راینر هرمان، خبرنگار پرشمارگان ترین روزنامه آلمانی در ادامه از رئیس پارلمان ایران پرسید: آقای لاریجانی! شما بین سالهای 2005 تا 2007 میلادی مسئولیت مذاکرات اتمی ایران را برعهده داشتید. بفرمایید چرا شما از مذاکرات اخیر اتمی انتقاد داشتید؟
لاریجانی در پاسخ با بیان آنکه در مجموع معتقد است توافقنامه وین، توافقنامه ای قابل پذیرش است، اظهار داشت: دولت آمریکا در طول مذاکرات هرگز دست از آزار و اذیت ما برنداشت؛ بلکه برعکس پیوسته ما را به انجام مواردی وادار می کرد که در آن هیچ منطق، نکته فنی یا حقوقی وجود نداشت.
با این همه جمهوری اسلامی ایران توانست به برخی از اهدافش دست پیدا کند. وی با بیان آنکه این توافق نقایصی هم دارد، بیان داشت: در ایران افرادی از جمله بسیاری از نمایندگان پارلمان ایران هستند که مخالف این توافقنامه هستند و آنرا رد کرده اند.
لاریجانی در واکنش به این سوال که چرا با گذشت پنج سال هنوز از پایان تراژدی که در سوریه در حال رخ دادن است، خبری نیست، خاطر نشان کرد: ما در آغاز جنگ سوریه به دوستان اروپاییمان گفتیم که برای حل این بحران، راه حل سیاسی وجود دارد. اما دو چیز به این رویکرد لطمه وارد کرد: نخست آنکه قدرتهای منطقه ای می خواستند این بحران را بنا به روش خود و به شکل نظامی حل کنند.
در این منطقه کشورهایی هستند که می خواهند اقتدار دیرینه خود را دوباره احیا کنند و همینطور کشورهایی نیز هستند که می خواهند اندیشه های افراطی و تندروانه اشان را تعمیم دهند.
آنها چهار سال و نیم قبل، پیش ما آمدند و گفتند دمشق را ظرف دو هفته تصرف خواهند کرد، اما ما از پیامدهای تلخ و ناگوار این اقدام به آنها هشدار دادیم و گفتیم در سوریه گروههای تروریستی جدیدی بوجود خواهد آمد. من حتی این گفته ها را به اطلاع سیاستمداران اروپایی نیز رساندم اما آنها گوش به حرف من ندادند. تنها مقام اروپایی که در این میان حرف مرا شنید، فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان بود.
لاریجانی در پاسخ به این سوال که آیا می شود از تجزیه و فروپاشی سوریه جلوگیری کرد، تصریح کرد: با تجزیه سوریه انگار که ما کشور سوریه را روی یک سینی نقره ای به تروریستها تقدیم کرده ایم. طی یک دهه گذشته همواره یک گروه تروریستی جدید بوجود آمده است که ارمغانش، جنگ یا اشغال در افغانستان، عراق و نیز سوریه بوده است.
من احتمال می دهم که این مساله در یمن نیز اتفاق بیفتد. جان کری، وزیر خارجه آمریکا از تشکیل یک گروه مبارز در سوریه خبر داد. اما ایجاد این قبیل گروهها بیشتر شبیه اتخاذ راه حل های ساده است. با اطمینان می توان گفت که این گروه نیز در نهایت به یک گروه تروریستی جدید منتج می شود.
وی در پاسخ به این سوال که به نظر شما راه حل سیاسی در سوریه چطور امکانپذیر است، خاطر نشان کرد: راه حل سیاسی بحران سوریه باید متضمن چهار نکته باشد: نخست آنکه در این فرآیند، دموکراتیک و اراده مردم سوریه لحاظ شده باشد. در این میان البته عده ای هم در فضایی سیر می کنند که می گویند فلان فرد باید بر مسند قدرت باشد و دیگری نباید باشد؛ ضمن آنکه راه حلهای اشراف سالارانه، دیگر قابل پذیرش نیستند.
دوم آنکه همه احزاب و گروههای سوری بتوانند در تشکیل دولت مشارکت داشته باشند. چون ما در سوریه به یک دولت وحدت ملی نیاز داریم. هیچ گروهی نباید این حس را داشته باشد که از دولت سوریه طرد و جدا شده است. نکته سوم آنکه حقوق اقلیتها حفظ شود و چهارم آنکه با افراطیون مبارزه شود.
هرمان در سوالی دیگر پرسید: در غرب بسیاری هستند که در کشورشان بخشی از یک مشکلند، نه راه حل. بفرمایید ایران در مبارزه با تروریسم چطور می تواند مشارکت داشته باشد؟
رئیس پارلمان ایران گفت: ایران تنها کشوری است که بطور موثر علیه تروریسم وارد شده است. بدون کمک ایران، بغداد و دیگر شهرهای عراق در دست تروریستها افتاده بودند. گروهی از کشورها می گویند که با تروریستها مبارزه می کنند و حال آنکه آنها در واقعیت به تروریستها کمک می کنند. بفرمایید سلاح تروریستها از کجا تامین می شود؟ از آسمان که برای گروه تروریستی داعش سلاح به زمین نمی افتد. آنها از کشورهای منطقه خاورمیانه تسلیحات دریافت می کنند و از این بیشتر نیز اتفاق می افتد.
افزون بر این، داعش با فروش نفت، کسب درآمد هم می کند. آمریکا و سایر کشورها که همواره می گویند می توانند بر همه چیز شاهد و ناظر باشند، پس چرا تانکرهای سوخت داعشی را تحت تعقیب قرار نمی دهند؟ ما اسنادی در اختیار داریم که نشان می دهد برخی کشورهای خاص از طریق واسطه ها به این تروریستها پول پرداخت می کنند.
او در واکنش به این سوال که ائتلاف مقابله با گروه تروریستی داعش تا چه میزان موفق بوده است، گفت: آنها موفقیت زیادی نداشتند و حتی به نفع تروریستها که حالا جسورتر هم شده اند، اقدام کرده اند.
لاریجانی در جواب به این سوال که آیا ممکن است رقابت میان ایران و عربستان سعودی بر سر برتری جویی در منطقه خاورمیانه کاهش یابد، اظهار داشت: ما احساس می کنیم که رفتار ما مبتنی بر رقابت نیست. سعودی ها برادران ما هستند. اما آنها اشتباه می کنند و نباید انتظار داشته باشند که ما از آنها حمایت کنیم. در این حال راینر هرمان از لاریجانی خواست در این زمینه مثالی بزند.
رئیس پارلمان ایران در جواب به یمن و بحرین اشاره و خاطر نشان کرد: تصور کنید شما در کشوری منافع خاص خود را دارید و نگرانیتان قابل توجیه باشد. اما آیا شما این حق را دارید که به این کشور حمله کنید، مردمانش را بکشید و زیرساخت هایش را ویران کنید؟ برعکس شما باید به طور دیپلماتیک این مشکل را حل کنید.
او در پاسخ به آخرین سوال روزنامه فرانکفورتر آلگماینه که پرسید آیا یک معماری امنیتی جدید می تواند در خلیج فارس وجود داشته باشد، ابراز داشت: ما به همکاری اشتراکی در کلیه مسائل منطقه ای اعتقاد داریم.
رقابت در اینجا ابلهانه است و این استنباط که منطقه صاحب قدرتمداران جدید دیگری خواهد شد به سده ها قبل تعلق دارد. هدف ما آن است که یک موجودیت مشترک مسالمت آمیز و همچنین امنیت پایدار در این منطقه ایجاد شود.