به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران، پناهیان مدیر عامل بورس کالای ایران، صالح آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و سلطانی نژاد مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب شنبه 24 آبان ماه به بررسی موضوع بورس کالای ایران در مسیر پیوستن به بازارهای بین المللی سرمایه پرداختند.

در ابتدای این برنامه پناهیان مدیر عامل بورس کالای ایران در پاسخ به این سوال که مشخصاً بورس کالا چه مشخصاتی  چه سهمی را در بازار سرمایه در اختیار دارد اظهار داشت:  ابتدا لازم می دانم  در ارتباط با بورس کالای ایران مختصری از ویژگی ها و مختصات شرکت بورس کالای ایران و نقش آن در صحنه اقتصاد ملی و جهانی را ارائه کنم.

وی ادامه داد: بورس کالای ایران شرکتی است که بر اساس قانون بازار سرمایه تشکیل شد و ساختار معین و خاصی دارد و شرکتی است که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است.

مدیر عامل بورس کالای ایران اضافه کرد: در بورس کالای ایران دو بازار به طور مشخص وجود دارد که یک بازار، بازار کالاهای فیزیکی، در این بازار کالاهایی داد و ستد و معامله می شوند که منجر به تحویل به مشتریان خواهد شد.

پناهیان با بیان این که بازار کالای فیزیکی از سه بخش اصلی تشکیل شده تصریح کرد: یک بخش از این بازار مربوط به محصولات صنعتی و معدنی است که از جمله فولاد، مس، آلومینیوم و سرب و همانند آن معامله می شود، بخش دوم از بازار کالاهای فیزیکی مربوط به محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی است که این بخش محصولات پلیمری و همچنین محصولات شیمیایی را در بر می گیرد و بخش سوم مربوط به کالاها و محصولات کشاورزی است.

وی یادآور شد: بورس کالای ایران از ادغام دو بورس فلزات و کشاورزی در سال 1384 تاسیس شد و مهم ترین ساختار و ویژگی که در ساختار بورس کالای ایران تعدیه شده این است که امکان تسهیل معاملات و مبادلات تجاری را برای ذی نفعان این بازار فراهم می کند.

مدیر عامل بورس کالای ایران در ادامه به بازار دوم در بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: بخش دوم در بورس کالای ایران مربوط به ابزار مالی است و عمدتاً بورس های پیشرفته دنیا بر اساس ابزارهای مالی که در این بازارها طراحی می شوند مورد فعالیت و معامله قرار می گیرند.

پناهیان اظهار داشت: مهم ترین ابزاری که عمدتاً در بیشتر کالای دنیا وجود دارد قراردادهای آتی هستند که ویژگی مهمی که این قراردادها دارند این است که هم در جهت پوشش ریسک سرمایه گذاران تولید کنندگان و مصرف کنندگان و همچنین در جهت سرمایه گذاری با هدف سود ، تعبیه و طراحی شده است.

وی ادامه داد: در بورس کالای ایران این بخش دوم شامل قراردادهای آتی و سلف موازی استاندارد و مواردی مانند آن است که بخش عمده ای از معاملات را تشکیل داده و سرمایه گذاران خاصی را جذب کرده است.

مدیر عامل بورس کالای ایران اظهار داشت: در ارتباط با یکی از مختصات مهمی که بورس کالای ایران در صحنه اقتصاد ایفا می کند بحث تامین مالی تولید کنندگان است، بر اساس ساختاری که در بورس کالای ایران تعبیه شده امکان تامین مالی ساده راحت و آسان برای تولید کنندگان فراهم شده به این طریق که تولید کننده به منظور تامین مالی کوتاه مدت منابع مالی مورد نیاز از طریق اجرای قراردادهای سلف منابع مالی مورد نیاز خود را تامین می کند.

پناهیان یادآور شد: در سال جاری میزان تامین مالی شرکت بورس کالای ایران برای تولید کنندگانی که در این بخش فعالیت کرده اند و عمدتاً مربوط به بخش فیزیکی ، شامل محصولات صنعتی، معدنی، پتروشیمی، فرآورده های نفتی و کشاورزی است بالغ بر 11 هزار میلیارد تومان بوده که این عدد در سال گذشته بالغ بر 20 هزار میلیارد تومان تامین مالی برای بخش تولید کشور تحت عنوان سرمایه در گردش بوده که تحقق پیدا کرده است.

وی اضافه کرد: در سال جاری یک ابزار دیگری که به منظور تامین مالی تولید کنندگان در بورس کالای ایران راه اندازی شد ابزار سلف موازی استاندارد بود که این ابزار امکان تامین مالی بلند مدت را برای تولید کنندگان در یک بستر قانونی فراهم خواهد کرد.

مدیر عامل بورس کالای ایران تصریح کرد: مجموعه این عوامل و مختصات را اگر بخواهم به صورت خلاصه عرض کنم این است که مهم ترین ویژگی و خصوصیتی که در ساختار بورس کالای ایران تعبیه شده کمک به شفافیت، رقابت پذیری اقتصاد و کمک به کلیه ذی نفعانی است که با کاهش هزینه های مبادلاتی  از این بستر قانونی بتوانند استفاده کنند.

پناهیان در ادامه در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه در اهدافتان موفق بودید گفت: بورس کالایی در دنیا سابقه ای بالغ بر  دویست سال دارد اما بورس کالای ایران در ابتدای راه است و با توجه به سابقه ده ساله ای که از عمر این شرکت می گذرد اهداف خیلی بلندی را برای توسعه آینده بورس کالا بر اساس برنامه راهبردی تهیه کردیم و انتظار داریم که با عنایت خداوند بتوانیم به این اهداف برسیم.

وی  در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که کشورهای عضو اجلاس اتحادیه الکترونیکی بین بورسی شامل چه کشورهایی هستند و چه حجمی از بازار سرمایه را در اختیار دارند اظهار داشت: 7 بورس کالایی کنار هم در این اتحادیه الکترونیکی بین بورسی جمع شدند و به طور خاص کشورهایی که در این اتحادیه وجود دارند، روسیه به عنوان عضو ناظر، بلاروس، ارمنستان ، قرقیزستان و اکراین است.

مدیر عامل بورس کالای ایران تصریح کرد: روسیه در حال حاضر به عنوان عضو ناظر در این اجلاس حضور دارد و سال آینده در اجلاس الکترونیکی بین بورسی در سنت پطرزبورگ روسیه برگزار خواهد شد روسیه به صورت رسمی به این اتحادیه خواهد پیوست.

پناهیان اظهار داشت: مهم ترین ویژگی که این اتحادیه دارد این است که یک سری بورس های کالایی را در این کشور از طریق یک بستر الکترونیک با هم به صورت یک پارچه و منسجم تبدیل کرده و یکی از مهم ترین خصوصیاتی که می توان به آن اشاره کرد مسئله همگونی با ساختار بورس کالای ایران است.

وی با بیان این که در بورس های کالایی دنیا با توجه به سابقه ای که آن ها دارند ، کالا کمتر به صورت فیزیکی معامله می شود گفت: کشورهایی که به عنوان کشورهای هدف در اتحادیه الکترونیکی بین بورس انتخاب کردیم شباهبت بسیار زیادی با بخش فیزیکی بورس کالای ایران دارن.

مدیر عامل بورس کالای ایران ادامه داد: شروع بحث اتحادیه الکترونیکی بین بورسی به زمانی بر می گردد که یک تفاهم نامه ای بین بورس کالای ایران و بورس کالای بلاروس امضا شد و بر اساس آن تفاهم نامه مقدمات شروع همکاری ایران و بلاروس محیا شد طبیعتاً بورس کالای ایران در یک سری بخش ها و زمینه ها از توانمندی های خیلی بهتر و بیشتری برخوردار است که به عنوان مثال می توان بخش ابزارهای مالی را اشاره کرد که ساختار بورس کالای ایران در این بخش خیلی بهتر شکل گرفته و حجم معاملات در این بخش بیشتر در ایران شکل گرفته است.

