به گزارش گروه بینالملل باشگاه خبرنگاران، تلاش اوباما برای جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای به عنوان مهم ترین دلیل اعطاء جایزه نوبل صلح به وی در سال 2009 اعلام شد اما این تلاش رئیس جمهور آمریکا در بحبوحه شدت گرفتن ناآرامی ها در خاورمیانه با مانع روبرو شده است. مقامات بلندپایه آمریکا می گویند موافقتنامه قریب الوقوع با ایران گامی مهم در جهت هدف منع تکثیر اوباما است. اما نگرانی ها در زمینه تکثیر هسته ای گسترش یافته است. دانشمندان چینی طی چند ماه اخیر به آمریکا هشدار دادند کره شمالی زرادخانه خود را به حدود 20 بمب اتم گسترش داده است و کشورهای در حال توسعه ماه گذشته در مذاکرات درباره آینده پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای ( ان پی تی ) به شدت از آمریکا و روسیه به علت اقدامات ناکافی در کاهش زرادخانه های تسلیحات هسته ای خود به شدت انتقاد کردند.
داریل کیمبل مدیر موسسه کنترل تسلیحات در واشنگتن گفت جدای از مذاکرات ایران ، دولت آمریکا طی چند سال اخیر تمرکز و تحرک خود را بر مسئله منع تکثیر به ویژه پس از کنترل جمهوریخواهان بر سنا و شدت گرفتن تنش ها با روسیه ، از دست داده است.
حتی دستیابی به یک موافقتنامه با هدف محدود شدن برنامه هسته ای ایران در ازای کاهش تحریم های اقتصادی علیه این کشور تنها ممکن است منجر به یک پیشینه آشفته در زمینه خلع سلاح شود. متحدان کلیدی آمریکا به ویژه اسرائیل و عربستان سعودی ابراز نگرانی می کنند این موافقتنامه درحال شکل گیری برای مسدود کردن مسیر ایران در جهت دستیابی به یک بمب کافی نیست. برخی کشورهای عربی نیز هشدار داده اند اگر به عنوان بخشی از یک موافقتنامه نهایی به ایران اجازه داده شود توانمندی های هسته ای خود را حفظ کند ، آنها نیز تلاش خواهند کرد به چنین توانایی هایی دست یابند.
این مذاکرات که ضرب الاجل 30 ژوئن را برای دستیابی به یک موافقتنامه هسته ای نهایی پیش رو دارد ، در وین در جریان است. مقامات آمریکایی و اروپایی دخیل در این دیپلماسی گفتند هنوز اختلاف هایی با ایران برسر بازرسی ها از تاسیسات هسته ای و نظامی این کشور و همچنین زمان کاهش تحریم ها وجود دارد.
این مقامات افزودند بعید به نظر می رسد نگرانی های آژانس بین المللی انرژی اتمی درمورد تلاش های گذشته ادعا شده در مورد ایران در ارتباط با فناوری تسلیحات هسته ای تا پایان این ماه رفع شود اما این نگرانی ها باید به تدریج از بین برود.
یک دیپلمات غربی گفت آژانس بین المللی انرژی اتمی قادر نخواهد بود تا ضرب الاجل 30 ژوئن همه مسائل مهم باقی مانده را حل کند.
وی افزود آنچه این موافقتنامه انجام خواهد داد این است که ساز و کاری را ایجاد کند تا آژانس بین المللی انرژی اتمی بتواند روند حل مسائل مهم باقی مانده را دنبال کند.
مقامات دولت آمریکا دیپلماسی در قبال ایران را اساسی برای راهبرد کلی دولت در جهت منع تکثیر می دانند.
کاخ سفید معتقد است دستیابی به موافقتنامه با ایران باعث محروم شدن این کشور از توانایی «آستانه هسته ای » و ساخت بمب برای مدت دستکم 10 سال خواهد شد و همچنین فشار بر عربستان سعودی و دیگر رقبای منطقه ای ایران برای دستیابی به فناوری های هسته ای از بین می رود. با این حال هم متحدان و هم دشمنان آمریکا در مورد تلاش دولت اوباما در جهت منع تکثیر تردید دارند و کشورهای در حال توسعه نیز ماه گذشته از آمریکا و دیگر کشورهای دارای تسلیحات هسته ای به علت اینکه اقدامات لازم را در جهت برچیدن زرادخانه های تسلیحات هسته ای خودشان انجام نداده اند به شدت انتقاد کردند.