به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در اقصی نقاط کشور بخصوص روزهای اول هفته در پیرامون ادارات و مراکز دولتی و غیردولتی بسیار زمزمه افرادی را می‌شنویم که از کار کردن برخی کارمندان گله دارند و معتقدند آن‌ها به بهانه‌های مختلف کارشان را عقب می‌اندازند و با گفتن عباراتی مثل «این مدرک را باید همراه داشته باشید» یا «پروندتون داره بررسی می‌شه» یا «هنوز رییس امضا نکردند» و خیلی چیزهای دیگر انجام کار را به روز‌ها و ماه‌های بعد موکول می‌کنند. 

وقتی با یکی از این افرادی که گله داشتند هم کلام شدم گفت «شنیدم که انگاری وقتی نمی‌خواهند مستقیما به ما بگویند که کارتان انجام می‌شود یا نه، غیرمستقیم با هر رنگ خودکارکه برای خودشان تعریف کرده‌اند منظورشان را به همکار بعدی‌شان می‌رسانند که آن کار را باید انجام دهند یا مراجعه کننده را معطل نگه دارند یعنی مثلا اگر نامه مراجعه کننده را کارمند اول برای کارمند دوم با خودکار قرمز امضا کند یعنی کارمند دوم باید مراجعه کننده را به مرحله اداری بعد بفرستد و اگر با خودکار سبز امضا کند یعنی باید دوباره ماه بعد مراجعه کند و الی آخر» 

این موضوع سالیان سال است که برای کسانی که قصد انجام یک کار اداری (چه در ادارات دولتی چه خصوصی) را دارند تبدیل به یک ناراحتی شده است اما اینکه علت چیست هنوز مشخص نیست و همگان فقط گله می‌کنند و هیچکس به بررسی و درست کردن این ماجرا اقدام نمی‌کند. 

کارمندان دیگر آن حس مسئولیت قبل را ندارند یا آنکه مورد دیگری آن‌ها را بی‌انگیزه کرده است؟، در واقع این‌ها تمام ابهاماتی است که ذهن مردم را درگیر کرده و اعتقاد بر این است که نیاز به یک برنامه و بررسی دقیق دارد. 

براساس بررسی آماری مرکز آمار ایران، فعالیت‌های وقت گذران جوانان معمولا بین ۱۵ تا ۲۴ ساله نشان می‌دهد بعد از گروه فعالیت نگهداری و مراقبت شخصی (۱۳ ساعت و ۱۳ دقیقه برای خوابیدن و غذا خوردن و..)، متوسط بیشترین زمان صرف شده در یک شبانه روز، به گروه فعالیت‌های آموزشی و فراگیری با ۳ ساعت و ۳۳ دقیقه و پس از آن استفاده از رسانه‌های جمعی با ۲ ساعت و ۸ دقیقه اختصاص داشته است. همچنین ایرانیان به طور میانگین دو ساعت و ۵۲ دقیقه در طول شبانه روز را به فعالیت‌های شغلی اختصاص می‌دهند.

 

این رقم در گروه مردان ۴ ساعت و ۵۸ دقیقه و در گروه زنان ۴۶ دقیقه برآورد شده است اما نکته قابل توجه آنکه میزان زمان سپری شده با مدرک تحصیلی افراد رابطه مستقیم دارد به طوری که در گروه‌های مختلف تحصیلی بالا‌ترین زمان سپری شده برای کار به افراد دارای دکترای تخصصی با ۴ ساعت و ۱۱ دقیقه اختصاص دارد و کمترین زمان سپری شده برای فعالیت‌های شغلی در گروه سوادآموزان بوده است. 

دکتر باجلان متخصص روان‌شناسی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: برای این موضوع که چرا ساعت کار مفید کارمندان افت پیدا کرده است باید نقش عوامل مختلف را در نظر بگیریم و اگر تنها شرایط فردی را مورد قضاوت قرار دهیم نمی‌توانیم به یک جمع بندی درست و منطقی برسیم که این ماجرا چه علتی می‌تواند داشته باشد. کم بودن ساعات کاری مفید کارمندان در همه شرکت‌ها و موسسات دیده نمی‌شود و این مشکلات بیشتر در ادارات دولتی عنوان می‌شود. 

