تونل‌های به ظاهر ساده حماس جنایتکاران اسرائیلی را انگشت به دهان کرده است به طوری که فارن پالیسی در مقاله ای نوشت پیچیدگی‌های تونل‌های حماس باعث حیرت و شگفتی سران نظامی اسرائیل و شکست اطلاعاتی این رژیم شده است.

به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، در مقاله فارن پالیسی که به قلم "هریس شین" نوشته شده از تونل های حماس به عنوان یک تاکتیک خاص حماس برای مبارزه با رژیم صهیونیستی اشاره شده و عنوان شده است که سران نظامی اسرائیل با تمام ادعاها هنوز نتوانسته اند در خصوص این تونل ها – حتی در مورد تعداد و مصالح ساختمانی آنها- اطلاعات دقیقی به دست آورند.

این مقاله می‌نویسد: اسرائیل تهاجم خونین خود به غزه را آغاز کرد تا مانع شلیک موشک به شهرهای بزرگ خود مانند تل آویو شود. اما بزرگترین چالش برای ارتش  مدعی و لاف زن اسرائیل، از زمین است ،نه در هوا: شبکه پیچیده ای از تونل های حماس  که مقامات امنیتی اسرائیل را شگفت زده کرده ، باعث مرگ (هلاکت) تعداد زیادی از نظامیان اسرائیل شده ، و ترس را به دل بسیاری از اسرائیل ها ریخته است. 

مقامات ارتش ، اطلاعات، و سیاسی اسرائیل سال ها است که می دانند مبارزان حماس از طریق تونل های زیر زمینی  از غزه به داخل اسرائیل نفوذ می کنند. یک سخنگوی ارتش اسرائیل در ماه جاری گفت: فقط در 18 ماه گذشته ارتش چهار تونل را کشف کرده بودند ، قبل از آغاز تهاجم زمینی فعلی اسرائیل. اما در مصاحبه ها، مقامات فعلی و سابق اسرائیلی گفتند که ارتش و اطلاعات میزان عملیات زیرزمینی حماس را تشخیص ندادند، و رهبران سیاسی اسرائیل هم برای مقابله با تهدیدی  که  به مسئله اصلی اسرائیل در جنگ غزه تبدیل شده است و به طور بالقوه بزرگترین شکست اطلاعاتی اسرائیل در طی سال های اخیر محسوب می شود هم نتوانستند کاری صورت دهند. 

یک مقام ارشد اسرائیلی،که خواست نامش فاش نشود، گفت: تاکنون ارتش تونل های به مراتب بیشتری -  بیش از 40 مورد – از آنچه که اسرائیل قبلا تصورمی کرد وجود داشته باشد،کشف کرده است.این تعداد تعجب برانگیز بود، پیچیدگی شبکه تونل ها نیز همینطور. مقامات کنونی و سابق اسرائیل گفتند که سران اطلاعاتی و سیاسی اسرائیل می دانستند که تونل با بتن مستحکم شده و فضایی برای ذخیره سلاح و مواد غذایی دارند. اما تحلیلگران اطلاعاتی اسرائیل و رهبران سیاسی نمی دانستند که این تونل ها به اندازه کافی وسیع است که چند رزمنده حماس می توانند همزمان داخل تونل حرکت کرده و وارد اسرائیل شوند ، آنها نمی دانستند چند تونل به سرزمین های اشغالی ( اسرائیل) ختم می شود.(انتشار فیلمی که نشان می دهد مبارزان حماس از یک تونل خارج شده و به تاسیسات ارتش اسرائیل حمله می کنند نمونه واضحی است که چرا اسرائیلی ها از حملات مخفیانه حماس بیمناک هستند).

