به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بهمن مودی اظهار کرد: عقاب طلایی به طول 88-75 سانتی‌متر و پهنای دو بال 230-190 سانتی متر از خانواده قو‌شیان، محتاط‌ترین شکارچی در میان پرندگان خشک‌زی به شمار می‌رود.

وی اظهار کرد: این عقاب بزرگ جثه در بالای کوه‌ها و دامنه‌ها پرواز می‌کند و گاه آنچنان بالا می‌رود که به صورت یک نقطه تیره رنگ کوچک دیده می‌شود.این شکارچی محتاط با سرعت باور نکردنی از اوج آسمان به سمت پایین شیرجه می‌زند. عقاب طلایی معمولا شکار خود را در فواصل دور زیرنظر می‌گیرد و از نقطه کور به آنها حمله می‌کند.

مودی افزود: چون این عقاب در رأس هرم غذایی قرار دارد، بنابراین وجود تعداد زیادی از آنها در یک منطقه نشانه سالم و پایدار بودن آن زیست بوم است. در کنترل جمعیت طعمه‌های خود در طبیعت نقش مهمی‌دارد، این پرنده جمعیت برخی‌ گونه‌هایی را که نقش آفت دارند را کنترل می‌کند تا ارکان طبیعت پایدار بماند.

وی با بیان اینکه دلیجه به طول 38-32 سانتی متر و پهنای دو بال 78-70 سانتی متراز خانواده شاهیان، کوچک‌ترین پرنده شکاری ایران است، افزود: دلیجه استاد در جا بال زدن است. معمولا پس از در جا بال زدن و در وقت مناسب با سرعت زیاد به سمت شکار شیرجه می‌زنند و آنها را می­‌گیرند. آنها از لانه اجاره‌ای در فصل تخم‌گذاری، استفاده و پس از بازسازی لانه‌های قدیمی و رها شده کلاغ‌ها یا سایر پرندگان، در آنها تخم می‌گذارند.

مودی افزود: پرندگان این خانواده سریع‌ترین پرواز را در بین پرندگان داشته و به خوردن حشرات و پرندگان کوچک پرتعداد مانند گنجشک سانان علاقه زیادی دارند.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان‌جنوبی اظهار کرد : پرنده سارگپه 50 سانتی‌متر طول دارد رنگ پر و بالش بسیار متنوع ، با راه راه عرضی روی دم و نواری تیره کم رنگ است و در سطح شکمی لکه‌های سفید فراوانی به چشم می‌خورد. در زیرخم بال‌ها، لکه‌های بزرگ تیره رنگی دیده می‌شود و پاها بدون پر و به رنگ زرد کم رنگ است.

وی با اشاره به اینکه پرواز پرنده سارگپه نسبتا سنگین و کند است و گاهی نیز در جا بال زنی می‌کند، خاطرنشان کرد: از ارتفاع پایین روی شکارهای کوچک مانند خرگوش و گاهی پرندگان، جهیده و شکار می‌کند، به لاشه و مردار علاقه دارد و از آنها تغذیه می‌کند.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش خراسان جنوبی اظهار کرد: کرکس 95 تا 105 سانتیتر طول دارد و جثه‌اش بزرگ و بسیار سنگین و ‌بال‌هایی پهن و گسترده دارد. در پرواز، شاه‌پرهایش گسترده، دم مستطیل شکل و بسیار کوتاه به رنگ تیره و سر و گردنش تنها دارای کرک پرهای ریز و سفید چرکی است که به رنگ شنل نخودی کم رنگی در سینه منتهی می‌شود. زیر تنه این پرنده، قهوه‌ای کم‌رنگ، شاه پرهای اولیه و ثانویه، قهوه‌ای تیره، رو تنه قهوه‌ای کم رنگ و شاه پرها و دمش قهوه‌ای تیره دارد که در پرنده نابالغ تیره‌تر و کرکی‌تر است.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان جنوبی با اشاره به اینکه کرکس در ایران بومی است و در نواحی کوهستانی به سر می‌برد، ادامه داد: این پرنده در هنگام تغذیه از لاشه حیوانات و هنگام استراحت به صورت اجتماعی دیده می‌شود.

