باشگاه خبرنگاران: شرایط نظام آموزشی را چقدر آماده پیاده سازی سیاست‌های علم و فناوری می‌دانید؟

فتح‌اللهی: برای این مهم اقدامات ملی مورد نیاز است که با توجه به تدوین برنامه ششم متناسب با سیاست‌های کلان بخش‌هایی که با علم، فناوری و نوآوری مرتبط است محتوای این سیاست خواهد بود. نظام تحقیق، آموزش و نوآوری در ایران باید در هم آمیخته شوند و محصول این آمیختگی باید نظام جدیدی را در عرصه علم و نو آوری ایجاد کند. روابط بین علم و فناوری وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، صنعت و معدن،‌ آموزش‌عالی و اقتصاد باید از نو تعریف شود و نهادهای مورد نیاز برای ایجاد ارتباط موثر طراحی شوند و یک نظام یکپارچه به لحاظ آموزش، تحقیق و نوآوری که بتواند این سه فاکتور موثر را مدیریت کند با تعریف روابط شفاف بین نهادهای نام برده شده ایجاد شود.
 
این در حالیست‌که موسسات تحقیقاتی و دانشگاهها در ایران دو گروه هستند تعدادی از برنامه راهبردی برخوردارند و این برنامه تنها نیاز به بازنگری دارد و تعدادی از این برنامه  برخوردار نیستند که باید برنامه راهبردی برای آنها تدوین شود. تجهیز شدن موسسات به برنامه راهبردی اقدامی مهم است،خوشبختانه دانشگاه تربیت مدرس از برنامه راهبردی برخوردار است و محتوای برنامه‌ای که در این دانشگاه نوشته می‌شود منطبق با سیاست‌های ابلاغی رهبری است. علوم پایه جزء علوم تاثیرگذار در هرجامعه هستند متاسفانه از تولید ناخالص ملی کشور کلا 0.5 درصد هزینه علوم پایه ای کشور می‌شود که این میزان خیلی ناچیز است و باید حداقل به 4درصد افزایش یابد و این سهم در قالب برنامه‌های مدون و با ساز و کارهای دقیق در اختیار محققان قرار گیرد.

باشگاه خبرنگاران: به نظر شما چگونه می‌شود علوم تولیدی را منطبق بر نیازهای کشور کرد؟

فتح‌اللهی: کالاهایی که از فاکتور دانش، فناوری و نوآوری برخوردار باشند و تولید کننده قادر به ایجاد تغییراتی در این فاکتورها باشد سود بیشتری را عاید تولید کننده می‌کند در صورتی‌که تولید کننده هریک از این فاکتورها را نادیده بگیرد از چرخه بازار حذف و در مقابل اگر وی نگرش خود را به تولید تغییر دهد و جایگاه علم را در کار خود درک کند تحولی عظیم در عرصه تولید ایجاد خواهدشد. در کشورهای توسعه یافته ساختار طراحی  نیازها، ساختاری استاندارد است و دانشمندان برای حل مسایل پروژه‌هایی را طراحی می‌کنند و پس از بررسی و تحقیقات لازم مشخص می‌شود که آیا این پروژه‌ها می‌توانند نیازهای مردم را مرتفع کند؟ اما متاسفانه در کشور ما زیرساخت‌های اصلی برای این روند محقق نشده است که البته در صورت مشخص شدن نظام کاربردی، این نظام کاربردی نقطه عطفی در تاریخ علمی کشور خواهد بود ما هم در دانشگاه تربیت مدرس برنامه ریزی راهبردی را در راس امور خود قرار دادیم.

 باشگاه خبرنگاران: چه پیشنهادی برای نزدیک‌تر شدن صنعت کشور به حوزه‌ها علمی دارید؟

فتح‌اللهی: ایجاد ارتباط بین جامعه کاربردی و جایی که علم و فناوری تولید می‌شود فقط وظیفه دانشگاه نیست! جامعه کاربردی باید تشنه علم و تکنولوژی شود حیات جامعه کاربردی باید با علم رقم بخورد آن هم علمی که در کشور تولید می‌شود و در این بین وظیفه دانشگاه فقط تربیت نیروی انسانی، فکور و خلاق است نه پیدا کردن مخاطب. دانشگاه‌های مهم مثل آکسفورد، سوربن و.... علم را نمی‌فروشند، بلکه در جامعه صاحبان صنعت و سرمایه ،کالای خود را عرضه می‌کنند به این ترتیب که در بازار کار بهبود مستمر نیاز به تکنولوژی و علم جدید دارد در نتیجه سرمایه‌گذار و صنعتگر ناگزیر به مراجعه به دانشگاه برای طلب دانش است. کمپانی‌های مهم  اگر علم و تکنولوژی را وارد فرآیند تولیدشان نکنند از صحنه بازارهای بین‌الملل حذف می‌شوندوقتی تولید در کشوری جریان پیدا کند و با فناوری به بهبودبرسد نیاز به تولید علم ایجاد خواهدشد و این نیاز همان اساس پایه‌ای برای دانشگاه ،و توسعه و پیشرفت صنعت خواهد بود.
 
باشگاه خبرنگاران: پیوند صنعت و دانشگاه چه تاثیری بر اشتغال و کیفیت تولید خواهد گذاشت؟

فتح‌اللهی: زایش شغل در کنار فناوری‌های مختلف امکان پذیر است در صورت عدم پیشرفت و ایجاد علم و فناوری جدید، مشاغل کهنه، ثابت و یکنواخت خواهند شد پس دانشگاه تولید کننده علم و شغل است اگر صاحبان سرمایه این بینش را در خود به وجود آورند که علم و دانایی مهمترین عامل ارزش افزوده آن‌هاست فضای رقابتی و ایجاد اشتغال مهمترین حاصل عملکرد آن‌هاخواهد بود و از سوی دیگر در صورتی که دانایی مردم در انتخاب کالا ارتقا پیدا کند و تولید کننده تلاش خود را برای بهبود کالا افزایش دهد در نتیجه مشتری به هر نوع کالایی رضایت نخواهد داد. یک تولید کننده دانا با دانش خود می‌تواند یک تکنولوژی مناسب به کارخانه ببرد و در صورت عدم برخورداری از دانایی بدون تکنولوژی کار کند پس این امر ارتباط مستقیم با هوش و ذکاوت وی دارد اگر تولید کننده به این دانایی رسید که چه نوع تکنولوژی، از کجا و با کدام ماده اولیه تامین شودتا منجر به طراحی کالاهای متنوع شوددر این صورت قادر خواهد بوددر رقابت های جهانی خوش بدرخشد.  
 
و سخن آخر؛

فتح‌اللهی: ما باید فرآیندهایی را طراحی کنیم تا نخبه‌گان فناوری جدید را طراحی و به جامعه عرضه کند و در حقیقت این نخبه است که کارآفرین اصلی محسوب می‌شود و جامعه و حاکمیت باید با ارایه قوانین و تسهیلاتی فرآیند انتقال این توانایی را فراهم کند. در حقیقت حاکمیت باید ابزارهای مورد نیاز وی را فراهم کند تا نخبه بدون دغدغه برای جامعه، اشتغال‌زا باشد نه آن که خود به دنبال کار یا شغلی  باشد.  

انتهای پیام /