"گیورا ایلاند" یک ژنرال بازنشسته ارتش اسرائیل (IDF) که از سال 2004 تا 2006 به عنوان مشاور امنیت ملی اسرائیل فعالییت کرده است گفت ":البته ما تمام جزئیات و چگونگی پیچیدگی شبکه تونل در زیرزمین را نمی دانستیم. من فکر نمی کنم که ما تصویر کاملی از تونل ها داشتیم "اما من تأکید می کنم که ما پیامدهای عملیاتی، استفاده از تونل ها [ توسط حماس] را به طور کامل نمی دانستیم."

 ایلاند گفت که سرویس اطلاعات اسرائیل محل برخی از تونل ها را می دانست ، اما تحلیل گران برخی از جزئیات کلیدی مانند میزان قدرت بتن مورد استفاده برای ساخت تونل را نمی دانستند. دانستن اینکه چه چیزی تونل ها را نابود می کند ، چگونه از آنها برای ذخیره سازی موشک و مواد منفجره استفاده می شود، و دانستن اینکه آیا تونل به اندازه کافی وسیع است که تعداد زیادی از مبارزان  را در خود جای دهد ،مهم هستند. ایلاند گفت: همه این جزئیات فنی برای پیش بینی اینکه آیا حماس به احتمال زیاد از تونل برای حمله به اسرائیل استفاده خواهد کرد یا نه بسیار مهم بودند .

در حالی که بیشتر توجه عمومی  به تلفات زیاد و در حال افزایش عملیات نظامی ارتش اسرائیل در غزه معطوف شده است، در هفته های اخیر در مورد این که نیروهای نظامی و اطلاعاتی در مورد وجود این تونل ها و این که آنها چقدر برای امنیت اسرائیل تهدید آمیزهستند،بحثی در اسرائیل مطرح شده است. که این امر حاکی از تخمین شکست اطلاعاتی در جنگ زمینی است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز پنجشنبه، 31ژوئیه ، از یک سخنرانی تلویزیونی  استفاده کرد تا بگوید  با وجود فشارهای بین المللی برای متوقف کردن حملات، تهاجم فعلی تا زمانی که تمام  تونل ها از بین بروند ادامه خواهد یافت. تا کنون، اسرائیل دست کم 59 نفر، از جمله 57 سرباز خود را در این جنگ از دست داده است، در حالی که شمار کشته شدگان فلسطینی به حداقل 1370 نفر افزایش یافته است. 

" جاناتان  شانزر"، معاون بخش پژوهش بنیاد دفاع از دموکراسی گفت:" بدون شک، تا زمانی که عملیات زمینی در اوایل ماه ژوئیه آغاز نشده بود، تعداد کامل تونل ها کشف نشده بود " .شانزر گفت، تعداد، پیچیدگی و پختگی  شبکه تونل ها نیروهای اسرائیلی را شگفت زده کرد.  

یک مقام اطلاعاتی آمریکا، اذعان کرد که  تعداد تونل ها بیشتر از چیزی است اسرائیل در ابتدا تصور می کرد. او در مورد ارزیابی آمریکا از تعداد کل تونل ها و یا اینکه آیا برآورد امریکا از تعداد تونل ها با برآورد اسرائیل متفاوت است  یا نه اظهار نظری نکرد. اما او گفت که تحلیلگران آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که استفاده از تونل برای حمله به اسرائیل پیشرفت جدیدی در تاکتیک های نظامی حماس است. 

اما مقامات اسرائیل اوایل سال 2006 می دانستند که حماس می تواند از تونل ها عملیات هایی را ترتیب دهند ، عملیات هایی که کاملا شبیه به  عملیاتی است که حماس اکنون انجام می دهد. در ژوئن همان سال، گروهی از مبارزان از تونل صدها متری بیرون آمدند و تا پشت  مواضع ارتش اسرائیل آمدند. آنجا، آنها سرباز جوانی به نام گیلاد شالیت را به اسارت گرفته و به غزه بردند. حماس شالیت را  بیش از پنج سال در اسارت نگه داشت. او در نهایت در ازای آزادی بیش از 1000زندانی فلسطینی و عربی دربند اسرائیل ،آزاد شد.
یک سال پس از اسارت شالیت ، حسابرس کل اسرائیل با انتشار گزارشی مقامات ارشد نظامی را "در ناکامی" در بستن تونل مقصر دانست. این گزارش به " برخورد ضعیف ارتش با تهدیدات" اشاره کرده و توصیه کرده است از فن آوری که بتواند به دولت هشدار دهد و به نیروهای حاضر در میدان اطلاعات ارائه کند، استفاده شود. چنین سیستمی هرگز به طور کامل تولید نشده است. 

