ابراهیم اسفندیاری دارای دکترای تخصصی علوم تشریحی از انگلستان، استاد و مدیر گروه علوم تشریحی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و عضو کادر مرکزی بسیج جامعه پزشکی این استان در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران اظهار کرد: علوم تشریحی مجموعه ای از سه علم دروس تشریح، جنین شناسی و بافت شناسی است که علوم تشریحی یکی از زیربنایی ترین بخش های علوم پزشکی است.
علم تشریح کلید تشخیص و درمان بیماری هاست
این استاد علوم تشریح در تبیین جایگاه ویژه این علم ارزنده در تشخیص و درمان بیماریها گفت: این علم در فهم سایر علوم پایه مثل فیزیولوژی، بیوشیمی، انگل شناسی و ایمنی شناسی اهمیت دارد. در واقع آموزش این شاخه پزشکی به عنوان کلید تشخیص و درمان در دست دانشجویان پزشکی می باشد.
تولید سلول های بنیادی محصول علم تشریح است
وی با اشاره به اینکه علوم تشریح دیگر آنچه که در گذشته تصور می شد که تنها کالبدشکافی و تشریح جسد می باشد نیست و این بخش فقط 10 درصد از این علم را تشکیل می دهد و 90 درصد باقی مانده کارهای سلولار و اولتراسلولار است؛ ادامه داد: "درحال حاضر تولید سلول های بنیادی یکی از کارهای پژوهشی پزشکی در علم تشریح می باشد و روزبه روز کاربرد بیشتری را در درمان پیدا می کند و متخصصین علوم تشریحی متولیان کار با سلول های بنیادی هستند."
"سل تراپی یا سلول درمانی" با کمک علوم تشریحی
اسفندیاری در توضیحات بیشتر از نقش علم تشریح گفت: در بسیاری از موارد، بیماری در اثر از بین رفتن سلول ها رخ می دهد. برای مثال، درصورتی که بخشی از سلول های جزایر لانگرهانس از بین برود، شخص مبتلا به دیابت شده و برای ادامه حیات نیاز به تزریق انسولین خواهد داشت.
این عضو بسیج جامعه پزشکی افزود: در این راستا، پژوهش ها در علوم تشریحی به سمت "سل تراپی یا سلول درمانی" پیش می رود تا سلول های از بین رفته جزایر لانگرهانس را بار دیگر ساخته و به بدن پیوند بزند تا انسولین به طور طبیعی ساخته شده و دیگر نیازی به تزریق آن نباشد.
همچنین در بیماری پارکینسون که بخشی از سلول های مغز از بین می رود، در حال تلاش هستیم تا این سلول ها دوباره ساخته شده و بیماری درمان شود.
وی در ادامه از پژوهش هایش در زمینه درمان بیماری آلزایمر گفت: این بیماری در اثر از بین رفتن سلول های مغزی به وجود می آید و ما از طریق پژوهش هایی درحال کار کردن بر روی مدل های حیوانی و انسانی هستیم.
کشت غضروف و درمان آرتروز با کمک سلول های بنیادی
دکتر اسفندیاری با بیان اینکه آرتروز شایع ترین بیماری است و در هر خانواده ای معمولا افرادی را می بینیم که مبتلا به زانودرد هستند، گفت: "در سال 83 موفق به کشت غضروف شدیم و فعالیت های ما منجر به زنده نگه داشتن غضروف خارج از بدن شد. بدین ترتیب که با برداشتن چند سلول خارج از بدن و تکثیر آن به میلیون ها سلول، تزریق مجدد و عمل پیوند به زانو با کمک همکاران ارتوپد انجام شد و بیماری آرتروز حاد که ناشی از له شدگی غضروف پس از ضربه می باشد را تاحدی درمان کردیم. موفقیت در این کار باعث شد از آن زمان به بعد درحال ساخت غضروف از سلول های بنیادی باشیم."
این استاد و مدیر گروه علوم تشریحی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اشاره ای هم به ساخت شبکیه چشم در مدل حیوانی از سلول های بنیادی کرد و آن را مقدمه ای برای ساخت و پیوند شبکیه چشم بر روی بیماران دانست.
درمان نازایی محصول دیگری از سلول های بنیادی
وی با تاکید براینکه طی سال های اخیر محصول مقالات و پژوهش ها کاملا در اختیار درمان قرار گرفته است؛ درمان نازایی و IVF از طریق سلول های بنیادی را موفقیت دیگری دانست و دراین باره گفت: "در کشور ما تقریبا 25 درصد از افراد دچار مشکلات نازایی و نیازمند خدمات درمان نازایی هستند که متخصصین این بیماری عمدتا در علوم تشریح و نازایی فعالیت می کنند."
وی در پایان از جایگاه ویژه پیشرفت های ایران در میان سایر کشورها گفت و افزود: از این منظر که فعالیت های پژوهشی ما وارد درمان شده است دست کمی از سایر کشورها نداریم و در پژوهش های خود با برخی دانشگاه های استرالیا همکاری کرده ایم. به طورکلی علوم تشریحی در علوم پایه زیربنایی ترین بخش و پایه اکثر پروژه های درمانی است؛ درحالی که کسی شناختی در این باره ندارد.
انتهای پیام/