وی با بیان اینکه این پرنده 68 سانتیمتر طول دارد و بزرگترین جغد ایران و شبگرد است، تصریح کرد: پرواز بی‌صدا، ماهرانه و شگفت انگیزی دارد، پر و بال قهوه‌ای تیره، چشم‌ها درشت و نارنجی و پاهای پوشیده از پرهای نخودی تیره دارد. قرار گرفتن چشم‌های درشت جغد در جلوی سر یکی از ویژگی‌هایی است که شکار کردن در شب را برای آن‌ ممکن می‌سازد. محل قرار گرفتن چشم‌ها سبب شده نتوانند پهلوها و پشت سر خود را ببینند، برای همین ساختمان گردن آنها طوری است که می‌تواند آن قدر بچرخاند که پشت سر خود را ببینند. این دید دو چشمی به پرنده امکان می‌دهد که کوچکترین حرکت یا جابجایی شکار و فاصله آنرا تشخیص دهد.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش خراسان جنوبی گفت: افزون بر این جغدها دارای گوش‌های ویژه‌ای هستند و بر خلاف پرندگان دیگر گوش‌های آن‌ها دارای لاله گوش است که به جمع آوری امواج صوتی اطراف کمک زیادی می‌کند. جغد‌ها منقار قوی و قلاب مانند دارند، آن‌ها چنگال‌های بسیار قوی و تیز نیز دارند، اوایل صبح و هنگام غروب به شکار پرداخته و طعمه‌های بزرگ تا اندازه خرگوش را شکار می‌کند.

وی با بیان اینکه جغد‌ها در ایجاد تعادل در طبیعت نقشی انکارناپذیر دارند و نماد دانایی است، تاکید کرد: وجود باورهای منفی درباره این حیوان زیبا و سودمند، نشانه شناخت کم انسان‌ها از این آفریده خداست.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان‌جنوبی اظهار کرد: کبک به طول ۳۳ سانتی متر از خانواده قرقاولیان، از شناخته‌ترین پرندگان ایران است و می‌توان آن را مرغ وحشی خواند. رنگ بدن کبک‌ها بسیار شبیه رنگ محل زندگی این پرندگان است، آنها از این خصومت ‌استفاده کرده و در میان علفزارهای کوهستانی از دید دشمنان خود پنهان می‌شوند. کبک در هنگام احساس خطر یک باره از داخل علف‌ها بلند می‌شود، مسافت‌های کوتاهی را می‌پرد و بقیه مسیر را به سرعت به سوی حاشیه بالایی کوهستان می‌دود.

وی تصریح کرد: صدای بلندی که در اثر بال زدن این پرنده به هنگام برخاستن ناگهانی از میان علف‌ها ایجاد می‌شود، حیوان یا انسان حاضر در محل را می‌ترساند. اگر حیواناتی مانند روباه و سمور تخم کبک‌ها را بخورند قادرند در‌ همان فصل دوباره تخم بگذارند. عمده‌ترین نقش کبک در طبیعت، پراکنش بذر گیاهی است، برخی از بذرهای گیاهان برای آنکه آماده جوانه زنی شوند باید از دستگاه گوارش یک حیوان بگذرند.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان‌جنوبی با بیان اینکه کبک‌ها با خوردن برخی حشرات به کنترل جمعیت آفت کمک می‌کنند، تصریح کرد: کبک‌ها و تخم‌هایشان منبع غذایی خوبی برای حیواناتی مانند روباه، سمور و پرندگان شکارچی هستند.

مودی گفت: زاغ بور به طول ۲۴ سانتیمتر از خانواده کلاغیان است اما رنگ پر‌هایشان روشن است و به همین سبب به آن زاغ بور، بور مرغ و یا کلاغ بلوند می‌گویند. رنگ نخودی مایل به صورتی پر و بال‌هایشان به آن‌ها کمک می‌کند که خود را به خوبی در مناطق بیابانی استتار کنند.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان‌جنوبی افزود: جفت نر و ماده زاغ بور در سراسر ‌طول سال با هم زندگی می‌کنند، آن‌ها به کمک هم آشیانه‌ گردی با شاخه‌های درهم تنیده در میان بوته‌های قیچ می‌بافند و آن‌گاه زاغ بور ماده در آنجا تخم می‌گذارد.

