به گزارش حوزه سینما باشگاه خبرنگاران   به نقل از ستاد خبری دومین جشنواره فیلم ویدئویی (یاس)، اولین کارگاه‌ تخصصی دومین جشنواره فیلم یاس با موضوع «طرح، ایده و اقتباس فیلمنامه» با حضور "گریک هدریک"؛ فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده استرالیایی، "رضا مقصودی"؛ نویسنده و جمعی از فیلمنامه‌نویسان، سینماگران و علاقمندان به این حوزه برگزار شد.

در ابتدای این کارگاه  رضا مقصودی با اشاره به محوریت موضوع جلسه گفت: در این جلسه قصد داریم با توجه به حضور یک فیلمنامه‌نویس استرالیایی که کار تهیه‌کنندگی را هم بر عهده دارد به مسائل و مشکلات تولید فیلمنامه در ایران و استرالیا بپردازیم.

وی ادامه داد: تهیه کنندگی و نویسندگی توامان باشد اتفاقی نادر بوده  و بهتر است از هدریک درباره این تجربه نایاب او جویا شویم.

هدریک در ادامه با تاکید بر اینکه تهیه‌کنندگی همزمان با فیلمنامه‌نویسی قدرت بیشتری به فرد فیلمنامه‌نویس می‌دهد، گفت: حدود 17 سال صرفا کار نویسندگی را دنبال می‌کردم اما پس از سال‌ها به این نتیجه رسیدم که برای کنترل بیشتر بر محصول نهایی‌ام  بهتر است، تهیه کنندگی اثر را نیز به عهده گیرم، چرا که متوجه شدم تغییرات زیادی بر فیلمنامه‌های نوشته شده من تا زمان ساخت فیلم اعمال می‌شود ضمن اینکه کارگردانی مهارت متفاوتی است و زمانی موفقیت آمیز می‌شود که کارگردان  نگاه نزدیکی با فیلمنامه‌نویس داشته باشد.

مقصودی در واکنش به صحبت‌های وی افزود: این اتفاقی است که در ایران نیز می‌افتد در نتیجه تعداد کارگردانانی که فیلمنامه‌نویس هستند، بسیار زیاد و کارگردانانی که از فیلمنامه‌های دیگر افراد استفاده می‌کنند، کم است. از سوی دیگر قضیه فیلمنامه‌های سفارشی پیش می‌آید که سبب می‌شود فیلمنامه‌نویس از روی علاقه کار خود را انجام ندهد.

وی در ادامه جلسه خطاب به هدریک از او پرسید: آیا در استرالیا هم قضیه فیلمنامه‌های سفارشی وجود دارد؟

هدریک در پاسخ یادآور شد: در استرایا دو شبکه دولتی و یک شبکه خصوصی وجود  دارد و  ما فیلمنامه‌نویسان برای تولید یک فیلمنامه ابتدا در نظر می‌گیریم که آنها متقاضی چه نوع فیلمنامه‌هایی هستند. قاعدتا شبکه‌های خصوصی به دنبال آثاری‌اند که برای بییندگان الهام‌بخش باشد و همچنین ملال‌آور و خسته کننده نباشد بنابراین ما هم این اصول را به شدت در نظر می‌گیریم.

وی با اشاره به تفاوت فیلمنامه‌ در شبکه‌های خصوصی و دولتی در استرالیا، افزود: در شبکه‌های خصوصی گستره مخاطبان و رسیدن به حداکثر تعداد آنها حائز اهمیت است اما شبکه ها دولتی بیشتر به سبک زندگی و فرهنگ کشور اهمیت می‌دهند.

علی اکبر قاضی نظام نیز که در این کارگاه حضور داشت در پاسخ به یکی از شرکت کنندگان کارگاه  مبنی بر اینکه یکی از مشکلات فیلمنامه نویسی در تلویزیون را ناشی از ورود جوان ترها به این حوزه برای تحمیل شرایط اقتصادی و هزینه های کم تولید می دانست، گفت: این مشکل از زمانی در تلویزیون شدت گرفت که با مشکل بودجه مواجه شد. بنابراین تهیه کنندگانی وارد کار شدند که آشنایی چندانی با این حرفه نداشتند و به طور تخصصی به آن نمی پرداختند. در حالی که دانشکده صداوسیما خود رشته های تخصصی تهیه کنندگی و فیلمنامه نویسی را آموزش می دهد.