پناهیان در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا کشورهای عضو این اجلاس را می توانید به عنوان شرکای استراتژیک خود قلمداد کنیم اظهار داشت: قطعاً این کشورها به عنوان شرکای استراتژیک ما هستند برای این که یکی از عناصری که در توسعه اقتصادی وجود دارد راهبردی توسعه منطقه ای است و طبیعتاً ما یک سری پتانسیل هایی را در صحنه اقتصاد ملی داریم و از لحاظ جغرافیای سیاسی نیز موقعیت ایران در جایگاهی قرار گرفته که یک سری پتانسیل های بالقوه ای در صحنه اقتصاد وجود دارد.

وی  اضافه کرد : نکته دوم این است که به طور عادی در جریان معاملات و مراودات تجاری ما حجم بالایی ازمعاملات ما با این کشورها در زمینه واردات و صادرات داریم و می توانیم این واردات ، صادرات و نظام بازرگانی را در یک بستر شفاف قانونی محیا کنیم.

در ادامه این برنامه صالح آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در پاسخ به این سوال که ما با چه هدفی عضو اجلاس الکترونیکی بین بورسی شدیم اظهار داشت: همکاری با این بورس ها می تواند تاثیر تجارت بین ایران و کشورهای آسیای میانه را با مکانیسم بورس ایجاد کند و کالاهای مورد نیاز امکان عرضه را در بورس خواهد داشت و کالای صادراتی بورس ایران نیز می تواند در این زمینه بیشتر فعال شود که این قطعاً به افزایش معامله کالا در کشورهای عضو کمک می کند.

وی ادامه داد: موضوع دوم، کشف قیمت و ایجاد بازار رقابتی و شفاف برای کالاهای فی ما بین بورس ها، همانند فلزات، محصولات پتروشیمی، نفت و گاز بین ایران و کشورهای عضو آسیای میانه است و خاصیت سوم نیز استفاده از ساز و کارهای اتاق پایاپای بورس برای تسهیل مبادلات بین بورس هاست و تبعاً یکی از موضوعات  بین ما در راستای مبادله بین کالاها موضوعات مربوط به تصویه پولی و مبادلات مالی است که آن هم در اتاق پایاپای به راحتی امکان پذیر خواهد بود.

صالح آبادی در ادامه افزود: موضوع چهارم از بین بردن ریسک های  معاملاتی است همچون ریسک مربوط به کیفیت کالا ، استاندارد کالا و .... که با این اقدام موجبات کاهش ریسک فراهم می شود.

**عضویت ایران در سازمان ieu کمکی است برای توسعه بورس های اعضای سازمان

وی با اشاره به دیگر مزیت های عضویت در سازمان ieu بیان کرد: از این طریق هزینه مبادلاتی میان اعضا کاهش می یابد از سوی دیگر ایجاد مرجع ذی نفع در منطقه میسر می شود و از مزیت نسبی برای توسعه بورس های عضو بهره ببریم و با اتصال به این بازارها دسترسی به بازارهای فرامنطقه امکان پذیر می شود و نهایتاً با توجه به تجربه بیشتر در بورس به ویژه در بخش ابزار مالی به کشورهای آسیایی میانه برای توسعه بورس ها می توانیم کمک کنیم.

رئیس سازمان بورس در رابطه با مزیت ایران برای سایر کشورهای عضو در این سازمان تصریح کرد: به لحاظ تجربه در حوزه بازار سرمایه نسبت به آن ها وضعیت بهتری هم در بخش فیزیکی و هم در بخش مالی داریم که خود اعضای سازمان در اجلاس به این موضوع اذعان داشتند.
 
رئیس سازمان بورس در پاسخ به این که ایران در آینده چه اقداماتی برای حضورهای بیشتر برنامه ریزی کرده است اظهار داشت: امروز قدم مهمی برداشته شد که تجارت ما در این کشورها برقرار کرد ما در آینده به دنبال این هستیم تا نفت خام ، گاز، برق و سایر کالاهایی که امکان مبادلات آن ها در رینگ ؟ صادراتی  هست توسعه دهیم تا مبادله بین بورسی کالا با سایر کشورهای نیز افزایش یابد هم اکنون نیز عرضه کالاهای خارجی را داریم تبعاً ما هم توسعه منطقه ای و هم توسعه بین منطقه ای مانند نفت خام در سطح بین المللی را در حوزه بورس کالایی در دستور کار داریم.

