نوزادانی با وزنی معمولا کمتر از دو کیلوگرم، نوزادان نارسی که قبل از تمام شدن دوره بارداری مادر به دنیا می‌آیند و ابتلا به بیماری‌های ژنتیکی و بروز برخی ناهنجاری‌های حاد جسمی و ذهنی در حین تولد، از جمله عوامل مهمی است که موجب می‌شود نوزاد تازه متولد شده به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان یا همان NICU منتقل شود.

این نوزادان نارس برای این‌که شانس زنده ماندن داشته باشند، باید به محض تولد در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شوند تا با کمک دستگاه‌های مخصوصی که شبیه رحم مادر عمل می‌کند، فرآیند اکسیژن‌رسانی، گرما و رطوبت بخشی و محافظت از نوزاد در برابر عوامل عفونی اعمال شود.

اما مشکل از جایی شروع می‌شود که معمولا اغلب خانواده‌ها برای پیدا کردن تخت مراقبت‌های ویژه نوزادان در بخش دولتی عاجز و مجبور می‌شوند که به بخش خصوصی مراجعه کنند.

سعید معنوی، رئیس اداره تعرفه‌های وزارت بهداشت در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: هزینه یک شبانه روز بستری نوزاد در بخش NICU به شرطی که در بخش خصوصی درجه یک بستری شود، 972 هزار تومان و در بخش دولتی حدود 417 هزار تومان است.

به گفته این مقام مسئول، این تعرفه‌ها برای مراکز درجه‌2 کمتر است؛ طوری که این تعرفه‌ها در بخش خصوصی 770 هزار تومان و در بخش دولتی 334 هزار تومان است.

این تعرفه‌های اعلام شده برای مراکز درمانی شهر تهران است و تعرفه شهرستان‌ها هم تقریبا مشابه همین تعرفه‌های اعلام شده است. البته معنوی تاکید می‌کند که سقف تعرفه‌های NICU در شهرستان‌ها به هیچ وجه نباید بیشتر از تهران باشد.

همچنین این هزینه‌ها جدای از هزینه دارو و لوازم ضروری است که باید پرداخت شود و اگر این هزینه‌ها را هم اضافه کنیم، در آن صورت برخی خانواده‌ها برای یک شب بستری نوزادشان در NICU بخش خصوصی، هر شبانه‌روز دو میلیون تومان پرداخت کنند.

از آنجا هم که یک نوزاد نارس تا زمانی که به رشد طبیعی برسد، احتمال دارد حتی بیش از یک ماه هم در بخش مراقبت‌های ویژه بستری باشد، بنابراین می‌بینیم که تا زمان مرخص شدن نوزاد از بیمارستان، والدین نوزاد باید پول هنگفتی را به پای درمان نوزاد تازه متولد شده بریزند که پرداخت این رقم‌های میلیونی برای بسیاری از والدین، جز با قرض گرفتن از دیگران یا فروختن سرمایه‌های اولیه زندگی، امکان‌پذیر نیست.

کمبود تخت‌های NICU جدی است

اوضاع قیمت‌ها در بخش دولتی امیدوارکننده است و با توجه به اجرای طرح تحول نظام سلامت و سهم 6 درصدی مردم در پرداخت هزینه‌های بستری، سهم والدین برای پرداخت هر شب بستری نوزادشان در NICU بیشتر از صد هزار تومان نخواهد شد.با این حساب شاید با خودتان فکر کنید که والدین نوزاد نارس مجبور نیستند که حتما به بخش خصوصی مراجعه کنند و شبی دو میلیون تومان پرداخت کنند، بلکه آنها می‌توانند به بخش دولتی بروند و با پرداخت شبی صد هزار تومان، زندگی نوزادشان را نجات دهند.

اما دغدغه اصلی اینجاست که تعداد تخت‌های NICU به‌هیچ وجه متناسب با نیاز نوزادان بیمار نیست.