اخیرا، نشانه هایی وجود دارد که تونل ها گسترده تر و پیچیده تر از آن است  که قبلا تصور می شد. سرهنگ  گریشا یاکوبوویچ ، رئیس بخش عمرانی در هماهنگی سازی فعالیت های دولت در سرزمین های اشغالی، در مصاحبه ای گفت اسرائیل دراکتبر سال 2013  وقتی که تونل طویلی را در زیر کیبوتز-در شرق مرز این منطقه با غزه- کشف کرد، متوجه شد که تونل های غزه "خطر بزرگی"  هستند.

 یاکوبوویچ گفت این تونل عظیم بود: 1.5 مایل طول داشت، 66 فوت در زیر زمین حفر شده بود.  مقامات تخمین زدند که حدود 350 تن بتن – که برای ساخت یک بیمارستان سه طبقه کفایت می کند- برای ساخت آن استفاده شده بود. "ما از اندازه آن شگفت زده شدیم." 

یاکوبوویچ گفت حماس برای مخفی کردن ساخت و ساز تونل ها از نیروهای اطلاعاتی و نظامی اسرائیل تونل هایی فوق العاده طولانی ساخته اند. مبارزان حماس به سبک فیلم "فرار بزرگ" کیسه های آرد- کمک های بشردوستانه سازمان ملل را خالی کرده و نخاله های تونل را داخل آنها می ریختند، هر زمان که نیروی هوایی اسرائیل کیسه هایی را بر روی زمین می دید تصور می کردند مواد غذایی است نه شواهد از این که حماس مخفیانه زیر ساخت های زیر زمینی می سازد. یاکوبوویچ گفت: "این یک راه بسیار هوشمندانه برای اطمینان از این بود که نیروهای نظامی آنها را هدف قرار نمی دهد". 

پنج ماه پس از کشف تونل در زیر کیبوتز، در مارس 2014، ارتش اسرائیل تونل دیگری کشف کرد. عکس نشان داد که آن را با بتن مستحکم شده و سیم کشی برق شده است. با هر کشف جدید، اسرائیل سعی می کرد تونل را مسدود کند، اما ارتش هیچ حمله  جامعی به کل شبکه صورت نداد. وسرویس اطلاعاتی اسرائیل هم متوجه نبود که تونل هایی که تا کنون پیدا شده اند تنها بخش کوچکی از کل تونل ها بودند. 

شانزر گفت که کشف مارس مقامات امنیتی اسرائیل را در مورد "آغاز یک روند،" که در آن مبارزان حماس با تکیه به تونل ها حملات زمینی علیه مواضع نظامی اسرائیل انجام خواهند داد، هوشیار کرد.شانزر گفت که او در اوایل ماه ژوئیه قبل از شروع به حمله زمینی با مقامات ارشد اسرائیل صحبت  کرد،  و آنها نگران بودند که تعداد تونل ها بیشتر از چیزی باشد که قبلا  شمارش شده است. اما باز هم، دولت هیچ طرح جامعی برای مقابله با تهدید تونل ها تهیه نکرد. 

