به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ حداقل نیمی از ارتباط کودکان با کتابها از طریق تصاویر برقرار میشود. هر قدر تصاویر یک کتاب کودک در عین جذابیت بتوانند منطبق و همخوان با موضوع کتاب باشند، بر جذابیت بصری کتاب هم افزوده میشود.
در جوامع امروز بشری، توجه به تعلیم و تربیت کودک و نوجوان، امری ضروری و اجتنابناپذیر است. از راههای مهم برای این تاثیرگذاری برای انتقال آسان و سریع اطلاعات و آموزش و تربیت کودکان، امور عینی و جنبههای بصری واقعیتها و مفاهیم است. کودک با علایم دیداری بهتر و راحت تر و البته سریع تر میآموزد، به کار می بندد و طبقه بندی میکند. بنابراین، دنیای تصویر و تصویرگری، برای مخاطب کودک، بسیار حیاتی و جذاب است.
توجه به این جنبهی آموزشی و تربیتی در جوامع در حال رشد و جوامع پیشرفته، جهت تحقق اهداف آموزشی و تربیتی، بسیار حائز اهمیت است. نقد و بررسی صحیح تصویرگری کودک و نوجوان میتواند در پیشرفت و رشد جنبههای گوناگون تصویرسازی کودک و نوجوان بسیار یاری دهنده و مؤثر باشد. به شکلی که با نقد و بررسی سازنده و ارایهی راهکارها و شیوه های صحیح و مناسب، به پیشبرد اهداف چند جانبهی تصویرگری کمک شده و در نهایت باعث رشد شیوههای آموزش و تربیت شود.
امروز درخشش هنرمندان تصویرگر ایرانی در جشنوارههای بین المللی میتواند دلیلی باشد بر توانمندی این هنرمندان در خلق آثاری بدیع و جذاب. با وجود اینکه بنا به اذعان برخی نویسندگان ما در کشورمان تصویرگران بسیار هنرمند و متبحری داریم، اما همچنان آنها معتقدند آنچه در نظر گرفته میشود نظر نهایی ناشر است. به عبارتی در تصویرگری امروز کتابهای کودک و نوجوان سهم ناشر را هم نباید نادیده گرفت، چون ما «ناشر محور» هستیم و خیلی از اوقات ناشر است که حرف آخر را میزند نه نویسنده و تصویرگر! امری که برخی نویسندگان هم بر آن صحه گذاشتهاند.
*تصویرگری بازاری ارزشی ندارد
سوسن طاقدیس نویسنده کتاب کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره تصویرگری بازاری کتابهای کودک میگوید: مقوله تصویر و تصویرگری در ادبیات کودک و نوجوان خیلی مهم است، تصویرگری کتاب اگر بازاری باشد که اصلا ارزشی ندارد، با سلیقه مخاطب همخوانی ندارد. از سوی دیگر توجه تنها به بعد هنرمندانه تصویر و تلاش برای تصویرگری به منظور دريافت جایزه و اينکه مطابق با متن اثر نباشد، اصلا تصویرگری خوبی نیست.
*تصویرگران خوبی داریم اما...
طاقدیس همچنین در مورد نبود امکان فعالیت تصویرگران قابل میگوید: ما تصویرگران خوبی را داریم اما متأسفانه به شکلی که باید نمیتوانند کار کنند. علت این موضوع برمیگردد از سویی به عدم اطلاعات لازم در این حوزه در جامعه ما و البته عدم مطالبه آن. وقتی جامعه طلب نداشته باشد، هر کس هر طور که بخواهد کار میکند. از سوی دیگر ناشران ما هم اطلاعات کافی را از جایگاه و اهمیت تصویرگری ندارند، و گاه تنها به کسانی برای فعالیت در این حوزه اهمیت میدهند که به واسطهی آشنایی با آنها دارند.
*نیاز مخاطب و جلب توجه کودکان و نوجوان باید مورد توجه قرار گیرد
طاهره ایبد نویسنده کتاب کودک و نوجوان هم در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره اهمیت تصویرگری با توجه به نیاز مخاطب میگوید: خوشبختانه در عرصه تصویرگری کتاب موفقیتهای خوبی داشتیم، جوانان مستعدی وارد عرصه شدند که توانستند آثار قابل قبولی را تولید کنند، اما باید در تصویرگری کتابهای کودک و نوجوان به مخاطب توجه بشود.
این نویسنده تصریح کرد: گاهی آثاری از این تصویرگران ممکن است در جشنوارهها مورد توجه قرار بگیرد، اما برای مخاطب کودک و نوجوان جذابیتی ندارد. تنها نگاه هنری صرف به تصویرگری کافی نیست، نیاز مخاطب و جلب توجه کودکان و نوجوان باید مورد توجه قرار گیرد.
*در تصویرگری ایرانی خیلی وقتها هماهنگی و انطباق با متن دیده نمیشود
شهلا انتظاریان مترجم کتابهای کودک و نوجوان هم در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در نقد تصویرگری کتابهای داخلی میگوید: ما تصویرگران خوبی داریم، تصویرگرانی که جوایزی را هم در جشنوارههای بینالمللی بردند، اما من وقتی کتابهای ادبیات کودک و نوجوان خارجی را میبینم، گاه غبطه میخورم که تصاویر آن کتابها در عین سادگی چقدر با متن کتاب و محتوای آن همخوانی دارد. این هماهنگی و انطباق خیلی وقتها در کارهای داخلی دیده نمیشود.
وی تاکید کرد: هرچند این روند در سالهای اخیر بهتر شده و تقریبا داریم به سلیقه و نیاز مخاطب هدف نزديک میشويم، اما لازم هست که نقدهای اصولی روی کار تصویرگری کتابها انجام بشود، تصویرگران باید بيشتر سلیقه مخاطب برایشان در اولویت باشد تا جنبه هنرمندانه اثر.
با این اوصاف به نظر میرسد همچون سایر حوزههای ادبیات و البته هنر، جایگاه نقد آثار از اهمیت بالایی برخوردار باشد. نقد هر اثر هنری اعم از تصویری و مکتوب میتواند از سویی در شناساندن آن هنر به مخاطب عام و هدایت استعدادها نقش داشته باشد، و از طرف دیگر در بهتر شدن مسیر حرکت هنرمندان تاثیر بگذارد. نقدی که گاه به آن به هر دلیل موجه و غیرموجهی بیتوجهی میشود.
انتهای پیام/