مودی با بیان اینکه که زاغ‌های بور وابستگی زیادی به گیاه قیچ که از مهم‌ترین گیاهان بیابانی است، دارد، اظهار کرد: تصور می‌شود این پرنده تنها در قیچ زار‌ها زندگی می‌کند ولی شواهد نشان داده که این گونه نیست و آن‌ها فقط این گیاه را بر گیاهان دیگر ترجیح می‌دهند. زاغ بور تنها پرنده بومی و خاص ایران، جز در مناطق بیابانی در جای دیگر دیده نمی‌شود. مهم‌ترین پوشش گیاهی نواحی زیستی زاغ بور شامل قیچ، بادام کوهی، تاغ، شور، درمنه، افدار، گز، اسکنبیل، اشنان، خارش‌تر، کاروان کش و بنه است.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان‌جنوبی اظهارکرد: هوبره به طول ۶۰ سانتی‌متر از خانواده هوبره ییان، پرنده‌ای است که بدلیل شیوه عجیب دفاعی‌اش در برابر پرندگان شکارچی به پرنده بمب انداز شهرت دارد. اگر هوبره در هنگام پرواز با خطر حمله یک پرنده شکاری رو به رو شود، از روش جالبی برای دفاع از خود استفاده می‌کند؛ در این حالت مدفوع چسبناک خود را مانند بمب به سمت پرنده شکاری تعقیب کننده پرتاب می‌کند، این بمب طبیعی که بسیار چسبنده است، پرو بال پرندهٔ شکاری را به هم می‌چسباند و مانع ادامه پرواز آن می‌شود.

وی با بیان اینکه متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل تخریب زیستگاه، شکار بی‌رویه و قاچاق پرنده و تخم آن نسل هوبره به شدت تهدید می‌شود، تاکید کرد: هوبره از حشرات و حیواناتی مانند مارمولک تغذیه می‌کند، هم چنین با خوردن بذر گیاهان و دفع آن‌ها در مناطق دیگر به پراکنش گیاهان یاری می‌رساند. این پرنده نقش مهمی در زنجیره غذایی مناطق بیابانی و نیمه بیابانی دارد و بسیاری از طبیعت گردان برای دیدن آن مسافت‌های طولانی را در بیابان‌ها و مناطق کویر طی می‌کنند.

مودی با اشاره به اینکه در مجاورت پاسگاه شیخ علی قاینات، محوطه‌ای برای تیمار محموله‌های هوبره قاچاق ساخته شده است، تصریح کرد: سایت هوبره در ضلع شمال سایت تکثیر آهو قرار دارد و دیواره آن با فنس‌ و ‌سقف ‌آن‌ها نیز با تورمسقف شده و دارای یک باب آبشخور است.

وی ادامه داد: یک نفر محیط‌بان مسئول کنترل روزانه این سایت بوده و نسبت به بازدید و پاک سازی آبشخور، تغذیه با غذای مناسب و مکمل غذایی، جلوگیری از ورود دام‌های اهلی و افراد متفرقه در حوالی سایت اقدام می‌کند. دامپزشک نیز به صورت سه ماهه نسبت به واکسیناسیون اقدام می‌کند.

رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسان جنوبی درباره زیستگاه هوبره در خراسان جنوبی اظهار کرد: هوبره پرنده دشت‌های وسیع لم یزرع، دشت‌های کویری با اندکی پستی بلندی، زیستگاه استپی، نیمه بیابانی، تپه‌های شنی دارای پوشش گیاهانی اندک از بوته‌ها متعلق به گونه‌های درمنه، تاغ یا گز هستند. این پرنده باشکوه در‌ دشت، تپه ماهور، ریگ زار، بیابان و نواحی کویری که دارای تراکم گیاهی و درختی انبوهی نیستند، زندگی می‌کنند.