اطلاعات کوانتومی از مهم‌ترین موضوعات مرتبط با رایانه‌های کوانتومی است. این رایانه‌ها که به گفته کارشناسان می‌توانند تحولی عظیم در دنیای رایانه‌ها ایجاد کنند هنوز در مراحل تحقیقاتی هستند.

 دکتر وحید کریمی‌پور، دبیر ایرانی کنفرانس بین‌المللی اطلاعات کوانتومی می‌گوید:« در حالی‌که بیت‌های دیجیتالی تنها می‌توانند صفر یا یک باشند، ویژگی اطلاعات کوانتومی این است که هر بیت آن می‌تواند در یک لحظه هم صفر باشد و هم یک باشد و حتی می‌تواند ترکیبی از این دو باشد.»

 وی می‌افزاید:« فیزیکدانان در حدود۲۰ سال است که تلاش می‌کنند با استفاده از ویژگی‌های کوانتومی اطلاعات را ذخیره کنند تا جهان را از محدودیت‌های رایانش و مخابرات کلاسیک برهانند.»

 استاد دانشگاه صنعتی شریف در توضیح بیشتر این مزایا ادامه داد:« توسعه دانش اطلاعات کوانتومی ما را به جایی می‌رساند که بتوانیم روی یک اتم اطلاعات را ذخیره کنیم. چنین دستاوردی می‌تواند به ساخت رایانه‌هایی با سرعت‌های حیرت‌انگیز بیانجامد.»

 وی افزود:« در حال حاضر اگر یک ابررایانه بخواهد یک عدد ۶۰۰ رقمی را به ضرایب خود تجزیه کند به اندازه عمر کیهان زمان نیاز دارد؛ اما این کار برای یک رایانه کوانتومی فوق‌العاده کوتاه خواهد بود.» 

دکتر کریمی‌پور با اشاره به اهمیت امنیت اطلاعات می‌افزاید:« با توجه به اینکه یک بیت کوانتومی در لحظه می‌تواند حالت‌های مختلفی داشته باشد، به سادگی نمی‌توان فهمید این بیت هنگام بارگذاری اطلاعات در چه حالتی بوده است. به همین دلیل دانش مکانیک کوانتومی قابلیت‌های بسیار بالایی را برای رمزنگاری اطلاعات دارد.»

دبیر کنفرانس اطلاعات کوانتومی در ادامه به چالش‌هایی که دانشمندان برای توسعه رایانش کوانتومی با آن مواجه هستند اشاره کرده و می‌گوید:« فیزیکدانان بیش از ۱۰۰ سال است که با اتم‌ها سر و کار دارند و تمامی فناوری‌های امروزه به نحوی ناشی از پیشرفت در مکانیک کوانتومی و کنترل انبوهه اتم‌هاست؛ اما قرن بیست و یکم قرنی است که در آن تک تک اتم‌ها اندازه‌گیری، کنترل و هدایت خواهند شد.»

دکتر کریمی‌پور با وجود چالش‌های موجود، پیشرفت این حوزه را در هر دو بخش دانش و فناوری بسیار خوب ارزیابی کرد و گفت:« در طی ۲۰ سالی که از عمر این دانش می‌گذرد، کشورهای بزرگ سرمایه‌گذاری بسیاری بر روی آن کرده‌اند. هم‌اکنون در چین، یک شبکه با طول ۲۰۰۰ کیلومتر احداث شده که اطلاعات رمزنگاری شده با روش کوانتومی را منتقل می‌کند. در کشور ما نیز با وجود تمام کمبودها، فعالیت‌های گروه پژوهشی اطلاعات کوانتومی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف طی ۱۳ سال موجب شده ایران در میان کشورهای منطقه پیشتاز باشد. چنین دستاوردی در حالی صورت پذیرفته که کل بودجه قطب علمی سامانه‌های پیچیده و ماده چگال که اطلاعات کوانتومی یکی از شاخه‌های آن است، در سال گذشته ۵ میلیون تومان بوده است.

جالب است ذکر شود، دانشگاه کالگری که در حال حاضر برای برگزاری کنفرانس اطلاعات کوانتومی با دانشگاه شریف همکاری می‌کند تنها برای اجرای یک طرح در این زمینه ۷ میلیون دلار هزینه در نظر گرفته است. همین عدم سرمایه‌گذاری حداقلی برای توسعه این دانش موجب شده ما هنوز در بخش تئوری باقی بمانیم.»

وی افزود: «سرمایه گذاری در این زمینه حتی اگر برای دستیابی به فناوری کافی نباشد اما می‌تواند فاصله دانش ما را با کشورهای پیشرفته حفظ کند.»

 

انتهای پیام/