به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی سیاست‌ها و رهیافت‌های حفاظت از اراضی کشاورزی را مورد تحلیل قرار داد.

دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز اعلام کرد: اراضی کشاورزی، منابع طبیعی ارزشمند و تجدیدناپذیرند که کارکردهای مختلف اقتصادی و محیط زیستی دارند. تغییر کاربری هر هکتار زمین کشاورزی، به مفهوم وابستگی به واردات خارجی و تهدید امنیت غذایی است و این موضوع حتی کشورهای مبتنی بر اقتصاد بازار مانند انگلیس را به سمت اولویت‌دهی حفظ اراضی کشاورزی سوق داده است.

به نظر می‌رسد در ایران، به اندازه کافی اراضی کشاورزی مرغوب در اثر اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه‌ای از جمله شهرک‌های صنعتی، گسترش شهرها و تبدیل روستاها به شهرها به راحتی از بین رفته‌اند و اکنون وقت آن رسیده است همانند خیلی از کشورهای دیگر، حفظ این اراضی، مبنای کار و برنامه‌ریزی برای دستگاه‌های مختلف در تدوین و اجرای پروژه‌های عمرانی قرار گیرد.

قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی مصوب سال 1374 و اصلاحیه آن بدون در نظر گرفتن جامع عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی و مسائل فرابخشی حفاظت از این اراضی، به خصوص بدون آینده‌نگری و پیش‌بینی مسائل ناشی از گسترش بیرویه شهرنشینی و توسعه صنعتی، تصویب شده اند. در کشورهای موفق از نظر حفظ کاربری اراضی، در خصوص اراضی کشاورزی با اهمیت و خاص مابه‌التفاوت ارزش اراضی با کاربری کشاورزی و غیرکشاورزی، به عنوان حقوق توسعه به کشاورز پرداخت و حق تغییر کاربری از این طریق خریداری منتقل می‌شود و به این ترتیب، از تغییر کاربری جلوگیری به عمل می‌آید.

ولی در ایران مجموعه سیاست‌ها به سمتی است که کشاورز را به تغییر کاربری اراضی کشاورزی تحریک یا تشویق می‌کند. به عنوان مثال طبق قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، 80 درصد این مابه‌التفاوت از متقاضی تغییر کاربری، به عنوان عوارض دریافت می‌شود واین خود سبب رقابت بین دستگا‌ه‌ها برای جذب منابع حاصل از تغییر کاربری و در نتیجه، تشدید آن می‌شود. مطالعه حاضر  پس از بررسی سابقه قوانین مرتبط با حفظ اراضی کشاورزی، تهدیدات و عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی را تبیین و سپس بر مبنای آن و با توجه به آخرین رویکردهای جهانی حفاظت از اراضی کشاورزی، پیشنهادهای لازم را ارائه کرده است.

انتهای پیام/