به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران از سنندج؛ گرامیداشت لحظات شب‌های قدر نمونه ای از اوقات طلایی عمر انسان است و نقش بسزایی در پیشبرد معنوی افراد دارد و ویژگی‌های منحصر به فردش آن را از سایر اوقات متمایز گردانیده است.

شب‌هایی تا بدین اندازه عظیم و گرانقدر که سوره ای مستقل در کلام الله مجید را به خود اختصاص داده اند. 

لیالی قدر در کلام الله مجید و احادیث ارزشمند معصومین (علیهم السلام) شامل چهار ویژگی منحصربه فرد به شرح زیراست.

 1- شبی برتر از هزار ماه

خداوند متعال در آیه ی سوم سوره ی مبارکه ی قدر، شب قدر را برتر از هزار ماه می خواند و می فرماید: «لَیْلَةُ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ » شبِ قدر از هزار ماه ارجمندتر است. 

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: شیطان در این شب بیرون نمی آید تا آنکه سپیده اش تابان شود و در آن شب، او نمی تواند کسی را فلج یا دردمند سازد، یا فسادی برکسی وارد آورد. و در آن جادوی هیچ جادوگری کارگر نمی شود

معصومین(علیهم السلام) به منظور درک چگونگی برتری این ماه از برتری هزار ماه توضیح می دهند؛ که شب قدر برتر از هزار ماه است چراکه عمل نیک و خیر در آن شب برتر از عمل نیک در هزار شب است. در واقع پاداش و برکات عمل نیک در شب قدر از پاداش عمل نیک در هزار شب برتر و والاتر است.

شب قدر شبی متفاوت از میان تمام شب های سال است.شبی که در آن شب درهای آسمان به سوی زمینیان گشوده خواهد شد و آسمانیان در آن شب بسوی زمین فرود می آیند. همانگونه که خداوند در آیه چهارم سوره مبارکه ی قدر می فرماید: «تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ» (سوره قدر آیه 4) ؛ در آن [شب‏] فرشتگان، با روح، به فرمان پروردگارشان، براى هر كارى [كه مقرّر شده است‏] فرود آیند.

اما آنچه در توضیح و بیان روح در روایت وارد از امام صادق(علیه السلام) آمده است آنست که روح از جبرئیل بزرگتر است و او از ملائکه نیست در حالیکه جبرئیل از ملائکه ی الهی است و برای این مدعا به عبارت قرآن توجه داده اند که در آن ملائکه و روح جداگانه ذکر شده اند در حالیکه اگر این دو از یک سنخ بودند نیاز به ذکر جدا نبود.(1) پس در آن شب عزیز ملائکه برای انجام رسالتی که بدوش دارند که در واقع همان تدبیر امور است بسوی زمین فرود می آیند.

سید الساجدین امام زین العابدین(علیه السلام) این شب را شبی ایمن و خجسته تا سپیده دم خوانده اند: « دَائِمُ الْبَرَكَةِ إِلَى طُلُوعِ الْفَجْرِ عَلَى مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَاد(2) ؛ آن شب ایمن و پیوسته خجسته است تا دمیندن سپیده» 

و لازمه ی این ایمنی آنست که درهای نقمت و عذاب الهی در این شب بسته گردد و حیله ی شیاطین موثر نیفتد. چنانکه رسول خدا (صل الله علیه و آله وسلم) در این باره فرموده اند: «ان الشیطان لا یخرج فی هذه اللیلة حتى یضی‏ء فجرها، و لا یستطیع فیها ان ینال أحدا بخبل‏  أو داء أو ضرب من ضروب الفساد، و لا ینفذ فیه سحر ساحر(3) ؛ پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) : شیطان در این شب بیرون نمی آید تا آنکه سپیده اش تابان شود و در آن شب، او نمی تواند کسی را فلج یا دردمند سازد، یا فسادی برکسی وارد آورد. و در آن جادوی هیچ جادوگری کارگر نمی شود .

کسی که شب قدر را زنده بدارد، عذاب تا سال آینده از او روی می گرداند»

همانگونه که اکثر مفسرین بیان داشته اند مقصود از قدر اندازه گیری است و این شب، قدر نام نهاده شده چرا که مقدرات هر سال در این شبها رقم میخورد. در واقع حوادثی که از این شب قدر تا شب قدر سال بعد رخ خواهد داد در این شب مشخص خواهد شد از اینرو شب قدر هر سال، به اعتبار رقم خوردن حوادث سال آینده و اتمام حوادث سال گذشته آغاز سالی جدید خواهد بود. به همین دلیل در اعمال این شب، شب زنده داری و دعا و مناجات با خداوند یکتاست و از اینرو احیای این شبها بسیار سفارش شده است. بدین سبب نبی مکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: « عَنِ النَّبِیِّ ص أَنَّهُ قَالَ‏ مَنْ أَحْیَا لَیْلَةَ الْقَدْرِ حُوِّلَ عَنْهُ الْعَذَابُ إِلَى السَّنَةِ الْقَابِلَة .(4)؛ کسی که شب قدر را زنده بدارد، عذاب تا سال آینده از او روی می گرداند».

در سیره پیامبر(ص) و حضرت زهرا (س) در خصوص گرامیداشت این شبها آمده است:« أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله  كَانَ یَطْوِی فِرَاشَهُ وَ یَشُدُّ مِئْزَرَهُ فِی الْعَشْرِ الْأَوَاخِرِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ كَانَ یُوقِظُ أَهْلَهُ لَیْلَةَ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ وَ كَانَ یَرُشُّ وُجُوهَ النِّیَامِ بِالْمَاءِ فِی تِلْكَ اللَّیْلَةِ وَ كَانَتْ فَاطِمَةُ ع لَا تَدَعُ أَحَداً مِنْ أَهْلِهَا یَنَامُ‏ تِلْكَ اللَّیْلَةَ وَ تُدَاوِیهِمْ بِقِلَّةِ الطَّعَامِ وَ تَتَأَهَّبُ لَهَا مِنَ النَّهَارِ وَ تَقُولُ مَحْرُومٌ مَنْ حُرِمَ خَیْرَهَا 

 روش  حضرت فاطمه (علیهاالسلام) این بود که هیچ فردی از خانواده خویش را نمی گذاشت در آن شب(بیست و سوم) بخوابد و (مشکل خواب) آنها را با کمی غذا و آمادگی درمان می نمود و می فرمود: محروم است کسی که از خیر آن شب محروم شود». همین میزان  شناخت و توسل به سیره ی پیشوایان دینی، سبب گرامیداشت این شبها از سوی مسلمانان شده است.