به گزارش خبرنگار گروه شهری باشگاه خبرنگاران جوان؛ شکلگیری و اختراع شبکه جهانی اینترنت و رشد فضاهای مجازی یکی از نمادهای پیشرفت علم و تکنولوژی در جوامع مختلف است.
فضاها و شبکههای اینترنتی به گونهای هستند که امکان انجام فعالیتهای مختلف را در عرصههای گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی برای بشر امروز و همچنین اغلب حکومتها فراهم کرده است.
کارکرد و عملکرد این شبکهها و فضاهای اینترنتی به گونهای است که با جابهجایی اطلاعات و شبیهسازی برخی فعالیتهای واقعی انسان در فضای مجازی موجب تاثیرگذاری بر فعالیتهای انسان در فضای واقعی جامعه نیز میشود.
* جهانی شدن روابط و تغییر سبک زندگی
بعد از انقلاب صنعتی و به تبع آن جهانیشدن جوامع روابط افراد نیز دستخوش تغییرات جدی شده و شکل جدیدی از روابط در بین جوامع حاکم شد.
سبکهای جدید برقراری موجب شده تا مرزها بین جوامع در نوردیده شود و افراد در هر نقطه از جهان به راحتی امکان برقراری ارتباط با یکدیگر را داشته باشند.
اینترنت و فضای مجازی به عنوان محصول جهانی شدن در نیمه دوم قرن بیستم در زندگی انسانها به راحتی جا باز کرده است و بر روابط و الگوهای رفتاری بشر امروز تاثیرات بسزایی، گذاشته است.
استفاده از این فضاها و امکانات ارتباطی موجب شده تا سبک زندگی جوامع دستخوش تغییرات جدی شود و همه از سبک و سیاق مرسوم جهانی استفاده کنند.
این شیوههای رفتاری مشترک بین جوامع موجب چند هویتی شدن آنها و کمرنگ شدن و کماهمیت جلوه کردن مرز کشورها و ملتها شده است.
گسترش استفاده از این راههای ارتباطی علیرغم اینکه موجب تسهیل و سرعت بخشیدن به روابط و فعالیتهای انسانی شده است اما خطرات احتمالی بسیاری را در زمینه امنیت حریم خصوصی و اطلاعاتی کاربران و ملتهای مختلف به همراه دارد.
اما با وجود این ناامنیها این فضاها توانستهاند نقش موثری را در پیشبرد اهداف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... جوامع ایفا کنند و بسیاری از تحولات را در بخشهای مذکور رقم زنند.
* انجام فعالیتهای مختلف در کمترین زمان ممکن
با سرعت گرفتن انتقال دادههای اطلاعاتی و انجام بیشتر فعالیتها در کوتاه ترین زمان ممکن روزانه حجم عظیمی از دادههای اطلاعاتی در گسترده وسیع جهانی انتقال مییابد که خود عاملی برای تغییر در سبک و سیاق سنتی فرهنگ و زندگی بشر است.
استفاده بیش از حد بشر و پیشرفت و گسترش فضاهای مجازی در بخشهای مختلف زندگی انسان به عقیده برخی صاحبنظران موجب شکلگیری اجتماعات مجازی، جامعه مجازی و شهر مجازی در بین کاربران شده است.
یکی از ویژگیها و مسائل مهم در این شهر مجازی، حرکت جمعیت است که همانند دنیای واقعی انبوهی از کاربران در آن فعالیت دارند و به نوعی حجم عظیمی از اطلاعلات و دادهها در کمترین زمان توسط آنها در حال انتقال و حرکت است.
با ظهور صنعت و همچنین صنعتی شدن جوامع شکل جدید ارتباطات از جمله ارتباطات کامپیوتری و به دنبال آن ارتباطات شبکهای به وسیله آرپانت و سپس در قالب اینترنت فضای جدیدی برای این شهر پر تحرک ایجاد شد که به شهر مجازی تعبیر میشود.
البته با تجدید جوامع سرمایهداری و فرا صنعتی شدن برخی کشورها به همراه پیشرفت تکنولوژیهای نوین در عرصه فناوریهای ارتباطی به مرور زمان جامعهای شبکهای و اطلاعاتی نیز پا به عرصه ظهور گذاشت.
* جامعه اطلاعاتی و دسترسی آسان به دادهها
جامعه اطلاعاتی، جامعهای است که در آن دسترسی به اطلاعات افزایش یافته است به گونهای که افراد به راحتی هر مطلبی را که بخواهند به دست میآورند.
با شکلگیری جامعه اطلاعاتی، اطلاعات اهمیت ویژهای در زندگی روزمره بشر یافته است و همین مسئله سبب تغییر در ساختارهای شغلی آنها نیز شده است.
با توجه به گسترش و دامنه تاثیر رسانههای جمعی مثل ماهواره، اینترنت و سایر فناوریهای اطلاعرسانی جامعه اطلاعاتی، بعدی جهانی یافته است و منحصر به کشور خاصی نمی شود و در نتیجه فعالیتهای اقتصادی جوامع با تاثیر این فضاهای اینترنتی و مجازی دچار تغییرات بسیاری شده به طوری که از دورترین نقاط شهر و کشورها افراد به راحتی میتواتند به تبلیغ و فروش محصولات و کالاهای تولیدی خود و نیز بازاریابی بپردازند.