تناسب توانایی و مهارت‌ها با شغل از جمله مواردی است که انگیزه فرد را برای موثر‌تر کارکردن تحت تاثیر قرار می‌دهد از این رو دکتر باجلان بیان کرد: تعریف اکثر افراد از عدالت اجتماعی با تعریف واقعی آن متفاوت است و معتقدند عدالت یعنی همه به اندازه یکدیگر از تمام امکانات استفاده کنند در صورتی که عدالت اجتماعی در تعریف واقعی به این معنا است که هرچیزی بر اساس آن توانایی‌ها و استعدادهایی که دارد سر جای خودش قرار بگیرد. به همین دلیل است که برخی از افراد بدون اطلاع از توانایی‌های خود به کاری مشغول می‌شوند و متاسفانه صرفا داشتن هر شغلی را به داشتن شغل مورد علاقه‌شان ترجیح می‌دهند.

 

وی گفت: هدایت کردن افراد به سمت شغل‌هایی متناسب با مهارت و توانایی آن‌ها باعث می‌شود علاوه بر موفقیت فردی، کارمند در عین رضایت و قانع بودن راندمان کاری مفید و بالایی را نیز داشته باشد، اما بدون توجه به علاقه و تخصص، صرفا دانشگاه رفتن و شغلی را داشتن می‌تواند منجر به چنین مشکلاتی شود. 

این روان‌شناس اظهار داشت: اولین و پایه‌ترین نیاز انسان نیاز فیزیولوژیک است که فرد باید در این سطح ارضا شود تا بتواند به بررسی نیازهای بالا‌تر برای رسیدن به شکوفایی خود برسد در این صورت است که او تبدیل به فردی خلاق و موفق با کارآیی بالا می‌شود. 

اگر کارمند ببیند که میزان درآمد و حقوقی که دریافت می‌کند متناسب با تورم جامعه و پاسخگویی به نیاز‌هایش نیست (باتوجه به شرایط کنونی زندگی در جامعه) تصمیم به شغل دوم و سوم می‌گیرد که این تعدد شغل باعث می‌شود که تمرکز فرد روی هرکدام از شغل‌ها کمتر از دیگری باشد. 

 وی افزود: اگر مسئولان تعیین حقوق و مزایا در ادارات با یک دید بلند مدت و واقع بینانه به این قضیه نگاه کنند که با درنظر گرفتن بهترین دستمزد می‌توانند افراد با بیشترین کارآیی و ساعات کار مفید را به خدمت گیرند بخشی از این افت ساعات کاری مفید شغلی جبران خواهد شد. 

وی در خصوص نظام ارزشیابی تصریح کرد: اگر نظام پاداش و ارزشیابی دقیق‌تر شود و برای هر کار ارزشمند کارمند یک امتیاز مثبت و برای هر کار اشتباه او یک امتیاز منفی در جهت افزایش یا کاهش پاداش در نظر گرفته شود در آن صورت دیگر فرد دچار فرسودگی شغلی نخواهد شد و می‌داند که تمام کارهای ارزشی و درست او دیده شده و در نتیجه با پاداشی علاوه بر حقوق تقدیر می‌شود از این رو در همگان انگیزه ایجاد شده و کارمندان تلاش و کارهای مثبت خود را بیشتر خواهند کرد و در‌‌ نهایت آن اداره هم پیشرفت می‌کند. 

دکتر باجلان اذعان داشت: مشخص بودن هدف فرد در کار کردن بسیار مهم است چرا که فرد هدفدار برای رسیدن به اهدافش بسیار تلاش می‌کند تا علاوه بر پیشرفت فردی (چه در شغل چه زندگی) به مزایای بیشتر هم برسد اما در غیر این صورت کار را فقط برای گذران زندگی و دریافت یک حقوق ثابت می‌خواهد و به بیشتر کردن ساعات کاری مفید انگیزه و واکنشی نشان نمی‌دهد بنابراین مشخص بودن هدف و راه و ایجاد انگیزه برای حرکت بسیار موثر است. 

یک نکته مهم در سطح ابعاد فرهنگی بی‌توجهی مردم کشور به طلا بودن وقت است و زمان در بین مردم از اهمیت جدی برخوردار نیست چرا که اگر جز این بود با مغتنم شمردن زمان برای خود و دیگران به جای جلو بردن کارهای فردی و اجتماعی آن هار ا به زمانی بعد موکول نمی‌کردند. 

بنابراین در افت ساعات کاری مفید شغلی افراد یک سری عوامل کلی با هم تنیده شده‌اند که قابل تفکیک نیستند و تنها درنظر گرفتن شرایط فردی جایز نیست اما با توجه به برخی علایق، توجه به ارزشمند بودن وقت خود و دیگران و همچنین وعده مسئولین برای افزایش حقوق کارکنان متناسب با نرخ تورم در سال آتی امیدوار هستیم که آمار سالهای آینده نمودار رشد ساعات مفید کاری را ترسیم کنند و روز به روزه انگیزه و بهره وری برای پیشرفت بیشتر گردد. 

گزارش از محیا معصومی

انتهای پیام/