پژوهشگر تاریخ آذربایجان گفت:در محله و خیابان مفتح که تا حدودی محله ی جدیدی نسبت به محلات مرکزی و قدیمی شهر محسوب می شود. یک اثر تاریخی و قدیمی به نام انبار سردار وجود داشت و مسجدی نوساز است که روی انبار سردار که قبلا مسجدی کهنه بوده در سال 1380 این مسجد را به طرز زیبایی احداث نمودند.

خاماچی در گفتگو با گروه استانهای باشگاه خبرنگاران تبریز گفت: زمانی که  اصلاحات ارضی در ایران  در سال  1341 شمسی آغاز شد و روستاییان و کشاورزان به اصطلاح از قید و بند ارباب و مالک رهایی یافتند مهاجرت بسیار سریع از روستاها به سوی شهر آغاز شد و در کمترین زمان ممکن اکثر اراضی این  محله که تقریبا زمین های بایر بودند به تملک روستاییان مهاجر در آمد و بخشی از شمال تبریز مانند سایر نقاط اطراف تبریز به منطقه ی حاشیه نشین تبریز تبدیل شد.

وی ادامه داد:در زمان حکومت محمد شاه قاجار سردار کل عزیز خان حکمران آذربایجان در تبریز قدرت را به دست میگیرد و خدمات لشکری و کشوری چندین نیز انجام میدهد عزیز خان مکری –سردارکل-فرزند محمد سلطان مکری از مردم سردشت ساوج بلاغ در اواخر سال 1287  هجری قمری که برای آخرین بار حکمرانی ایالت آذربایجان را داشته در سن هشتاد سالگی در تبریزدرگذشت و در جوار بقعه سید حمزه (ع)دفن شد.

بهروز خاماچی خاطر نشان کرد:عزیز خان سردار کل از مردان معروف دوره ی قاجاریه و از اوایل سلطنت محمد شاه تا اواسط سلطنت ناصرالدین شاه دارای مقامات و مناصبی بوده و کاردانی و هوشیاری و قدرتی نشان داده و قساوت قلبی داشته است و در سال 1207 هجری قمری تولد یافته و با برادرش فرج خان به تبریز آمده و پس از وفات برادرش وی به مناسبت داشتن سواد و خوش بیانی با درباریان محمد شاه ارتباط پیدا کرده و با درجه ی یاوری(درجه ی سرگردی امروزی)در فوج ششم وارد خدمت شده است و در لشکر کشی هرات در زمان محمد شاه در سال 1254 هجری قمری عزیز خان با درجه ی سرهنگی در فوج ششم به هرات رفته  و ماموریت یافته بود تا با یار محمد خان و کامران میرزا در داخل هرات وارد مذاکره شود.

وی گفت:در کنار خدمات دولتی و نظامی عزیز خان سردار کل آثار خیری از وی باقی مانده است که میتوان از انبار سردار در شمالی ترین نقطه ی محله ی دوه چی (خیابان شهید لیلابی)نام برد.

انبار سردار انبار آب بسیار بزرگی بود که برای استفاده ی اهالی محل از سنگ و ساروج محکم و متینی ساخته شده و تمام هزیتی آن را عزیز خان سردار کل پرداخت نموده بود و اهالی این محله که در بی آبی مطلق بودند تا حدودی احساس آرامش نمودند .

به گفته ی وی آب این انبار بزرگ از جویبار نهند "نهند آرخی"تامین می شد  و قسمتی از آب نهند را که از روستای نهند تبریز به آجی چای سرازیر می شد وارد این انبار کرده و در ان ذخیره میکردند و طی وقف نامه ای که تنظیم شده بود هر شش ماه یک بار چند نفر کارگر محوطه ی انبار سردار را از لجن تمیز میکردند و دوباره آب مشروب نهند به آن بسته می شد و هم اکنون نیز مسجد انبار سردار بر روی همان آب انبار بزرگ بنا شده است که در روزگار خود با چهل  پنجاه پله میتوانستند به کف انبار برسند .آب انباری که آب سرد و خنک آن میتوانست تشنگان محله ی دوه چی را سیراب کند.

انبار سردار یا سردار انباری در تبریز در آخر محله ی دوه چی و امیره قیز واقع شده است.

محله های شمالی تبریز که تلفیق و ترکیبی از کو یو برزن قدیمی و حاشیه نشینی جدید می باشد کوی مفتح است که قبلا به نام قوری چای- شاه آباد-مجاهد و کوی شربت زاده "شربت   اوغلی"معروف بوده است و هم اکنون به نام محله و کوی مفتح خوانده می شود.

در شمال غرب این کوی کارخانه ی بزرگ کبریت سازی توکلی واقع شده است که از مراکز معروف صنعتی و اقتصادی تبریز  و ایران می باشد و سابقه ی تولید کبریت دراین کارخانه ی معروف به صد سال میرسد.
 
انتهای پیام/ ا
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.