با این تفاسیر سرعت فعالیت آنها افزایش یافته و بازار کار فعالان اقتصادی، اجتماعی و... رونق میگیرد به گونهای که در کمترین زمان و فقط با فشردن یک دکمه و تایپ چند کلمه قراردادهای تجاری و اداری بین طرفین بسته میشود.
* دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک
واژههایی مثل تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک و نیز بانکداری الکترونیک چند سالی است که در رسانهها و فضاهای اطلاعاتی جوامع به کاربرده میشود و اغلب به تبلیغ تشویق مردم به استفاده از آنها پرداخته میشود.
در بسیاری از کشورهای جهان به ویژه اروپا و آمریکا و اغلب کشورهای سرمایهداری و صنعتی این واژهها به مرحله اجرا درآمده است و بازدهی کلانی را برای این جوامع به همراه داشته است.
استفاده از این فناوریهای نوین در عرصههای اقتصادی نه تنها موجب بازگشت سرمایههای کلان به کشورها نمیشود بلکه موجب صرفه جوییهای قابل توجه هم در منابع و هم در ظرفیتهای مختلف آنها و نیز وقت و زمان صرف شده میشود.
امروزه استفاده از تجارت الکترونیک و انجام فعالیتها به صورت آنلاین در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی موجب شده تا دولت الکترونیک از جایگاه مهمی برخوردار شود.
اهمیت یافتن دولت الکترونیک و تجارت الکترونیک فقط به این علت است که توانسته حجم قابل توجهی از تعاملات درون سازمانی و برون سازمانی را ممکن سازد و تاثیر عمدهای را بر ابعاد مختلف زندگی و شئونات اجتماع بشر گذارد.
*فناوریهای نوین و صرفهجویی در منابع و ظرفیتها
از جمله مزیتهای استفاده از فناوریهای نوین در فضاهای مجازی در فعالیتهای کلان شهرها و کشورها، افزایش سرعت رسیدگی به مشکلات و حل مسائل کلان شهرها و صرفه جویی در منابع و ظرفیتهای موجود آنها است.
امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته دنیا مبالات و فعالیتهای اقتصادی بر پایه مجازی انجام میشود و روند روبه رشدی را طی میکند و موجب توسعه تجارت بین کشورها و انجام معاملات و مبادلات پی در پی با یکدیگر و نیز افزایش تولید ملی و منابع اقتصادی آنها میشود.
این فضاها نه تنها موجب توسعه اقتصادی جوامع در عرصههای ملی و بین المللی میشوند بلکه با تاثیر بر ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی آنها زمینه توسعه تعاملات اجتماعی و فرهنگی را بین شهروندان و گروههای مختلف اجتماعی داخل کشور و نیز با سایر ملل را فراهم میکند و کمک به برقراری صلح و ثبات ملی و بین المللی در جهان میکنند.
افزایش تعاملات اقتصادی توسط فضاهای مجازی باعث برقراری روابط مستحکم سازمانهای مختلف و فعالان اقتصادی و همچنین همکاریهای مستمر آنها در عرصههای مختلف میشود. اما با این حال به نظر می رسد تلاش برخی کشورها برای کنترل فناوریهای الکترونیک و وجود مدیریت سنتی در ساختارهای اداری، سیاسی و نیز عدم اعتنای توده مردم به استفاده از روشهای نوین در تعاملات از مهمترین دلایل عدم استفاده از فعالیتهای کلان الکترونیکی باشد.
حال با توجه به این تفاسیر باید تمام موانع و چالشهای موجود بر سر توسعه استفاده از این گونه تکنولوژی ها با برنامهریزیهای صحیح و فرهنگ سازی بین اقشار مختلف جامعه برداشته شود تا امکان دسترسی جهانی و جابهجایی اطلاعات در مقیاس وسیع به صورت سریع و ارزان بین مکانهای مختلف جغرافیایی برقرار شود. در نتیجه این عمل موجب بهرهگیری هرچه بهتر از فضای مجازی و توسعه بخشهای اقتصادی جامعه خواهد شد.
به همین منظور راهاندازی بخشهای اقتصادی و اجتماعی در مراکز ملی فضای مجازی در کشوری مثل ایران که از جمله کشورهای در حال توسعه است میتواند نقش موثری را در پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی ایفا کند.
سیدابولحسن فیروزآبادی رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور در رابطه با لزوم راهاندازی معاونت اقتصادی به منظور افزایش نقش آن در فضای اقتصادی کشور گفت: مرکز ملی فضای مجازی کشور باید در فضای اقتصادی نقش بیشتری داشته باشد برهمین اساس تصمیم گرفتیم یکی از معاونتهای این مرکز را با گرایش اقتصادی فعال کنیم چرا که اقتصاد ICT میتواند باعث سرعت گرفتن پیشرفت کشور در حوزههای گوناگون شود.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام /