مشتری هایشان ثابت است. به محض ترمز ماشین به سمت شان می روند؛ پول را گرفته و مواد را میدهد. شیشه، کک، هروئین و غیره جزء ملزوماتی است که در گونی های این افراد وجود دارد.
خودرو متوقف میشود شیشه را پایین میدهد زنی حدوداً 30 ساله است، تراولها را می دهد؛ کک را می گیرد؛ بعد سفارش میدهد برای هفته آینده قرص اکس هم برایش بیاورد چون مهمان دارد.
یکی از گونی به دوش ها که 17 ، 18 سال بیشتر ندارد و در یک اتاق در خاوران با 6 نفر دیگر گذران زندگی میکند، میگوید: روزانه بیش از 2 میلیون تومان در آمد دارد ولی سر دسته باند فقط روزی 500 هزار تومان به او می دهد.
ژنده پوش است، به شدت هم سرما خورده خودش را رضا معرفی میکند و میگوید: افغان هستم. زن دارم. شناسنامه ندارم. پول جمع می کنم تا بتوانم فرزندم را به مدرسه بفرستم تا او مانند من نشود.
گل مراد گونی به دوشی که بیش از ۵ سال است محل کارش بزرگراه چمران است ناگهان مثل شبحی به جلوی ماشین می پرد؛ صدای ترمز سکوت شب را در هم شکست.
دیوانه این موقع شب وسط اتوبان چه می کنید؟ از صدای ترمز نمی ترسد و می گوید برو بابا و سفت گونی اش را بغل میکند.
جلوتر ماشینی ایستاده به سمتش می رود مواد را می دهد و پول میگیرد.
تربت یکی دیگر از گونی به دوش ها که دوستش هفته پیش بر اثر تصادف مرده بود، میگوید: هر هفته یک یا 2 نفر از همکارانم در بزرگراه تصادف می کنند و گاهی هم می میرند اما درآمد این کار زیاد است و کلی آدم در خانه چشم انتظار پول ما هستند.
این پسر حدودا 17 ساله می گوید: مادرم مریض است پدرم معتاد است و 3 خواهر و برادر دارم اینها خرج می خواهند.
درباره دلایل عبور از وسط بزرگراه میگوید. مشتریمان هر سمت بایستند ما باید به آنجا برویم.برای ما فرقی نمی کند هر جا مشتری باشد ما حاضر هستیم.
از تصادف و مرگ نمیترسم پدرم میگوید بادمجان بم آفت ندارد.
رضا گونی به دوش 18 ساله که یک موبایل آیفون دارد، می گوید: در شبکه های اجتماعی فعال هستیم . مشتریان خود را پیدا می کنیم. خیلی هم خوب است و درآمد خوبی هم کسب می کنیم.
جمعه یکی دیگر از گونی به دوش ها که 15 سال بیشتر ندارد، میگوید: 6 سال است ازدواج کردم یک بچه هم دارم. زنم سر چهارراه اسفند دود می کند و دخترم هم گدایی میکند، درآمد خوبی داریم خدا رو شکر.
کودک خیابانی به فرد زیر 18 سال گفته می شود که در شهرهای بزرگ برای ادامه بقاء خود مجبور به کار یا زندگی در خیابان هستند".
«کودک خیابانی» اصطلاحی است که اغلب هم برای توصیف «کودکان کار» و هم کودکان بی خانمانی که در خیابان زندگی میکنند و میخوابند و اغلب هیچ تماسی با خانوادهشان ندارند اطلاق می شود.
فاطمه دانشور عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: موارد زیادی از این دست در شهر تهران وجود دارد.
وی ادامه داد: اینها کولی هستند و عموما در منطقه 12 شهرداری تهران ساکن هستند..
عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اینکه انجمنی از این کودکان حمایت می کند، گفت: این انجمن به سختی توانست در زمینه کمک به این افراد ورود کند.
به گفته دانشور، این کودکان هویت ندارند و والدینشان برای آنها شناسنامه نمی گیرند مدل زندگیشان عجیب است. عموما در سنین 9 تا 12 سالگی ازدواج می کنند و به دلیل نداشتن هویت ازدواجشان درجایی ثبت نمیشود .
وی اضافه کرد: درآمدها خوبی دارند و بیشتر مهاجر هستند.
