به گزارش
خبرنگار رادیو تلویزیون باشگاه خبرنگاران برنامه "هفت" ساعاتی پیش در پنجمین شب از ویژه برنامه خود در هفته دفاع مقدس میزبان "مسعو ده نمکی" کارگردان سینما بود.
"مسعود ده نمکی" در این برنامه گفت: من اگر بخواهم واقعیت امر را بگویم و تفره نروم باید بگویم که استقبال از فیلمهای من لطف خدا بوده است؛ خدا دید ما غریب هستیم پس خلاٌ را خودش پر کرد به همین دلیل من نگاه کارشناسانه به این امر ندارم البته در کنار لطف خدا بعضی از موارد مانند احترام قائل شدن برای مخاطب، گفتن نادیدهها و ناگفتهها و حرف زمان خود را زدن تاثیرگذار بود.
وی ادامه داد: آقای حاتمیکیا گفت به جای اینکه "ده نمکی" را تخطئه کنید ببینید که چرا این اتفاق میافتد، همه آن که اتفاق نیست، من معتقدم که اخراجیها حرف نویی داشت برخی میگویند که دنبالهرو یک فیلم دیگر بود اما پس چرا درآن زمان ازآن فیلم استقبال نشد؟ البته من این فیلم را نفی نمیکنم.
این کارگردان اظهار داشت: جذابیت جزو سینماست و باید باشد نه اینکه ما چیزی را بسازیم و بگوییم شاید کسی ببیند و شاید کسی نبیند؛ سینما سه ضلع صنعت، رسانه و هنر است اگر مخاطب نداشته باشد دیگر نامش سینما نیست. سینما باید بخشی از واقعیت باشد، بخشی از واقعیتها را مردم میدانستند اما در فیلمها بیان نمیشد اما همهی این موارد موثر است.
ده نمکی تصریح کرد: همهی فیلمسازان ما آرزو دارند فیلمهایشان پرمخاطب باشد؛ گرچه هر فیلم پرفروشی لزوما فیلم خوبی نیست اما میتوان مضامین آنی را با زبان عامهپسند مطرح کرد و اصلا هنر یعنی همین.
وی افزود: در مثنوی معنوی هم مولانا مفاهیم والا را به زبان قصه و عامهپسند بیان میکند و هنر بیشتر این است که حرف را لایه لایه مطرح کنیم، حالا یک گروه از مردم این لایهها را میفهمند و گروهی دیگر برخی دیگر از لایهها را متوجه میشوند. دورهی دعوا تمام شده، من با کسی جدل کلامی و بحث روزمره ندارم؛ چه کسی درک کند چه نکند من در فیلمهایم سعی میکنم مسائل پیچیده را سادهسازی کنم اما گروهی با پیش داوری نسبت به کارگردان و مضامینی که من به آنها نزدیک میشوم به فیلمهایم با حجاب نگاه میکنند و برای همین آنها را نمیپسندند؛ من معتقدم مخاطب کنونی سادهپسند و عامه نیست زیرا ما 14 میلیون تحصیلکرده داریم که آنها به طور قطع مخاطب عام محسوب نمیشوند.
این کارگردان عنوان کرد: همیشه نگران خودم هستم که به تکرار در فیلمهای بعدیام نیفتم، "اخراجیها1" نمادسازی در عرفان بود مجید سوزوکی نماد یک عارف و میرزا نماد یک پیر راهنما به حساب میآمد که من مفاهیم آن را به درام و داستان تبدیل کردم؛ برخی از دوستان اینها را نمیفهمند اما مردم میفهمند؛ چه میشود که در سینما هم مخاطب مذهبی، هم جوان امروزی که میگویند دینگریز است به سینماها جذب میشوند و برای فیلمهای دفاع مقدس اشک میریزند و میخندند.
ده نکی بیان کرد: در "رسوایی" نیامدم آخوند سکولار را مطرح کنم بلکه به آخوند ی پرداختم که به مسائل اجتماعیاش میپردازد حتی اگر آبرویش به خطر بیفتد؛ چطور میشود چنین فیلمی بدون تبلیغات آنچنانی درحالیکه در لایههای آن به تعداد بسیاری از روایات پرداخته شده بود 5 میلیارد بفروشد اما حتی منتقد مذهبی ما نمادسازی ها را در فیلم نفهمد.