صالح آبادی بیان داشت: ما نه تنها در حوزه بورس کالا بلکه در حوزه اوراق بهادار این موضوعات را دنبال می کنیم که مهم ترین آن همکاری بین بورس با عضویت سازمان بورس در نهاد بین المللی این سازمان است که مقدماتش در حال فراهم شدن است و جذب سرمایه خارجی در بورس اوراق بهادار با ساز و کارهای لازم که فراهم شده و برداشتن محدودیت ها می توانیم به این امر تسریع ببخشیم با هدف توسعه بازار ثانویه، بازار اولیه همکاری نهاد مالی فعال در بورس با نهاد مشابه آن در خارج از کشور در جهت توسعه تامین مالی صورت می گیرد در عرضه اوراق بهادار شرکت های ایران در بورس خارج با هدف تامین مالی به دنبال ایجاد مرکز مالی بین الملل در مناطق آزاد نیز هست.

وی  پیرامون بازار سرمایه داخلی و رکودی که این بازار تجربه کرده گفت: حدود دو ماه بازار سرمایه رشدی را شروع کرده است. ما در بازار سرمایه سهام شرکت ها را داریم اما افرادی که ریسک گریز هستند می توانند از این ابزار همانند اوراق مشارکت ، اجاره ، مسکوک در بازار سرمایه استفاده کنند منتهی در خصوص سهام بازار آن همواره ریسک پذیر بوده که این در ذات آن است اما چیزی که مهم است این است که افق بلند مدت بازار سهام بازده بیشتری نسبت به سایر بازارهای سرمایه دارد.

رئیس سازمان بورس در مورد اثرپذیری بازار سرمایه از یک سری از اخبار گفت: تاثیرپذیری های روانی زود گذر است اما چیزی که نهایتاً تکلیف بازارهای مالی را تامین می کند وضعیت بنیادین شرکت های و بنگاه هایی هستند که در بازار سهام مورد معامله قرار می گیرند، بازار سرمایه هر چند که ممکن است در کوتاه مدت نوساناتی داشته باشد اما سودآوری بنگاه ها دربلند مدت ارزش سرمایه گذاری را دارد.

پناهیان در پاسخ به سوالی پیرامون برنامه ریزی کاری ایران برای عضویت در این اتحادیه بیان داشت: در ارتباط با یک سری از کالاهایی که در صحنه اقتصاد ملی و بین المللی معامله می شود ایران دارای مزیت نسبی است که این خود یک سری ظرفیت هایی را در صحنه اقتصادی فراهم کرده و برای بهره برداری از این ظرفیت رینگ صادراتی خود را در جزیره کیش سرمایه گذاری کرده و اکنون یک سری کالاها به طور خاص در تالار مرجع صادراتی معامله شده است.

وی در ادامه گفت: در ادبیات اقتصادی دو نوع رفتار در زمینه قیمت گذاری داریم ، یک نوع قیمت گذار که در آن شرکت یا کشوری رهبری آن بازار را بر عهده می گیرد و بقیه از این طریق از این کشور دنباله روی می کنند نوع دیگر قیمت پذیری است که در این قسم قیمت در یک جایی دیگر تعیین شده و بقیه کشورها ملزم هستند که از آن تبعیت کنند.

پناهیان خاطر نشان کرد: یکی از فرازهای مهم بحث اقتصاد مقاومتی افزایش توان رقابت پذیری بنگاه های اقتصادی است تا از این طریق در قیمت گذاری یک سری کالاها اثرگذار باشیم مهم ترین برنامه ما نیز ایفای چنین نقشی در صحنه اقتصاد است. دومین برنامه در ارتباط با بخش تولید کشور می باشد و و رسالت ما در این زمینه داریم  بر اساس ظرفیت هایی است که امکان را برای تولید کنندگان فراهم می کند که با کاهش هزینه باعث کاهش قیمت تمام شده کالا می گردد و حذف واسطه ها و امکان رقابت فراهم می شود.

