به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران، سبوس که یکی از غنی‌ترین منابع الیاف گیاهی (فیبر) مورد استفاده در برنامه غذایی شمرده می‌شود، پوسته خارجی هضم نشدنی گندم، جو دوسر، برنج و سایر دانه‌های غلات را شامل می‌شود که عمدتا این دانه‌ها آسیاب می‌شدند و سبوس آنها دور ریخته می‌شد.

دکتر جلیل صداقت پیشه در همین خصوص می‌گوید: مواد غذایی که شامل سبوس می‌شوند بدلیل دارا بودن ویتامین B می‌تواند در رشد مو و ترمیم عصب‌های پوستی نقش مهمی را ایفا کند البته بر خلاف عقیده‌ی بسیاری از مردم که اعتقاد دارند اگر سبوس را بصورت موضعی مصرف کنند بهتر است، باید در نظر داشت که مصرف آن بصورت خوراکی بیشتر موثر است.

سبوس موجود در مواد غذایی می‌تواند از چین و چروک های پوست جلوگیری کند و بر روی عصب‌ها و حس‌های پوست موثر است.

روغن سبوس برنج دارای 15 تا 20 درصد از اسیدهای چرب اشباع شده و 80 تا 85 درصد اسید میریستیک، 12 تا 18 درصد اسید پالمیتیک ، 1 تا 3 درصد اسید استئاریک، 40 تا 45 درصد اسید لینولئیک،‌به مقدار یک درصد اسید لینولئیک ، 0.2 تا 0.4 درصد اسید پالمیتولئیک می‌باشد. 

روغن سبوس برنج، به رنگ زرد طلایی است و به سختی، رنگ سفید و روشن پیدا می‌کند و از مشخصات این روغن آن است که تحت اثر گرما تا حرارت 160 درجه، فاسد نمی‌شود و حاوی ویتامین‌های E وB است که باعث تقویت پوست و مو سر می شود. 

روغن سبوس برنج، در تهیه صابون، شامپو و فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، مشروط بر آن که مقدار اسیدهای چرب آزاد آن کم باشد: یعنی لیپاز فعال و موجود درآن، کاملا بصورت غیر فعال درآمده باشد. 

عصاره سبوس برنج با تشکیل یک لایه بر روی پوست بعد از شست و شو از خشک شدن پوست جلوگیری کرده و از پوست محافظت می‌کند، در ژاپن نیز مدت‌ها از سبوس برنج برای اعمال آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد، زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ می‌کند و پوست را روشن‌تر می‌کند و از اثر صاف کنندگی پوست برخوردار است.

 

دکتر پیام فرح‌بخش متخصص تغذیه در همین خصوص می‌گوید: اگر شخصی اضافه وزن داشته باشد به علت دریافت سبوس کمتر گرسنه می‌شود، زیرا سبوس حجم زیادی در معده را اشغال می‌کند و می‌تواند از یبوست در افراد هم جلوگیری کند و باعث تنظیم قند خون در افراد دیابتی می‌شود و دامنه نوسان قند نیز در آنان کاهش می یابد. 

وی افزود: بهتر است افراد به جای استفاده از نان سفید، از نان‌های سبوس دار استفاده کنند، همچنین فایده‌آی که سبوس‌ها می توانند، داشته باشند، سلامتی دستگاه گوارش است زیرا مواد غذایی سبوس دار از خانواده فیبرها هستند و در نهایت از سرطان دستگاه گوارش جلوگیری می کند. 

فرح‌بخش مطرح کرد: افراد می توانند به دو روش از مواد سبوس دار استفاده کنند، آنها می‌توانند از نان ها و بیسکویت‌های سبوس دار استفاده کنند و یا می‌توانند سبوس برنج و گندم را آسیاب کنند و روزانه در غذاهای خود استفاده کنند، اما باید در نظر داشت که استفاده از سبوس باید درحد متعادل باشد و اگر روزانه بیش از یک قاشق غذا خوری استفاده کنند، به دلیل رقابت سبوس با جذب عناصر دو ظرفیتی مثل آهن و کلسیم و منیزیم مانع جذب این عناصر و در نهایت پوکی استخوان و ریزش مو می‌گردد. 

فرح بخش اظهار کرد: مواد سبوس دار در آردهای کامل وجود دارد که می‌توان به نان سنگک و بربری اشاره کرد و می‌توان این آردهای کامل را آسیاب کرد و به غذاها اضافه نمود. سبوس جزو خمیرهای غیر محلول است که عموما حاوی ویتامین‌هایی مانندB1، B2،B3،B6 می‌باشد که در نهایت باعث حجیم شدن توده‌ مواد زاید در بدن و درمان یبوست می‌شود و همچنین مواد غذایی که حاوی سبوس هستند در صورت منظم مصرف کردن، باعث کاهش وزن نیز می‌شود.

خوردن نان سفید، سیب‌زمینی و برنج بدون سبوس در افزایش قند خون و کاهش نارسایی انسولین نقش زیادی دارد و باید دانست که مواد الیاف یا سلولزی موجود در پوسته گندم دارای 12 نوع اسید آمینه مورد لزوم بدن است که ما به سادگی آن را در کارخانه‌های تهیه آرد گندم، از گندم جدا ساخته و دو دستی تقدیم چهارپایان می کنیم و فقط نشاسته گندم را مصرف می‌کنیم و در پی آن به ترشی و نفخ معده و روده و افزایش قند خون و کاهش انسولین و بدتر از همه گرفتار یبوستی می‌شویم که سایر مواد غذایی را درون روده‌ها نگه می‌دارد و عوارض وخیم دیگر را به بار می‌آورد. 

باید دانست که مصرف بیش از اندازه سبوس مانند هر چیز دیگری می‌تواند مضر باشد زیرا اگر تعادل در مصرف مواد غذایی سبوس دار رعایت نکنیم، بیماری روده ملتهب، وخیم‌تر می‌شود و در نهایت اسید فیتیک موجود در سبوس خام، بدن را از جذب کلسیم،‌آهن، روی، منیزیم و کانی مهم باز می‌دارد.

گفتنی است که یک برش نان سبوس دار 70 کالری انرژی دارد، به رغم باورهای متداول،‌این نان ابدا چاق کننده نیست و افرادی که روزانه کمتر از دو برش نان مصرف می‌کنند، پنج کیلوگرم بیش‌تر از اشخاص حسابی نان خور وزن اضافه می‌کنند.

انتهای پیام/