وی ادامه داد: ما باید ببینیم سینما را برای چه میخواهیم؟ چرا سالنهای ما باید خالی باشد؟ باید آسیبشناسی شود که چرا این اتفاق رخ میدهد؛ تلویزیون و شبکه خانگی امروزه رقبای سینما محسوب میشوند زیرا مخاطب به راحتی میتواند در خانهاش بنشیند و تخمه بشکند به جای آنکه به سینما برود و هزینه کند، ما اگر میخواهیم سینما داشته باشیم باید قواعد و الزامات آن را بپذیریم اگر فیلم را برای خودمان میسازیم پس تکلیف مردم چه میشود؟
کارگردان "رسوایی" عنوان کرد: وظیفهی سینما آن است که اگر مردم به راهیان نور نمیروند راهیان نور را به خانهی آنها بیاورد؛ کاری که غربیها با سینما میکنند دقیقا همین است مثل جنگ ویتنام که برای آن فیلم میسازند و مخاطب دارد، چرا سینمای دفاع مقدس ما اینگونه مخاطب ندارد در حالیکه یک کارگردان غربی میگفت که ما خودمان میدانیم که جنگ ما در ویتنام یک جنگ تجاوزکارانه بود و بعد از جنگ به جای سرزنش سران کشورمان سربازانمان را سرزنش کردیم که چرا رفتید و جنگیدید؟ در حالیکه آنها وظیفهی خود را انجام دادند اما در مورد صدام کل دنیا میداند که او چه موجود متجاوزی بود و حتی وقتی جنگ با ایران تمام شد به کویت که بسیار با او همکاری کرده بود، حمله کرد.
این کارگردان اظهار داشت: به اسم فرار از شعار دادن حتی در تیپ شخصیتی رزمندههای جنگ تحریف میکنند و حتی نگاه ضدجنگ نیز حاکم شده است ما همیشه مردهای جبهه را نشان دادهایم از نامردهای جبهه نگفتهایم، همیشه از پیروزیها حرف زدهایم نه از شکستها؛ اگر شکستها را نشان ندهیم عظمت پیروزیها را نمیتوانیم به تصویر بکشیم چون دشمن کوچک میشود آن وقت چطور این جنگ هشت سال به طول انجامید؟
ده نمکی گفت: من همین جا از مردم تشکر میکنم چرا که گروهی میگفتند "معراجیها" تلخ است و شکست "ده نمکی" را رقم میزند اما 5 میلیارد فروخت و این در حالی بود که مردم میدانستند چند ماه دیگر سریالش از تلویزیون پخش خواهد شد؛ اکنون هم یکی از کم نظیرترین استقبالها از سریال تلویزیونی " معراجیها" صورت گرفته که در ان طرح شبهه شده تا مجالی برای طرح مسائلی جدی باشد.
وی بیان کرد: به سینمای ضد جنگ باید کارشناسی تر نگاه کرد؛ سینمایی که ترجمان سینمای هالیوود است اتفاقا نگاه دوستان روشنفکرانه نیست اگر میخواهید که نگاه ضد جنگ داشته باشید باید راجع به اجدادمان فیلم بسازیم که کشورگشایی میکردند و اتفاقا بسیاری از خاکمان را از دست دادند نه نسلی که نگذاشت حتی یک وجب از خاک کشورمان به دست دشمن بیفتد؛ من اجدادمان و تمدن ایرانی را نفی نمیکنم و اتفاقا تمام حرف "معراجیها"هم همین است که نباید ایرانیت و تمدن را مقابل اسلامیت و انقلاب قرار داد، کسانیکه دم از ایرانی بودن میزنند مگر زمان جنگ ایران در خطر نبود؟ پس چرا فرزندانشان در صف اول جنگ نبودند؟ چرا بیانیهی ضد جنگ میدادند؟ آنها از این زاویه وارد میشوند تا همان حرفهای خود در زمان جنگ را مطرح کنند.
این کارگردان ادامه داد: لیبرالتر از مسئولان ما وجود ندارد؛ خارجیها خودشان میگویند که ما لیبرال هستیم این ها اسمش را تسامح و تساهل گذاشتهاند، اتفاقا نباید بگویید که چرا جنگیدید باید بگویید چرا نرفتید بجنگید.
ده نمکی تصریح کرد: اکنون در فضای سینما هستم و به من گفتند که باید لبخند بزنم که البته نمیتوانم اگر در مدیوم سیاسی بودم طور دیگری حرف میزدم؛ چرا ما و سینمای جنگ باید بدهکار باشیم؟ چرا اینطور نگاه نمیکنند که اقلیتی جنگیدند تا اکثریتی زنده باشند، سینما وظیفهاش پرداختن به ناگفتههاست، با پول نظام و به اسم فیلم فاخر وارد مضامینی میشوند که چرا جنگیدید و باید نسل ما تاوانش را بدهد و پز روشنفکری میدهند؛ اتفاقا این سیاه نمایی است نه گفتن ناگفتههای ما.
وی افزود: مسئولان ساده هستند و نمیتوانند تحلیل کنند اما مخاطب در درون خودش به این تحلیل میرسد که اساسا چرا جنگ رخ داد؟
این کارگردان بعد از اشارهی مجری به نظرسنجی برنامه و انتخاب شدن "معراجیها"1 به عنوان پرمخاطبترین فیم از نگاه مردم گفت: من فکر میکنم مردم سه گانهی "اخراجیها" یک بستهی به دنبال هم میدانند و من خودم هم اینگونه فکر میکنم، "اخراجیها1" بحث شهدا و آدمهای متفاوت جنگ، "اخراجیها2" بحث آزادگان و "اخراجیها3" بحث آدمهای پس از جنگ وشیمیاییها بود، "رسوایی"هم که اصلا موضوعی متفاوت دارد و بدون طنز آن را بیان میکند، "معراجیها" نیز به انسانهایی میپردازد که اصل جنگ بودهاند نه حاشیه.
ده نمکی در خصوص شوخیهای موجود در فیلم که برخیها معتقدند چنین چیزی در جنگ وجود نداشته اظهار داشت: هشت جلد کتاب قطور در مورد فرهنگ جبهه چاپ شده که دو جلد آن به شوخیهای جنگ پرداخته است، حتی با نوحههای آهنگران نیز شوخی میشد؛ نباید نگاه یک بعدی به آدمهای جنگ کرد، من نمیخواهم کار فیلمسازانی که جدی ساختهاند را نفی کنم اما هر قشری در جبهه حضور داشت، چطور همان شوخیهای کتاب وقتی در فیلم میآید همه جبهه میگیرند؛ نگاه تک بعدی به آدمهای حنگ موجب ریزش مخاطب سینمای دفاع مقدس میشود، برایند فیلم اهمیت زیادی دارد اینکه حس مخاطب بعد از دیدن فیلم تحسین جنگ و تاریخ آن موقع است یا هجو آن؟
وی افزود: ایرانیهای خارج از کشور با تیپهای آنچنانی و قتی "اخراجیها" را دیدند و ما از آنها پرسیدیم که این فیلم چطور بود پاسخ دادند دفاع مقدس ما این بود؛ ما چند میلیارد باید هزینه میکردیم تا آنها بگویند دفاع مقدس ما.
این کارگردان اظهار داشت: بازار جهانی سینمای دفاع مقدس ما را هرگر نخواهد پذیرفت چون هشت سال با ما جنگیدند؛ آنها برخلاف ایدئولوژیهای خود اجازهی نمایش فیلمی را نمیدهند مگر آنکه آن رابه سمتی که خودشان میخواهند جهت دهند و اتفاقا آنها میدانند که چه باید بکنند، چیزی که ما نمیدانیم.
ده نمکی عنوان کرد: من تا زمانیکه حرفی برای گفتن داشته باشم کار میکنم و اینگونه نیست که بگویم سالی یک فیلم میدهم یا هر دو سال یا سه سال یک اثر میسازم اما نهایتا سعیام را میکنم که چیزی را بسازم که به آن اعتقاد دارم؛ فیلمساز باید ورودیاش چند برابر خروجیاش باشد بنابراین من تلاش میکنم که بیشتر پژوهش کنم.
وی ادامه داد: مجموع استقبال از فیلمهای من در این چند سال از مستند "فقر و فحشا" تا "معراجیها" بیشتر از 10 میلیون نفر بوده و به مضامینی پرداختم که به آن اعتقاد داشتم، هیچوقت دستم را برای گرفتن پول دراز نکردهام و اگر حمله کردهام پولی به من ندادهاند چون از فیلمنامه میترسیدند و فقط وقتی کار ساخته میشد به به و چهچه میکردند؛ من اگر امروز هم دیگر نتوانم فیلم بسازم خدا را شکر میکنم که حرفهایم را زدهام و برای تنگ کردن جای کسی و رقابت نیامدهام.
این کارگردان اظهار داشت: مسلم است که دولت باید از سینمای دفاع مقدس حمایت کند؛ لزوما هر فیلم دفاع مقدسی پرفروش نخواهد بود و لزوما هر فیلمی با زبان طنز ساخت نخواهد شد اما باید کاری کرد که سینمای جنگ باعث زراندوزی برخی نشود و هزینهها باید تا حد امکان پایین بیاید و کاری کنند که سینمای دفاع مقدس امنیت داشته باشد؛ دوستان میتوانند با پول یک فیلم سینمایی ابزارهای سینمای دفاع مقدس را تهیه کنند و رایگان در اختیار سینمای دفاع مقدس قرار دهند.