** ضرورت فراهم کردن زیرساخت ها در بازارهای مالی و سرمایه

سلطانی نژاد بااشاره به این که برای انجام معاملات بین المللی در بازار های مالی و بازارهای سرمایه نیازمند تعبیه یک سری زیرساخت ها هستیم گفت: باید امکانات را برای این بازارها فراهم کرد تا سرمایه گذار و با فردی که در بازار های بین المللی فعالیت می کند از صحت معامله در بازار دغدغه ای نداشته باشد.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی افزود: اگر فردی  درصد است تا کالا و یا اوراق بهادار در بازارهای مالی  بین المللی به فروش برساند باید مطمئن باید که به پول خود می رسد یا خیر.

وی با اشاره ضرورت رفع نگرانی ها در بازارهای مالی ادامه داد: پس از ارتباط با بازارهای بین المللی باید به تهیه زیرساخت ها بپردازیم.

سلطانی نژاد با اشاره به این که سرمایه گذار باید احساس کند که در بازارهای محلی اقدام به سرمایه گذاری می کند گفت: زیرساخت ها همان زیرساخت های ثبت و تصویه پایاپای است که توسط شرکت های سپرده گذاری مرکزی فراهم می شود.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی با اشاره به این که شرکت های سپرده گذاری مرکزی کار تصویه پایاپای و ثبت تبادل پولی را در بازار مالی انجام می دهند خاطر نشان کرد: این شرکت ها به سازمان ثبت شباهت دارد.

وی با اشاره به اعتبار مالکیت املاک منوط به ثبت آن ها در سازمان ثبت و اسناد است خاطر نشان کرد: باید شرایط فراهم شود تا شرکت های سپرده گذار مرکزی به صورت مستقل عمل کنند به گونه ای که باید پلت فرم انجام معادلات بین المللی را فراهم کرده باشند.

سلطانی نژاد در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که مکانسیم تصویه های بین اللملی در بازارها چگونه است افزود: در صورتی معاملات به صورت بین المللی انجام می شود که در سر راه چالش هایی وجود داشته باشند بنابراین باید تمهیداتی را بیاندایشیم تا بتوانیم معادلات را توصیه کنیم.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی با اشاره به این که باید نرخ ارز را پوشش دهیم ادامه داد: معاملاتی که در بازار بین المللی انجام می شود باید مورد توجه قرار داد.

وی با اشاره به این که ما انتظار داریم معامله با ریال انجام شود افزود: این مسئله وظیفه خطیری است که در لایحه سپرده گذاری و یا تصویه پایاپای مورد توجه قرار گرفته است.

سلطانی نژاد با اشاره به مقررات و قانوین حاکم در بازارهای سرمایه افزود: ممکن است این قوانین و مقررات متفاوت با یکدیگر باشد.

** تفاوت زمان در حوزه بین المللی و در بازارهای مالی اهمیت دارد

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی با بیان این که یا باید قوانین خود را تغییر دهیم و یا این که تغییر قوانین را مورد پوشش قرار دهیم گفت:تفاوت زمان در حوزه بین المللی و در بازارهای مالی از اهمیت زیادی برخوردار است.

وی با اشاره به این که در همه ی این موارد پروتکل های خاصی وجود دارد گفت: بر این اساس باید زیرساخت ها فراهم شود به طوری که این مسائل در پروتکل ارتباط زیرساخت های بازار سرمایه مورد لحاظ قرار گرفته است.

سلطانی نژاد با بیان این که ما در کشور سپرده گذاری مرکزی بر روی این مسائل فکر کرده ایم افزود: بر این اساس پروتکل های مرتبط با این موضوع را مطالعه کرده ایم و طرح هایی را به صورت کتاب جمع  آوری کرده ایم تا این مکتوبات در مجامع بین المللی قابل استفاده باشد.


مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی با اشاره به این که ما از پروتکل ها مطلع و آگاه هستیم ادامه داد: سال ها بر روی این موضوع زمینه سازی کرده ایم.

پناهیان در ادامه برنامه با اشاره به این که زمانی که کالایی بر روی تابلوی کالایی بورس درج می شود عرضه کننده آن مشخص است گفت: مشخص شده که عرضه کننده چه تعهداتی بر عهده دارد.

** شفاف سازی واردات و صادرات و تجارت از طریق بورس کالا فراهم شده است

وی یکی از مهم ترین ویژگی ها در برنامه اصلی توسعه فعالیت با ieu را در زمینه وردات و صادرات با کشورهای حوزه cis دانست و افزود: شفاف سازی صادرات ، واردات و تجارت در این حوزه از طریق بورس کالا فراهم شده است.

مدیر عامل بورس کالای ایران در پاسخ به سوال دیگری پیرامون فرایند معامله گفت: فرآیند پذیرش کالا و پذیرش عرضه کننده در بورس کالا مشخص است.

پناهیان با اشاره به این که کالایی در محدوده بورس های کالایی قرار می گیرد باید دارای یک سری مشخصات باشد افزود : مهم ترین مشخصات کالا استانداردپذیری آن است.

وی افزود:در حوزه محصولات صنعتی، معدنی، محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی مشکل خاصی نداریم.

مدیر عامل بورس کالای ایران بااشاره به این که کالاهایی که در بورس کالای ایران معامله می شوند استاندارد هستند اظهار داشت: این کالاها ویژگی های منحصر به فردی دارند این در حالی است که محصولات کشاورزی کمتر قابلیت استانداردپذیری دارند.

** زیرساختار در بورس کالای ایران فراهم شده است

پناهیان با اشاره به این که یک زیست ساختار در بورس کالای ایران فراهم شده است ادامه داد: علاوه بر تالار اصلی تالارهای فرعی معاملات هم فراهم شده است.

وی با تاکید بر این که بستر الکترونیک معاملات طراحی و تبیین شده است افزود: پس از پذیرش کالا و شناخت کالای مشترک میان ایران و کشورهای عضو عرضه کننده کالا می تواند اقدامات مورد نیاز را انجام دهد.

مدیر عامل بورس کالای ایران با اشاره این که کشورهای cis تولید کننده شمش فولاد هستند گفت: ایران هم یکی از تولید کنندگان شمش فولاد است به گونه ای که در زمینه صادرات فعالیت می کند.

پناهیان بااشاره به این که زیرساختار های الکترونیک برای عرضه کنندهگان محیا شده است ادامه داد: امکان عرضه کالا بر روی تابلو فراهم شده است.

وی با اشاره به این که امضای دیجیتال که در بلاروس صورت گرفته است گفت: نقل و انتقال معاملات میان کشورهای عضو فراهم شده است.

مدیر عامل بورس کالای ایران با اشاره به این که زیرساختارهای الکترونیک شامل امجین ؟ معاملات و تصویه معاملات است افزود: شرکت های سپرده گذاری کالا با یکدیگر باید لینک شوند.

پناهیان یکی از بحث های اصلی در بورس کالا را حوزه انبارها دانست و عنوان کرد: پذیرش اموال بر اساس مکانیسم های خاصی صورت می گیرد.

** گواهی قبض انبار به صورت آزمایشی راه اندازی شد

وی با اشاره به راه اندازی گواهی قبض انبار ادامه داد: این امکان به صورت آزمایشی فراهم کرده ایم تا تولید کنندگان از ظرفیت های موجود استفاده کنند.

مدیر عامل بورس کالای ایران با اشاره به این که باید انبارهایی را که از قلمرو جغرافیایی ایران فراتر هستند را در حوزه کشورهای ieu شناسایی کنیم افزود: باید امکان معاملات کالایی و معامله گواهی سپرده کالا و همچنین قبض انبار در صحنه اقتصاد داخلی و میان کشورهای عضو فراهم شود.

انتهای پیام/