حتی اگر اسرائیل طرحی هم داشت، موفقیت آن جای بحث دارد.  ایلاند مشاور سابق امنیت ملی اسرائیل گفت اسرائیل با استفاده از هواپیما های شناسایی، شامل هواپیماهای بدون سرنشین، می تواند 24ساعته از آنچه که در نوار غزه می گذرد مطلع شود، وسایل نقلیه و مردم را می آیند و می روند ردیابی کند. ایلاند افزود:اما این  هواپیماها به تحلیلگران اطلاعاتی نمی توانند بگویند که زیر زمین درعمق 60 فوتی، در تونل ها چه چیزی اتفاق می افتد ، در نتیجه، در مورد وسعت این تونل ها و تعداد آنها "بسیاری از اطلاعات مفقود است." "ما می دانستیم آنها تهدید هستند اما واقعا درک نمی کردیم چه اندازه تهدید ایجاد می کنند".

او افزود حتی چند ماه پیش، قبل ازشروع تازه ترین عملیات در غزه ، او فکر نمی کرد شناسایی و بستن تونل ها  مانند متوقف کردن شلیک راکت از غزه ،اولویت بالایی داشته باشد.

سران اسرائیل سعی کردند با ابزارهای دیگری بفهمند چیزی در زیر زمین اتفاق می افتد. حدود هشت سال پیش، دولت اسرائیل، پیمانکاران نظامی، و دانشگاه ها شروع به تولید سیستم جامعی کردند که از کابل فیبر نوری استفاده می کرد، و در عمق کمتری از عمق تونل ها در خاک قرار داده می شد، تا  تحرکات را در خاک ردیابی کند . میکروفون نیز مورد استفاده قرار می گرفت  تا سیگنال های صوتی را بگیرد و به تحلیلگران اطلاعاتی در خصوص شناسایی محل تونل کمک کند. 

اما برخلاف آنچه ایلاند گفت "ده ها میلیون دلاری" که صرف پژوهش شده است، این سیستم هیچگاه عملی نشد. او گفت، آن اندازه که برای ساخت گنبد آهنین ضرورت احساس می شد برای ساخت این سیستم ضرورتی احساس نشد. به احتمال زیاد  در آینده نزدیک سیستم  معتبرشناسایی تونل وجود نخواهد داشت.ایلاند گفت: "ما مسلما هیچ چیز نزدیک به گنبدآهنین در مورد  تونل نداریم." 

کارشناسان امور امنیتی می گویند ،به این ترتیب تنها راه باقی مانده برای اسرائیل استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای نظارت بر رفت و آمد مبارزان حماس است.با این روش آنها می توانند بفهمند که ورودی تونل ها کجا است- که اغلب داخل ساختمان ها است.

مقامات اسرائیل به ویژه به شکست های اطلاعاتی حساس هستند،. بسیاری از کارشناسان  حمله غافلگیرانه توسط مصر و سوریه به مواضع اسرائیل در سال 1973در شبه جزیره سینا و بلندی های جولان را به عنوان یک مطالعه موردی در ضعف اطلاعاتی تلقی می‌کنند. 

شکست اطلاعاتی پرهزینه اسرائیل ادامه داشته است. در سال 2006، نیروهای حزب الله لبنان یک ناو اسرائیل،موسوم به INS Hanit، که در آب های سواحل بیروت گشت زنی می کرد هدف قرار داد. که چهار نفر از اعضای خدمه کشته شدند. تحقیقات ارتش اسرائیل به این نتیجه رسید که "تا آنجا که به تصویر اطلاعاتی مربوط می شود، آن است که با وجود فقدان اطلاعات دقیق در مورد سلاح  موجود در دست حزب الله ، اطلاعاتی در نیروی دریایی در گذشته وجود داشته است که می شد ارزیابی کرد حزب الله دارای موشک ساحل به دریا است ".

نویسنده در پایان این سئوال را مطرح می کند که چرا اسرائیل با علم به تهدید آمیز بودن تونل های حماس آنها را نابود نمی‌کند؟

ایلاند پاسخ می دهد سیاست این اجازه را نمی دهد. تصور کنید اگر ما چنین عملیاتی را  شروع کنیم چه اتفاقی می افتاد.اسرائیل همین حالا برای پایان دادن به تجاوز غزه از سوی کشورهای جهان تحت فشار است " .


انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار