیار مهم و حیاتی به حساب می آید که ناوگان اف 16 عراقی از این قابلیت بی بهره هستند اما در حال حاضر مصر و ترکیه از جمله دارندگان این بمب ها به شمار می روند.
در بخش تسلیحات هوا به هوا و در بحث دفاع در برابر تهدیدات هوا پایه نیز، سلاح های عمدتا قدیمی به عراقی ها تحویل داده شده است. موشک هوا به هوای اسپارو با هدایت راداری نیمه فعال و موشک سایدوایندر مدل ال و ام با هدایت گرمایی هم دیگر موشک هوا به هوای اف 16 های عراقی است که با این حساب، "قابلیت شلیک کن – فراموش کن" برای جنگنده های عراق وجود ندارد.
تفاوت های مهم اف 16 های عراقی و ارتش صهیونیستی
کاربر مهم دیگر اف 16 در منطقه، رژیم صهیونیستی است که از دهه 1980 از جمله دارندگان این هواپیما به شمار می آید. از ابتدای کار اف 16 های اسراییلی، به دلیل روابط ویژه آمریکا با اشغالگران قدس، این جنگنده به شکل کامل مسلح می شد. در نهایت و در سال 2004 تحویل جنگنده های F-16I به اسراییل آغاز شد که در طی آن، اسراییل 50 درصد از سلاح ها و قطعات الکترونیک این مدل از اف 16 را که بر پایه مدل دی بلوک 52 قرار دارد به صورت بومی تامین کرد.
بر اساس اخبار اعلام شده همین وضعیت درباره جنگنده های پنهانکار اف 35 اسراییلی نیز حاکم خواهد بود و بخش هایی از قطعات آن توسط اسراییل تامین و نصب می شود.
بررسی جزء به جزء اف 16 های عراقی، این پیام مهم را مسجل خواهد کرد که این جنگنده های صرف هواپیماهایی برای پشتیبانی نزدیک از ارتش عراق ضد داعش بوده و به هیچ عنوان قابل قیاس با سایر اف 16 های حاضر در جهان نیستند و هرچند از نظر فنی، قابلیت ارتقاء و نصب برخی از سلاح های جدید ذکر شده در بالا بر روی اف 16 های عراقی نیز وجود دارد اما این کار مستلزم دریافت مجوز، صرف زمان و پرداخت هزینه دوباره از طرف عراق به پیمانکاران آمریکایی است که با توجه به شیوه تحویل این جنگنده ها به عراق - چه از نظر تاخیرهای طولانی و چه از نظر عدم تحویل سلاح های مدرن- نمی توان امیدی به آن داشت.
شروط آمریکایی برای تحویل F16
1. دولت آمریکا همچنان شرط و شروط سنگینی برای تحویل جتهای اف-16 وضع میکند که از جمله آن دور نگاه داشتن این تسلیحات از فرماندهان شیعی در دستگاه امنیتی و بسیج مردمی عراق است. 2.از دیگر شروط آمریکا این است که جنگندههای اف-16 در پایگاه بلد در استان صلاح الدین که محل استقرار مستشاران نظامی آمریکاست، باقی بمانند و دیگر اینکه سیستمهای مربوط به صدا و حرکت در داخل این هواپیما با یکی از پایگاههای آمریکا در کویت در ارتباط است؛ طرف آمریکایی اهداف دشمن را تعیین میکند و همچنین هویت خلبانان و مکان نشست و برخاست هواپیماها را مستشاران آمریکایی مشخص میکنند. 3. مدیریت این جنگندهها محدود به آمریکا باقی خواهد ماند و عراقیها هیچ حق دخالتی در تعیین اهداف و حملات آن ندارند و خلبانان آن هم از بین نظامیان کرد یا مسیحی عراق انتخاب میشوند.
کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق ضمن تاکید بر توطئه آمریکایی سعودی برای عراق در چارچوب معاملات تسلیحاتی، خواستار فسخ این قرارداد و تامین سلاح از روسیه شد.
کمک رسانی هوایی آمریکا به داعش در عراق بارها اثبات شده است؛ ضمن آنکه نیروی هوایی آمریکا بارها مواضع ارتش عراق را بمباران کرده که آخرین مورد آن در شهر البغدادی در استان الانبار به کشته شدن 50 تن از نیروهای عراقی منجر شد. آمریکایی ها هربار ادعا کرده اند که این بمبارانها اشتباهی رخ داده است.
حال باید دید که آیا اف 16 های عراقی به ارتش عراق کمک میکنند یا اتفاقات دیگری همچون ارسال مهمات با چتر نجات برای داعش رقم میخورد. زمان همه چیز را مشخص میکند...
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/