گزارش از شقایق معینی
انتهای پیام/رس
آشنایی با سینمای واویلا لیلی و عموزنجیرباف!
* مسعو ده نمکی در برنامه "هفت: هیچوقت دستم را برای گرفتن پول دراز نکردهام
لک لیوه: چون حجم پولای فروش فیلم هام این قدر زیاد بود که توی دستم جا نمی گرفت و واسه همین شماره حسابای مختلف می دادم.
* مسعو ده نمکی: باید کاری کرد که سینمای جنگ باعث زراندوزی برخی نشود.
لک لیوه: به زبون عامیانه تر یعنی این که باید با تبلیغ منفی جلو فروش فیلم این برخی رو گرفت!
* مسعو ده نمکی: من اگر بخواهم واقعیت امر را بگویم و تفره(طفره) نروم باید بگویم که استقبال از فیلمهای من لطف خدا بوده است.
لک لیوه: به ویژه وقتی تموم دانش آموزان مدارس سراسر کشور رو برای دیدن فیلم مون بسیج می کردن!
* مسعو ده نمکی: من معتقدم که اخراجیها حرف نویی داشت
لک لیوه: به ویژه ترانه های کوچه بازاری که توسط اسیران خونده می شد از جمله "واویلا لیلی!" خیلی نو بودن!!
* مسعو ده نمکی: همهی فیلمسازان ما آرزو دارند فیلمهایشان پرمخاطب باشد؛
لک لیوه: اما همه که مثل ما نمی تونند توی فیلماشون از رقص و ترانه های کوچه بازاری استفاده کنن و بعدش هم شعار بدن...
* مسعو ده نمکی: اگرچه هر فیلم پرفروشی لزوما فیلم خوبی نیست اما میتوان مضامین آن را با زبان عامهپسند مطرح کرد و اصلا هنر یعنی همین.
لک لیوه: البته این موضوع شامل فیلمای پرفروش ما نمی شه؛ اما هنر یعنی این که توی فیلمت بزنی و برقصی و ترانه بخونی و بعدشم چن تا شعار انقلابی بدی...
* مسعو ده نمکی: دورهی دعوا تمام شده.
لک لیوه: می دونین چقدر دسته و گروه راه انداختیم و نتیجه نگرفتیم؟! خسته شده بودیم جون شما!
* مسعو ده نمکی: من با کسی جدل کلامی و بحث روزمره ندارم؛ چه کسی درک کند چه نکند من در فیلمهایم سعی میکنم مسائل پیچیده را سادهسازی کنم.
لک لیوه: به جای جدل کلامی و بحثای روزمره و بی نتیجه و استفاده از آهنگای پیچیده سیاسی، می شینم چن آهنگ کوچه بازاری گلچین می کنم و می ذارم توی فیلمام تا تماشاچیا حالشو ببرن!
* مسعو ده نمکی: همیشه نگران خودم هستم که به تکرار در فیلمهای بعدیام نیفتم.
لک لیوه: بازم برای یادآوری دیگرون تکرار می کنم که نگرون خودم هستم نه چیز دیگه...
* مسعو ده نمکی: ما باید ببینیم سینما را برای چه میخواهیم؟
لک لیوه: برای واویلا لیلی می خوایم یا عموزنجیرباف؟!
* مسعو ده نمکی: من تا زمانی که حرفی برای گفتن داشته باشم کار میکنم
لک لیوه: استاد! حرف برای گفتن زیاد داری؛ هنوز از خیلی آهنگای مرحوم آغاسی استفاده نکردی!!
* مسعو ده نمکی: فیلمساز باید ورودیاش چند برابر خروجیاش باشد بنابراین من تلاش میکنم که بیشتر پژوهش کنم. من اگر امروز هم دیگر نتوانم فیلم بسازم خدا را شکر میکنم که حرفهایم را زدهام و برای تنگ کردن جای کسی و رقابت نیامدهام.
لک لیوه: پژوهش نمی خواد استاد! به راحتی می تونی آهنگای مرحوم آغاسی و عباس قادری رو از اینترنت دانلود کنی و کلی فیلم بسازی؛ عقب نشینی نکنیا، هنوز کلی حرف با این آهنگا می تونی بزنی...