آن‌گونه که رئیس اداره تعرفه‌های وزارت بهداشت خبر می‌دهد: هم‌اکنون در بخش دولتی و خصوصی، 1700 تخت NICU در کل کشور داریم که این میزان تخت، جوابگوی نیاز همه بیماران نیست و ما حداقل به دو برابر تعداد این تخت‌ها نیاز داریم.همین کمبود تخت‌های NICU در بخش دولتی باعث شده است که بسیاری از خانواده‌ها با درآمد پایین و متوسط هم مجبور باشند به بخش خصوصی مراجعه کنند. در حقیقت، مراجعه بسیاری از خانواده‌ها برای بستری شدن نوزادشان در بخش مراقبت‌های ویژه، از سر دارندگی و شکم‌سیری نیست، بلکه خیلی از آنها چاره‌ای جز این کار برای نجات جان فرزندشان ندارند.

وزارت بهداشت: اوضاع مساعد می‌شود

نه‌فقط در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، بلکه در بخش مراقبت‌های ویژه بزرگسالان هم مشکل کمبود تخت دولتی و بالا بودن تعرفه‌ها وجود دارد.

محمدحسین میردهقان، مدیرکل اعتبار بخشی و نظارت بر درمان وزارت بهداشت نیز در گفت‌وگو با جام‌جم، کمبود تخت‌های NICU را قبول دارد، ولی در عین حال ابراز امیدواری می‌کند که اوضاع تخت‌ها بهتر از وضع فعلی خواهد شد. میردهقان می‌گوید که وزارت بهداشت، توسعه تخت‌های NICU را مدنظر دارد و حتما به فکر ارتقای خدمات در این بخش هستیم.

به گفته وی، این وزارتخانه آمادگی دارد تا به مراکزی که به راه‌اندازی تخت‌های NICU رغبت دارند، کمک کند؛ البته این مقام مسئول، شرط وزارت بهداشت برای کمک به این مراکز را رعایت سطح‌بندی از سوی مراکز می‌داند؛ یعنی این‌طور نباشد که مثلا برای راه‌اندازی تخت‌های NICU در شهری مثل تهران، تعداد این تخت‌ها در شمال شهر، بسیار بیشتر از جنوب شهر بشود. در وضعیتی که این مقام مسئول، از برنامه بلندمدت این وزارتخانه برای توسعه و تجهیز این تخت‌های ویژه سخن می‌گوید، اما ماجرا اینجاست که حل این مشکل مردم هم باید در بازه کوتاه‌مدت، مدنظر قرار بگیرد؛ یعنی نمی‌شود به امید افزایش تعداد تخت‌های NICU در سال‌های آینده، خانواده‌های نوزادان نارس، فرزندانشان را به دلیل بی پولی و پیدانکردن تخت خالی در بخش دولتی از دست بدهند.

میردهقان برای رفع کوتاه‌مدت این مشکل، اظهار می‌کند که مردم در صورت پیدا نکردن تخت خالی مراقبت‌های ویژه نوزادان، می‌توانند به ستادهای هدایت بیمار در دانشگاه‌های علوم پزشکی مراجعه کنند تا آنها مشکل بیمارشان را رفع کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر مردم از عملکرد خود این ستادها شکایت داشتند، باید به کجا مراجعه کنند، تاکید می‌کند که معاونت درمان وزارت بهداشت، آماده دریافت شکایت‌های مردمی در این‌باره است و اگر اهمالی از سوی این ستادها به اطلاع ما برسد، قطعا با آنها برخورد خواهیم کرد.

البته در شرایطی که خیلی از خانواده‌های نوزادان بیمار به دلیل وضع اضطراری فرزند تازه به دنیا آمده‌شان، وقت زیادی برای مطرح کردن شکایت و پیگیری آن ندارند، در این وضع انتظار می‌رود که وزارت بهداشت در جهت طرح تحول سلامت، به کمبود تعداد تخت‌های NICU در بخش دولتی توجه بیشتری داشته باشد تا دست‌کم دیگر هیچ نوزادی به دلیل بی‌پولی والدینش از دنیا نرود.