دانشور با بیان اینکه همکاری بهزیستی و شهرداری در قالب کاغذ است، گفت: مددکاران باید در سامانسراها حضور یابند و امیدواریم در حوزه کودکان کار نیز که ایدز در میان آنها بیداد میکند، اتفاقی رخ دهد.
نباید از این نکته غافل شد که در سایر کشورها نیر کودکان کار وجود دارند. این پدیده جهانی و هشدار دهنده است.
تقریبا هیچ شهر و کشوری در دنیا نیست که کودک خیابانی نداشته باشد. این مشکل، هم معضل کشورهای پیشرفته است و هم کشورهای در حال رشد.
اما امروزه در کشورهای فقیر آمریکای لاتین، آسیا و آفریقا شیوع بیشتری دارد. فقر، ازهم پاشیدگی خانوادگی، بیماری و فوت والدین، کودک آزاری و مسامحه کاری یا ترک کردن خانواده و عدم رشد اجتماعی عوامل رایجی برای زندگی کودک در خیابان هستند و اغلب آنها در داری بیماری های خاص از جمله ایدز و هپاتیت هستند.
همایون هاشمی رئیس سازمان بهزیستی کشور در این باره گفت: بهترین مددکار برای افراد در خانواده مادران هستند و باید بتوانیم مفهوم مددکار اجتماعی را در خانواده و جامعه نهادینه کنیم.
وی گفت: خوشبختانه با اجرای طرح بیمه سلامت همگانی تمام کودکان خیابانی صاحب دفترچه بیمه خواهند شد و فرآیند این کار آغاز شده است.
هاشمی افزود: بیش از 5 هزار کودک خیابانی توسط سازمان بهزیستی ساماندهی شدند ضمن اینکه امسال هم آمادگی داریم چنانچه این کودکان شناسایی و به بهزیستی معرفی شوند ساماندهی کنیم.
ساماندهی کودکان کار با سازمان بهزیستی است که این کار به دلیل پاره ای از مشکلات به خوبی انجام نشده است شهرداری برای دریافت این مسئولیت اعلام آمادگی کرد.
محمد باقر قالیباف شهردار تهران تاکید کرد: اگر قرار باشد کار ساماندهی کودکان کار به شهرداری تهران واگذار شود، طبیعتا باید تمام امکانات و کارهایی که بهزیستی تاکنون در این خصوص انجام میداده، به شهرداری تهران واگذار شود.
شهردار تهران گفت: کودکان کار،تکدی گری ،اعتیاد ،افزایش حاشیه نشینی و مهاجرت بیش ازحد از دیگر چالش های شهر تهران است .
موضوع کودکان کار همچنان در بلاتکلیفی است و هیچ ارگانی برای این معضل شهر اقدامی انجام نمیدهد.
امرودی ،معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با اشاره به بلاتکلیفی کودکان معتاد، از ایجاد تاخیر و طولانی شدن پذیرش مددجویان دارای احکام قضایی انتقاد کرد.
بر اساس این گزارش، آمار بسیار عجیبی از کودکان کار منتشر شد. بر اساس این آمار حدود 60 درصد کودکان خیابان ایرانی هستند که کودکان بین 10 تا 14 سال 45 درصد کل کودکان خیابانی را شامل می شوند، همچنین 34 درصد از کودکان خیابانی در حال تحصیل هستند، 40درصد ترک تحصیل کردند و 24درصد از بچه ها اصلا به مدرسه نرفته اند .
همچنین سازمان بهداشت جهانی و یونیسف در اواسط دهه 1990 تعداد آنها را 100 میلیون نفر تخمین زده اند. همچنانکه جمعیت دنیا رشد میکند پدیده اجتماعی کودکان خیابانی افزایش مییابد. در همه کشورهای جهان آمار کودکان خیابانی پسر بیش از دختران است. بر طبق مطالعهای که درکشورهای افریقایی انجام شده در زیمبابوه 95 درصد، در آنگولا 84 درصد، در اتیوپی 84 درصد، در زامبیا 70 درصد و در سودان تقریبا 100 درصد کودکان خیابانی مورد مطالعه مذکر بودهاند.
روز به روز بر تعداد کودکان کار در تهران افزوده می شود و بیشتر این کودکان به بیماری ایدز مبتلا هستند. بهتر است مسئولان هر چه سریعتر برای رفع این معضل اقدامات لازم را انجام دهند.