در ادامه این جلسه سوالاتی مبنی بر روند به تصویب رسیدن طرح و فیلمنامه در تلویزیون استرالیا پرسیده شد و هدریک درباره هرکدام اظهار نظر کرد. 

هدریک با اشاره به فشار‌های مالی و محدودیت‌های بودجه در فیلمنامه نویسی اشاره می‌کرد، گفت: بهترین شوهای تلویزیونی در کشور ما حاصل همین فشارهای مالی است چرا که سبب بروز راه حل‌های خلاقانه می‌شود.

هدریک با اشاره به وضعیت سانسور نیز گفت: در استرالیا خط قرمر نداریم اما سانسور همیشه برایمان وجود دارند. مثلا به خشونت جنسی تا حدی در فیلم‌ها  می‌توان پرداخت که شکایت دولتی علیه آن نباشد اما اگر این اتفاق بیافتد مسئولان شبکه تلویزیونی باید مقامات دولتی را توجیه کنند و پاسخگو باشند. 

هدریک در بخش دیگر این کارگاه از کتاب‌های «ویلیلم گلدمن» به عنوان راهنمایی برای فیلمنامه‌نویسی نام برد و گفت: معتقدم اجباری برای خواندن تئوری‌های کلاسیک فیلمنامه نویسی وجود ندارد زیرا نباید ابزار نقد را با خلاقیت اشتباه گرفت و طوری شود که با این امور جلوی بروز خلاقانه اثری هنری گرفته شود.

مقصودی نظر هدریک را را درباره نویسندگی گروهی پرسید و هدریک در پاسخ گفت: ارزش کار گروهی برای معماری اولیه فیلمنامه بسیار بالاست اما من هرگز نتوانستم در مرحله نوشتن اولیه این کار را انجام دهم زیرا در ابتدا تا حدی ایده در سر دارم که احساس می‌کنم مشورت با افکار دیگر برایم مزاحمت ایجاد می‌کند. من برای حفظ ایده اولیه‌ام تا پایان کار بسیار تلاش می‌کنم.

وی ادامه داد:از آنجاکه فصل مشترک همه ژانرهای من دوراهی‌های اخلاقی بوده، همیشه دغدغه‌ام را روی این گذاشته‌ام که مخاطب را خسته نکنم.

هدریک گفت: یک فیلمنامه‌نویس همیشه باید سعی کند ضرباهنگ روایی داستان را برای به تصویر کشیدن داستان حفظ کند.

وی همچنین درباره اختصاص حق کپی رایت به تهیه کنندگان در این کشور گفت: قانون کپی رایت در تلویزیون استرالیا اینگونه است که نویسنده باید از حق خود در نگارش یک متن صرف نظر کند و آنقدر شهامت داشته باشد که وقتی مسئول تهیه یک فیلم نیست به تهیه کننده حق آن را واگذار کند. 

وی در پایان با تاکید بر لزوم ضرورت تحقیق در فیلمنانه نویسی این امر را مهمترین وجه یک اثر ماندگار دانست و افزود: از آنجا که بیشتر به ژانرهای جنایی، پزشکی و حقوقی می‌پردازم، برای نوشتن یک فیلمنامه همیشه اولین کار را به تحقیق اختصاص داده‌ام و در این راه با حقوقدانان، پزشکان، پلیسان و حتی مجرمان زیادی مشورت می کنم تا لایه‌های پنهان فیلمنامه برایم روشن شود.

گفتنی است؛ گریک هدریک؛ نویسنده و تهیه کننده استرالیایی است که در کارنامه کاری وی تولید و تهیه بیش از از 200 ساعت فیلم درام و 20 سریال تلویزیونی و دریافت بیش از 40 جایزه بین المللی در کارنامه وی دیده می شود.

 کارگاه های آموزشی دومین جشنواره بین المللی فیلم ویدئویی یاس از دوم تا پنجم شهریور ماه ادامه دارد.